Psalm 1:1-6; 15:1-5; 24:1-10.

Lesson 233 - Junior

Memory Verse
“Anie edidọk obot Jehovah? Anie edinyuñ ada ke edisana ebiet esie? Enye emi ubọk asanade, esit minyuñ ideheke” (Psalm 24:3, 4).
Notes

Enye Emi Ediọñde

Andiwet Psalm etiñ ọnọ nnyin abaña oruk owo iba, oro edi, edinen owo ye idiọk owo. Mmọ emi edude edisana uwem edi ñkukure mme owo emi enyenede ata inemesit. Ndinyene mfọn Abasi ye edidiọñ Esie ke uwem owo ekededi ada inemesit edi. Ke esiode Abasi efep, owo ikemeke ndinyene ata inemesit emi edibighide. Idiọk-ñkpọ ada mfuhọ edi, edinen ido edi usuñ inemesit. Ema etiñ ete ke mfọn ido ye edisana uwem idighe usuñ ndinyene inemesit; edi mmọ ke idem mmọ ekam edi inemesit .

Akpa Psalm owut ete ke nsio-nsio oruk idiọk owo edu. Idiọk owo ekeme ndidi owo emi minamke ñwọrọnda idiọk-ñkpọ, ñkukure edi enye inyeneke Abasi. Oruk mme owo efen edu emi ekade anyan enyuñ enamde ikpọ idiọk-ñkpọ añwa-añwa. Oruk efen edu ñko, mbon nsahi, emi esuade Abasi ye kpukpru edinen ido. Mmọ esin Ñwed Abasi enyuñ esin mme andinim ke akpanikọ ke ndek. Kpukpru oruk owo ita emi, edi mme anam idiọk-ñkpọ koro mmọ mifiọkke Abasi.

Uwen Edinen Owo

Etiñ enọ nnyin nte owo emi enyenede inemesit odude uwem. Owo emi enyende Abasi ke uwem esie eyedu uwem ukem nte Andiwet Psalm etiñde ọnọ nnyin. Owo ikemeke ndidu uwem edinen ido ye inemesit, ibọhọke Abasi odu ke esit esie. Andiwet Psalm ebemiso etiñ se owo emi enyenede inemesit minyeneke ndinam. Enye isañake ke item mme idiọk owo. Enye inimke mme uduak ye udọñ mbon ererimbot nte ido edinam ke uwem esie. Enye osio idem esie efep ke usuñ mme idiọk owo, sia mmọ mibuọtke idem ye Abasi. Enye idianke idem otime-otime ye mmọ emi esinde ndinam ñkpọ nnọ Abasi. Enye imekke mme nsaña esie ke otu mme anam idiọk, koro mmọ minyeneke ndik Abasi. Owo Abasi idukke ke usuñ mme anam idiọk, mme nditatuak nda do. Enye ibetke ke usuñ mme anam idiọk man mmọ esobo ye enye. Enye idaha do man ese mme idiọk-ñkpọ emi mmọ enamde onyuñ etiene anam. Owo Abasi isuhọkede itetie do ndinyene ebuana ye mbon nsahi emi emiomde Abasi. Enye iyomke nduọk odudu mme ifure ke otu mbukpo owo.

Usuñ Ndisọsuhọde

Nte afo omokut nte satan, ke nde ke nde ekemede ndida owo nsuhọre nsit-nsit? Edieke enye ekemede ndikpek owo anam ñkpọ nte mme idiọk owo enamde onyuñ odu uwem nte mmọ, enye onyuñ ekeme ndinam owo oyom usuñ ọkpọñ Abasi. Ke oro ebede, enye eyenam owo etre ndinam se inende, ke ndisin ndinam mme ñkpọ emi akpanade enam, onyuñ anam mme ñkpọ emi mikpanaha enam. Nsit-nsit satan eyeda enye ọsuhọre tutu enye ọsọñ ibuot ye Abasi, ye kpukpru se idide edinen.

