Lesson 185 - Junior
Memory Verse
“Ka okuo; mbuọtidem fo ama anyaña fi” (Mark 10:52).Notes
Ke Mben Ọkpọ-Usuñ
Jesus ye mbet Esie ekesaña obio Jericho ebe eka Jerusalem. Emi ekedi akpatre ifet Jesus ndisaña mbe Jericho, koro ini am
a ekpere Enye ndinọ “uwem Esie ndifak ediwak owo” (Mark 10:45). Akwa otu owo ema etiene Jesus.Bartimaeus, eyen Timaeus, ekedi nnan. Enye eketie ke mben usuñ, ebeñe ebeñe. Enye ikenyeneke usuñ efen ndida ndu uwem. Nte enye okokopde nte otu owo eketienede Jesus, enye ama obup se oro ọwọrọde. Ke enye ndikop ete “edi Jesus eyen Nazareth,” Bartimaeus ọtọñọ ndifiori ñkot Enye.
Ifet
Owo nnan emi ikenyeneke usuñ efen nditim mfiọk mme owo oro ekedi Jesus. Enye okonim se eketiñde enọ enye: ndien ke ọwọñ-esit esie, enye ama onim ke akpanikọ ete ke Jesus eyeñwam imọ.
Ediwak owo emi enyenede mfina ke ikpọhidem ye ukpọñ enyene ukem ifet emi Bartimaeus ekenyenede. Ndusuk owo inyimeke ite mme imọ imoyom uñwam ito Ọbọñ, okposuk edi nte mmọ minyeneke uñwam efen ke ñkpọ obukidem, enyuñ edide nnan ke mme ñkpọ spirit. Ediwak owo ekop mbuk emi ete ke Jesus eyen Nazareth ke ekpere, edi mmọ inimke ke akpanikọ. Mmọ eken emi efiọkde ete mme imọ ikemeke ndiñwam idem mme imọ etiene ekop mbuk akpanikọ emi, kpa ye oro, mmọ iyomke uñwam ito Jesus. Ke ntak emi, mmọ inyeneke uñwam emi ekpedide eke ikpọhidem mme eke spirit. Ke James 4:2 nnyin ikot, “Mbufo ediọk itọñ, ndien inyeneke”
Mme mmọ efen edu emi enamde ekikere ndibọñ akam ke ndusuk usen; mmọ ekere ndiyom mbọm nto Jesus ini efen ke ema “enyene ifet” (Utom Mme Apostle 24:25). Ukpep-ñkpọ emi anam nnyin itim ifiọk ñkpọ ndik emi odude ke ubiat ini; Jesus ikafiakke ibe ke Jericho. Emi ekedi akpatre ifet ọnọ Bartimaeus ndinyene uñwam; “ifet efen” ikoduhe aba. Edieke Bartimaeus akpanamde mbubru ke ndibọñ akam, ekeme ndidi owo ikpakanamke enye okut usuñ mme ndinyene ifet efen ndiyom uñwam nto Jesus.
Mbọm
Ke mfiori esie, Bartimaeus ama owut ete ke imọ imonim ke akpanikọ ite Jesus edi eyen Abasi emi ekeñwọnọde. Ke ini Batimaeus okokotde Jesus “eyen David” ekedi ukem nte edọhọde “Jesus, Andinyaña emi ekeñwọñọde.” Bartimaeus ama oyom mbọm. Edi enye iketiñke ite ke imọ imodot ndikut usuñ, mme ndidọhọ nte ke edi utip imọ, mme ke imọ ima inyene unen ke esit. Akam ye mkpe ubọk esie ekedi yak Ọbọñ atua imọ mbọm. Mfiori oro ekedi ndiyom uñwam nnọ idem esie “Tua mi Mbọm.”
