Lesson 215 - Senior
Memory Verse
“Kpat usuñ fo nnọ Jehovah, nyuñ buọt idem fo ye enye, ndien enye eyenam” (Psalm 37:5).Cross References
I Uñwọñọ Saul Ye Edibiat 1. Saul ama ada uñwọñọ ke iso Abasi ete ke imọ idibiatke uwem David, 1 Samuel 19:6 2. Saul ama abiat uñwọñọ esie ke ini otopde eduat, 1 Samuel 19:10 3. Ama afiak abiat ke ndikokoi nduk idiọk ediomi mbaña David, 1Samuel 22:7, 8 4. Ama abiat ke ndika Maon, ñkoyom David, 1 Samuel 23:25, 26 5. Ama abiat ke ndika Engedi ñkoyom David, 1 Samuel 24:1, 2 6. Ke akpatre ama afiak abiat ke Ziph, 1 Samuel 26:1, 2 da ke domo ye 1 Samuel 24:20-22; Psalm 54:1-7 II David Anam Isañ Aka Ke Nna Ekọñ Saul 1. Mbon uyep David ema esọñọ ete ke Saul ama afiak edi ndiwot David, 1 Samuel 26:3, 4 2. David ama ọduñọde etop mbon uyep, 1 Samuel 26:5 3. Abishai ama onyime ke idem esie nditiene David ñka ke nna ekọñ Saul, 1 Samuel 26:6, 7 4. Abishai, ke ifiopesit esie ama oyom ete ewot Saul, 1 Samuel 26:8 5. Uwem owo Abasi ke David ama owut idem ke ibọrọ emi enye ọkọnọde Abishai, 1 Samuel 26:9-11; Psalm 37:5; 27:14 6. Abasi ama ọdọñ ọkpọsọñ idap omum mbon Saul man edi ukpeme ọnọ David, 1 Samuel 26:12; Psalm 76:5, 6; Ñwed Mbon Rome 11:8 III Nneme David Ye Abner Ye Saul 1. David ama etiñ ikọ mbubru ye Abner etubom ekọñ Saul, 1 Samuel 26:13-16 2. David ama emen mfina esie etiñ ọnọ Saul, 1 Samuel 26:17-20 3. Saul ama onyime ndiọi edinam esie, 1 Samuel 26:21, 25 4. David ama asana idem esie ọnọ ukpeme Abasi, 1 Samuel 26:22-24
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAMme Abak Abasi Ye Mme Andikọbọ Nditọ Abasi Nnyin ima ikut, ke mme ukpep-ñkpọ emi ekebede, mme nsio-nsio ñkpọ ntibe emi etiñde ikọ ebaña ido owo Abasi David, obufa edidem Israel emi ekeyetde aran enim, nnyin ima inyuñ ikut ñko mme ñkpọ ntibe oro okowutde akpatre idiọk idaha Saul, enye emi okosuk edide edidem Israel. Mme ñkpọ ntibe emi ikutde ke ukpep-ñkpọ emi edi ukem-ukem ye enye emi ikenyenede ke ukpep-ñkpọ edem, edi mmọ etim enam ufọn enọ nnyin koro mmọ enọ nnyin eti ifet ndikere mbaña nti ido Abasi emi okodude ke uwem David. Ñko ndinyuñ ntiñ enyin nse uwem unana uteñe Abasi ke idem Saul, man nnyin ikpenyene ufọn ke mme uwut-ñkpọ emi. David edi kiet ke akwa “Otu ntiense,” emi otimde ayarade odudu mbuọtidem ye ukpeme emi Abasi ọnọde nditọ Esie. Ke ñkañ eken, Saul edi uwut-ñkpọ ke Ñwed Abasi ndiwut nte owo ekemede ndibọ ndusuk nti mfọn emi Heaven enyenede ndinọ owo, ndien esin Abasi onyuñ ọsuhọre okosim ata idiọk itie emi owo ekemede ndidu tutu ke akpatre Abasi ọkpọñ enye atak ke anana utit hell. Ke ifiakde ise mbuk emi ikekpepde, nnyin ikut ite ke Saul ama ada uñwọñọ ke iso Abasi, ke ntak ebeñe emi eyen esie Jonathan okonimde enye ke iso, ete ke imọ idiwotke David. Edi ikọ ikọwọrọke enye