Lesson 183 - Senior
Memory Verse
“Mbufo eka ekenam kpukpru mme idut edi mbet Mi, enim mmọ baptism esin ke enyiñ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: enyuñ ekpep mmọ enam kpukpru ñkpọ eke ñketemede mbufo: ndien sese, Ami ndodu ye mbufo kpukpru ini, tutu osim utit ererimbot” (Matthew 28:19, 20).Cross References
I Ete-Ufọk Ada Mme Anam-Utom
1. Ema enam ediomi Ebaña utip usen ye mmọ oro ekedade ke utom ke ata usenubọk, Matthew 20:1, 2
2. Ema ebiere ndinọ ọyọhọ ikpehe iba emi ekekpede utom ke ọyọhọ hour ita usen oro se inende, Matthew 20:3, 4
3. Ekesuk eda ọyọhọ ikpehe ita ye ọyọhọ ikpehe inañ ke ukem ediomi oro, Matthew 20:5
4. Ekebiere ndikpe ọyọhọ ikpehe ition emi ekekpede utom ke ọyọhọ hour duopekiet usen oro kpa ntre, Matthew 20:6, 7
II Utip Utom Emi Ekekpede Ke Mbubreyo Usen Oro
1. Ema enọ akama-ukpọhọre uyo ete ekpe mbon-utom penny kiet ke owo, ọtọñọde ke mmọ oro ekekotde akpatre, Matthew 20:8, 9; 19:30; 21:31; Luke 13:30
2. Akpa mbon-utom ema esuk uyo koro mmọ mikọbọhọ okuk awak akan mmọ emi ekenamde utom hour kiet kpọt, Matthew 20:10-12
3. Nte Abasi ekpede nnyin utip utom idighe ukem ye eke owo, Matthew 20:13-15; 1 Ñwed Corinth 4:2
4. Mme Asaña-utom emi ekebọde utip nte ekemde ye mbet Abasi ekebọ utip etiene eti utom emi mmọ ekenamde idighe ke uwak, Matthew 20:16; Eriyarare 2:10
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAIñwañ-Vine Ye Iñwañ Idọk Abasi
Ke otu ediwak ikọ emi Abasi ọnọde ke Ñwed Abasi ndinam mme ntọtuñọ akpanikọ emi edude ke Ikọ Abasi eñwaña, odu mmọ oro owutde ndise emi eyede akan abaña ofuri isua, oro edi ukpeñe ibokpot ye editañ mfri isọñ mbon ke ubet unim ñkpọ. Enọ mme ukpep-ñkpọ emi ndikpep nnyin mbaña idọk ererimbot, ini emi editañde nsọñ-urua mfri isọñ oro edi mmọ emi efakde ke ofuri emana, eyeda mmọ eka nsinsi Iduñ mmọ.
Abasi etiñ ọnọ nnyin abaña ufọn edinam akpanikọ ye ñkop-uyo ke mme ewuhọ Esie, oto ke ñke emi abañade nditọ iren iba emi ekedọñde eka ke iñwañ-vine ete mmọ. Kiet ke otu nditọ oro ama ọdọhọ ete imọ iyeka, ekem enye etre; ndien enye eken ete ke imọ idikaha, ekem aka.
Abasi etiñ ọnọ nnyin, ke ñke ete-ufọk emi akayakde iñwañ-vine esie ọnọ mme ekpeme-iñwañ, abaña akpatre ubiere –ikpe emi edidide itiene mmọ oro esinde Eyen Esie Jesus Christ. Mme ekpeme-iñwañ emi ema esin ndinọ mme asaña-utom enyene ebiet oro mfri iñwañ emi ekedide nnen-nnen eke esie; ndien ke ini ekedọñde ñkukure eyen eren ye adia-akpa, ke akpatre ndibọ mmọ, mmọ ema ewot enye.
Abasi owut nnyin ediwak nde ke Ñwed Abasi abaña utom edisuan Eti-mbuk nte utom ke iñwañ idọk (Matthew 9:37; Luke 10:2; John 4:35, 36; Ñwed Mbon Galatia 6:9). Ke ukpep-ñkpọ emi Enye ekpep nnyin mme enyene ndyọ akpanikọ ke ndiwut ndise mme owo emi ekekpede utom ke iñwañ idọk, ekenyuñ ekpede mmọ okuk ke utit usen nte ekemde ye ediomi emi ekenamde ke ini mmọ ekekade utom ke iñwañ. Nnyin imekeme ndikut nte ke ñke emi etiñ abaña utom edisuan Eti-mbuk ke Obufa Ini emi.
