Lesson 220 - Junior
Memory Verse
“Abasi ikọdọñke Eyen Esie ke ererimbot ete ekpe ikpe ererimbot, edi ọkọdọñ man enyaña ererimbot oto ke Enye” (John 3:17),Notes
Ebuana Emi Odude Ke Ufọt Ererimbot Ye Heaven
Ke Abasi ama okobot owo esin ke iñwañ Eden, Enye ama ọsuhọre edi, edisaña onyuñ etiñ ikọ ye enye. Ata ebuana ama odu ke ufọt Heaven ye ererimbot, ebuana ke ufọt Abasi ye owo. Edi ke adañemi idiọk-ñkpọ ama okoduk ke Iñwañ, ema esibe ebuana oro, ndien uduot owo ama onyuñ ọkpuhọre. Adam ama ọkpọñ iso Abasi okodibe. Abasi ama obiom enye ikpe ete ọkpọñ Iñwañ Eden emi ọyọhọde ye ndiye ñkpọ ye emem, onyuñ anam utom man enyene se adiade, oro edi ndifuñ isọñ ntọ ñkpọ man enyene udia. Ebuana esie ye Heaven ama abiara, ndien se ikebehede enye ekedi ñkpọ ererimbot.
Ke mme isua emi ekebede tọñọ nte owo ọkọduọ, mme owo ke edodomo ke nsio-nsio usuñ ndifiak nnyene mfọn-mma emi owo ekenyenede ke Iñwañ, edi iyomke ito Abasi ke Idem Esie. Ndusuk owo ema edomo ndibọp ñkọñkọñ-ufọk Babel ñkosim Heaven man mmọ ekeme ndisaña ke usuñ efen ndọk, okudi usuñ emi Abasi okonimde. Edi mmọ ikpekenyeneke idaresit edieke mmọ ekpekedọkde eduk. Mmọ ekedi ndiọi owo, ikponyuñ idotke ndidu ke Heaven.
Ntan Ke Ntan
Ke Abasi ama okobot ererimbot ama, Enye okoyom owo oduñ ke nsinsi, edi idiọk-ñkpọ akada mkpa ye udọñọ edi. Ọtọñọde ke ini oro edomo ndida ifiọk-owo (science) nnam nsọñidem mme owo efọn ekan, ke onyuñ odomo ndinam mme owo edu uwem ebighe. Edi kpa ye oro, owo enyene ndikpa, ndien idem esie onyuñ afiak ke ntan. Abasi ọkọdọhọ ye akpa mme anam idiọk ete: “Ke ibibiak iso fo ke afo edidia udia, tutu edifiak ke isọñ emi esiode fi ke esit koro afo edide ntan, eyenyuñ afiak ke ntan” (Genesis 3:19).
Mme ñkpọ emi nnyin idiade inyuñ iñwọñde, eto ke isọñ. Mme ọfọñ emi nnyin isinede, eda mme ñkpọ eke edibiarade enam. Idem okuk nnyin, edieke inyenede, idibighike ke nsi-nsi. Apostle oro ọkọdọhọ ete ke ñkarafañ ama ata gold ye silver (James 5:3). Ñkpọ ndomo kiet iduhe ke ererimbot emi, edidude ke nsi-nsi, kpa ye ererimbot ke idem esie.
Isọñ Emi Okoñde Akan
Okposuk nnyin idide “ntan” edi udọñ esidu ke esit owo kpukpru ini ndidu uwem eke ọfọnde akan emi. Ediwak nta ifiọk esidomo ndiyom eti isọñ emi ọfọnde akan ndiduñ. Ndusuk owo ekpep mbet mmọ ndisin inemesit ererimbot emi, ndibet nsio-nsio udia, enyuñ esine ọfọñ eke misọñke urua ndiwut nte ke mmimọ inyeneke inem inọ mme ñkpọ ererimbot emi. Edi mmọ esuk ekpakpa, efiak ke ntan inyuñ ikwe usuñ nsinsi uwem emi.
