Lesson 252 - Senior
Memory Verse
“Ndien mme idiọñọ emi eyetiene mmọ emi enimde ke akpanikọ: ke enyiñ Mi ke mmọ eyebin mme demon; eyesem mbufa usem; eyemen urukikọt ke ubọk; onyuñ edieke mmọ eñwọñde ñkpọ ekededi eke abiatde uwem, ididiọkke ye mmọ; mmọ eyedori mbon-udọñọ ubọk, ndien mmọ oro eyekop nsọñidem” (Mark 16:17, 18).Cross References
I Mboho Emi Ekemekde Enim
1. Mbet Jesus ema eka ke Galilee ke uyo Jesus, Matthew 28:7, 10, 16; 26:32; Mark 16:7
2. Andinyaña emi ekesetde ama owut idem, mbet enyuñ ekpono Enye, Matthew 28:17
3. Jesus ama ọdọhọ ete, “Enọ Mi ofuri odudu ke heaven ye ke isọñ”, Matthew 28:18; Ñwed Mbon Ephesus 1:19-22; Ñwed Mbon Colossae 2:9, 10
II Utom Emi Ekedọñde
1. Ema edọñ mbet ata akwa utom ndinam kpukpru mme idut edi mbet, Matthew 28:19; Mark 16:15; Luke 24:48
2. Kpukpru mmọ emi ekabarede esit etiene Abasi ekenyene ndiwut ererimbot mbuọtidem mmọ oto ke uduọk-mmọñ ke mmọñ, Matthew 28:19; Mark 16:16; Ñwed Mbon Rome 6:3-6
3. Ekut mbuot Abasi Ita ke kiet ebe ke erinam erina uduọk-mmọñ ke mmọñ, Matthew 28:19
4. Mme idiọñọ ye mme utibe-ñkpọ eyetiene edikwọrọ ye edinim Ikọ ke akpanikọ, edi edisin Ọbọñ Jesus eyeda nsinsi ufen edi, Mark 16:16-18; John 3:16-18
III Edisana Spirit Emi Ọnọde Odudu
1. Akwa utom emi ọkọkọñọ ke odudu emi otode Abasi man ekpekut unen, Luke 24:49; Utom Mme Apostle 1:8
2. Edisana Spirit anam iti kpukpru mme ukpep-ñkpọ Jesus, ana nte ekpep kpukpru owo ke ererimbot mme ñkpọ emi, John 14:26; Matthew 28:19, 20
3. Jesus ama ọdọk ke enyọñ eketie ke ubọk nnasia Abasi, mme mbet ema enyuñ eka iso ndinam akwa utom emi ekedọñde mmọ, Mark 16:19, 20; Luke 24:50-53; Utom Mme Apostle 1:9-14
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAJesus Christ Ọbọñ nnyin “edi ke spirit Esie emi edide ata edisana, eriset emi Enye esetde ke mkpa ama owut ke odudu ete Enye edi Eyen Abasi” (Ñwed Mbon Rome 1:3, 4).
Idara mbet Jesus ikenyeneke utit ke emi akpanikọ eriset ke mkpa Andinyaña ye Ete mmọ ama okotim ayararede ke esit ye ekikere mmọ. Edidem ye Ọbọñ mmọ ama afiak odu uwem onyuñ asaña ke otu mmọ. Esit mbet ọkọyọhọ ye ukpono emi abuahade ye ndik ye ima ndikut Jesus nte adade ndo-ndo oro ke ufọt mmọ nte mmọ edude ke ndibe mboho ke ubet emi mmọ ema ekekọbi usuñ esin idem mmọ mbak ndutime. Edi Jesus ikedighe Enye emi minyeneke unen ke otu mmọ. Enye edi etiene mmọ oro eyomde Enye ye eridiọñ Esie.
Edibọ Mme Item
Mbemiso mkpa Esie ke kros, Jesus ama esiwak nditiñ nnọ mbet Esie nte ke Obio Ubọñ Esie idighe eke isọñ emi, ñko ke Imọ iyesọp ndifiak ntiene Ete Imọ ke Enyọñ. Enye ama odomo nditiñ nnọ mme mbet mbaña uduak Obio Ubọñ Esie ye ntim idem Eti Mbuk ikọ Abasi, edi esit mme owo emi, okposuk edi oro mmọ eketienede Ete ufọk mmọ ke esit akpanikọ, ikekemeke ndidiọñọ ini kiet kpukpru uduak Abasi. Nte ededi, ini edidọk Esie ke Enyọñ ama esik ekpere, ntre Enye ama ayak akpatre ikọ ye ediomi Esie ke isọñ ọnọ mme mbet. Jesus ama eteme mmọ ndibem Enye iso ñka ke Galilee; ndien do, ke obio emi ñwak ñkan mbet Esie eketode ke esit, Enye ama ọdọñ mmọ Akwa utom onyuñ owut ke nde ke nde akpan utom emi mmọ enyenede ndinam, kpa mmọ emi ekenimde nte edi ñkpọsọñ mme andimum utom Mbuọtidem ñkama ye mme añwana ekọñ Eti-mbuk Jesus Christ emi enanade esit ndik.