Utom Edisana Spirit Ke Ererimbot
Ke Akani Ediomi oro Abasi ama ayak iñwañ-vine Esie ọnọ Israel, ada Ediomi ọbọp mmọ adian Idem Esie man mmọ ekpedi edisana idut, akpan idut ye obio oku kpa isuñ-utom Nsinsi Ediomi, man eda nti mbuk Gospel esọk ofuri ererimbot (Exodus 19:3-6; Deuteronomy 5:2, 3). Nnyin imokut nte mmọ ekekpude idiọk-idiọk ke ikot emi ekekotde mmo, efiak edem, enyuñ ebiat Ediomi oro Abasi akanamde ye mmọ; ndien ke akpatre, ewot Eyen Abasi kierakiet emi ekenọde saña-saña esọk mmọ. Ke Obufa Ediomi emi Edisana Spirit ke Idemesie ke anam ata akwa “utom iñwañ-vine”, koro edi Enye eyemen ifiọk “abaña idiọk-ñkpọ, ye edinen ido ye ikpe” otuk ererimbot esie.
Edi inaha ekere ete ke akpa ini edi emi Edisana Spirit anamde utom ke ererimbot, koro ke ini Abasi ama okokut ete ke idiọk-ñkpọ owo okpon akaha ke eyo Noah, Enye ọdọhọ ete, “Spirit mi idiñwanake ye owo ke nsinsi” (Genesis 6:3). Oto ke emi nnyin imekeme ndikut nte ke Edisana Spirit ama ababak añwana ye owo, asua ọnọ mmọ abaña idiọk-ñkpọ mmọ, onyuñ oyom ndida mmọ nsim edikabare esit. Andiwet Psalm ñko ama ọdiọñọ ufọn Edisana Spirit ye ñkpọ-ndik emi edidude edieke esiode Edisana Spirit efep, koro enye ọkọdọhọde ete, “Kumen mi ke iso fo uduọk; kunyuñ ubọ mi edisana spirit fo” (Psalm 51:11). Edi Spirit Abasi okodu ye Nditọ Israel, ekpep mmọ ñkpọ onyuñ odomo ndida mmọ nduk ke eti usuñ Abasi; ñko ekedi Edisana Spirit ke mmọ ekeyat esit ke ini mmọ ekesọñde ibuot enyuñ ewọñọre eduk ke usuñ idem mmọ (Nehemiah 9:20; Isaiah 63:10, 11).
Ke ekikere kiet, nnyin imekeme ndidọhọ, akpan-akpan ke Obufa Ini emi nte ke Edisana Spirit edi etubom ufọk-ñwed emi adade nnyin ọsọk Christ. Ke Akani Ediomi ekenọ mme ibet nte etubom ufọk-ñwed ndida mmọ nsọk Christ, man mmọ ekpeda ererimbot mme idiọk owo usuñ esọk Enye. Ndien ke ndusuk idaha ke edada Ibet emi ekenọde ke Obot Sinai enam ñkpọ ke ntak emi, koro oto ke enye ke enanam ediwak owo ekut ntak erinyaña ye edifak emi otode Christ. Edi ema enam Ibet esu ọyọhọ-ọyọhọ ke Christ ke ini Enye ayararede Idem, enam mme uwa ke idak Ibet esu ke mkpa Christ, mbet ye mme ewuhọ esie enyuñ esu ke uwem ye mme ukpep-ñkpọ Esie.
Nnyin emi idude uwem ke ini Eti-mbuk emi imekeme ndidi mmọ emi inyenede unen edibọ Edisana Spirit okpon akan owo Abasi ekededi ke Akani Testament. Ke ntak emi, nnyin imekeme ndikut nte ke edisana Spirit ke Idemesie ikureke ke ndisaña ke ererimbot ndisua nnọ mme owo ke mme idiọk-ñkpọ ye ibak mmọ, ke utọ usuñ emi okponde akan mfin emi, edi enye ke ananam utom ke ererimbot mme idiọk owo, ebe ke nditọ Abasi emi ebọde uyuhọ Esie esin ke esit mmọ, emi ke akpanikọ ema ekebọ uduọk-mmọñ Esie. Edisana Spirit ye Ñwan-ndọ Christ edi mme asaña-utom emi Abasi osiode ọdọñ ndinam ikot esie osim mme idiọk owo mfin, (Eriyarare 22:17).
