Lesson 229 - Junior
Memory Verse
“Afo eyebọk ikọt mi Israel, afo eyenyuñ edi etubom Israel” (2 Samuel 5:2).Notes
Editua Saul Ye Jonathan
David ama atua abaña mkpa Saul ye Jonathan. Enye ama owut ata ukpono ọnọ Saul akani edidem esie emi akasuade enye onyuñ ọfuhọ abaña mkpa Jonathan eyen Saul eti-eti. David ama atua eyet ke ikwọ emi enye ekewetde abaña nti ye ikpọ ñkpọ emi mmọ ekenamde. Enye etiñ abaña Jonathan nte “eyen-ete mi Jonathan,” onyuñ eti ima ye mfọn-ido emi Jonathan ekenyenede ọnọ enye.
Mkpa Saul ọkọwọrọ ete ke eyenam David edi edidem, koro Jehovah ama eyeyet enye aran onim. Okposuk edi nte mkpa Saul ọkọwọrọde ete ke eyemenere David ke enyọñ, enye ikowutke inemesit, ikonyuñ idarake koro asua esie ama akakpa. David ikadarake ke ini asua esie ọduọde (Mme Ñke 24:17).
Akam
David ama enyene ukeme ndikpọdọñ mme isuñ utom eka ke kpukpru ebiet ke Israel ndiwuk mme owo ewut nsọñọ-nda mmọ ye enye nte edidem. David ikanamke utọ ñkpọ emi. Enye ekebet eñwọñọ Abasi ndisu. David ama ọbọñ akam oyom uduak Abasi ke ini ñkpọ ọfọnde ye ke ini ñkpọ ọdiọkde. David iketiehe ifu ke ini enye ebetde Abasi edi enye ama anam kpukpru ñkpọ kpa nte eketemede enye ndinam. David ama obup Abasi ete mme ọkpọfọn ika obio kiet ke otu obio Judah. Abasi ama ọdọhọ David aka. David ikakaha ke obio emana esie Bethlehem, mme ebiet efen eke enye akpakamade. Abasi ọkọdọhọ David aka ke Hebron, obio mme oku ye obio ubọhọ.
Ke Emem Ye Ke Ekọñ
David ama asaña ye mme owo emi ekedude ye enye ke ini emi enye ekefehede ọkpọñ obio esie. Mbon nnan-enyin ye mbon isọñ, ọkọrọ ye mmọ emi mikokopke uyuhọ ema enim David ke etubom mmọ (1 Samuel 22:2). Mme owo emi edu ye David ke ini unana ye ke ini udibe esie. Ke ema ekenam David edidem enye ikefreke mmọ emi ekemade enye. Mmọ ema ekut ukut ye David, ekop biọñ enyuñ efuhọ ye enye. Ke emi ana nte mbon akpanikọ emi ekara ye enye. Edisana Ñwed Abasi ekpep ete mmọ eke enamde akpanikọ enyuñ ekopde item, emi ekutde ukut ye Christ eyenyuñ ekara ye Enye, edi mmọ eke ekañde Enye, Christ eyekañ mmọ (2 Ñwed Timothy 2:12).
Edidem Judah
Ke enye ye ikọt esie ye ubon mmọ ema ekesim Hebron, ufọk Judah, ikọt esie, , ema eyet David Aran enim ke edidem. Emi ekedi ọyọhọ ikaba emi ekeyetde David aran enim ke edidem. Ke ñkpọ nte isua duop emi ekebede Samuel ama eyet enye aran ke uyo Abasi. Idahemi mbon Judah, ubak Nditọ Israel, ekeyet enye aran.
Ke ñkpọ nte isua itiaba ye ubak David ekedi edidem ufọk Judah ke Hebron. Ke ini emi David ama anam ufan ye mbon Jabesh gilead onyuñ otoro mmọ ke abaña nti ido mmọ ye akani edidem mmọ, Saul, emi mmọ ema ekebuk. David ama ebeñe edidiọñ Abasi ọnọ mmọ, onyuñ ọñwọñọ ndifọn mfọn ye mmọ. Ke nsuhọridem enye ama ọdọhọ mmọ ete ke ema enam imọ edidem ke itie Saul.
Nditọ-Iren Saul
David ikowotke kpukpru mmọ emi ekedide oruk ye iman Saul nte ido ekedide. Ke ini oro ekebat ete edi se idotde ndiwot oruk ye iman akani edidem man obio-ubọñ obufa edidem enyene nsọñọ-nda. Edi David ikemenekede ubọk esie ituk oruk Saul baba kiet. Edidem efen ikoduhe emi ekebietde David ke ñkpọ emi. Ema ewot ndusuk nditọ Saul ke ekọñ ye ke mme ini efen, edi emi ikotoho David ke usuñ ndomo kiet.
