Lesson 208 - Junior
Memory Verse
“IKỌ akabare edi obukidem onyuñ oduñ ye nnyin” (John 1:14).Notes
Eyen Owo
Ukpep-ñkpọ ini emana Christ abaña Jesus, emi akamanade ke Bethlehem. Nnyin ima ikpep ibaña Jesus nte edisana Eyen Abasi. Ukpep-ñkpọ emi onyuñ anam nnyin ifiọk ite ke Jesus onyuñ edi Eyen owo. Enye ekenyene ikpọhidem emi ekedide obuk ye iyip kpa nte afo enyenede. Enye “owut idem nte owo” (Ñwed Mbon Philippi 2:7). Ibuot ukpep-ñkpọ nnyin owut ete ke Jesus ekesine obukidem.
Abasi ama enyene akwa uduak ke abaña erifak ubon owo. Ikpehe kiet ke uduak emi ekedi emana Christ ke Bethlehem ke ediwak isua emi ekebede. Uwem Esie edi uwut-ñkpọ ọnọ nnyin nditiene. Ekenọ nnyin mme ukpep-ñkpọ Esie man inam.
Ikọ Abasi
Abasi ebe ke uwem, uwut-ñkpọ ye mme ukpep-ñkpọ Christ etiñ ikọ ọnọ nnyin. “Abasi, emi akadade mme prophet etiñ ikọ mkpuhọ-mkpuhọ ye ke nsio-nsio usuñ ọnọ mme ete nnyin ke eyo oko, ke ukperedem ini emi ama etiñ ọnọ nnyin ke Eyen” (Mme Hebrew 1:1, 2). Abasi ayarade Idem Esie ebe ke Eyen Esie emi edide “Ikọ Abasi eketeme nnyin ete ikop uyo Jesus Eyen Esie ye Ikọ Esie” (Matthew 17:5). “Enyiñ Esie onyuñ ekere IKỌ ABASI” (Eriyarare 19:130). John Ọduọk-Owo- Mmọñ ọkọdọhọ ete, “Ami ndi uyo andifiori ke desert” (John 1:23). John Ọduọk-Owo-Mmọñ ekedi uyo oro. Etop esie ekedi Jesus, Ikọ Abasi.
Ita Ke Kiet
Toto ke eritọñọ, mbemiso edibot ererimbot (John 17:5), Christ ama odu nte Spirit. Christ okodu ye Abasi Ete (I John 1:2). Christ edi kiet ke Mbuot-Abasi, oro edi Abasi Ita Ke Kiet, Ete, Eyen, ye Edisana Spirit. Ita emi ediana ekabare edi kiet. (“Mmọ mbita etie ntiense ke Heaven; Ete, Ikọ ye edisana spirit: mmọ mbita edi kiet) (1 John 5:7).
Koro Jesus ekedide kiet ke otu mbita emi adianade ke Mbuot-Abasi, Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ke ukpep-ñkpọ emi ete ke “Ikọ ekedi Abasi”. Jesus ekedi Ikọ Abasi. Isaiah, Anditiene-Christ ama ọdọhọ ete ke edikot Jesus “Ọkpọsọñ Abasi” (Isaiah 9:6).
Ke Eritọñọ
Ke ini ekebotde ñkpọ, ke eritọñọ (Genesis 1:1), Jesus okodu ye Abasi. Andiwet Psalm ọdọhọ ete “Ekeda uyo Jehovah enam enyọñ” (Psalm 33:6). Nnyin imokot ke Mme Hebrew 1:2 ibaña Eyen Abasi, nte Abasi “okonyuñ adade ubọk Esie obot ekondo”. Enye okobot enyọñ ye isọñ ye kpukpru se idude ke mmọ. “Ekebot kpukpru ñkpọ oto ke Enye, enyuñ ebot kpukpru ñkpọ enọ Enye” (Ñwed Mbon Colossae 1:16). Abasi akada Ikọ Esie obot kpukpru ñkpọ, Abasi okobot kpukpru ñkpọ oto ke Jesus. (Ñwed Mbon Ephesus 3:9).