Ndima Ñwed Abasi

Andiwet Psalm aka iso nditiñ mbaña mme edinam owo Abasi. Utu ke ndiyom uñwam nto ererimbot, owo Abasi ebere ke Abasi oyom nda usuñ esie. Ukpono Abasi esie ekem ke usuñ emi Abasi onimde, idighe ke usuñ nte owo amade. Enye ama Ñwed Abasi, ama ikọ Abasi ye ibet Abasi. Enye okop inem ke ikọ Ñwed Abasi tutu enye ekere abaña mme ikọ ke uwemeyo ye ke okoneyo. Enye anam akan ikpikpu edikokot Ñwed Abasi ke usenubọk, ke ini usen ọtọñọde, onyuñ ọtọñọ ntak okot ke mbubreyo ke ini okoneyo ọtọñọde. Ke uwemeyo ye ke okoneyo ekikere owo Abasi ekere abaña Abasi ye ikọ esie. Utom esie ke uwemeyo ye nduọk odudu esie ke okoneyo eyọhọ ye ekikere ye itoro Abasi. “Ñkpọ ekededi eke edide akpanikọ, ye ñkpọ ekededi eke enyenede ukpono, ye ñkpọ ekededi eke enende, ye ñkpọ ekededi eke edide edisana, ye ñkpọ ekededi eke odotde ete ema, ye ñkpọ ekededi eke ọwọrọde eti etop; edieke eti ido odude ke ñkpọ, edieke itoro onyuñ odude, ekere ñkpọ oro” (Ñwed Mbon Philippi 4:8).

Ekenọ Joshua item ete ekpeme mbet man enye oforo onyuñ okut unen ke edinam esie. “Kuyak ñwed mbet emi ọwọrọ ọkpọñ inua fo; edi kere enye ke uwemeyo ye ke okoneyo, man afo ekpeme ndinam kpukpru se ewetde ke esit: koro ntem ke afo edikut unen ke usuñ fo, onyuñ otim anam” (Joshua 1:8).

Ebiet Eto

Ekeme ndida uwem owo Abasi edomo ye eto. Esikot nditọ Abasi ete “Ofriyo eti ido emi Jehovah ọkọtọde,” man ada ukpono ke esit (Isaiah 61:3). Uwem owo Abasi owut ñkọri. Kpa nte eto osiode awawa ikọñ ye mfri, ntre ñko ke owo Abasi ọkọri ke spirit, onyuñ owut ete ke uwem odu imọ ke idem. Owo eke enyenede idorenyin ye mbuọtidem ke Abasi “eyebiet eto eke etọde ke mben mmọñ, eke otopde oruñ esie ke mben akpa, idinyuñ ikwe ini eke ufiop edide, edi ikọñ esie eyedi awawa; idinyuñ ifeheke ndik ke isua eke eyo adade, idinyuñ itreke ndiñwum mfri” (Jeremiah 17:7, 8). Emi edi eñwọñọ ete ke owo emi mbuọtidem ye idorenyin esie odude ke Abasi eyebiet eto. Idọhọke ite ekeme nditie mme ekeme ndibiet, edi ete eyebiet eto, akaka iso asuan oruñ esie man enyene eti nsọñọ nda! Akaka iso owut nsọñ-idem ke ñkañ spirit! Idisehekede inyuñ iyemekere! Inana ke mfri eke spirit!

Owo Abasi ofiọk ete ke ọkpọsọñ ini ekeme ndidi “ini eke ufiop edide.” Ke kpukpru ini idomo enye idinanake mfri idinyuñ inyeneke ndiọk idem ke ñkan spirit. Odu mme ñkpri unam udọñọ, ye mme udọñọ emi esinamde eto eyemede akpa. Baba asua kiet ikemeke ndibiat uwem mme uyai eke ñkañ spirit owo emi mbuọtidem esie odude ke Abasi kpukpru ini. Enye ọbọhọ ndudue ye mbiara. “Ndien kpukpru se enye anamde ọwọrọ usuñ.” Emi edi owo emi enyenede inemesit.

Ọfọn nnyin ndifiọk nte ke mme idaha ye eñwọñọ emi enyene kpukpru nditọ Abasi. Mfina iduhe edieke mibighike owo ọkọbọ edinyaña. ọkposuk owo edide ekpri eyen, oro ñko inamke ñkpọ, owo ekededi, akamba owo mme ekpri eyen emi ọbuọtde idem ye Abasi onyuñ anamde uduak Esie eyedu uwem onyuñ oforo ke ñkan spirit kpa nte Andiwet Psalm ọdọhọde.

Idighe Ntem Ye Mme Idiọk Owo

Owo ikemeke nditiñ baba kiet ke otu mme ñkpọ emi ndian mme idiọk owo. “Mme idiọk owo itiehe ntem.” Uwem mmọ edi isio ye eke edinen owo ke edu ye ke edinam. Mme idiọk owo ebiet mbio emi ofum asuande, onyuñ abiatde efep. Ke Matthew 3:12 nnyin ikot ite ke ini eyedi emi edibonde ibokpot ke ubet, edi eyefọp mbio ke “ikañ eke midinimeke.” Owo idaha mbio inam baba ñkpọ kiet! Mfri iduhe! Oruñ iduhe! Uwem iduhe! Idorenyin iduhe! Idiọk owo etie ntre.