Utom Owo Abasi Ke Ererimbot
Ke emi, udomo Edisana Spirit okpon akan ke kpukpru mme edinam Abasi ke abaña ubon owo ke emana emi, akpanikọ emi emende ewut ṅko oto ke ikọ Jesus emi ọkọdọhọde ete ke Edisana Spirit ididighe ibọhọke Imọ idọk isim Heaven. Edisana Spirit ama ọsuhọre edi ke usen duop ema ekebe tọñọ nte Jesus ọkọdọk ke enyọñ, onyuñ odoro mbet emi ekebetde ke ubet enyọñ ke Jerusalem. Ndien nnyin imekeme ndikọm Abasi ite ke Enye ke ananam kpasuk ntre mfin emi.
Nnyin imokut ite ke ini emi ekebede, ke “Ete-ufọk”, emi edide Abasi Ete, ama ayak edikpeme iñwañ-vine ọnọ mbon efen; edi ke Obufa Ediomi emi nnyin imekeme ndikut nte ke Enye ye Eyen Esie Jesus Christ, ebe ke nsaña Edisana Spirit, ke idem mmọ ikpọñ ke emen utom edikọ ukpọñ nnọ Obio-Ubọñ emi edori mmọ oro esinde idem ndidi nditọ ufọk-Abasi emi owo mikwe ke enyin, oro edi, Ñwan-ndọ Christ. Ediwak edu emi etiede ifu mfin emi, edi mmọ oro ke Abasi okot, ekpe ye mmọ ndidi ndinam utom ke iñwañ-vine Esie nte Enye asiande mmọ abaña nte ini ọmuhọde mbon-utom enyuñ enanade. Enye ke akaka iso ndinam utom emi mkpere ndisim ata utit, osim ke ọyọhọ hour duopekiet uwemeyo, man ekpenọ adaña ibat nsọñ-urua ebek nte ekekeme ndifak uwem nsio ke nsobo emi edidide ke akpatre usen-uwem mmọ.
Abasi ama ọwọñọre etiene mme Idut ke mme Jew ema ekesin Enye ke akpatre, edi Enye akanam inamke ediomi ye idut mme Gentile ekededi, nte emi Enye akanamde ye Israel! Enye akanam idọhọke mmọ nte idut, ete edi obio oku, mme edisana idut, mme akpan inyene! Edi owo kiet kiet emi ema ekeyere ikot ndinam utom ke inwañ-vine Esie ntre, ke Enye ọdọñ mmọ ubọñ-ubọñ, koro mmọ ekedu ke idak ewuhọ ye mbet Nsinsi Ediomi emi ekenamde ye Abraham, ndien mme owo ke enam utom edisuan Eti-mbuk osu ke emi.
Ke ini Ọbọñ okosiode mbet ata ye duop, iba-iba ọdọñ, Enye ọkọdọhọ ete: “Ke akpanikọ idọk okpon, edi mme anam utom iwakke; ebeñe ndien enyene-idọk, ete, Enye osio mme anam-utom ọdọñ edi ke idọk Esie” (Luke 10:2). Ke ini Ete-ufọk ama okokut mme owo edade efen-efen ke añwa urua, Enye ọdọhọ ete, “Nsinam mbufo ekedade mi ofuri usen efen-efen?”
Nnyin imekeme ndidọhọ ite ke nnyin idu ke ukperedem eyo emi idọk okponde ke akpaniko, mme anam-utom minyuñ iwakke. Ifet iduhe inọ ifu ke akwa iñwañ-vine Abasi ke emi, ikonyuñ iduhe ke eyo oro. Ererimbot edi iñwañ-vine Esie ndien owo kiet kiet emi Enye okotde edi man owo oro ekpeka akanam utom ke iñwañ-vine Ete-ufọk, idighe ndisik mfiak edem nte mme Jew ekenamde ke ini oko.