Usuñ nsinsi uwem isọñke ndiyom. Edieke owo ediyomde Abasi ke esit akpanikọ, enye eyekop nte nsinsi uwem oro ọtọñọde ke esit esie, ke ini enye osuk odude uwem ke ererimbot emi. Ñkpọ eyetọñọ ke esit anditiene Christ ke ndo-ndo oro enye ọbọde edinyaña, emi miditreke adaña nte owo osuk anamde akpanikọ ọnọ Jesus. Etim enam usuñ nte owo ekemede ndibọ edinyaña añwaña ke Ñwed Abasi, ekpededi ñkpri nditọ, ediọñọ usuñ nte ekemede ndibọ edinyaña. Ntak eke mme ọfiọk-ñkpọ owo mikemeke ndikut enye edi koro mmọ eyomde ndidọk “ke usuñ efen” nduk mbe enye emi Jesus okonimde.
Abasi ama ọdiọñọ ete ke owo ifọnke ikem ndifiak ñkada ke idaha mfọn-mma emi akpa ete ye eka nnyin ekenyenede ke iñwañ Eden, ñko owo ikemeke ndidọk nduk Heaven nnyuñ ñkpep ndidu uwem nte ọfọnde; ntre Ete ọkọnọ Jesus edi ke isọñ onyuñ oduñ ke otu owo, owut mmọ usuñ nte mmọ ekpetọñọde ntak enyene ebuana ye Heaven.
Edidi Mbon Greek
Usen kiet ndusuk mme Greek ema eka ndise Jesus. Mme Greek ekedi mbon eti ibuot emi mme nta ifiọk mmọ ekedude ke otu mmọ emi ekedomode ndikpep mmọ eti usuñ uwem; edi mmọ emi ekeyom ndikut Jesus koro mmọ ekenimde ete ke Enye enyene ata ndibe ñkpọ emi abañade nsi-nsi uwem.
Jesus ama ọdiọñọ ukpep-ñkpọ emi isen owo esie ekeyomde ndikpep. Enye onyuñ ọbọrọ mmọ ete: “Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo, Adaña nte mkpasip ibokpot miduọhọ isine ke esit isọñ ikpa, enye osuk odu ke idem esie ikpọñ; edi enye ama akpa, oñwum ekese mfri. Owo eke amade uwem esie ọduọk uwem esie; edi owo eke asuade uwem esie ke ererimbot emi eyemum uwem esie onim tutu osim uwem nsinsi.”
Mme ikpọ ukpep-ñkpọ ema edu ke mme ikọ oro. Eyak nnyin ise kaña mkpasip ibokpot. Owo ekeme ndinim mkpasip ibokpot ke ediwak isua ke ebiet emi asatde, etim ekpeme, onyuñ ekeme ndiwut mme ufan esie onyuñ ọdọhọ ete ke ikpuhọkede ikan nte imọ ikesinde ke usen ikesinde enye. Edi enye edisuk enyene kpa ibokpot oro, idighe ñkpọ efen. Edi edieke, emende kpa ukem ibokpot oro esin ke mbit-mbit isọñ emi enye edikpade, ndien ediye idem mkpasip oro abiara, idibighike ediye emine eyetibe ọwọrọ oto ke emine emi okodude ke mkpasip oro. Ke ukwọ edim enye eyefak idem emi ediwak mkpasip ibokpot emi esatde ukem nte enye emi eketọde edidude ke esit. Andinyene ndien enyenyene ediwak mkpasip akan nte akpakayakde kiet oro onim ke ekebe unim ñkpọ.
Emi esitibe kpukpru ini ọnọ mkpasip ekededi ke ini mme owo etọde iñwañ. Owo idaha enye nte ñkpọ eke misitibeke. Edi, esikpa owo idem ke adaña emi ndusuk mkpasip mmọ mitibeke. Oto ke mkpasip emi akpade ndien uwak obufa uwem ọwọrọ odu.
Uwem emi Ọfọnde Akan
Jesus akada mme ikọ emi ekpep owo se akpanamde man uwem ọfọn akan. Edieke owo odude uwem nte amade, ke ndida ofuri ini esie ññwana se adade odu uwem, oro edi, udia emi ediade, ọfọñ emi editahade, ubom-isọñ emi edikanide onyuñ abiara, enye idinyeneke se ifọnde ikan. Ndien usen kiet enye eyekpa inyuñ inyeneke idorenyin ke uwem emi ebede. Oro idighe ndidu uwem eke ọfọnde.