Uwem Ye Uñwana
Ke Jesus ikpọñ ke uwem odu. Enye ọkọnọ kpukpru owo ye kpukpru ñkpọ uwem ke eritọñọ, ke ini emi ebotde ekondo. “Koro obube mmọñ uwem odude ye afo” (Psalm 36:9). “Enye ọnọ kpukpru owo uwem, ye ibifik, ye kpukpru ñkpọ” (Utom Mme Apostle 17:25). Eyak nnyin ikere ibaña uwem ke obukidem emi Jesus ọnọde. Abasi ọnọ owo ukeme ndinam mme ikpọ ñkpọ, edi owo baba kiet akanam inọhọ owo uwem. Owo kpukpru ini ana enyene mkpasip uwem emi Abasi ọnọde, mbemiso enye ekeme ndida nnam uwem ọtọñọ ndikọri. Ndusuk afo ama ọtọ mkpasip emi ama ọkọkọri akabare eto onyuñ oñwum mfri. Afo ukobotke-bot mmọ; afo ama enyene odu-uwem mkpasip emi enyenede ndida ntọñọ. Kpa ke ini ama ọkọtọ mme mkpasip oro, edi Abasi ọkọdọñ edim ye eyo, ufiop ye uñwana emi ekeñwamde mme mkpasip oro nditibe, ndien ọkọri akabare edi eto.
Afo emekpep ke ufọk-ñwed ete ke kpukpru ñkpọ eyom uñwana ye ufiop ndinam mmọ ekọri nte ọfọnde enyuñ edu uwem. Ndusuk ini esida uñwana ye ufiop eke ubọk owo enam mme eto ekọri, oro edi uñwana ye ufiop ilektric me eke ñkpọ utem ñkpọ edi, edi Abasi ọnọ mme ñkpọ emi esinde ñkpọ oro ekọri; onyuñ edi Enye ọnọ owo ukeme ndinam mme utọ ñkpọ ntre.
Ke Ọbọñ, nnyin imenyene uwem ye uñwana ke ikpọhidem, ke midighe ntre nnyin ikpakpa. Ke Enye, ñko, ke nnyin inyene uwem ye uñwana eke Spirit, midighe ntre nnyin imakpa ke spirit. Jesus ọdọhọ ete “ami ñkedi man mmọ enyene uwem enyuñ edọdiọñ enyene ekan” (John 10:10). Jesus eketiñ abaña uwem eke spirit, emi esiwutde ñkọri kpa uwem ke ikpọhidem ọkọride. Jesus ọdọhọ ete: “Ami ndi uñwana ererimbot; owo eke etienede Mi idisañake ke ekim, edi eyenyene uñwana uwem” (John 8:12). Jesus ama ọdọhọ ete, “Mmedi nte uñwana ke ererimbot, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye Ami okusuk odu ke ekim” (John 12:46).
Ke esiode Jesus efep, baba owo kiet ikemeke ndinyene uwem ke spirit. Owo, ke idemesie, oduñ ke ekim; inyuñ inyeneke ukeme ndifiọk usuñ akpanikọ ye edisana ido. Jesus ayayarare Idemesie ọnọ kpukpru owo. Jesus edi “ata Uñwana emi anamde enyin añwaña kpukpru owo okododuk ke ererimbot” (John 1:9). Ikọ Abasi, kpa Jesus, akakabare edi obukidem onyuñ oduñ ye nnyin man nnyin inyene uñwana eke spirit ito ke uwem ye mme ukpep-ñkpọ Esie. “Ikọ fo edi utuenikañ ukot mi, ye uñwana usuñ mi” (Psalm 119:105). Kpukpru ukpep-ñkpọ Jesus ye kpukpru uwut-ñkpọ ke uwem Esie edi uñwana emi ayamade ọnọ uwem spirit nnyin. Mbon ererimbot ikọfiọkke ibaña uñwana eke odude ke uwem spirit. Jesus ekedi ndiduñ ke ererimbot emi ndiwut nnyin usuñ nsinsi uwem, man oto ke Enye nnyin ikpenyene erinyaña ukpọñ.
Asaña-Utom
Ọbọñ ama ọñwọñọ ndidọñ asaña-utom ndidiọñ usuñ nnọ Christ (Malachi 3:1). Ini ama ekem emi Abasi ọkọdọñde owo oro. Enye ama amana ekpri ini mbemiso Christ edimana. Asaña-utom oro ekedi John Ọduọk-Owo-Mmọñ, emi eketiñde abaña edidi Jesus. John Ọduọk–owo-mmọñ ama ọdọhọ ete: “Mbufo ekabare esit; koro Ubọñ Heaven ke ekpere.... Mbufo ediọñ usuñ Jehovah, Eneñere ọkpọusuñ Esie” (Matthew 3:2, 3). John eketie ntiense abaña ererimbot ekim man mme owo enim Christ ke akpanikọ enyuñ enyene uñwana.
