Lesson 237 - Senior
Memory Verse
“Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo, owo eke ọbuọtde idem ye Ami eyenyuñ anam utom eke Ami nnamde; enye eyenyuñ anam utom eke okponde akan oro: sia Ami nnyọñde ntiene Ete” (John 14:12).Cross References
I Mme Ikọ Ntọt
1. Jesus ama ọnọ mbet Esie ntọt mbak owo edisin mmọ eduọ oto ke mme idomo emi edisimde mmọ, John 16:1; 15:11; Matthew 11:6; 26:31; Mark 14:27; Zechariah 13:7
2. Jesus ama etiñ abaña ukọbọ emi ọsuñọde ke mkpa emi edisimde mmọ ke ini iso, John 16:2; Matthew 10:17, 18; 24:9, 10; 1 Ñwed Corinth 4:11-13; Eriyarare 2:10
3. Jesus eketiñ ọnọ mbet ete ke mme idiọk owo emi midiọñọke Abasi eyekọbọ mmọ, John 16:3; 15:21; 2 Ñwed Timothy 4:14, 15
II Eñwọñọ Iberedem
1. Jesus ama ọñwọñọ ete ke ima inyọñ, Imọ iyedọñ Iberedem oto Ete edi edida itie Imọ, John 16:7; 14:16, 17, 26; 15:26; Luke 24:49
2. Iberedem eyeda usuñ, ọdọñ esit, onyuñ eteme ufọk Abasi; onyuñ aka iso ke ndinam uduak Abasi ke edifak owo ke ererimbot, John 16:8-15
3. Iberedem oro eyeyarade mme ñkpọ Abasi ọnọ mme andinim ke akpanikọ, John 16:12-15; Ñwed Mbon Ephesus 1:13, 14, 17, 18; Nehemiah 9:20; 1 Ñwed Corinth 2:13; 1 John 2:27; Eriyarare 1:10; Luke 12:12
III Mfuhọ Unyọñ Esie
1. Mbet ema edu ke mkpa-idem ke abaña Ikọ Jesus ete ke Iyenyọñ, John 16:4-6, 16-19; 3:8; Ecclesiastes 11:5
2. Jesus ama ọñwọñọ ọnọ mbet Esie ete ke mfuhọ mmọ eyekabare edi idara, John 16:20-23; Luke 24:17-35; Psalm 45:14, 15; Isaiah 61:3
3. Ema eñwọñọ ete ke Abasi eyedọñ mmọ esit ke mme usen ukut emi edidide, John 16:24-33; 2 Ñwed Corinth 1:3-6
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAItem Ke Ini Unyọñ
Nte ini uwem Jesus ekperede ini mkpa ye ediset Esie, ama otim odot nte Enye akpanamde añwaña mbet Esie ke abaña ñkpọ-ntibe emi edidade itie. Enye ama ebebem iso etiñ ọnọ mmọ ete ke iyekpa, edi mmọ ikotimke idiọñọ se mme ikọ oro ọkọwọrọde. Mmọ ema efuhọ ke abaña ikọ emi Jesus eketiñde kpukpru ini ete ke Imọ iyekpa, ndien ke emi, Jesus ama oyom ndineñere mme ekikere mmọ nnim nnyuñ nnam mfuhọ mmọ efere. Enye ama esitat mme ukpep-ñkpọ ke abaña Obio Ubọñ Abasi ọnọ mmọ; Enye ekedi Ọbọñ ye Edidem mmọ; ndien ke esiode Enye efep, kpukpru idori-enyin ye udọñ mmọ akpa. Jesus ama odiọñọ nnen-nnen usuñ ndiñwam mmọ, ndien ama eteme mmọ ke abaña mme ñkpọ-ntibe emi edisọpde ndida itie.
Enye ama etiñ akpanikọ ọnọ mmọ ke abaña se ididade itie ye se anade nte mmọ eyọ ke mme usen emi edidide. “Ntọt esida mbeñe-idem edi” ndien mbeñe-idem emi ke Jesus okoyom mbet Esie enam. Jesus ama aka iso nditiñ nnọ mmọ se mmọ edisobode, onyuñ ọdọhọ ete, “Ntiñ mme ñkpọ emi nnọ mbufo, man, ke adañemi edikemde ini mmọ, mbufo ekpeti ete mma ñkesian mbufọ” (Kot John 16:4; 15:18-27).
Barometer esiteme awat nsuñ-ikañ abaña ọkpọsọñ oyobio emi edidide, emi esiñwam enye ndibeñe idem mbaña idiọk enyọñ. Ifiọk emi enye enyenede abaña oyobio emi edidide añwam enye odu ke mbeñe-idem edi ke esiode ifiọk emi efep, unana mbeñe-idem ekeme ndinam ubom esie ye uwem esie etak. Edi ukem ukem ye eyen Abasi. Ke ini enye ọbọde ntọt ke Ikọ Abasi abaña iyaresit Abasi emi edisọpde etiene ererimbot, enye anam mbeñe-idem abaña se ididide.