Eneñere etiñ ewut ke ebiet emi, nte usuñ uwem iba emi etiede. Usuñ mme andibuọt idem ye Abasi edi inemesit. Enye edi mfafaha usuñ “emi adade owo osim uwem ... ndien mme andikut enye iwakke (Matthew 7:14). Usuñ mmọ emi minyeneke Abasi edi unana inemesit. Enye edi ñwaña usuñ “emi adade owo aka nsobo. . . mme andiduk ke esit enyuñ ewak” (Matthew 7:13). Ewe ke otu usuñ iba emi ke afo asaña?

Man Oduk Heaven

Edi akpanikọ nte ke kpukpru owo eyom ndika Heaven. Edi idighe kpukpru edisim Heaven, ibọhọke enye odu ke mbeñidem ndisim do. Andiwet Psalm ama ekere abaña emi. Ke ini emi. Ke ini enye okobupde mme anie ediduñ ke tent Abasi, ye mme anie editie ke edisana obot fo, se Andiwet Psalm eketiñde ekedi “Anie edika Heaven?” Enye okobup abaña utọ mme owo, idighe enyiñ mmọ. Ekebup mbume emi ndifiọk nto Ọbọñ usuñ ndika Heaven.

Ibọrọ odu ke ikọ Abasi, ndien Ọbọñ etiñ se akpanade enam ye se mikpanaha enam. Ndika Heaven edi ñkpọ ukpono ye ifet emi anade ọnọ kpukpru mmọ emi edude uwem nte ikọ Abasi etemede. Owo iditreke ndika Heaven ke ntak ubon emi enye otode, mme ke ntak mme ñkpọ emi enye adade amana ikpọñ. Enye eyenyene ndisobo ye Abasi man anam esit esie asana, oro ñko eyewọrọ owut idem ke edinam ye edu uwem esie.

Emi ekedi ibọrọ: “Owo eke asañade nte ọfọnde ama, onyuñ amade edinen ido, onyuñ ọdọhọde akpanikọ ke esit esie.” Ndisaña nte ọfọnde edighe ndinen nda itie kiet. Ndisaña nte ọfọnde ama ke iso Abasi ọwọrọ ndinam akpanikọ ye se inende ke edu uwem nnyuñ mfọn ido. Ọfọn ndinam akpanikọ, ke akam eke ibọñde, ke eñwọñọ emi inamde, ke se idọhọde ite idi oro ye ke se inamde.

Odudu Abasi

Owo ikemeke ndinam kpukpru se ikọ Abasi etiñde, ibọhọke enye enyene ima Abasi ke esit esie. Ọbọñ ọnọ owo odudu ndidu uwem nte Enye oyomde owo odu. Ndusuk owo edomo ke odudu idem mmọ ndinim Mbet Nti Ido nte Ikọ Abasi etemede: “Ntre sededi mbufo eyomde owo enam ye mbufo, enam kpa ntre ye mmọ; koro emi edi ibet ye mme anditiñ-ntiñ-nnim-ikọ” (Matthew 7:12). Ke mmọ etrede ndinam, mmọ eyom mfaña enọ idem mmọ.

Jesus ọkọdọhọ ete “Afo nnyuñ ma Jehovah Abasi fo ke ofuri esit fo, ye ke ofuri ukpọñ fo, ye ke ofuri ekikere fo, ye ke ofuri odudu fo;” ñko “Ma mbọhiduñ fo nte idem fo” (Mark 12:30, 31). Ima Abasi ke esit ikpọñ-ikpọñ ekeme ndiñwam owo ndinyene utọ ima oro nnọ mbon efen.

Mbọhiduñ Fo Nte Idem Fo

Akpan ñkpọ efen edi nte nnyin inamde ñkpọ ye mbon efen, oro edi mme mbọhiduñ nnyin. Ikpanaha owo anam mmọ ubiak ke baba usuñ kiet. Ikponyuñ inaha owo anam mbon efen eyat esit, mme ndiyat esit ye mmọ. Edieke owo otimde ama mbọhiduñ esie nte idem esie, eyenam mme ñkpọ emi nte ekemde ye uduak Abasi.

Edeme

Owo eke anamde edinen ido iditiñke ikọ edem, idinyuñ isukke owo uyo ke ini enye miduhe. Ndusuk owo esidomo ndifaña ete ke mmimọ itiñ akpanikọ. Edieke owo mikemeke nditiñ eti ikọ ndian owo efen, ọfọn eti eti nditre nditiñ ikọ. Ikafañ ke edeme onuk owo esin ke afanikọñ! Ndusuk ini esitiñ ñkpọ emi abiatde owo efen, mme ñkpọ emi midighe akpanikọ. “Edeme edi ekpri ndido, ... edi idiọk ñkpọ” emi asabarede ofuri ikpohidem (James 3:5-8).