“John okonim owo baptism erikabare esit, onyuñ ọdọhọ mbio-obio ete ebuọtidem ye Enye emi etienede imọ ke edem, oro edi Jesus” (Utom Mme Apostle 19:4). John ikedighe Uñwana oro, ikonyuñ idọhọke ite ke imọ idi. John ikedighe uñwana abiaña, edi ekedi ekpri uñwana emi okowutde ata Uñwana, emi akanyande ubọk owut Jesus. Utom John ekedi ndidiọñ usuñ nnọ Jesus, ndien John ama anam akpanikọ ke utom oro. John ikanamke mme utibe-ñkpọ; enye eketie ntiense abaña edidi Jesus. John ama akpan mme owo ete ekuda imọ nte Uñwana oro ke ndudue. “Nte John ananam utom esit ama; enye obup mme owo ete, Mbufo ebat ete ndi anie? Ndighe Enye. Edi sese, owo, eke mmendotke nditat uruk ikpa-ukot Esie, ke etiene mi ke edem” (Utom Mme Apostle 13:25).
Ata Uñwana
Jesus akamana nte Nsek Eyen Bethlehem. Enye ekediduñ ke ererimbot emi Enye okobotde. Ke edikem ini, ema eyarare Jesus nte ata Uñwana, “Uñwana mme idut, .... erinyaña mi tutu osim ke utit ererimbot” (Isaiah 49:6). Jesus ayarare Idemesie onyuñ anam enyin añwaña mme owo ke ediwak usuñ. Abasi etiñ ikọ ọnọ mme owo ebe ke uyai utom obot Esie. “Mme heaven ke ebuk ubọñ Abasi, ikpa-enyọñ onyuñ etiñ se ubọk Esie anamde” (Psalm 19:1).
Ọbọñ etiñ ikọ ọnọ mme owo ebe ke uñwana ikike. Enye añwaña enyin esit mmọ man efiọk “se idorenyin eke Enye okotde nnyin idibọ edide; ye se uwak ubọñ udeme eke Enye enyenede ke ikọt Esie edide” (Ñwed Mbon Ephesus 1:18).
Edisuan emi esuande Eti-mbuk Jesus, ọnọ kpukpru owo ifet ndibọ ata uñwana. “Eyenyuñ ekwọrọ Gospel Ubọñ Abasi emi ke ofuri ekondo nte ntiense enọ kpukpru mme idut, ndien adañoro ke utit eyedi” (Matthew 24:14).
Ke ini ekenamde usuñ nsinsi uwem añwaña Paul, owo-mbet akwa uñwana ama ayama oto Heaven (Utom Mme Apostle 9:3). Ke ini Paul ekeyerede ikot Jesus, ema edọhọ enye ete edi anam-utom ye ntiense ọnọ mme owo. Jesus ama ọdọhọ ete ke iyedọñ Paul utom inọ mme Gentile , “nte atat mmọ enyin, man mmọ ekabare ewọñọ ke ekim, eduk ke uñwana, ekpọñ odudu satan, etiene Abasi, man mmọ ebọ erifen mme idiọk-ñkpọ ye udeme ke otu mmọ emi enamde mmọ esana oto ke mbuọtidem mmọ ye Ami” (Utom Mme Apostle 26:16-18).
Ndiyama Nnọ Jesus
Jesus ọkọdọhọ ete, “Adaña ini nte ndodu ke ererimbot, ndi uñwana ererimbot” (John 9:5). Ini ama ekem emi Jesus mikoduhe aba ke ererimbot, edi Enye ama ọkpọñ mme item ọnọ mme anditiene Enye. Jesus ama ọdọhọ ete: “Mbufo edi uñwana ererimbot .... yak uñwana mbufo ayama ke iso owo, man ekut nti utom mbufo, enyuñ etoro Ete mbufo emi odude ke Heaven” (Matthew 5:14-16). Ndien nte mme anditiene-Christ esuande etop Eti-mbuk enyuñ eyakde uñwana mmọ ayama, Abasi owut mbon ererimbot ete ke Jesus edi usuñ nsinsi uwem.
Abasi onyuñ ada Spirit Esie etiñ ọnọ mme owo. “Ndien Spirit etie ntiense, koro Spirit edide akpanikọ” (John 5:7). “Koro adaña owo nte Spirit Abasi adade mmọ usuñ, mmọ oro edi nditọ Abasi” (Ñwed Mbon Rome 8:14). Edi mme usuñ emi ke Abasi ada añwaña kpukpru owo emi edude ke ererimbot enyin. Edi idighe kpukpru owo esaña ke uñwana emi enọde mmọ.
Ke ini Jesus okodude ke ererimbot, mme owo ikọfiọkke Enye nte Andibot mmọ ye nte usuñ nsinsi uwem. Mbio-obio Jesus, kpa mme Jew, nte idut, ikọfiọkke ikonyuñ idaha Enye nte Messiah mmọ. Mme Jew ema esin Jesus enyuñ edọhọ ete, “Nnyin iyomke owo emi akara nnyin” (Luke 19:14).