Ikokopke Mmemidem
Owo itiñke inọ nnyin ite ke Jesus ama owut idiọñọ ekededi ite ke Imọ ima ikop akpa mfiori owo nnan emi. Mme owo emi ekekande Bartimaeus ekuk ema edomo ukeme ndikpan enye ndifiori ñkpo. Ekeme ndidi mmọ ekedomo nditiñ nnọ enye nte ke enye ama ọbiọñọ mmọ eken ndikop se ikekade iso, mme ndiwut nte ke Jesus ikemeke ndikpañ utoñ nnọ oruk owo nte enye. Mmọ efen ema enyene ukem ubiọñọ ntre ke akpa ini emi mmọ ekefioride ekot Jesus, eyom mbọm. Eketie nte owo ikokopke akam mmọ ke akpa ini. Ekeme ndidi mme owo emi eketiede ekpere ema edomo ndibiọñọ mmọ, Edi akpanikọ, Satan ama asaña ekpere ndinam mmọ enim ete ke Jesus inyeneke ini inọ mmọ, idinyuñ ibọrọke akam mmọ.
Ama ọsọñ ndibiọñọ Bartimaeus. Enye okoyom uñwam, onyuñ ọfiọk ete se imọ ikoyomde edi oro. Enye ama onyuñ ọfiọk ete Jesus ekeme ndiñwam imọ, oro ekesin enye ototim ofiori, onyuñ anam uyo esie ototim ọsọñ.
Jesus esikop onyuñ ọbọrọ akam emi ebọñde ke ofuri esit. Enye ama okop akam Bartimaeus. Jesus ikasañake ikpere enye, iketiñ ekpri ikọ ‘magic,’ nte ndusuk owo ekpekerede ete akpana Jesus anam. Enye ọkọdọhọ ete, ekot Bartimaeus edi. Edi akpanikọ ete akwa idori-enyin ama edemere ke esit Bartimaeus, ke ini edọhọde enye ete, “Enye ke okot fi”.
Ndidomo Ukeme
Bartimaeus osioño ọfọñidem onim, kpa nte emi owo okposiode ekura, man ñkpọ ndomo kiet okubiọñọ enye. Bartimaeus asaña ekpere Jesus. Enye ikafañake. Enye ikọdọhọke ite iyom eda imọ usuñ, mme ndidọhọ ite idi owo ñkpọ-nnam. Enye ikebiatke ini ndika ke ini Jesus okokotde enye. Ekeme ndidi nte enye ikọfiọkke nte idisañade ikosim Jesus, edi enye ama adaha ke enyọñ, onyuñ ọtọñọ isañ. Nnyin ikereke ite enye ama atuaha ñkpọ onyuñ ọduọ, mme nditun usuñ, koro uyo Jesus okokot enye, enye onyuñ ebeñe idem ndiyere ikot oro.
Saña-Saña Uñwam
Jesus ama obup owo nnan emi se enye oyomde. Bartimaeus ikọdọhọke ite ke Ọbọñ ama ọfiọk mfina imọ. Owo-nnan emi okoyom akpan uñwam kiet, “Rabboni, nyom nditọñọ ntak ñkut usuñ.” Etie nte Jesus ama ọfiọk se owo nnan ediyomde. Enye ama otim ọfiọk. Edi Jesus okoyom ndikop ebeñe oro nto ke inua owo oro.
Ke Ukwọrọ-ikọ ke enyọñ Obot (Ọyọhọ Ukpep-Ñkpọ 21), Jesus ekekpep, “Ebeñe, ndien eyenọ mbufo” (Matthew 7:7). Mfin, ke ini owo enyenede se ebeñede, Ọbọñ okop inemesit ke mmọ etiñde se eyomde ndibeñe. Edieke owo eneñerede oyom mbọm Abasi, enye eyebeñe. Edieke afo ekesibọñde akam oyom erikọk ke ikpọhidem, mme enọ mfọn ke ukpọñ, ndusuk ini ibọrọ idighe, edi koro afo mubeñeke, “Ebeñe, ndien mbufo eyebọ, man idaresit mbufo ọyọhọ” (John 16:24).
