1 Samuel 2:1-10; 3:1-21

Lesson 200 - Senior

Memory Verse
“Koro enye adianade mi, ndien nyenam enye ọbọhọ; nyemenere enye nnim ke enyọñ, koro enye ọfiọkde enyiñ mi” (Psalm 91:14).
Cross References

I Ikwọ Ekọm

1. Akam Hannah ekedi ikwọ itoro ye ekọm ọnọ Abasi, 1 Samuel 2:1-5; 1:6, 20; Psalm 113:9; Isaiah 54:1

2. Hannah ọkọbọñ akam ntiñ-nnim-ikọ ke abaña mme mbọm Abasi ọnọ ererimbot ke ini iso, 1 Samuel 2:6-9; Psalm 75:4-7; 113:7, 8; Luke 1:52

3. Hannah ama etiñ abaña Andinyaña emi edidide, 1 Samuel 2:10; Psalm 89:19-29; Luke 1:46-55, 67-75

II Ikot Abasi

1. Ñkukut Abasi ikawakke ke eyo emi Eli akadade idaha oku, 1 Samuel 3:1; Amos 8:11; Ezekiel 7:26; Mme Ñke 29:18

2. Enyin ikpọhidem Eli ama okim tutu enye ikemeke ndikut ete ke utuenikañ Abasi ọmọñ onime, 1 Samuel 3:2, 3; 4:15; Exodus 27:20, 21; Leviticus 24:2, 3; 2 Chronicles 13:11

3. Eli ndiyak idiọk-ñkpọ aka iso ama anam enyin spirit esie okim, 1 Samuel 3:2, 13; 2:12-17, 27-36; 1 Ndidem 1:6; Leviticus10:1-3; Exodus 19:22

4. Eli ke mbemiso ikọdiọñọke ete ke Abasi okokot Samuel, 1 Samuel 3:4-9; Matthew 6:22, 23; 15:14; Jeremiah 5:21-24; Ñwed Mbon Rome 2:1-4, 17-24

5. Okoto ke ntak uyen ye unana edikpon ñwọrọ owo ke nkañ spirit, Samuel ikọfiọkke ite ke edi Abasi okokot enye, 1 Samuel 3:7; Utom Mme Apostle 18:24-26; 19:23; John 20:14; 21:4-7

6. Ke akpatre Eli ama ọfiọk ete ke edi Abasi okokot Samuel, ke ntre ọnọ enye item ndiyere Abasi, 1 Samuel 3:8-10; Psalm 85:8; Isaiah 6:8; Daniel 10:19; Utom Mme Apostle 9:5, 6

III Prophet Abasi

1. Abasi etiñ ọnọ Samuel ubierikpe emi edisimde Eli ye ufọk esie, 1 Samuel 3:11-14; Isaiah 29:13-16; Amos 3:1-8; Habakkuk 1:5

2. Eli ekpe Samuel ubọk nditiñ etop Abasi nnọ enye, 1 samuel 3:16; Psalm 141:5; Daniel 4:19

3. Abasi ama odu ye Samuel, onyuñ ọtọñọ ntak ayarade Idem ke shiloh, 1 Samuel 3:19-21; 4:1; 9:6; Isaiah 44:26

Notes
SE EKPEPDE EBAÑA

Ikwọ Itoro

Mbuk emi abañade akam Hannah ye ediyak idem esie nnọ Abasi man Abasi ọnọ enye eyen eren edi ediye mbuk ye enye emi otukde owo idem. Ema enọ Hannah eyen eren nte ibọrọ akam esie, eyen emi edidide kiet ke otu mme ikpọ Anditiñ-ntiñ-nnim-ikọ ye owo emi uwem uwut-ñkpọ esie edidade eridemere ọnọ kpukpru owo. Nso utọ ñkon-kon idaha ke akam Hannah emi edide ekọm ye itoro ọnọ Abasi ada mbuk emi okosim! Nditoro Enye ke ikwọ ye akam edi nditim nyarare esit eke ọyọhode ye ekọm oto ke ntak ima ye mbọm Abasi.

Hannah ikọsuhọkede idaha nsọñ-urua enọ emi Abasi ọkọnọde enye. Enye ikonyuñ inanake ifiọk ite ke imọ imekeme ndinana eyen eren ofuri-ofuri ibọhọke Abasi ọnọ enye udọñ esit esie; koro “Sese, nditọ edi udeme Jehovah”, (Psalm 127:3). Nte ekpededi Hannah ikọduọkke ndomo idaha ukpono emi enye ekenyenede ọnọ Abasi oto ke ima eyen eren esie. Ke ñkañ eken, ima esie ye ukpono eke enye ekenyenede ọnọ Abasi ama akabarede ọtuñọ koro mfọn ye mbọm Abasi okokponde ọnọ enye. Hannah ama enyene mbufiọk oro ete “kpukpru eti erinọ ye kpukpru enọ eke efọnde ema eto ke enyọñ, eto ke ubọk Ete mme uñwana esuhọre edi; emi mikemeke ndikpuhọre ukpuhọre itie minyuñ ikemeke ndimen Enye nsin ke mfut” (James 1:17).