Editọñọ Ntak Mmana
“Edi kpukpru owo eke edarade Enye, Enye ọnọ mmọ unen ndikabare ndi nditọ Abasi, kpa mmọ emi ebuọtde idem ke enyiñ Esie”. Nnyin imenyene ifet ye unen ndikabare ndi nditọ iren ye nditọ iban Abasi oto ke edinim enyiñ Eyen Esie ke akpanikọ ye kpukpru se enyiñ Esie ọwọrọde, ye ke edibọ mme mfọn emi Enye enyenede ndinọ nnyin. “Ese utọ akwa ima emi Ete ọkọnọde nnyin, ete nnyin ikpekere nditọ Abasi”, (1 John 3:1). Nnyin imekeme ndidi nditọ Abasi, idighe ke enyiñ ikpọñ edi ke uduot, ke ndibiet Christ. Jesus ikakabakere idi Eyen Abasi, sia Enye ekedi Eyen Abasi kpukpru ini. Edọhọ ete, ke Eyen Abasi ama akabare edi Eyen Owo man nditọ owo ekpekabare edi nditọ Abasi.
Ke ekikere obukidem, nnyin imana ito obuk ye iyip. Ke ñkañ spirit, ana nte “ebon mbufo obufa .... oto ikọ Abasi” (1 Peter 1:23).
Unen Ndikabare Ndi Eyen Abasi
Odu ke ukeme nnyin ndikabare ndi eyen Abasi. Nnyin imenyene ukeme ndimek ndidi eyen Esie. Abasi asiak usuñ ebe ke Eyen Esie, Jesus Christ, ndien edi etie nnyin ndinyime usuñ oro, nnyuñ nsaña ke uñwana emi enọde nnyin.
Afo ekeme didie ndikabare ndi eyen Abasi? “Kpukpru owo eke enimde ete, Jesus edi Christ, edi Abasi okobon enye” (1 John 5:1). Afo enyene ndiboñ akam ete Abasi osio idiọk-ñkpọ ke esit ye uwem fo efep, koro “baba owo kiet eke Abasi okobonde inamke idiọk-ñkpọ” (1 John 3:9). Afo enyene ndima Abasi onyuñ onim mbet Esie (1 John 5:2, 3).
Edieke afo edide eyen Abasi onyuñ okopde uyo Esie, afo emenyene unen ndika Heaven. Edieke afo mudighe eyen Esie, afo ukemeke ndidu ye ikọt Esie ke Heaven. Jesus ama ọdọhọ ete, “Edieke owo mimanake oto ke mmọñ ye spirit, enye ikemeke ndiduk ke obio Ubọñ” (John 3:5).
Uwa Jesus
“Ndien IKỌ akabare edi obukidem onyuñ oduñ ye nnyin”. Jesus ama emen ikpọhidem esine nte mbak idem owo. Abasi okosio Eyen Esie ọdọñ ke mbiet obukidem idiọk-ñkpọ (Ñwed Mbon Rome 8:3). “Man nnyin ikabare idi edinen ido Abasi ke Enye” (2 Ñwed Corinth 5:21).
Jesus ọkọkpọñ uyai Heaven edi ediduñ ke isọñ ye mme idiọk owo, akabare edi ubuene ke ntak fo. Afo ọnọ Jesus nso ke ini editi emana Esie emi? Jesus akayak uwem Esie ọnọ ke ntak fo. Nte afo omodu uwem fo ọnọ Enye?
Ubọñ Esie
Jesus ama onyime ndusuk mbet ekut ubọñ emi enyenede Enye nte Eyen Abasi. Mmọ ema ekut ubọñ ye uyai iso Esie nte Eyen Abasi ke ini edikpuhọre idem (Matthew 17:2). Nnyin inyene ndinọ Jesus itoro, ukpono ye ubọñ mi ke edieke nnyin ibeñede idem ibaña ini eke kpukpru edikutde ubọñ Esie (Isaiah 40:5). Eyak nnyin ibọ mfọn ye akpanikọ Eyen Abasi, emi edinọde nnyin unen ndibuana ndikwọ hallelujah ke Heaven. (Eriyarare 19:1).
Questions
MME MBUME- Anie okodu ye Abasi ke ini ekebotde ñkpọ?
- Anie ọnọ nnyin uwem?
- Ikeme didie ndinyene uwem ke ñkañ spirit?
- Nso ikedi utom Ọduọk-Owo-Mmọñ?
- Didie ke Jesus añwaña kpukpru owo ke ererimbot enyin?
- Nso ke ekenọ mmọ emi ekedarade Jesus?
- Didie ke nnyin ikeme ndikabare ndi nditọ Abasi?
- Anie ekedi Ikọ emi akakabarede edi obukidem onyuñ oduñ ye nnyin?