Lesson 205 - Senior

Memory Verse

“Abasi ekemek ñkpọ oro edide ndisime ke ererimbot man Enye esuene mbon eti ibuot; Abasi okonyuñ emek ñkpọ eke edide mmeme ke ererimbot man Enye esuene mkpọsọñ ñkpọ” (1 Ñwed Corinth 1:27).

Cross References

I Saul Aka Ekese Samuel

1. Saul, eyen akwa owo uko, enyene utibe ekpat-idem, 1 Samuel 9:1, 2

2. Ete esie ama ọdọñ ete enye okoyom ufene emi okosopde, 1 Samuel 9:3-5; Amos 7:14, 15

3. Abasi ada Saul ọsọk Samuel, 1 Samuel 9:6-17

4. Samuel okpono Saul ke itie usọrọ, 1 Samuel 9:18-27

5. Saul owut nsuhọre-idem, 1 Samuel 9:21; 10:22; Mme Ñke 15:33; 22:4; Isaiah 57:15; James 4:6

II Ediyet Saul Aran

1. Samuel eyet Saul aran onyuñ ọnọ mme idiọñọ ita, 1 Samuel 10:1-8

2. Saul ọbọ edinyaña, 1 Samuel 10:9-13

3. Eda afia emek enye nte edidem, 1 Samuel 10:14-27

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Saul, Uwut-Ñkpọ Emi Ekutde

Ke ini Abasi emekde Saul ete akara ofuri Israel, Enye ekemek owo emi ekenyenede ndyọ-ndyọ ekpat-idem. Enye ekedi ediye akparawa emi ọkọfọnde akan ke Israel. Enye ekedi anyan owo emi ekedide ñkpọ nte ikpat itiaba ke uniọñ, emi ke enyin nditọ Israel ekedide enye emi odotde ndida ofuri mbon ekọñ Israel usuñ. Ete esie Kish, ekedi “owouko”, owo emi ekenyenede inyene ye ukpono ke otu owo.

Enọ Esọk Samuel

Ekeme nditie nte ñkpọ emi okotibede ke ndue-enyin, Saul ndika ntiene Samuel ke ini enye okoyomde ufene ete esie emi okosopde. Edi Abasi ama ọdọhọ Samuel ete, “Adañemi mkpọñ nyedọñ owo oto ke isọñ Benjamin etiene fi.” Abasi ọkọdọhọ ete, “Nyedọñ ...” Ediwak ini esitie nte ñkpọ emi otibede ke unana idore-nyin nte edade mme owo edikop Eti-mbuk, edi idighe ke ndudue, akam edi nda-usuñ Abasi. Edieke owo okopde biọñ abaña akpanikọ, Abasi eyeda enye ebe obot ye inyañ ke Enye amade, man okop akpanikọ onyuñ ọwọrọ ufin. Saul ama ọduñọre isọñ Shalisha, Shalim, Benjamin ye Zuph tutu enye edisobo owo Abasi, edi, edi Abasi akada enye edi do.

Nti Uduot

Kiet ke nti uduot emi Saul ekenyenede ke ntọñọ uwem esie ekedi nsuhọre-idem. Ke ini Samuel ọkọnọde ekikere esie ete ke enye edi enye emi Israel edimekde nte edidem mmọ, Saul ama ọbọrọ ete, “Nte ami ndighe eyen Benjamin, nto ke ata ekpri esien Israel? Nte oruk mi inyuñ ikprike ikan kpukpru oruk esien Benjamin? Nsinam ndien afo ọdọhọde mi oruk ikọ emi?” Oruk nsuhọre-idem emi akanam enye okodip idem esie ke otu mkpoduoho ke ini ekeyomde ndikpono enye ke otu owo. Abasi amama nsuhọre-idem onyuñ asua iseri.

Atañ-idem andikara ini kiet ama anam inua ete, “Nte idighe emi edi akamba Babylon emi ndade akwa odudu mi mbọp nnim ke ufọk ubọñ mi, ye ke eke uyai ubọñ mi?” (Daniel 4:30). Adañemi uyo osuk ododu enye ke inua Abasi ọsuhọre enye onim ke ndibọ enye ebekpo ubọñ esie ikpọñ, edi ifiọk esie ñko. Ọfọn owo ndifiọk nte ke baba ñkpọ iduhe eke enye enyenede emi midighe Abasi ọnọ enye mme onyuñ onyimede ete enye enyene. Edieke enyenede inyene, “Ti Jehovah Abasi fo: koro edi enye ọnọ fi odudu erikọ inyene” (Deuteronomy 8:18). “Kpukpru eti erinọ ye kpukpru enọ eke efọnde ema eto ke enyọñ, eto ke ubọk Ete mme uñwana esuhọre edi” (James 1:17).