Israel
Mme owo ema eto ke esien Israel ediboho ke Hebron. Mmọ ema “ekem esit kiet ndinim David ke edidem” (1 Chronicle 12:38). David ekedi owo emi Abasi ekemekde ye enye emi otu owo ekemekde ñko. Ke usen ita mmọ ekedu ke Hebron ndinam ediomi ye David, mbeñe enye ndidi edidem mmọ. Mmọ ema enọ mme ntak ita emi ekenamde mmọ eyom David nte edidem mmọ ye edidem Judah ñko. Nte Nditọ Israel, mmọ ekedi nditọ-ete. Ekedi mbet Abasi ete edidem mmọ edi owo mmọ kiet okunyuñ edi esen-owo (Deuteronomy 17:15). Mmọ ema eti David ete, “Nnyin idi ọkpọ fo ye obukidem fo” emi ọnọde enye unen ndidi edidem mmọ.
Ntak efen ekedi mmọ ema eti mme nti ñkpọ emi David akanamde ọnọ Nditọ Israel ke edem. Enye ama anam akpanikọ ndikut nte ke imọ imanam se ikpekemede ndinam ke ufọn Nditọ Israel. Ekeme ndidi mmọ eketiñ ebaña ediwot emi David okowotde Goliath ke ini kpukpru mbon ekọñ ye edidem ñko ekefehedefehe anyan owo emi, asua mmọ.
Ọyọhọ ntak ita emi mbon Israel ekenọde ekedi ata akpan ntak. Abasi ekemek onyuñ eyet David aran. Akana nte enye edi edidem ke ini emem ye ke ini ekọñ. Jehovah ọkọdọhọ David ete “Afo eyebọk ikọt mi Israel, afo eyenyuñ edi etubom Israel.”
Edidem Uwem Nnyin
Ama odu ke esit ofuri Israel ndinam David edidem mmọ. Baba owo kiet ikọnọhọ ntak eke David mikpedighe edidem. Odu Owo emi anade nte edi edidem ke uwem kpukpru owo mfin. Ntak iduhe eke ekpenọde, nditre edinam Jesus Edidem ke uwem nnyin. Ndusuk enọ ediwak mfaña, edi baba ntak kiet eke odotde iduhe. Mme ntak ewak emi enende Jesus ndikara ke esit ye uwem nnyin, mme ukem ntak emi mmọ emi ekenamde David edidem mmọ ekenọde. Mmọ emi edade Jesus nte Edidem ekot mmọ nditọ-ete. Jesus ọkọdọhọ ete, “Koro owo ekededi eke anamde se Abasi amade, enye edi eyen-eka Mi eren” (Mark 3:35). Jesus edi ñkukure Owo emi ekemede ndifak owo nsio ke ubọk asua nnyuñ nsio idiọk-ñkpọ mfep ke uwem nnyin. Ke ini John Ọduọk-owo-mmọñ adade ese Jesus, enye ọdọhọ ete, “Sese, Eyen-erọñ Abasi emi emende mme idiọk-ñkpọ ererimbot efep” (John 1:29).
Kpa nte ekpermerọñ ekpemede erọñ esie, Jesus ada ikọt Esie usuñ onyuñ ọbọk mmọ ke uyo uwem. Emi edi mme ikọ Jesus: “Owo eke etienede Mi idisañake ke ekim, edi eyenyene uñwana uwem” (John 8:12); ñko, “Ami ndi uyo uwem: Owo eke etienede Mi idikpaha biọñ, owo eke onyuñ ọbuọtde idem ye Ami idikopke nsat-itọñ tutu amama” (John 6:35).
Jesus edi uduak Abasi ke abaña erinyaña nnyin. Enye ekedi enọ Abasi (John 3:16), Abasi ekeyet Enye aran (Utom Mme Apostle 10:38), Okonyuñ edi se Abasi ọfiọkde (Matthew 17:5). Jesus eyeda itie Esie nte Edidem ndidem ye Ọbọñ mbọñ (1 Timothy 6:15). Nsinam muyakke Jesus edi Edidem ye Andikara esit ye uwem fo ke emi?
Ukara David
Abasi ekedi ntiense ke ediomi emi David ye mme mbiowo Israel ekenamde. Emi ekedi ọyọhọ ikata emi ekeyetde David aran enim nte edidem. David ekedi isua edip ye duop ke ini enye ọkọtọñọde ndikara. Enye ekedi ukem isua nte mme Levi ke ini emekde mmọ ndinam ñkpọ nnọ Ọbọñ ke efe esop (Numbers 4:47). David ekedi ukem isua nte Jesus ekedide ke ini Jesus ọkọtọñọde utom ukwọrọikọ Esie (Luke 3:23).