Ifiọk ke abaña ini iso ye akpanikọ ke abaña se iditienede ererimbot, nte eyararede ke Ikọ Abasi inamke owo Abasi okop ndik. Edi mbuọtidem esie ke Abasi akabare okpon sia Abasi ama akayarade akpanikọ ọnọ enye, ndien emi onyuñ anam enye okop nsọñidem ye odudu. Uwem ekeme ndisọñ eti eti kpa ye owo Abasi, edi enye ọfiọk ete ke Ikọ Abasi edi akpanikọ, ndien edieke enye osuk akade iso anam akpanikọ, Abasi eyeda enye osim ke eti ebiet (Kot Psalm 107:23-30).
Eñwọñọ Ete
Jesus ama ọfiọk ete ke ikọ akpanikọ ikpọñ idikemke ndisọñọ ikọt Esie idem ke mme idomo eke edidide, mmọdo Enye ama etiñ ọnọ mmọ abaña “Iberedem” emi edidide ndidọñ nditọ Abasi esit (Kot John 16:7; 2 Ñwed Corinth 3:6). Iberedem emi edi Edisana Spirit, ọyọhọ ita ke mbuot Abasi. Enye eyedemere udọñ mmọ onyuñ ọdọñ mmọ esit ke ini Jesus miduhe. Jesus ama etiñ ọnọ mbet Esie ete ke ọfọn Imọ ndinyọñ, koro edieke Imọ minyọñke, Iberedem ididighe itiene mmọ. Mọdo ke ini mbet ekefuhọde ebaña unana ebuana ye unana Jesus ndisuk ndu ye mmọ, mmọ ema enyene ndọñesit ete ke mme imọ ididuhe ikpọñ. Eñwọñọ Iberedem ye ifiọk emi mmọ ekenyenede ke abaña se iditibede inọ mmọ, ama ọsọñọ mmọ idem onyuñ edemere esit mmọ, emi ọkọnọde mmọ ukeme ndiñwana ye kpukpru ukọbọ, ndien ke akpatre enyene nsi nsi uwem. Ifiọk emi mmọ ekenyenede ete ke Jesus ama ebebem iso etiñ mme ñkpọ emi ọnọ mme imọ ekedi akwa uñwam emi mmemidem ndomo kiet mikekemeke ndibiat.
Andikpep Emi Otode Abasi
Ikọ Abasi etiñ ọnọ nnyin ete ke edi utom Edisana Spirit nditeme nnyuñ ñkpep ikọt Christ nto mme ada usuñ emi Abasi eyetde aran onim. Akananam iduhe baba ufọk Abasi kiet ke ererimbot, mme out mme ñka, mme owo emi ọkọtọñọde edisana ewuhọ emi, idinyuñ iduhe. Emi edi saña saña utom Edisana Spirit. Edisana Spirit edi nnen nnen Andikpep ye Andiyarade akamba uduak Abasi ke abaña edinyaña nnọ mme asañutom ye ndisana ikọt Esie.
John edima etiñ abaña Enye emi edikpepde ikọt Abasi: “Ama edi mbufo Spirit emi Christ ama añwaña mbufo ke idem mmọdo ke esit mbufo oduñ, inyuñ inaña nte owo ekpep mbufo ñkpọ; edi nte Spirit emi Enye añwañade mbufo ke idem ekpepde mbufo abaña kpukpru ñkpọ, onyuñ edide akpanikọ, midighe nsu, ndien nte Enye ekekpepde mbufo, mbufo esuk eduñ ke Enye” (Kot 1 John 2:27; Isaiah 8:20; Nehemiah 9:20; 1Ñwed Corinth 2:13).
Ana nte eti ete ke ata ntọñọ ye akpan usuñ emi Edisana Spirit adade eteme ikọt Abasi edi Ñwed Abasi. Abasi okpono Ikọ Esie akan enyiñ Esie, nnyin inyuñ ikot mme ikọ ke abaña emi, “Koro afo omokpono ikọ fo akan ofuri enyiñ fo” (Psalm 138:2). Spirit Abasi iñwanake ye Ikọ Abasi, ndien Ikọ Abasi onyuñ ọsọñọ emi “Ebup ewuhọ ye ñwed ntiense: ke mmọ minyimeke ndidọhọ nte ekemde ye ikọ emi ke edi mmọ eke midikwe usiere” (Isaiah 8:20). Ndidian do, Spirit ye Ikọ enyene ndidiana kiet: (“koro mbita etie ntiense ke heaven, Ete, ye Ikọ, ye Edisana Spirit: ndien mbita emi edi kiet”1 John 5:7).