Mbuọtidem
Jesus ọkọdọhọ Bartimaeus ete “Ka okuo, mbuọtidem fo ama anyaña fi.” Mme ikọ emi ikedighe “mbuọtidem fo eyenyaña fi.” Jesus ọkọdọhọ, “Mbuọtidem fo ama anyaña fi” mme nte ke mbuọtidem esie ama ananam enye okop nsọñidem, kpa ke ndo-ndo oro enye okonimde ke akpanikọ. “Ndien ndo-ndo oro, enye okut usuñ.”
Nso oruk utibe usen ke emi ekedi ọnọ Bartimaeus! Ndikut usuñ! Ikedighe ñkim-ñkim ke akpa, mme nsit-nsit, edi ke ndo-ndo oro enye ama okut usuñ. Mbuọtidem emi enye ekenyenede ke Jesus ama ada uñwana esin ke ebiet emi ekim okofukde. Enye ama ọbọhọ ufin unana ye ndik. Enye ikedighe aba owo emi ananade idori-enyin ye uñwam. Esit ekenem enye didie, ndo-ndo oro enye ebeñede Jesus atua imọ mbọm! Nso utọ ukpuhọre akada itie ke ini Bartimaeus okonimde ke akpanikọ!
Owo itiñke inọ nnyin udomo anyan ini emi Bartimaeus ọkọdọñọde nnan, ñko, mme akananam enye ama okut usuñ. Owo itiñke inọ nnyin se ikanamde enye edi nnan. Jesus ikereke ibaña mme ñkpọ emi. Jesus ese mbuọtidem ke esit owo. Jesus ama ọdọhọ owo efen ete, “Edieke ekemede! Kpukpru ñkpọ ekeme ndiwọrọ nnọ enye emi ọbuọtde idem” (Mark 9:23).
Mmọ Efen Ebọ Edikọk
Ikedighe Bartimaeus ikpọñ ọkọbọ edikọk ke ikpọhidem oto ke ndinim ke akpanikọ. Nnyin imekpep ibaña eyen añwan emi ọkọbọde edikọk ke ini enye otukde mben ọfọñidem Jesus (Ọyọhọ Ukpep-Ñkpọ 80), enye emi Jesus ọkọdọhọde, “Eyen-añwan, mbuọtidem fo akanam fi okop nsọñidem” (Mark 5:34). Nnyin imokot ibaña eyen ufọk Centurion (Ọyọhọ Ukpep-Ñkpọ 32), emi ọkọbọde edikọk ke “ukem-ukem ini” emi Jesus eketiñde mme ikọ emi ye ete ufọk esie: “Nyọñ okuo: yak osu ọnọ fi adaña nte onimde ke akpanikọ” (Matthew 8:13).
Ikedighe Bartimaeus ikpọñ ke ekenam okut usuñ oto ke mbuọtidem. Ini efen, nnan iba ema efiori ekot Jesus eyom mbọm. Enye otuk mmọ enyin, ete mmọ, “Yak osu ọnọ mbufo nte mbuọtidem mbufo edide, ndien enyin mmọ etara (Matthew 9:29, 30).
Edikọk Enyene Fi
Ikedighe ke eyo oko ikpọñ ke Jesus ọkọkọk mme owo udọñọ ke ikpọhidem. Ediwak owo edu ke eyo emi, emi enyenede ukem mbuọtidem oro Bartimaeus ekenyenede ke Christ, emi ebọde edikọk ke nsio-nsio mkpọsọñ udọñọ ye ndutuhọ mmọ. Iyip Jesus enyene odudu ndinyaña ukpọñ nyuñ ñkọk udọñọ ikpọhidem. Edikọk asaña nte Ikọ Abasi etemede. Prophet Isaiah ke nditiñ mbaña Jesus ewet ete, “Ndien inia Esie ọkọk nnyin” (Isaiah 53:5). Enọ nnyin item emi ke abaña edikọk: “Nte owo ọdọñọ ke otu mbufo? yak enye okot mbiowo Ufọk Abasi; mmọ enyuñ enuhọ efuk enye ebọñ akam, eda aran eyet enye ke enyiñ Ọbọñ: ndien akam mbuotidem eyenyaña enye emi ọdọñọde, Ọbọñ eyenyuñ anam enye adaha ada ….enyuñ ebọñ akam ebaña kiet eken man ekọk udọñọ mbufo” (James 5:14-16).