Se etiñde ebaña uwem emi ọfọnde akan, emi Jesus eketiñde edi ndiwot obuk-idem ndinyuñ nyak idem nnọ Abasi ofuri-ofuri. Ke adañemi owo ayakde esit esie ọnọ Jesus, onyuñ asanade idiọk-ñkpọ ayak, nsinsi uwem ọtọñọ ke enye. Enye ọtọñọ ndikop inem ñkpọ spirit, kpa mme ñkpọ Heaven. Ebuana ye Heaven emi owo ọkọduọkde ke ini iduọ owo ọtọñọ ndifiak ndu. Enye okop nte Jesus asañade ekpere ndidọñ enye esit, ndisọñọ enye idem ye ndikọk udọñọ esie ke adañemi enye ọdọñọde. Enye ọfiọk ete ke Jesus okop akam imọ ndien ibọrọ edi. Nte enye ayayak uwem esie ọnọ Ọbọñ ye nte enye ayakde mme ñkpọ emi midighe idiọk-ñkpọ edi adade ini emi enye okpokponode Abasi onim, ntre ke enye okop inem emi okponde akan. Enye ndien ọdiọñọ ete, edieke ikpade, spirit imọ eyeka Heaven: ndien ke Akpa Eriset, ikpọhidem imọ eyeset man odu uwem ke nsinsi.
Ke ini Ukorowo Abasi edisiorode uyo, “ndien mmọ emi ekpañade ke Christ eyebem iso eset: ndien eyemen nnyin emi idude uwem, emi isuhọde edọk ye mmọ ke ikpa-enyọñ, man isobo ye Ọbọñ ke enyọñ: ntem ke nnyin ididu ye Ọbọñ ke nsinsi-nsinsi” (1 Ñwed Thessalonica 4:16, 17). Jesus ọdọhọ ete: “koro emi edi uduak Ete Mi, ete, kpukpru owo eke ekutde Eyen, enyuñ ebuọtde idem ye Enye, enyene nsinsi uwem; Ami nyenyuñ nnam enye eset ke akpatre usen” (John 6:40). Ndedibe ñkpọ emi abañade nsinsi uwem edi ndidiọñọ Jesus nte Eyen Abasi, ndinyuñ nnim Enye ke akpanikọ man enyaña ukpọñ nnyin.
Akpa Mbuñwum Ke Otu Mmọ Emi Edede
Isaña didie ifiọk ke akpanikọ ite ke iyedu uwem ke nsinsi? Nte idem oro ema ekebuk ndien enye akabare edi ntan, mme emi ekefọpde fọp ndien enye akabare ntọñ eyefiak edi idem? Nso ikotibe inọ ibokpot emi iketiñde, emi akakpade mbemiso enye otibe onyuñ ọkọri oñwum ediwak mkpasip? Etọtọ ibokpot, enye akpa, otibe ọtọñọ ntak ọkọri onyuñ osioño idem emi ekemede nditọñọ ntak ntọ. Ukpuhọre akanam iduhe. Ntre ñko, idem emi akafiakde ke ntan eyewọrọ edi, kpa ukem nte ekedide, ke akpa.
Abasi ọnọ nnyin ata uwut-ñkpọ ke ikọ Esie ete ke mme akpa mkpa eyefiak edu uwem. Jesus ama akpa onyuñ afiak odu uwem. Jesus ama etiñ ọnọ mbet ete ke Imọ iyekpa ndien ke oro ekedi ntak emi Imọ ikedide ke isọñ, edi ke usen ita Imọ iyetọñọ ntak iset. Enye ama etiñ ñko ete ke Imọ idiset ye idem eke mmọ edidiọñọde, mmọ ñkọ ema enyuñ ediọñọ. Mme owo emi ekewakde esim 500 ema ekut Enye ini kiet. Ema enyuñ ediọñọ Enye; esaña ye Enye, enyuñ eneme nneme ye Enye. Jesus ama adia ñkpọ ye mmọ ntre Enye ikedighe spirit.
Edieke mkpa Christ akpakanamde utom Esie ke ererimbot etre, nnyin ikpenyeneke idorenyin nsinsi uwem. Apostle Paul ekewet ete “Edieke mikanamke Christ eset, mbuọtidem mbufo ọwọrọ ikpikpu; mbufo ke esuk edodu ke mme idiọk-ñkpọ mbufo... Edi ke akpanikọ ema enam Christ eset ke mkpa nte akpa mbuñwum ke otu mmọ emi edede idap” (1 Ñwed Corinth 15:17, 20). Ndidi akpa mbuñwum ọwọrọ ete ke Enye eyebem iso eset, ndien mmọ eken editiene ke utọ ido oro. Enye ndien adian mme ikọ idorenyin emi, “Sia Ami ndude uwem, mbufo eyedu uwem ñko” (John 14:19).