Ke ediwak ini, Abasi esidi akpan ñkpọ ọnọ mme owo ke ini mmọ edude ke akwa mfina mme mfuhọ mme ke idiọk ñkpọ ntibe osimde mmọ. Ke idiọk idaha oro ebede efep, mme ke Abasi ọbọrọde ebeñe, mmọ esima ndifre Abasi nyuñ nsuhọre idaha ima eke mmọ ekenyenede enọ Enye. Ikedighe ntre ye Hannah, koro enye ama obumere ke ikwọ akam ye itoro emi okotopde ọwọrọ ke esit esie ọnọ Abasi.

Ikwọ itoro esie ọkọtọñọ ye esit ekọm ke abaña mfọnido Abasi ye enye emi okonyuñ ebede oduk ntọtuñọ-ntọtuñọ ata akpan ñkpọ emi edide Jesus Christ, Emi Abasi ekeyetde aran onim, kpa Edidem nnyin emi edidide.

Hannah nte Edisana Spirit ọkọnọde enye ukeme ama etiñ abaña Jesus Christ emi editode ke Enye kpukpru oruk ererimbot ekut ufọn. Hannah ama etiñ prophecy abaña mme idiọk owo emi edimenerede mmọ inim ke itie ukpono ibe ke ukem mbọm emi ekenamde osim enye. Eyemenere idaha ebeñe ebeñe man eketie ye mme mbọñ onyuñ ada ebekpo ubọñ enyene, ke ini edikpoke mme asua Abasi mbai-mbai, ke ini Jesus edikarade nte Edidem ofuri ererimbot. Ikwọ itoro Hannah ekedi ntre, ediye ntiñ-nnim-ikọ emi akabañade Jesus Christ emi edidikarade ke emem ye ikpe.

Ediwak ufañ efen edu ke Ñwed Abasi emi ebietde enye emi, nte spirit adade usuñ ndiwet edi mme prophecy ke abaña Christ. Ikwọ Moses etiñ abaña Christ nte “Itiat”, nte Hannah eketiñde (1 Samuel 2:2). (Se Deuteronomy 32:15, 18). Ntre ñko ke Edisana Spirit ekebe ke Mary, eka Jesus, ada ukot-ikọ Hannah ọdọhọ ete ke eyesuhọre mme mkpọsọñ owo, ndien eyemenere mme usuhọre owo, emi edibede ke Eyen Eren emi edimande ke utibe usuñ (Luke 1:52).

Mme Ete Emi Ebiatde Nditọ

Nte akasañade ekekem ye eñwọñọ emi Hannah ọkọñwoñọde ọnọ Abasi, ekpri eyen Samuel ama ọtọñọ utom esie ke Ataya ọnọ Abasi, ke idak ukpeme Eli, akwa oku. Ekedi utom akwa oku ndise ñkpọ mbaña idaha nditọ Abasi ke ñkañ spirit, ye eti edu edinam ke ukpono Abais. Ọkọdiọk didie nte Eli okokpude Abasi ke idaha utom esie.

Obufa Ediomi etiñ ñkpọ abaña se eyomde eto ada-idaha ufọk Abasi: “Enye enyene nidi owo emi otimde akama ufọk esiemọ, onyuñ anamde nditọ esie esuk ibuot ke kpukpru ido eke odotde ukpono (edi edieke owo mifiọkke ndikama ufọk esiemọ, enye edikeme didie ndikpeme ufọk Abasi?)” (1 Ñwed Timothy 3:4, 5).

“Ndien nditọ Eli edi oburọbut owo; mmọ ifiọkke Jehovah” (1 Samuel 2:12). Mmọ ekedi nta mme anam-idiọk, ndien okoto ke idiọk mmọ “mbon oro ese uwa Jehovah kendek” (1 Samuel 2:17).

Eli, nte emi enyimede ọnọ nditọ ama afaña ye nditọ esie ini kiet abaña ndek-ndek idiọk-ñkpọ mmọ inyuñ inamke ñkpọ ikan oro. Enye ndisin ndinam ñkpọ man eneñere mmọ ke ebede suñ-suñ edisua-nnọ ro ekedi idiọk-ñkpọ ọnọ ukpọñ esie ye eke nditọ esie. Idiọk-ñkpọ eke edade esin ke ererimbot emi ebede ke utọ mme ete ntem emi midọñke enyin ke edu uwem nditọ mmọ ke nditunọ mmọ idighe se ekemede ndibat. Ndinyime idiọk-ñkpọ edi ikañ emi editade mme ọkpọ owo, onyuñ ebiere ikpe nsobo ke nsi-nsi mkpọdiọhọ ikañ ọnọ kpukpru mmọ emi enyenede udeme ke idiọk-ñkpọ oro.