Nsuhọre-idem

Mme ikọ Saul ekedi, “Nte ami ndighe eyen Benjamin, nto ke ata ekpri esien Israel? Nte oruk mi inyuñ ikprike ikan ...?” Ke ini Abasi okokotde Gideon, ibọrọ esie ekedi, “O Ọbọñ mi, ami ndida nso nnyaña Israel? Sese, tọsin mi ekpri akan ke Manasseh; ami nnyuñ ndi eyenọwọñ ke ufọk ete mi” (Judges 6:15). Abasi emek mbon nsuhọre-idem man Enye ayarade owut akwa odudu Esie.

Ke ini Abasi ọkọdọhọde Moses ete ke Imọ iyedọñ enye etiene Pharaoh, Moses ama ọdọhọ ete, “Ami ndi anie, eke ndikade ke ọtọ Pharaoh, nnyuñ nsio nditọ Israel ke Egypt mfep?” (Exodus 3:11). “Ami ndi anie?” Mme anie ke nnyin idi emi Abasi okpowutde nnyin akwa odudu Esie? Ñkukure edi emi: “Abasi ekemek ñkpọ oro edide ndisime ke ererimbot man Enye esuene mbon eti ibuot; Abasi okonyuñ emek ñkpọ eke edide mmeme ke ererimbot man Enye esuene mkpọsọñ ñkpọ; Abasi onyuñ emek ñkpọ eke edude ke usuhọre-itie ye ñkpọ eke owo esede ke ndek, ye ñkpọ eke miduhe, man Enye anam mme ñkpọ eke edude ewọrọ ikpikpu; mbak owo baba kiet edibure mbure ke iso Abasi”. Paul, akwa Apostle emi ekedọñde etiene mme Gentile ama ọdọhọ ete, “Koro mmekpri ñkaha ke otu mme apostle, emi mmendotke ndikere apostle” (1 Ñwed Corinth 15:9). Mme mkpọsọñ owo Abasi edi mbon nsuhọre-idem. Kpa ke otu mme idiọk owo esiwak nditiñ kpukpru ini ete, “Ata mme ọwọrọ-iso owo edi mbon nsuhọre-idem”.

Eti Ibuot

Eti ibuot emi Saul ekenyenede ama owut idem ke ini nditọ Belial ekedọhọde ke ido nsahi ete, “owo emi edida nso inyaña nnyin?” Saul ikosioroke uyo. Solomon ama ewet, ete, “Owo eke omumde mkpọk-inua esie akama edi ọniọñ,” ye “Owo eke ekpemede inua esie ye edeme esie ekpeme ukpọñ esie ọbọhọ ukut” (Mme Ñke 10:19; 21:23). Oto ke James nnyin inyene ukpep-ñkpọ ite ke ukpono Abasi nnyin edi ikpikpu edieke ukpaha miduhe ke edeme nnyin. Pilate okodu ke mkpaidem nte Andinyaña nnyin okodopde uyo ke ini ekesuñide Enye. Nte ekut eti ibuot fo oto ke ndop-uyo fo?

Eti Utip

Ke ini eyen ufọk Saul ọkọnọde ekikere esie ete yak mme imọ ika ibine owo Abasi man ekebup enye usuñ, Saul ama ọdọhọ ete, “Sese, nnyin ima ika, idida nso ñkpọ isọk owo oro? koro uyo ke ekpat nnyin okurede, baba enọ kiet eke nnyin ididade isọk owo Abasi oro inyuñ iduhe: nnyin inyene nso ñkpọ?” Eyen ufọk ama ọbọrọ ete, “Sese, ọyọhọ ubak shekel silver inañ mmọ mi ke ubọk mi: nyeda enye nnọ owo Abasi oro, man owut nnyin usuñ nnyin”. “Nnyin inyene nso ñkpọ?” Saul ama edi etiene owo Abasi ikpikpu ye ukpọk ekpat, ndibup mbaña usuñ. Enye ama edi ke ata nnen-nen itie. Owo Abasi oro ama owut enye usuñ. Enye ekedi ubọk-ubọk edi ama ọnyọñ ye anyanya. Enye ekedi nte ekpeme ufene; ndien ọnyọñ nte edidem. Ih, ama onyuñ okpon akan edidem! Enye ekedi nte anam-idọk, ndien ọnyọñ nte eyen Abasi.