David ama akara ke isua aba. Ubak ini ukara emi ekedi ke Hebron, obio emi ọwọrọde etop ke ofuri mbuk Nditọ Israel. Enye ekedi ebiet eke ndusuk ñkpọ-eriti ekedade itie. Ke Hebron Abraham ama anam itie-uwa ọnọ Abasi. Do ke Sarah, ñwan esie, akakpa, ekenyuñ ebuk enye ke aba-itiat Machpelah, udi ubon mmọ, emi okodude ekpere (Genesis 12:8; 23:2, 19, 20. Hebron ekedi udeme Caleb koro enye eketienede Abasi ke ofuri esit (Joshua 14:14). Ke akade ko, ema eyak Hebron enọ mme Levi (Joshua 21:11-13) enye onyuñ akabade edi obio ubọhọ. (Se ọyọhọ ukpep-ñkpọ 139).
David ama akara ebighi akan ke Jerusalem. Enye ama akabade edi akwa itie ukara eke eketimde efiọk ekan Hebron, emi enyuñ esiakde enyiñ esie tutu osim ke akpatre ñwed ke Edisana Ñwed Abasi. Enye ekekpere ndida ke ufọt Edisana Idut. “Ntem ke Jehovah ọdọhọ, ete, Emi edi Jerusalem: mma ndiọk enye ke ufọt mme idut, ndien mme obio ekan enye ekuk” (Ezekiel 5:5). Andiwet Psalm ama ọkwọ abaña Jerusalem, “Obot Zion edi ediye obot, ye idaresit ofuri isọñ” (Psalm 48:2). Jerusalem ekedi ñkpọ nte itiat edip ke ibat mbon Rome ke ñkañ enyọñ-enyọñ Hebron, okonyuñ odu ke enyọñ ñkoñ-ñkoñ una isọñ, oro edi obio obot emi kpukpru mme asaña-isañ esañade ebe, nte mmọ esañade ebe ke Palestine, ke edere ye ke usuk esie. .Ekeda Jerusalem nte edisana ebiet ukpono Abasi, koro ekebọpde Itie-ukpono Abasi do. Abasi ama okop onyuñ ọbọrọ akam emi ekebọñde, mme emi ekebọñde esak iso ese obio oro (2 Ñwed Chronicles 7:12-15). Enye edi mbiet obufa Jerusalem (Eriyarare 21:2), Edisana Obio odu-uwem Abasi (Mme Hebrew 12:22), Obio Heaven emi Andibọp ye Andinam enye edide Abasi (Mme Hebrew 11:10) emi enyuñ etimde ebeñe ikọt Esie (Ọyọhọ Ukpep-ñkpọ 169).
Ekebe-Ediomi Abasi
Ini kiet efen, mme ndimek nditọ-iren Israel ema esobo idem ye David, Edidem mmọ. Kpukpru mmọ ema ebiere ete ke edi nnen-nen ñkpọ ye se ifọnde mmọ ndimen Ekebe-ediomi Abasi (1 Ñwed Chronicles 13:3, 4). Ekebe-ediomi emi ama odu ke ufọk Abinadab ke ediwak isua, Nditọ Israel ema enyuñ etre ndise enye enyin. Ekebe-ediomi emi ekedi ñkpọ emi okowutde ete ke Abasi odu ye mmọ; ndien, ke adañemi enye odude ke ufọt mmọ, ekedi ñkpọ edidiọñ ọnọ mmọ. Ke adañemi Ekebe-ediomi okodude ye mbon Philistine, ediwak mfina ema esim mmọ. Se idide ñkpọ edidiọñ inọ nditọ Abasi ekeme ndidi ñkpọ isuñi ọnọ mbon ererimbot. Ikọ Abasi edi uwem ọnọ nnyin, edi enye edi mkpa ọnọ mmọ eke misañake ke ikọ emi.
David ama enyene nti ekikere ndimen Ekebe-ediomi oro ñka ke Jerusalem, edi owo itiñke ñkpọ ibaña nte enye ọbọñde akam oyom nda-usuñ Abasi ke abaña edimen edisana ñkpọ emi okowutde iso Abasi ke ufọt mmọ. Ekedi ñkpọ eke enyenede ubọñ Nditọ Israel ndiyom iso Abasi ke ufọt mmọ. Iso Abasi ada ubiom-ikpe edi ke abaña idiọk-ñkpọ, emi adade owo osim erinyaña ukpọñ. Iso Abasi ada emem, uko, ukpeme ye idori-enyin edi. Ke esiode Abasi efep, se isuhọde edi ikpikpu ye ukpọk.
