Lesson 248 - Junior
Memory Verse
“Enye eyetua eyen unana ye ubuene mbọm, onyuñ anyaña ukpọñ mme ubuene” (Psalm 72:13).Notes
Emem Emi Otode Edinen Ido
David ama akara Israel nte ọfọnde ke ediwak isua. Idahemi enye eyedi akani eren, ndien eyen esie eyeda ubọñ ke itie esie. David ama odomo ọfiọk ke mme isua edem ete ke ukeme ye odudu esie okoto Abasi, ndien enye okoyom eyen esie onyuñ etiene enyene ebuana ke ukem edidiọñ emi enye ọkọfiọkde. Ke ntre enye ama ọbọñ akam, “O Abasi, nọ edidem mme ikpe fo, nyuñ nọ eyen edidem nti ido fo.”
David okoyom emem ọnọ ikọt esie, Nditọ Israel, ndien enye ama ọfiọk ete ke emem oto ke edinen ido. Prophet Isaiah ama ewet ete: “Ndien se edinen ido anamde edi emem; utip eti ido onyuñ edi nduọk odudu ye ifure ke nsinsi” (Isaiah 32:17).
Abasi ama ọñwọñọ ọnọ David ete ke owo kiet ke otu ubon esie eyekara ke ebekpo Israel ke nsinsi. David ke nda-usuñ spirit ama ọfiọk ete ke emi ikabañake Solomon eyen esie, mme ndibaña eyen-eyen esie, Rehoboam. Ke mbuọtidem enye ama ekeme ndikut ini iso ke abana Eti Ini emi Jesus ke Idem Esie edidide ke ererimbot emi ndikara ke edinen ido, ndien emem eyedu ke isọñ ye ke otu owo emi Enye enende iso ye mmọ.
Ke ndusuk mme ñkpọ eke David ewetde, enye ama etiñ abaña ini emi Jesus edidide nte uwa ke abaña idiọk-ñkpọ. Oro akabaña akpa eridi Esie, ke ini ediduñde ke nsuhọridem ye mme owo, ndien esua enyuñ esunene Enye, ke akpatre ekọñ Enye ke krọs. Edi ke Psalm ata ye duopeba emi, David etiñ ñkpọ abaña eritọñọ ntak ndi Jesus, emi Enye edisañade ye ndisana ikọt Esie, man onim ukara Esie ke ererimbot emi. Ñkpọ emi David ọkọtọñọde nte akam ke abaña eyen esie ama akabare edi ntiñ nnim ikọ ke abaña tọsin isua ukara Christ ke isọñ.
Udọñ Ndiyom Emem
Tọñọde ke ini emi Nditọ Israel ekeduñde ke Egypt, ekenyuñ ebọde ufen ke ubọk mme ete utom mmọ, mmọ ema ekere ebaña ini emi mfina mmọ edikurede, ini eke kpukpru owo ediduñde ke emem ye uforo, ndien owo baba kiet ididuhe ndinam mmọ idiọk mme ndibọ se mmọ enyenede.
Abasi ama ọñwọñọ oruk uwem ntre ọnọ mmọ edieke mmọ edikopde uyo Esie. “Eyefọfọn ọnọ fi ke obio, onyuñ ọfọfọn ọnọ fi ke iñwañ.” “Jehovah eyeda mme asua fo eke edahade eda eñwana ekọñ ye afo, onim fi ke iso asuan mmọ.” “Jehovah eyewuk ete ọfọfọn ọnọ fi ke mme ebiet unim-ñkpọ fo, ye ke kpukpru se afo edinyande ubọk fo ke esit” (Deuteronomy 28:3, 7, 8). Kpukpru emi akpakanam mmọ ekop uyuhọ edieke mmọ ekpekekopde uyo Abasi, edi mmọ ikọbọhọ mme edidiọñ emi oto ke ntak idiọk-ñkpọ mmọ. Idem mfin emi ata ediwak mme Jew ke ebebọ ufen, ndien ufen eke okponde akan ke ebebet mmọ ke iso mbemiso mmọ eseme ekot Messiah mmọ man eda mmọ esin ke tọsin isua ukara emem ke isọñ.