Nso utibe-ñkpọ edi emi! Nnyin idi itiene Abasi ukpọk-ukpọk ye edibuñọ esit; nnyin inyọñ ye ọyọhọ idaresit. Nnyin itọñọ edọñ ke iso Esie nte anam-idiọk, edueisop emi ikpe mkpa otipde; nnyin ibọ edifen ye ọyọhọ edidahado nnọ. Nnyin emi ikedide ifin inọ satan, imakabare ke emi idi mme enyene udeme ke se Abasi onimde, imasaña ye Christ inyene udeme. “Ese utọ akwa ima emi Ete ọkọnọde nnyin, ete nnyin ikpekere nditọ Abasi” (1 John 3:1).

Se Ebotde Obufa

Ntak iduhe ndiyik nte ke Saul ama ọbọ edinyaña ukpọñ. Samuel ama ọdọhọ enye ete, “Spirit Jehovah eyeduk fi ke idem, ndien afo eyetiene mmọ anam prophecy, eyenyuñ akabare edi owo efen.” Etiñ enọ nnyin ete, “Edieke owo odude ke Christ, ema ebot enye obufa” (2 Ñwed Corinth 5:17), emi ke edidkabare ikọ ọwọrọde ete ke enye edi “owo efen”. Emi edi ukem ke ini Jesus ọkọdọhọde ete, “Mbufo enyene nditọñọ ntak mmana”.

Ke ini enyañade nnyin, nnyin ibọhọ edifen ke mme idiọk-ñkpọ ikpọñ, edi ekpuhọre nnyin uduot. Utibe-ñkpọ ada itie emi ọkpuhọrede nnyin osio ke uduot nditọ ererimbot esin ke eke Abasi. “Ñkani ñkpọ ema ebe efep; sese, emekabare edi mbufa”. Nnyin emi ikakpañade ke ndudue ye mme idiọk-ñkpọ, idu-uwem ndisaña ke obufa uwem. Abasi ama ọnọ Saul “esit efen” ndien “Spirit Abasi oduk enye ke idem, ndien etiñ prophecy”. Nso ukpuhọre ekedi emi ke uwem Saul! Ke akpanikọ owo ikemeke ndiyik nte ke Saul ama ọbọ edinyaña. kpukpru owo emi ekediọñọde enye mbemiso ini emi, ema ebup ke mkpa-idem ete, “Emi-e! nsinam eyen Kish? Nte Saul onyuñ odu ke otu mme prophet?” Mkpa-idem ama okpon eti-eti ke otu mme owo, emi anamde akabade edi ufiet ke otu mmọ, “Nte Saul onyuñ odu ke otu mme prophet?”

Eti Ntọñọ Ye Idiọk Utit

Nso utọ utibe editọñọ ekenyene owo emi Abasi ekemekde ete akara Israel! Edi, edi ñkpọ mbọm nte ke enye ikasañake ibighe ke nda-usuñ Abasi. Emi edi ntọt ọnọ kpukpru owo mfin ete, “owo ekeme ndimana obufa” onyuñ akabade edi eyen Abasi, ekem afiak edem onyuñ atak ke nsinsi. Saul, ini kiet ama ọfiọk ebuana ye ima Abasi, edi ini ama edi emi Spirit Abasi ọkọkpọñde enye ndien “Jehovah ibọrọke enye” (1 Samuel 28:6).

Udi owo emi okowotde idem esie, ye enye ndiduk hell, ekedi se ikebetde owo emi mme owo ekebupde ebaña ini kiet ko, ete, “Nte Saul onyuñ odu ke otu mme prophet?” Jesus ọkọdọhọ ete, “Eyenyaña owo eke edimede ime tutu osim akpatre” (Matthew 10:22). Ọfọn owo emi ama ọkọtọñọ isañ ke usuñ emi “ekpeme mbak enye ediduọ”.

Questions

MME MBUME

1. Ekere ete Saul ọkọniọñ didie?
2. Enye okoto ewe esien ke Israel?
3. Inam didie ifiọk ite ke Abasi akanam Saul osobo ye Samuel?
4. Nso nti edu uwem ke Saul okowut?
5. Inam didie ifiọk ite ke Saul ama akabade esit?
6. Siak itie ke Ñwed Abasi ndiwut nte ke owo ekeme ndibọ edinyaña ndien afiak edem onyuñ atak ke nsinsi.
7. Nso eñwọñọ ke Abasi ọnọ mbon nsuhọre-idem?
8. Ke nso utọ usuñ ke Saul okowut mbufiọk?
9. Mbak shekel inañ edi nso ke okuk nnyin?
10. Nso ikedi idiọñọ emi Samuel ọkọnọde Saul ndiwut nte ke Abasi ama odu ye enye?