Ikpọhidem Ubọñ
Okposuk edi oro Jesus ekesetde ye ata ikpọhidem, edi ama enyene ikpọhidem ubọñ emi akande mbiara emi nnyin inyenede. Ñkpọ ndomo kiet ikemeke ndibiọñọ Enye. Enye ekeme ndibe nduk ke ufọk emi ema ekeberi usuñ. Edieke Enye oyomde ndidu ke ebiet ekededi, Enye idibiatke ini ndidu do okposuk edi oro Enye misañake ke ubom-enyọñ-ukwak mme ubom-isọñ nte nnyin isañade mfin. Utọ ikpọhidem ubọñ oro ke nditọ Abasi edinyene ke Christ ama edi, mme enye odu uwem tutu ini oro, mme enye akpakpa ndien enam enye eset. Ikpọhidem ubọñ oro eyedu uwem ke nsinsi.
Ufen
Jesus okposuk edide Abasi, edi ekedi owo ke ini Enye okodude ke isọñ. Ekikere mmọ emi ekebọde ufen emi Enye ọkọdiọñọde emi akanade Enye ke iso ke ini mkpa Esie ke krọs, ama otimere Enye. Enye ama ọfiọk ete ke ubiak oro eyekpon akan nte nkaña owo ọkpọyọde, koro edi enye ke Idem esie edibiom mme idiọk-ñkpọ ererimbot. Edieke usuñ efen okpokodude ndida mfak owo, ekeme ndidi Enye akpakama enye oro. Edi usuñ efen ikoduhe, ke ntre, Enye onyime ndibọ ufen.
Ke ini idomo Esie, Enye ọkọbọñ akam ọnọ Ete ete: “Nọ enyiñ Fo ubọñ.” Abasi ọbọrọ ete: “Mma ñkọnọ enyiñ Mi ubọñ, nyenyuñ ntọñọ ntak nnọ enye ubọñ.” Ke mme isua emi Jesus akanamde utom, Enye ama anam ediwak utibe-ñkpọ oto ke odudu Abasi. Enye ama ọdọhọ ete ke Imọ inamke ñkpọ baba kiet ke Idem Imọ. Ete akanam utom ebe ke Enye. Ke usuñ emi, Abasi ama ọnọ Enye ubọñ sia edide kiet ye Enye. Jesus ọkọdọhọ ete: “Ami ye Ete Mi idi kiet” (John 10:30). Ke ebede oro, Abasi ama etiñ ikọ oto ke Heaven ke ini ekenimde Jesus baptism, ndien mme owo ema ekop uyo Abasi: “emi edi edima Eyen Mi, emi esit enemde Mi eti-eti ye Enye” (Matthew 3:17). Ndien ke ini ukpuhọridem, Abasi ọtọñọ ntak etiñ kpa ikọ oro.
Jesus ama etiñ ete ke Uyo oro otode Heaven okoto Ete man añwam mme owo ndinim nte ke Jesus edi Eyen Abasi. Ini mkpa Esie ama eneñere ekpere emi anade “emenerede” Enye ke krọs; edi ke mkpa ye ediset Esie ama ebe, Enye eyekot kpukpru iren-owo ye iban ọnọ idem esie man ọnọ mmọ eke eyomde nsi-nsi uwem.
Questions
MME MBUME- Nso ñkpọ ke Jesus akada owut ke ndinam ediset ke mkpa añwaña?
- Nte ediset ke mkpa nnyin edidi eke spirit ikpọñ? Mme edidi eke ikpọhidem ñko?
- Nso oruk ikpọhidem ke Jesus akada eset ke mkpa?
- Owo Abasi edidu uwem ibighi adaña didie ndidia mme edidiọñ Abasi ke enye ama ekeset ke mkpa?
- Nso ke inyene ndinam man nsinsi uwem ọtọñọ ke nnyin?
- Ikeme didie ndidara uwem oro ke ererimbot emi?
- Nso ini ke edinam ikpọhidem eset?
- Didie ke Abasi ọkọnọ Eyen Esie ubọñ?
- Ọkọwọrọ didie ke ini Jesus ọkọdọhọde ete ke Imọ idi akpa mbuñwum ke otu mmọ emi edede?
- Ewe akpanikọ ke mbuọtidem nnyin ọkọñọ?