Ikotke owo Abasi ite ediwañ ubọk etie “ke ifure ke Zion”. Eyak nnyin “ikukpa mba ke erinam eti ñkpọ”. “Mmọ eke ekotde ewak edi mmọ eke emekde iwakke”, koro mmọ miyereke ikot inyuñ ikaha ikanam utom inọ Ọboñ. Kpukpru owo emi emanade eduk ke Obio Ubọñ Heaven edi mme anam-utom nnọ Abasi ke idaha ke idaha. Isioho owo baba kiet ifep!
Mme Utip Utom Owo Abasi Ke Utom Esie
Odu mme utip emi edinọde ke abaña eti utom. Jesus etiñ ọnọ nnyin ke ebiet efen abaña mme idaha utom emi edinọde ke Obio-ubọñ emi Enye edikarade ke Tọsin isua, etiene udomo eti utom emi nnyin ikanamde inọ Enye ke eyo nnyin emi ke iñwañ-vine Obio-ubọñ. Etiñ enọ nnyin ñko ete ke nsio-nsio utip eyedu emi edinọde nnyin, koro Ñwed Abasi etiñ ete ke mmọ eke enamde ediwak owo ekabare edi ndinen eyeyama “nte ntantafiọñ ke nsinsi-nsinsi”, ñko ke eyenọ mme utip ebaña “Cup mbit-mbit mmọñ” emi edinọde “ke enyiñ mbet”, ukem nte utip prophet emi edinọde owo emi onyimede owo Abasi, ye utip edinen owo emi edinọde ke ntak edinam utom nnọ edinen owo, (Matthew 10:41, 42).
Edi usuñ Abasi idighe usuñ owo. Ke ñke nnyin emi imokut ite ke ete-ufọk ekekpe okuk ọnọ kpukpru mbon utom esie ke osimde mbubreyo “ọtọnọde ke ekperedem osim ebe-iso”. Enye ikọtọñọke ye mmọ oro ekebemde iso ekpe utom, edi, utu ke oro, ọkọtọñọ ye mmọ emi ekedukde iñwañ-vine ke ini utom ekperede ndikure. Emi edi ata ediye ndise ke abaña usuñ emi Abasi edidade ekpe nditọ Esie utip. Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ete ke odu mme ebe iso emi edikperede edem onyuñ odu mme ekpere edem emi edibemde iso.
Nso oruk ndoñesit edi emi ndifiọk nte ke mmọ emi mikenyeneke eti ifet ndinam utom ke iñwañ-vine Abasi ibọhọke ke osimde ke ini utom ekperede ndikure, idinyeneke ufen ke ntak oro, edieke mmọ enamde akpanikọ ndiyere ikot Abasi ke ini ikot oro osimde mmọ! Ndusuk nnyin imenyene ifet ndinam ñkpọ nnọ Abasi ke ediwak ibat isua, ndien nnyin imokop inem inyuñ idia udori ke mme ini emi. Oro ke idem esie edi akwa utip emi nnyin ibọde, koro edi akwa ukpono ndinam ñkpọ ekededi nnọ Abasi, ekpededi se ererimbot ekerede ete edi usuhọre utom. Edi usen emi edidemede nsinsi utip Abasi ama ekem, nnyin iyekeme ndikut nte enọde kpukpru mmọ emi enamde ekem nte Abasi oyomde ukem nsinsi utip oro, okposuk edi nte mmọ ekenamde utom enọ Abasi ke ibio ini kpọt. Edi akpanikọ nte ke emi idighe nte usuñ owo edide; edi, edi usuñ Abasi. Emi onyuñ edi nnen-nnen usuñ!
Mme andida owo ke utom ke ererimbot ekpe okuk utom etiene ini emi owo abiatde ọnọ mmọ ye udomo utom emi enye anamde. Emi enen ke usuñ nte ererimbot ebatde ibat utip ke ebiet emi ekpede utom etiene odudu ye nsin-ifik emi esinde, ye ini emi mmọ ebiatde enọ utom mmọ. Idikpehe mme anam-utom Abasi utip utom itiene ibat utom emi mmọ ekenamde, mme ibat hour emi ekebiatde, edi editiene nte mmọ ekenamde utom oro enọ Abasi. Mmọ emi edu ke otu mme ñkpọ emi edidade ebiere nte ikanamde utom nnyin.