kaña ke inua ke ini enye otopde David ke eduat man owot enye do. Saul ikoyomke edifen nnọ ke idiọk edinam esie, mme ndidọhọ Abasi ọnọ imọ ukeme ndinim eñwọño oro imọ ikanamde, edi aka iso ndibiat eñwọñọ oro ke ini ke ini okposuk edi enye ama ọkọbọ ntọt, enyuñ efiak eti enye idiọk ido esie ye edinen ido David ke aba itiat ke una isọñ Engedi. Ukpep-ñkpọ emi etiñ abaña ọyọhọ ikotion emi Saul akabiatde eñwọñọ esie, ndien adaña nte nnyin ifiọkde, emi okonyuñ edi akpatre ini emi enye okokutde David mme etiñde ikọ ye enye. Owo ikemeke nditiñ nte ke ñkpọ ntibe ke ukpep-ñkpọ emi akada itie ke unana idorenyin. Emi ekedi ñkpọ - ntibe, idighe ubuat ubuat. Emi ekedi ini kiet efen emi ima Abasi ọkọsuhọde ọnọ otut utọñ Saul, emi okoyomde ndida enye nsim erikabare esit. Saul ama onyime ndudue esie edi ikakabakere esit. Enye ikoyomke edifen emi Abasi okonimde ọnọ enye. Ediwak owo edu, emi etiñde ikpọ ñkpọ, enyuñ ekeme nditiñ nnen-nnen ekikere, enyuñ enam mme eñwọñọ emi ekemede ndiberede usuñ edifen ke mfọn Abasi, edi mmọ inyeneke idara eriñyaña mme ọyọhọ idorenyin ete ke efen mme idiọk-ñkpọ mmọ. Saul edi uwut-ñkpọ. Saul ama ọñwọñọ ke ñkpọk inua, ete ke imọ idiwotke David, edi enyene uduak ediwot owo ke esit esie kpukpru ini. Ke ini spirit Abasi ọkpọñde owo, edidehe Spirit oduk ada itie ke esit. Nte ewuhọ, David ama ekpeme ndinim idem esie ke nnen-nnen itie ke iso Abasi, man enye ekpekeme ndikop uyo Abasi. David ikoyomke edianade enye ekpọñ mfọn Abasi ke ini ekededi. Enye akayak kpukpru ñkpọ esin ke ubọk Abasi, ndien ye unana ñkuni eme ime ke kpukpru ñkpọ. Saul ke ñkañ eken, ikonyimeke ndikpañ utọñ nnọ uyo Abasi edi kpukpru ini okosuk etiene usuñ esit esie onyuñ anam mme uduak esit esie. Usñ esie akada ata nsobo edi; edi edu David ke nditiene usuñ Abasi akada nsinsi edikan ye ubọñ edi. Etie nte ata ediwak nditọ Israel ikonyimeke ikonyuñ ibereke ye Saul ndisua David. Mmọ ema esuk ibuot enọ edidem mmọ nte ekpedide; edi ediwak mmọ ikonyimeke ndibere ye enye nte enye ekpekerede ete mmọ enam, koro Saul ama etiñ ọnọ mmọ nte ke mmọ edi ufan ye David. Nditọ Israel ikayakke idem mmọ ofuri – ofuri inọ spirit andidiọk nte Saul. Ke ini Saul ọkọnọde nditọ ufọk esie uyo ete ewot mme oku Abasi ke ntak emi mmọ ekeñwamde David ndibọhọ mfehe, nditọ ufọk ema esin ndinam oro. Mmọ ema efehe ndik ke se ididade itie ke mmọ ndimenere ubọk mmọ nyom ndiwot mme oku Abasi akan se ididade itie ke mmọ nditre ndikop uyo edidem mmọ. Saul ekenyene ndiwọñọre mbine owo Edom, enye emi mikedighe kiet ke otu mmọ emi ekekotde enyuñ emekde, ete anam uyo esie ke ndiwot mme oku Abasi. Ke ñkañ eken David ama enyene otu emi ekedude ye enye emi ekefiọkde nnen-nnen spirit ke idem ada-usuñ mmọ, ekenyuñ esukde ibuot enọ enye tutu osim akpatre, okposuk