Usuñ Eke Minenke
David ye Nditọ Israel ikanamke ndudue ke ndiyom Ekebe-ediomi Abasi ke ufọt mmọ. Ukpep-ñkpọ emi akanade nte mmọ ebọ ekedi mmọ ndinam utom Abasi ke usuñ nte Abasi okoyomde ete enam. Mmọ ekedori Ekebe-ediomi ke obufa ukpat-ñkpọ emi Uzzah ye Ahio, nditọ Abinadab, ekewatde. Nte Ibet eketemede, akana nte mme Levi emen enye ke afara mmọ. Nditọ Israel ekemen Ekebe-ediomi emi ke ukem usuñ emi mme Philistine ekedade emen enye (1 Samuel 6:7, 8). Se ibat owo emi ekenyenede ndibọ ufen, koro mmọ ekenamde nte mme ñkan-ñkuk idut eken ekenamde, utu ke mmọ ndinam ewuhọ Abasi!
Abasi Owot Enye
Nte Nidtọ Israel ekemende Ekebe-ediomi emi eka Jerusalem, mmọ ema enem esit ata eti-eti. Mmọ ema ekwọ ikwọ enọ Abasi, ndien mme ebre ikwọ ema ebre ikwọ ke ofuri esit mmọ. Ke ediyip-enyin, ndik ye mfuhọ ema emum mmọ. Mme enañ ye ukpat-ñkpọ emi mmọ ekekpatde ema etuhọ eyom ndiduọ, ndien Ekebe-ediomi ama otuhọ ñko. Uzzah ama anyan ubọk omum Ekebe-ediomi oro, onyuñ ọduọ akpa. Abasi ama ọnọnọ ntọt ete mme mmọ oro ekebiomde Ekebe-ediomi “ekutuk edisana ñkpọ baba kiet, mbak mmọ edikpa” (Numbers 4:15). Uzzah ama otuk Ekebe-ediomi oro; ke ntre Abasi ama ọtọ enye owot onim ke mben Ekebe-ediomi oro. Ekeme ndidi Uzzah ama enyene nti uduak man anam Ekebe-ediomi oro okuduọ, edi enye ikenyeneke ntiñ-enyin ke ifet emi enye eke-nyenede mi ndikpeme Ekebe-ediomi. Edieke ekpekemende Ekebe-ediomi emi nte Abasi eketemede, ntak ikpoduhe emi Uzzah okpokotukde enye. Ndudue Uzzah ekedi uwut-ñkpọ nditeme nnyin nte ke nti uduak inọhọ nnyin isọñ ndinam ndioi edinam. Ọfọn nnyin ndikpep nditiñ mbaña, ndinyuñ ñkama ndisana ñkpọ Abasi ke ndik ye uteñe.
Usuñ Abasi
Ñkpọ emi ama afina onyuñ anam David ndik. Mbak Abasi ediwot kpukpru mmọ, ema emen Ekebe-ediomi ekenim ke ufọk Obed-edom, owo Gittite. Ekebe-ediomi emi akasaña ye edidiọñ Abasi. Obededom ye ufọk esie ema ekut ete ke ọfọn ndinam ñkpọ nnọ Abasi, koro Abasi ama ọdiọñ mmọ ke adañemi mmọ ekekamade Ekebe-ediomi emi.
David ama ọbọñ akam onyuñ obup Abasi usuñ nte edimende Ekebe-ediomi emi. Edieke enye ọkpọkọbọñde akam ke akpa ifet, Uzzah ikpakakpaha ke utọ ini emi, ndien mmọ ñko ekpekebak enyene edidiọñ Abasi. David ama otim itie ebeñe Ekebe-ediomi emi, onyuñ owuk ataya ọnọ enye. Ke ọfiọñ ita ema ekebe, Nditọ Israel ema emen Ekebe-ediomi oro eka Jerusalem. Ke isañ enye emi, mmọ ema enam ke usuñ eke Abasi okoyomde, oro edi, mme Levi ema emen enye ke afara mmọ (Numbers 7:9; 1 Chronicles 15:2, 12-15), eda ikpa badger efuk enye (Numbers 4:6), eda nnyan eto emen enye (Exodus 25:14). Ema enim Ekebe-ediomi emi ke efe-esop emi eketimde ebeñe enye, ndien ema ewa mme uwa itoro ye ekọm enọ Abasi. Ke adañemi ekemende Ekebe-ediomi ke ido emi ekenemde Abasi esit, nditọ Israel ema ekut unen. Akwa idara ama odu, koro mmọ ekekopde item.
Questions
MME MBUME- Siak mme ini emi ekeyetde David aran enim nte edidem.
- Ke ewe obio iba ke David akakara?
- Nso ekedi ntak emi ekenamde David edidem ke ofuri Israel?
- Ekebe-ediomi Abasi akada ọnọ nso?
- Nso ikotibe inọ Uzzah? Nso ekedi ntak?
- Nso ndudue ke Nditọ Israel ekenam ke adañemi mmọ emende Ekebe-ediomi ke akpa ifet?
- Nso ekedi ntak emi Abasi ọkọdiọñde Obed-edom ye ufọk esie?
- Ekenim Ekebe-ediomi Abasi ke mmọñ ke akpatre?