Akpanikọ emi nnyin inamde inọ Abasi ke utom Esie edidi akpa ke otu mme ñkpọ emi edidade ebiere. Ediwak esitọñọ, edi mmọ emi ekade iso esim utit isiwakke. Ndusuk owo esinem esit ndinam ñkpọ nnọ Abasi ke obufa ye editọñọ ini ke adañemi akwa udọñ edemerede ke mmọ oto ke inem emi mmọ enyenede. Edi owo emi edibọde utip heaven edi owo emi edisuk akade iso anam ke ini akpa udọñ oro ama ekebe, ke ini osimde idaha emi ọsọñde usuk mbon efen idem ndinam, mme ke ini ekese ema ekenana inem ofuri-ofuri. Owo-utom emi anamde akpanikọ enyene ndidu ke eti ini, onyuñ edi akpatre ndinyọñ, ada anam utom tutu okure. Enye idiyomke owo eteteme enye se akpanamde, edi eyenam ke idaresit ye ke unyime-esit.
Ntak emi nnyin inyenede inọ utom emi nnyin inamde inọ Abasi edi akamba ñkpọ efen emi owutde usuñ nte nnyin inamde utom Obio-ubọñ. Nte se nnyin inamde edi ke ntak ubọñ Abasi ikpọñ? mme nte nnyin inam enye ke ntak uyuhọ eke idem nnyin? man ida ubọñ inọ idem nnyin? mme nte usuñ ndinam man mme owo ema nnyin? ke ibio-ibio, nte inam emi man inem idem nnyin esit ke usuñ eke ededi? Edi ata nti ntak ikpọñ-ikpọñ edida oruk utom emi odotde nsinsi utip edi!
Ido nte nnyin inamde utom edi ñko akwa ñkpọ emi edade ebiere. Nte nnyin inam se inamde oto ke edinyenyik? Mme inam oto ke ata ima emi inyenede inọ Abasi ye ukpọñ mme owo? Nte unana unyime-esit ke odu ke nnyin, ye ke edu uwem emi nnyin inyenede ye mmọ emi enamde utom ye nnyin ke abaña iso utom ekededi ? Nte nnyin imanana ime ke kpukpru se eyomde nnyin inam? Nte nnyin ibiet mme anam-utom ke ofuri-usen oro ke ñke emi, emi eketọhọde ye enyene iñwañ ke edibiere esie ndikpe mbon-utom emi ekekpede utom ke ini utom ekperede ndikure utip ofuri usen oro? Nte odu ñkpọ ekededi ke nnyin emi mikemke ye mfri spirit?
Abasi oyom se ifọnde ikan emi odude ke nnyin. Udiana emi ọfọnde akan ke nnyin ikemke. Enye ọkọnọ nnyin kpukpru se Enye enyenede! Ana nnyin inọ Enye kpukpru se nnyin inyenede! Ndien ke nnyin ima ikanam kpukpru mme ñkpọ oro Enye owukde ete nnyin inam, nnyin iyedọhọ ite, edieke nnyin idotde ndibọ utip: “Nnyin idi ifin eke minamke utom ibe adaña; inam kpa se nnyin ikpanamde” (Luke 17:10).
Questions
MME MBUME- Tiñ ñke mme anam-utom ke iñwañ-vine sim utit utom-usen mmọ.
- Mme anie ke ekebem iso ekpe?
- Nso oruk edu uwem ke mmọ emi ekekpede utom akpa ekewut mmọ emi ekedide ke utit usen oro?
- Nte mmọ ema enen ke edinam mmọ? Nte ete-ufọk ama edue mmọ?
- Ke ewe usuñ ke utip emi Abasi ekpede nnyin ke utom emi nnyin inamde inọ Enye ọkpuhọre ye usuñ eke owo?
- Siak ndusuk mme ñkpọ emi edidade ebiere oruk utom eke nnyin inamde.
- Nte afo emekeme ndisiak mme akpan ñkpọ efen emi owo misinke ke ukpep-ñkpọ emi
- Neñere duñọre utom emi afo anamde ọnọ Abasi ke akam, se mme enye eyebe udomo Abasi.