Okposuk edi nte idiọk-ñkpọ Eli okokponde ke ndinyime nnọ idiọk-ñkpọ nditọ esie ke ufọk esie, enye ama anam idiọk-ñkpọ emi okponde akan oro ke ndiyak nditọ esie eda esuene enọ ufọk Abasi. Mmọ ema etiene eñwam ke edinam ukpono Abasi ke Ataya, ndien ke idaha utom oro mmọ ekabare edi ñkpọ iduọ enọ kpukpru mmọ emi ekenyenede udọñ ndidikpono Abasi.

Kpukpru ini ukpono Abasi oyom edisana uwem. Eyom akwa idaha eto mmọ emi enyenede ubọk ke utom Abasi Ukpep-ñkpọ edidiañare ñkpọñ idiọk-ñkpọ ofuri-ofuri ye mme ọburọbut uwem kpukpru ini edi isinde ubahare ke ufọt Eti-mbuk Jesus Christ ye mme ifiọk ye edu ukpono eken. Okposukedi edide ntem, Eli emi utom esie ekedide andikpeme mbuọtidem, ama efre edisana ido ye edisana uwem Abasi tutu enye idiọñke enyin ke nditre idiọk-ñkpọ ke ufọk esie ye ke ufọk Abasi.

Ubierikpe Abasi

Ikpanaha nte eda ikọ Abasi mfefere, edi Eli ama anam ñkpọ ọbiọñọ edisana ido Abasi; ndien iyaresit Abasi ama ọtọñọ nidkan enye ñkuk. (Se Deuteronomy 29:19, 20.) “Ọdọdiọk ọnọ mme ọbọk-erọñ Israel emi ebọkde idem mmọ!” (Ezekiel 34:2) ekedi ikọ emi Abasi eketiñde ọnọ Ezekiel. Mme ikọ emi ema ekem ye edinam Eli ñko. Akana nte esio Eli usọp-usọp; akana nte esobo ubon esie; ikonyuñ inaha ufọk esie enam ñkpọ enọ Abasi aba. Se ikedide utip Eli ekedi oro ke abaña eye ndiyak idiọk-ñkpọ aka iso.

Idiọk-ñkpọ Eli ama okim enye enyin ofuri-ofuri ke abaña akpanikọ tutu enye ikemeke aba ndikut ñkpọ ọfọn. Enye ekesine ke otu ibat oro Jesus ini kiet eketiñde abaña ete ke mmọ ekeme ndikut ekpri mbio emi odude ke enyin owo efen, edi kemeke ndikut obukpọk emi odude ke enyin mmọ (Luke 6:39-42). Eli ama ekesim idaha emi enye odoride eka Samuel ikọ ete ke enye akpa mmin ke ufọk Abasi, emi ke ata akpanikọ enye okodu ke ntọtuñọ akam ye Abasi. Kpa ke ukem ini oro nditọ Eli ema ebiat ukpono Abasi oto ke idiọk-uwem mmọ emi owo mikakpanke.

Ñkim-ñkim Uñwana

Enyin Spirit Eli ema etọñọ ndikim tutu enye ikemeke ndikut ete ke utuenikañ Abasi ama ọtọñọ ndinime oto ke ntak unana eti ukpeme. Nso utọ uwut-ñkpọ ke utuenikañ emi ekedi ke abaña ukpono Abasi! Enye akada ọnọ Ikọ Abasi, emi Edisana Spirit akanamde ayama. Ndien ke emi enye ama ọsọp oyom ndinime! Ikọ Abasi etiñ abaña utọ ini emi ke mbuk ñkpọ ntibe Israel ete “ikọ Jehovah onyuñ edi ñkpọ uto ke usen oro; ñkukut iwakke wak” (1 Samuel 3:1). Ke ikọ efen, akpanikọ Abasi ikoduhe aba ke esit mme owo, ema enyuñ ebiọñọ Abasi ndiyarade Idemesie nnọ mme owo oto ke ntak idiọk-ñkpọ. Ekedi ke utọ ọkpọsọñ ini ntem ke Abasi eketiñ ikọ ke okoneyo ọnọ Samuel.

“Ọfọfọn ye owo eke okopde uyo mi, onyuñ etiede ke enyin-usuñ mi kpukpru usen ebet, onyuñ etiede ke inua-otop mi ekpeme” (Mme Ñke 8:34).