edi ewuhọ esie mikasañake ikekem ye mme ekikere esit mmọ. Mmọ ema enyime ndinam ñkpọ ekededi emi ọyọhọde ye ndik nnọ ada-usuñ mmọ nnyuñ nsuk ibuot nnọ enye ọyọhọ-ọyọhọ ke adaña ini eke mmọ ekade isañ. Mmọ ema esaña ebe ke ñkpọsọñ ini ke se mmọ ekekerede ete ke enen. Mmọ ekekeme ndinam emi koro mmọ ekekutde ete ke eti spirit ama odu David ke idem. Abishai ekedi kiet ke otu mmọ emi ekenamde ñkpọ enọ David ke esit akpanikọ. Enye ama onyime ndika enyene ndik isañ emi ye David ke nna-ekọñ mme asua, man David otim ọfiọk ete ke Saul ama odu do ndimum nnyuñ ñwot enye. Edi spirit uko ye ñkop-uyo emi Abishai ekenyenede ọnọ ada-usuñ esie ikokponke ikan enye ndisuk ibuot nnọ ada usuñ esie. Enye ama okut ete ke mmọ ndinyene ukeme ndibe nduk ke esit nna-ekọñ Saul, okoto emi Abasi ọkọdọñde ọkpọsọñ idap omum Saul ye kpukpru mmọ oro ekekerede ete ke mme imọ ikpeme Saul, emi enye ọkọfiọkde ete ke ekedi uduak Abasi. Ke ñkañ Abishai eketie nte edi Abasi akayak Saul ọnọ mmọ, David ikonyuñ iyomke ndimenere ubọk esie nnyaña idem esie. Abishai ama oyom ndida eduat ntọ edidem Saul emi Abasi ekesinde ñwot ini kiet! Emi akpanam kpukpru afanikọñ mmọ etre! Abishai ọkpọkọnọ Abasi ubọñ ke utọ edifak emi! Ke kpukpru emi, idighe unen Abishai owo akpanikọ ikpọñ ke nnyin ikut, edi ido owo Abasi emi okodude ke David, owo nsuhọridem. Ekekpep David se ibañade ekọñ tọñọde ke uyen esie. Nditọ eka esie ekedi nta mme añwana ekọñ ke idak Saul. Enye ọkọtọñọ ubọk utom esie nte ekpemerọñ ete esie, onyuñ akabare edi ọwọrọ etop ke eñwan esie ye Goliath, ama onyuñ ada udim ekọñ Israel usuñ ke idak Saul. Enye ñko, ke mme isua emi ekebinde enye esio ke obio, enye ama ada ediwak mme añwana ekọñ usuñ ndiñwana ye mme asua Israel ke ediwak iso ekọñ. Edi David osuk odu ekpere Abasi tutu ọkpọsọñ mfina ini ekọñ, ye eke utọ idiọk eyo emi okosimde enye ke ini enye ekefehede ọkpọñ obio Israel ikanamke enye idiọk. Enye ama enyene esit mbọm onyuñ ekeme ndikop uyo Abasi ñkan ndinyene usọp-usọp udọñ emi ekemede ndida itie ini ekededi oto ke ntak ukpep-ñkpọ emi enye ekenyenede ke ini uyen esie ñko ye mkpọsọñ ukut emi ekesimde enye ke ini edem. Uduot emi odude ke David eti nnyin ete baba ñkan-ñkuk mme ebiet ekededi eke nnyin idude inyeneke odudu ndinuk nnyin nsin ke ndudue, edieke nnyin idinyimede ndikpañ utọñ ñkop uyo Abasi. Mme owo ema ndinọ mme mfaña enyuñ ebiom idem mmọ ikpe ete ke mme ndudue mmọ oto usuñ nte ekekpepde mmọ ñkpọ, inyene emi mmọ etode edikut, unana mmọ ndinyene ifiọk ñwed, mme mbeñe-idem, mme ñkan-ñkuk mmọ. Edi Spirit Abasi eyeda mmọ emi eyomde nda usuñ esie. Inaha nte nnyin itiene uduot owo; nnyin inyene nditiene Abasi. Ndikut Ukut Ke Ntak Christ Mme ñkpọ eke esọñde eti-eti emi owo Abasi enyenede ndisobo edi mme ikọ emi etiñde edori