Ke ini, ke ini, mfiori esidu ke esit mmọ, emi efikde, ndiyom eti ini. Ekese mme enyene ñkpọ owo esidu ye ata ediwak mbon ubuene, edi mme ubuene esikut ukut. Ediwak ikwọ emi ekotde Negro Spiritual, emi isikwọde inyuñ ikopde eketo ke esit mme ifin ewọrọ, emi ekebọde ufen ke ubọk ndiọi ete ufọk mmọ. Mmọ ema efiori ekot Abasi eyom uñwam. “Suhọre di, ediye chariot, didi da mi nyọñ ufọk,” “Owo baba kiet ifiọkke ukut eke ñkutde,” “Ndikpepke Ekọñ Aba,” kpukpru emi ekedi mfiori ndiyom ubọhọ, ndien mmọ ema enyene idori-enyin ebaña eti ini ke iso.
Mme idut ye mme ñka ukara edomo ndida eti idaha ndi emi owo kiet kiet edinyenede kpukpru se enye oyomde, edi mmọ edomo ndinam emi, ikereke ndibup Abasi nte ekpesañade enam. Nnyin Imenyene Communism, Socialism, ye ekese mbon ñka efen emi edọhọde ete kpukpru owo ekpenyene ñkpọ ukem-ukem; edi ata ediwak ndiọi owo edu ke otu mme ada-usuñ mmọ emi eyomde okuk ye odudu enọ idem mmọ. Ke idak ukara mmọ, ubuene ọdọdiọñ ebuene, onyuñ okut ọkpọsọñ nsọñọ ñkpọ. Ke ndusuk mme idut mme ubuene eduọk idori-enyin ete ke ererimbot idifọnke aba.
Usen Ọbọñ
Edi usen Ọbọñ ke edi. Ikọt Esie eyedara ke utibe udeme mi ke ererimbot emi. Imetiñ ibaña ndidu ke mbeñ-idem man iduñ ye Jesus ke Heaven; edi nnyin ñko iyenyeñe tọsin isua ke ererimbot emi ke ini Jesus edikarade ke mbọm, ndien ikọt Esie eyekara ye Enye.
Etiñ ke Akani Ediomi ediwak ini ebaña Eti Ini ke isọñ akan nte etiñde ebaña Heaven. Mme Prophet ema etiñ ebaña enye, ndien Nditọ Israel ema enyene udọñ ebaña usen oro emi edidade ofut idom ñkpọ ufuñ-isọñ enyuñ eda eduat edom ñkpọ udiọn-vine ndien mmọ idikpepke aba ekọñ. Mmọ ema ekpa mba ndiñwana ekọñ kpukpru ini, kpa nte ekese owo enamde mfin emi. Mmọ ema eyom “emem” man mmọ ekpekeme ndiduñ ke ifure nnyuñ mbọk nditọ mmọ. Mmọ ikamaha ndikere mbaña nte nditọ mmọ ke ndo-ndo oro ekponde ewọrọ owo, edikpọñde ufọk eka ekọñ, ke ndusuk idaha ekpaña nsek, ke abaña idut mmọ. Mmọ ekeyom ndinyene mme ufọk mmọ ye mme iñwañ ye itie emi nditọ mmọ edibrede mbre. Mmọ ema edori-enyin ebaña ini emi kpukpru owo edinyenede se ediade ye se esinede, ndien ubuene ididuhe.
Ke akpanikọ oruk ini ntre ke edi, ndien kpukpru nditọ Abasi eyedara enye. Idem ndiọi unam idinamke mmọ idiọk. “Ndien wolf eyeduñ ye eyen erọñ, nawuri-ekpe eyenyuñ ọsuhọre ana ye eyen-ebot: eyen-enañ, ye abak lion, ye enañ ubom, eyenyuñ ena ọtọ kiet: ekpri eyen-ọwọñ eyenyuñ akama mmọ” (Isaiah 11:6).