Emi ekedi utom Samuel ke Ataya. Samuel ama anam ñkpọ ọnọ Abasi ke ufọk Esie kpukpru usen, ye iñwañ-iñwañ esit, ye utom emi anade iñwañ ọnọ ñkpọ spirit. Ke ini Abasi eketiñde ikọ ọnọ enye ke ufọt okoneyo, Samuel ama ọsọp ndiyere.

Sia Samuel mikọsọpke idiọñọ ete ke Abasi eketiñ ikọ ọnọ enye, enye ama adaha ebine Eli. Eketie nte Eli ikenyeneke aba ukeme ndidiọñọ uyo Abasi, koro enye ọkọdọhọde Samuel afiak akanana. Abasi ama okot Samuel utim ikata, Eli okonyuñ ọdọhọ Samuel afiak akanana utim ikata. Ekedi ke ọyọhọ ikata ke Eli ọkọdiọñọ ete ke Abasi okokot Samuel, ndien ọnọ enye item nte edibọrọde, edieke editọñọde ntak ekot enye, koro ekeme ndidi Abasi. Ke akpanikọ Abasi ama ọtọñọ ntak okot Samuel, ndien enye ọkọbọrọ ye mme inem ikọ emi, “Dọho; koro owo fo ọmọñ okop”. Ke ntre ke Abasi okokot Samuel ọnọ utom onyuñ owut enye utom Abasi emi enye edinamde. Enye okosuk edi kaña ekpri akparawa, edi enye ema enyene utọñ ndikop ikọ ye esit ndinam se Abasi ọdọhọde enye anam.

Akama-ukpọhọre Anam-akpanikọ:

“Ñkọm owo eyom ete mme akama-ukpọhọre edi mme anam-akpanikọ” (1 Ñwed Corinth 4:2). Yak kpukpru mmọ emi ekọride ke utom Abasi ekesim isua usọñ emum ufiop-ufiop udọñ oro ye utom mmọ ekama. Okposukedi nnyin ikabarede isọñ, oro iwutke ite ke utom Abasi emi inamke enyene ndikabare ndi akani mme inaha enyene ufọn aba. Ñwed Abasi ete, “Usuñ nti owo ebiet uñwana eke asiahade, aka iso ayama, tutu osim ufọt uwemeyo” (Mme Ñke 4:18). Ñko, “Iwat edi anyanya ubọñ, ke usuñ eti ido ke edikut enye” (Mme Ñke 16:31).

Mbuọtidem ye iberedem ke Abasi emi ọkọride okokpon ebe ke ediwak isua emi owo anamde utom akpanikọ edi eti ñkpọ ọnọ mkparawa ndise ñyuñ ññwana ndisim utọ idaha oro.

Ana-iñwañ Ñkukut

Yak kpukpru mkparawa eda ukpep-ñkpọ eto uwem akparawa Samuel. Ọkpọfọn didie edieke kpukpru owo eyerede ikot Abasi usọp-usọp nte Samuel ekeyerede, ye ukem nyakidem ye ufiopesit emi enye ekenyenede ke ibọrọ esie. Enye ekedi owo emi Abasi akadade anam ñkpọ, ndien Ñwed Abasi etiñ emi abaña enye, “Ekem ofuri Israel, ọtọñọde ke Dan tutu osim ke Beersheba, efiọk ete ke ema enim Samuel ke Anditiñ-ntiñ-nnim-ikọ Jehovah”. Abasi “inyuñ iyakke baba ikọ esie kiet ọduọ ke isọñ” (1 Samuel 3:19, 20).

Uwem Samuel ama ọfọn onyuñ enyene udori ke kpukpru usuñ. Uwem esie ama eye koro enye okokopde uyo Abasi ke uyen esie, onyuñ ada se enye okokopde anam akpan ñkpọ. Ke akpanikọ Ikọ Abasi edi akpanikọ: “Eyen mi, kufre mbet mi; edi yak esit fo ekpeme mme ewuhọ mi: koro eyekọrọ anyan usen, ye isua uwem, ye ifure enọ fi. Kuyak mfọnido ye akpanikọ ekpọñ fi: Kọñọ mmọ ke itọñ fo; wet mmọ ke ọwọñ esit fo: Ndien afo eyekut ima ye mfọniso ke iso Abasi ye ke iso owo” (Mme Ñke 3:1-4).

Questions
MME MBUME
  1. Nso ikedi ntak emi Hannah ọkọbọñde akam?
  2. Ke nso utọ usuñ ke enye eketiñ abaña Jesus Christ?
  3. “Nkukut iwakke wak” ọwọrọ nso?
  4. Nso edi ntak emi Abasi ekesinde Eli?
  5. Eyen Erọñ Abasi akada ọnọ nso?
  6. Nso edi ntak emi eyomde owo edi akama ukpọhọre anam akpanikọ?
  7. Nso udori odu ndinam ñkpọ nnọ Abasi ke ini uyen?