enye, okposuk edi nte enye eduede, ikọ oro onyuñ edide akpanikọ. Mme enyene ndudue mme inyeneke, akpa ñkpọ anade ọnọ obukidem edi ndinyaña idem esie. Ke ediwak idaha akpa edinam edi ndinọ mfaña mme ndinọ ntak akan ndibọ ukut ke ntak Christ, ukem nte Enye ọkọbọde ufen ọnọ nnyin ke ini abiaña baba kiet mikoduhe ke inua Esie mme idiọk-ñkpọ ke edinam Esie (Kot 1 Peter 2:19-23). Ke ediwak ini, ke ini owo anamde ndudue enye eyetiñ ntak emi inamde ñkpọ oro man enyene utebe ikpe ọnọ idem esie. Enye eyeyom ntak ndinọ utu ke ndikut ndudue nnọ idem esie. Edi edieke owo miduehe ke se edoride enye, kpasuk ntre edi ata ọkpọsọñ ñkpọ enye nditre ndidaha-nda usọp-usọp nyom unen nnọ idem esie. Edi ata ọkpọsọñ ñkpọ ediwak owo ndinyime Abasi etebe mmọ ikpe, onyuñ edi andiñwam mmọ, emi edi se mmọ ekpenyenede ndinam edieke mmọ eyomde nditiene mme nde ikpat Andinyaña mmọ. David ama ọwọrọ ọkpọñ obio, enyuñ edianade enye ekpọñ edikpono Abasi ke unana ntak. Ema ebin enye ke unana ntak ekpọñ ufọk, ekpọñ mbon ima esie ye unen emi enye ekpenyenede ndisaña ye nditọ Israel ñka ke Ufọk Abasi ikata ke isua ndinim Mbet Abasi. Ekeme ndidi enye ama ekere ete ke Abasi idikopke mme akam esie, ñko ke Abasi ama esin enye, ndien ke baba owo kiet ikamaha enye ke unana ntak. Edi ñkpọ emi ikanamke David ọduọk idorenyin mme ndinyene idiọk esit. Enye ama onyime Abasi anam uduak Esie. David ama onyime ndisaña ke usuñ eke Abasi okonimde, oro edi ndibọ ukut ke usuñ ekededi emi Abasi okonyimede ete enye asaña ebe ke esit, ndinyuñ nyak Abasi etebe enye ikpe ikpọñ. Nnyin imekeme ndikut, ke akpatre, nte Abasi ekekpemede eyen esie emi ọkọbuọtde idem ye Enye ọyọhọ-ọyọhọ, ye nte Abasi akadade unen ọnọ enye emi mikenyimeke ndimenere ubọk esie nyom unen nnọ idemesie, ọkọfọn didie Abasi ndiwuk nsinsi obio ubọñ ke enyin owo emi ekenyenede esit emi ekenende ye Enye. David ama okpono Abasi, onyuñ okpono enye emi Abasi ekeyetde aran; ke ntak oro, Abasi ama ọfiọk ete ke David eyenam akpanikọ ke akwa idaha utom, ndien onim enye ke itie akwa nsinsi utip.
Questions
MME MBUME- Ke iso anie, ye ke ekikere anie ke Saul akada uñwọñọ ete ke idiwotke David?
- Nte enye ama onim uñwọñọ oro? Tiñ mme ini emi ekenimde ye ini emi mikonimke.
- Ewe Psalm ke David ekewet ke ini idomo emi?
- Ewe akpanikọ ke ikọ Abasi ke enọ nnyin nte uwut-ñkpọ ke mme Psalm emi David ekewetde ke ini odude ke ọkpọsọñ idomo.
- Tiñ mbuk baña akpatre ini emi David okosobode ye Saul.
- Nso nti uwem Abasi ekedu ke ido Abishai?
- Nso idaha utom odu ke ndidi mbet Jesus?
- Nso mfaña nnyaña idem ke David ọkọnọ ke abaña idem esie?
- Nso mfaña nnyaña idem ke Saul ọkọnọ abaña idem esie?
- Nte anditiene Christ ekeme ndikut ukọbọ? Nso ikpedi ido esie ke ini enye enyenede ukọbọ ye mmọ emi ekọbọde enye?