Eyeda ubon Nditọ Israel, mme Jew, efiak edi ke Edisana Isọñ, ndien mmọ eyeduñ do ke emem. Mme ñkani owo eyedu anyan isua uwem, ndien ediwak nditọwọñ emi edikopde inemesit eyedu, emi midifiọkke ñkpọ ibaña ekọñ ye afanikọñ. Prophet Zechariah ama etiñ abaña ini oro ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ñkani iren ye ñkani iban eyetie kaña ke añwa Jerusalem, kpukpru owo ye esañ ke ubọk oto ke ata usọñ. Ndien nditọ- iren ye nditọ-iban eyenyuñ eyọhọ ke añwa obio emi, ke ebre mbre ke añwa esie” (Zachariah 8:4, 5).
Ekedi ini emi ke David okokut, ke mbuọt-idem ke ini enye ọkọbọñde akam ọnọ eyen esie. Enye eketiñ abaña Jesus ke ini enye ọkọdọhọde ete “Enye eyebiere ikọ ikọt fo nte enende, ye eke mme ubuene fo nte ọfọnde.” Okposuk edi edide ntre, enye ama odori-enyin ete ke eyen esie eyedi eti ye nnen-nen ebierikpe.
Ọtọñọde Ke Inyañ Kiet Tutu Osim Eken
Edidem emi David eketiñde abaña edikara “ọtọñọde ke inyañ kiet tutu osim eken, onyuñ otọñọde ke akpa tutu osim ke utit isọñ.” Ke eyo mmọ, mmọ ekediọñọ ata esisit ñkpọ ebaña iso isọñ ke ukpep-ñkpọ obot. Mmọ ekediọñọ inyañ Mediterranean nte Akwa Inyañ; mmọ ema enyuñ eduñ ekpere inyañ inuñ. Mme ete-ete mmọ ekesaña ke ufọt ididuot inyañ ebe. Oro ekedi mme akpa mmọñ emi mmọ ekefiọkde ebaña. Ema esin mmọ ke eñwọñọ emi ekenọde Abraham, ndien Solomon akana nte akara kpukpru mme itie emi. Edi David ama aka iso ọdọhọ ete “ọtọñọde ke akpa (emi ekedide Euphrates) tutu osim ke utit isọñ.” Oro ama okpon akan nte Israel ekekerede. Ke akpanikọ Edidem emi edikarade oruk akwa idut emi eyekpon akan Solomon.
Edidem Ndidem
Emi edidi Edidem emi kpukpru ndidem ke ererimbot edituakde ibuot enọ. Kere emi! Kpukpru mme andikara ye mme enyene odudu eyo nnyin emi, emi ema ekenyene odudu ndikara ata ediwak owo (Ke ndusuk , anana ibat owo) eyenuhọ ke iso akwa Edidem ke ini Enye edidide ndikara ke ererimbot emi. Owo baba kiet idikemeke ndibiọñọ enye, satan ke idem esie idikemeke. “Mme asua esie eyedei ntan.”
Idinamke ndidem isọñ emi esuk ibuot enọ enye ikpọñ, edi mmọ eyeda mme enọ eto ke ofuri ererimbot esọk Enye. Kpukpru mme idut eyenam ñkpọ enọ Edidem emi.
Nte Enye eyenam uko abaña ñkoñkoñ itie Esie? Nte mme ufan Esie edidi ñkukure mme andikoñ ñkan ke ererimbot? Jesus, ke idem Esie ọkọdọhọ ete: “Mbufo edi mme ufan Mi edieke mbufo enamde ñkpọ eke ntemede mbufo” (John 15:14). Oro esin kpukpru nnyin emi ikopde uyo Esie. Kere nte nnyin ikemede ndidi mme ufan akamba Edidem emi, emi edinamde mme ndiọi edidem ye mme andikara edei ntọñ!
Jesus ọkọdọhọ ete ke mmọ emi edide suñ-suñ eyeda isọñ enyene. “Enye eyenyaña ubuene ke ini enye esemede; ye owo ukut, ye owo eke minyeneke andinyaña.