Usuñ nte owo etiñde ikọ owut se idude enye ke esit. “Edieke owo abatde idem ke owo Abasi, minyuñ imumke edeme esie ikama, edi abiañade esit esie, erinim eke enye onimde ido Abasi ọwọrọ ikpikpu” (James 1:26). “Owo eke ekpemede inua esie ye edeme esie, ekpeme ukpọñ esie ọbọhọ ukut” (Mme Ñke 21:23). Andiwet Psalm ọkọdọhọ ete, “Nyekpeme usuñ mi, man ñkudue ke edeme mi” (Psalm 39:1).

Idisehekede

Owo Abasi idaha ye owo ke ini enye anamde idiọk-ñkpọ, se enye ekpededi ke ererimbot. Enye okpono mmọ emi enyenede mbak Abasi ke esit mmọ. Enye ibọhọ ubọk edem. Enye emek ndinyene esit eke mibiomke enye, akan ndidia udori. Enye eyetiñ akpanikọ okposuk oro mididorike enye udori, ndien idinyuñ ikpuhọkede.

Owo emi odude uwem nte ikọ Abasi etemede idisehekede tutu amama, ekpededi mme idiọk ukpep-ñkpọ (Ñwed Mbon Ephesus 4:14) mme ke mfina emi etiede nte oyobio edide. Eda enye edomo ye enyene ibuot owo emi ọkọbọpde ufọk esie ke enyọñ itiat, ndien ke ini mmọñ ukwọ ye ofim ebarade etọ ufọk oro ikemeke ndinyeñe enye (Matthew 7:24-27). Baba ñkpọ kiet, mme owo ekededi ikemeke ndidianare nnyin ke ima Abasi, ibọhọke nnyin ke idem nnyin (Ñwed Mbon Rome 8:35-39).

Esidọhọ ete ke eda Psalm efut nte se edade edomo edinyaña owo. Ke ini owo ama ọkọbọ edinyaña, enye eyedu uwem nte eyen obio Zion, Edisana obot Abasi. Eda enye edomo ye obot oro, emi mikemeke ndisehere.

Edisana Ubọk Ye Edisana Esit

Psalm edip ye inañ etiñ kpukpru owut oruk owo emi edikade Heaven ke mme ikọ emi: “Enye emi ubọk asanade, esit minyuñ ideheke.” Emi otim owut nnyin akpan ntak emi akpanade nnyin ikpeme idem nnyin ke idiọk-ñkpọ, ye idiọk nneme emi odude ke ererimbot. Odu enọ mfọn emi eyetde kpukpru ndedibe idiọk-ñkpọ ke esit owo efep ke iso Abasi, onyuñ anam ubọk nnyin asana ke iso mme owo. Owo enyene ndinam akpanikọ nnọ Abasi ye owo, ke ediomi emi enye anamde ye Abasi ye ke utom esie ye mme owo, oro edi, ibiatke mme eñwọñọ esie inyuñ idaha ikpikpu uñwọñọ.

Abasi edi andikpon ñkan ke ofuri ererimbot, okpon akan kpukpru ñkpọ ye kpukpru owo. Enye oyom mmọ emi etuakde ibuot enọ Enye enyene edisana uwem ye edisana esit. Enye oyom ofuri ima esit nnyin ñko. Nnyin ida ubọk inam utom, ida edeme itiñ ikọ inyuñ ida esit ima Enye. Inyene ndida kpukpru emi mmenere ubọñ Abasi. Ke ini owo amade Ọbọñ, onyuñ ekerede Ikọ Esie, ada edeme esie otoro Abasi, onyuñ anam ñkpọ ọnọ Enye, ini, mme ifet iduhe inọ idiọk-ñkpọ. Owo emi ọsuhọrede idem oyom Abasi, eyebọ edidiọñ oto Ọbọñ. Enye edi owo emi enyenede inemesit, ndien inua otop Heaven eyeberede ọnọ enye. Enye enyene inemesit mi ye nsisni emem ke uwem emi ama ebe.

Questions
MME MBUME
  1. Ikọ oro “ediọñde” ọwọrọ didie?
  2. Satan ada owo didie nsit-nsit ọsuhọre?
  3. Nso idi idaresit owo Abasi?
  4. Nso idi mme ekikere owo Abasi?
  5. Eda mme idiọk owo edomo didie ye mbio?
  6. Eda edinen owo edomo didie ye eto?
  7. Edeme esin ntime didie?
  8. Ọwọrọ didie ndidọhọ ete ikpanaha owo eseherede?
  9. Nso ñkpọ inyene ndisana ke enyin Abasi?
  10. 10 Owo ekeme didie ndinam kpukpru ñkpọ emi man odu edisana uwem onyuñ oduk Heaven?