Iberedem edi Enye emi atatde Ikọ Abasi ọnọ owo emi akpañde utọñ, onyuñ edemere mbuọtidem esie ke Abasi man enye ada enye ke akpanikọ tutu osim erinyaña. Jesus ama ọsọñọ mbuọtidem mbet Esie ke mme item Esie, ikọ nsọñidem ye mme ikpọ utibe ñkpọ; andinim ke akpanikọ enyene Edisana Spirit ndinam ukem ukem oro nnọ enye mfin.
Ke akpanikọ, ediwak mme anditiene Christ esikere ke mme ini ke mme ini ete ke mme imọ ikpakama ndidu uwem ke ini emi Jesus Christ okodude man ikpokut mme ikpọ utibe ñkpọ emi Enye akanamde. Mmọ ekere ebaña akwa edidemere emi mmọ ekpekenyenede edieke mmọ ekpekedude ye Jesus. Abasi ama odọñ Iberedem ndiduñ ye mme owo, man oto do edidemere oro okusop ke ini Christ edidọkde ke enyọñ. Spirit edi Enye emi edemerede esit nnyin ke eyo mme anditiene Christ emi kpa nte Jesus ekedide edidemere ọnọ mmọ emi ekedude ke ini Esie ke isọñ. Jesus ama etiñ abaña Iberedem ete: “Enye eyenam nnyene ubọñ: koro Enye eyeda se inyenede Mi ayarare ọnọ mbufo” (John 16:14, 15).
Thomas ama eyik ikọ ntiense mbet eken ete ke Jesus ama eset ọwọrọ ke udi. Ekedi tutu Thomas osobo ye Jesus iso ye iso mbemiso enye onim ete Jesus odu ke uwem ke akpanikọ. Jesus ama etiñ ọnọ enye, “Ọfọfọn ọnọ mmọ emi mikekwe, edi enimde ke akpanikọ” (John 20:29). Okposuk edi nte nnyin mikwe Jesus ke enyin ikpọhidem, nnyin imokop uyo Spirit ayarade ọnọ nnyin abaña Christ.
Ata Udeme Nnyin
Ana nte ifiọk ite ifiọk edifen ke mme idiọk-ñkpọ emi edide ndinyene utebe ikpe ke iso Abasi; ye eridiọñ emi otode edinam asana ofuri ofuri, emi edide ọyọhọ utom mfọn iba ke esit owo emi ama okonim ke akpanikọ, inamke owo enyene ọyọhọ Iberedem emi Jesus ọkọñwọñọde. Spirit Abasi edi ntiense ọnọ andinim ke akpanikọ ete ke enyaña enye, ke enyuñ eda enye esin ke ufọk mbuọtidem. (Kot Ñwed Mbon Rome 8:14-16; 2 Ñwed Corinth 1:22; 1 John 5:6-10). Kpa ukem ukem oro, Spirit Abasi etie ntiense abaña edinam asana nnyin, nnyin inyuñ inyene udomo odudu Spirit emi okponde akan ndiduñ ye nnyin. (Kot 1 Ñwed Corinth 2:12, 13; 2 Ñwed Thessalonica 2:13; 1 Peter 1:12). Edi ke ini owo ọbọde Baptism Edisana Spirit nte Ñwed Abasi etemede ke Iberedem edi ediduñ ke ukpọñ ye ikpọhidem owo. Emi owut añwa-añwa ke item emi Jesus ọkọnọde mbet Esie ke ini Enye ama ekeset: “Sese nyenyuñ ndọñ uñwọñọ emi Ete Mi ọkọñwọñọde etiene mbufo: edi etie ke obio ebet, tutu esine mbufo odudu emi otode ke enyon” (Luke 24:49). Mbet ema ekop item emi, ndien nte mmọ esuk ebọñde akam ke usen Pentecost, mmọ ema ebọ Iberedem oro. (Kot Utom Mme Apostle 2:1-21).
Edibọ Edisana Spirit emi owo 120 emi ekebonode ke ubet enyọñ ekebọde ama asaña ekekem ye prophecy Joel. (Kot Joel 2:28, 29). Jesus ama etiñ ete ke Imọ iyetiene kpukpru mmọ emi eyomde Imọ, ndien Peter ama osọñọ emi ke ukwọrọ-ikọ esie ke Usen Pentecost, emi ikotde: “mbufo ekabare esit, enyuñ ena baptism, kpukpru mbufo, ke enyiñ Jesus Christ, man efen mme idiọk-ñkpọ mbufo; ndien mbufo eyebọ Edisana Spirit nte enọ. Koro uñwọñọ oro enyene mbufo ye nditọ mbufo ye kpukpru mmọ emi edude nsan-nsan, adaña owo nte Jehovah Abasi nnyin edikotde etiene Enye” (Utom Mme Apostle 2:38, 39).