Mbemiso Jesus ọdọk ke Heaven, Enye ama ọnọ akwa utom ndika “ke ofuri ererimbot ekekwọrọ Gospel enọ kpukpru owo.” Enye ama aka iso etiñ ete, “Ndien mme idiọñọ emi eyetiene mmọ emi enimde ke akpanikọ: ke enyiñ Mi ke mmọ eyebin mme demon; eyesem mbufa usem; eyemen urukikọt ke ubọk; onyuñ edieke mmọ eñwọñde ñkpọ ekededi eke abiatde uwem, ididiọkke ye mmọ; eyedori mbon-udọñọ ubọk, ndien mmọ oro eyekop nsọñidem” (Mark 16:17, 18). Jesus ama anam ediwak utibe-ñkpọ erikọk. Enye ama ọdọhọ mbet Esie ete ke mmọ emi enimde ke akpanikọ eyenam utom eke Enye anamde, “Enye eyenyuñ anam utom eke okponde akan oro” (John 14:12).
Mme Ikọ-Ntiense
Nnyin imenyene ediwak ikọ-ntiense ito mbon-udọñọ emi ekopde nsọñidem oto ke akam mbuọtidem. Nditọ ebọ erikọk oto ke akam mbuọtidem mme ete mmọ. Abasi okpono akam ye mbuọtidem ñkpri nditọ ñko. Ekọk ediwak owo udọñọ oto ke akam ñkpri nditọwọñ.
Jesus ke ananam mbon nnan ekut usuñ mfin, kpa nte akanamde ọnọ Bartimaeus. Akparawa emi enyin esie akabiarade ke Ekọñ ofuri Ekondo II ama edikpono Abasi ke otu nnyin. Enye ikenyeneke idori-enyin ete iyefiak ikut usuñ. Ema enam mbeñe-idem ndinọ enye ọnyọñ obio emana esie nte owo nnan. Edi enye ama ọbọñ akam onyuñ enyene mbuọtidem ke Jesus emi eketiñde ọnọ Bartimaeus. Nte okotibede ọnọ Bartimaeus, Ọbọñ ama anam enye okut usuñ. Ewet ikọ-ntiense esie ke ‘Tract’ Apostolic Faith emi ekerede, “On Board The Enterprise.”
Ukpep-ñkpọ emi etiñ abaña erikọk nnan eke ikpọhidem. Ukpep-ñkpọ Ikọ Abasi emi akpakam esin obufa idori-enyin ye uko ke esit mmọ emi ekutde ukut ke ikpọhidem. Jesus ke ananam utibe utom erikọk. Ndusuk ini ebọñ akam enọ fi, edi ubọhọ erikọk; fiak bọñ akam ye mbuọtidem. Nditọ, mbufo emekeme ndibọñ akam, idighe ke ufọn idem mbufo ikpọñ, edi emekeme ndibọñ mbaña mbon efen, ndien Abasi eyekop onyuñ ọbọrọ akam mbufo.
Edi akpanikọ ete ke Bartimaeus ama okut usuñ ke spirit ñko, koro enye ama “etiene Jesus.” Ke ukpep-ñkpọ iso, nnyin iyekop ibaña erikọk ye erinyaña owo emi ekedide nnan ke spirit.
Questions
MME MBUME- Anie ekedi Bartimaeus?
- Nso idi ntak emi ekedide ñkukure ifet enye ndisobo Jesus?
- Nso ikedi mfiori Bartimaeus?
- Nso ke enye akanam ke ini ekedọhọde enye okubi inua?
- Nso ikedi ntak emi Jesus okobupde enye se enye oyomde?
- Didie ke enye okokut usuñ?
- Nso ke Bartimaeus akanam ke ema ekekọk udọñọ nnan esie?
- Didie ke owo ekeme ndibọ erikọk mfin nto Ọbọñ?