Paul, Owo-mbet ama ewet ete ke ata Anditiene Christ edi adia-akpa ye Christ ke kpukpru ñkpọ. Abasi ọkọdọhọ ye Eyen esie ete “ebekpo Fo, O Abasi, ebighi ke nsinsi; Mmọñyọ edinen ido edi mmọñyọ Ubọñ Fo” (Mme Hebrew 1:8). Ndien nnyin, emi ima ikemana obufa, idi nditọ Abasi, “Edi edieke nnyin idide nditọ, imonyuñ inyene udeme ke se enimde enọ nditọ; imenyene udeme ke se Abasi onimde; imasaña ye Christ inyene udeme: koro ana nte nnyin ima ikut ndutuhọ ye Enye, iyenyuñ ida ubọñ ye Enye” (Ñwed Mbon Rome 8:16, 17).
Erikan Ke Ini Ukut
Ekese mme ini ema esidu emi idem ekesimemde David oto ke mme asua esie emi ekesiñwanade ye enye. Enye ama ọbọñ akam, “Adaña didie ke ndinim uduak ke ukpọñ mi, uduk ke esit mi kpukpru usen? Adaña didie ke usua mi ediforo akan mi?” (Psalm 13:2). Edi enye edemere mbuọtidem esie onyuñ ọkwọ ikwọ ete, “Edi ami mbuọtidem mi ke ima fo; esit eyedat mi ke erinyaña fo” (Psalm 13:5). Oro ekem ye se Apostle Paul eketiñde, ete , “Koro mbat nte ndutuhọ eke ikutde idaha emi idighe se idotde ndida ndomo ye ubọñ eke ediyararede ke idem nnyin” (Ñwed Mbon Rome 8:18). “Edieke imede ime, iyeda ubọñ ye Enye” (2 Ñwed Timothy 2:12).
Akani Ye Obufa Ererimbot
Ke ini Apostle John okodude ke isuo Patmos, angel ọkọdọhọ enye ete, “Ọfọfọn ọnọ owo emi enyenede udeme ke akpa eriset: enye edi edisana; udiana akpa mkpa inyeneke odudu ke idem mmọ emi: edi mmọ eyedi mme oku Abasi ye Christ, mmọ eyenyuñ eda ubọñ ye Enye ke Thousand isua” (Eriyarare 20:6). Oro edida itie mi ke ererimbot emi, ke ema ekemen isuñi efep ndien Jesus edi ndidi Edidem ofuri ererimbot. Ndien angel adian ñko ete, “Ndien mmọ eyeda ubọñ ke nsinsi-nsinsi” (Eriyarare 22:5). Idighe tọsin isua ke akani ererimbot emi ikpọñ, edi ke nsinsi-nsinsi ke obufa isọñ ñko.
Ke ini David ekekerede kpukpru nti ñkpọ emi spirit okowutde enye, enye ekenyene nditoro Abasi. “Enyiñ esie eyedu ke nsinsi; enyiñ esie eyebighi adaña ini nte utin ayamade: eyeda enye ediọñ idem mmọ: kpukpru mme idut eyedọhọ ete ọfọn ye enye … yak ubọñ esie onyuñ ọyọhọ ke ofuri ererimbot.” Emi eyenam ofuri idori-enyin ye udọñ David ọwọrọ osu. Ufọn ikoduhe ndika iso mbọñ akam. “Mme akam David eyen Jesse etre (mi)”.
Questions
MME MBUME- Anie ekedi eyen David?
- Nso idi ntak emi David ọkọbọñde akam ọnọ enye?
- Akam David akakabarede edi nso?
- Nso ke David eketiñ abaña ke Psalm emi?
- Anie edikara ke obio ubọñ emi enye etiñde abaña mi?
- Nso iditibe inọ mme ndidem ererimbot ke ini oro?
- Ukara Esie ke isọñ edibighi adaña didie?
- Mme anie edidi mme ufan obufa Edidem?
- Ukara Esie edidu etre ke mmọñ?
- Ukara ke obufa isọñ edibighi adaña didie?