Edibọ Edisana Spirit emi ke Paul eketiñ abaña ke ini enye ewetde ete: “Ke enye ñko, ke ini mbufo ema ekonim ke akpanikọ, emada Edisana Spirit emi ekeñwọñọde efik mbufo idiọñọ, kpa Spirit emi edide akpa ubak udeme nnyin tutu osim ini eke edifakde ofuri udeme enọ nnyin ida inyene, man ubọñ Abasi enyene itoro” (Ñwed Mbon Ephesus 1:13, 14).
Eñwọñọ Edifiak Ndi
Jesus ikọkpọñke mbet Esie ye unana idori-enyin edifiak ñkut Enye ke Enye ama akakpa. Enye ama ọdọñ mmọ esit ye mme ikọ emi: “Mmọdo mbufo edude ke mfuhọ ke emi; edi nyetọnọ ntak ñkut mbufo, esit eyenyuñ adat mbufo, ndien baba owo kiet idibọhọ mbufo idaresit mbufo” (John 16:22). Ekeme ndikot ikọ emi prophecy emi efiakde esọnọ, mme eñwọñọ. Ikanaha nte mbet ekut Jesus ke Enye ama ekeset ikpọñ, edi mmọ eyefiak ekut Enye nte Enye ediwutde idem ke akwa usen eriset.
Akana nte mmọ efuhọ ke ini mibigheke, koro Jesus ọmọñ ọsọp edikut ukut nnyuñ kpa ke kros. Ñkpọ ntibe emi, emi ekedide ata akamba ñkpọ mfuhọ ọnọ mmọ, ama anam esit mmọ odobi, ndien Enye ama ọnọ mmọ item ete ke eyekop mfuhọ; edi mmọ ema enyenyene eñwọñọ Esie ete ke mmọ eyefiak ekop idaresit, ndien baba owo kiet idibọhọ mmọ idaresit oro. Eñwọñọ oro ama osu; koro ke ini mmọ ekutde ete ke Enye eset ke akpanikọ, mmọ ema enyene akwa idara koro Enye akakande mkpa. Idara emi edi idori-enyin ye iberedem Eti-mbuk emi.
Baba owo kiet ikemeke ndibọ eyen Abasi idara emi, koro enye ọfiọk ete ke Ọbọñ imọ ke odu uwem. Enye eyefiak edi nditañ ikọt Esie emi esuk edude ke uwem ye ndinen owo emi ema ekekpaña. Ke kpukpru mme ido ukpono ke ererimbot mfin, Eti-mbuk Jesus Christ ọwọrọ ada ye idiọñọ ndisọñọ nte ke Anditọñọ enye ama eset ke mkpa. Idiọñọ ndisọñọ akpanikọ Abasi, ye uwem ye eriset Jesus Christ edi se Abasi etiñde ebe ke Edisana Spirit ọnọ mmọ emi enimde ke akpanikọ. Mi ke nnyin ikut idara emi editienede kpukpru mmọ emi enimde Eti-mbuk ke akpanikọ. Kpa nte eketienede mbet Jesus ekem nte Enye ọkọñwọñọde.
Ndibeñe Nnyuñ Mbọ
Jesus ọkọdọhọ ete, “Ñkpọ ekededi eke edibeñede Ete, Enye eyenọ mbufo ke enyiñ Mi.” Mọdo nnyin imenyene akwa ifet ndibeñe Abasi ke akam, inyuñ ibeñe inyuñ ibọ mme ebeñe nnyin ito Enye ke enyiñ Jesus. Edi utibe ikọ item emi edemerede esit, emi, ọtọñọde ke ini oro, ama akabare edi ikọ idori-enyin ye nsọñ-idem ọnọ ikọt Abasi, ke Enye akada etre item Esie: “Ntiñ mme ñkpọ emi nnọ mbufo, man mbufo enyene emem ke Idem Mi. Mbufo eyekut ukut ke ererimbot: edi esọñ esit; Ami ñkakan ererimbot.”
Questions
MME MBUME- Nso idi ntak emi Jesus ọkọnọde mbet Esie ntọt mbak owo edisin mmọ eduọ ke ntak Esie?
- Enye ọkọdọhọ ete ke ukọbọ edito mmọñ osim mmọ?
- Nso idi ntak emi akanade nte Jesus ọñyọñ?
- Anie edi Iberedem? Ndien nso ke Enye anam?
- Iberedem edidi ibine anie?
- Nso idi ntak emi mbet ekefuhọde?
- Ini ewe ke mmọ edifiak ekop idaresit? Ke ntak nso?