Utom emi Jesus ọkọdọñde mbet ndinam ama okpon eti eti; ke akpanikọ, ama okpon akan nte mmọ ekpekemede ndinam ke mibọhọke ebe ke utom ye ata uñwam Iberedem, kpa ọyọhọ mbuot Abasi Ita ke kiet, emi Jesus ọkọñwọñọde ndidọñ oto ke Enyọñ edi. Akpana nte akpa ñkpọ edi mbemiso, ntem Jesus ama ọnọ mme mbet uyo ndibet ke Jerusalem, “tutu esine mbufo odudu emi otode ke enyọñ”. Ke mmọ ema ekenyene odudu Edisana Spirit, Enye eyetim mmọ idem ndika iso ye utom emi.
Ekedi ata akpan ñkpọ mbet ndika iso nnyene ebuana kpukpru ini ye Abasi Ete. Edisana Spirit ekedi Andinwam ebuana emi, ndien Enye ke ododu ke itie utom emi ye mmọ eken tutu ke emi. “Edi ke adaña emi Enye oro edidide, kpa Spirit akpanikọ, Enye eyeda mbufo oduk ke ofuri akpanikọ, koro Enye iditiñke ikọ Esiemọ; edi editiñ kpukpru se Enye okokopde: Enye eyenyuñ emen se iditibede ayarare ọnọ mbufo. Enye eyenam nnyene ubọñ: koro Enye eyeda se inyenede Mi ayarare ọnọ mbufo” (John 16:13, 14). Mme ufañ ikọ emi ewut ntak emi ọfọnde ndinyene Edisana Iberedem ke esit ndiwut nnyuñ nda usuñ. Ana nte etiene Enye edieke owo Abasi oyomde utom esie okut unen.
Andinyaña Emi Enyenede Odudu
Jesus akada ata akpan ye enyene odudu ikọ eberede ukpep-ñkpọ Esie ye mbet ke Galilee “Enọ Mi ofuri odudu ke heaven ye ke isọñ” (Matthew 28:18). Ikọ emi okpon onyuñ atara eti eti, – kpukpru odudu emi ekpedọhọde ete ke Abasi enyene, Jesus ke idem Esie enyene. Esit emi enyenede mbuọtidem inyeneke mfina ke ndinim emi ke akpanikọ, koro ata owo Abasi ọfiọk ete ke Jesus edi Eyen Abasi, ndien Enye edi ukem ye Ete ke odudu ye ukeme. Ikureke ke Jesus ndinyene odudu, edi Enye ama ayak ubak odudu emi ọnọ mbet Esie ndinam utom Obio-ubọñ, ndien Enye ayak odudu utom Obio-Ubọñ ke emana emi ọnọ kpukpru mmọ emi Abasi “okokotde, onyuñ emekde, emi enyuñ edide mme anam akpanikọ”. Jesus iteñeke owo enyin. Enye okot kpukpru owo, ñwan ye eyenọwọñ ndisaña utom ye Enye; Enye adara mmọ ke mmọ eyerede ikot Esie ke ofuri esit mmọ; ntre Enye ọnọ mfọn, ubọñ ye odudu ndiñwam mmọ ndinam akpanikọ.
Didie ke akana nte mbet enam ye odudu emi Abasi ọkọnọde mmọ? Mme akana nte mmọ ekara mme ufọk Abasi ye mme idut emi ekedude ke idak ukara mmọ ke mfiomo? Baba, idighe ntre. Mmọ ekenyene ndika ke ofuri ererimbot ndikwọrọ nnyuñ ñkpep- ikọ Abasi. Ukpep-ñkpọ emi mmọ ekenyenede ndikpep ekedi ukpep-ñkpọ emi mbet ekekpepde eto Christ, ndien edi ukpep ñkpọ oro osio mme owo ke ufin idiọk-ñkpọ. Ikọdọhọke mme mbet ekwọrọ akpanikọ emi enọ mme ọfiọk-ñwed enyuñ ekpọñ mmọ emi mifiọkke; ikanaha nte mmọ eduk ke idut uñwana ndien ekpọñ mme andidu ke ekim; ikọnọhọ mmọ unen ndisaña ñka mme obio emi ememde enyuñ ekperede mmọ ndisim nnyuñ ñkpọñ mme ebiet emi ekeyomde usuñ enyuñ esọñde mmọ idem ndisaña ñkesim. Ekenọ mmọ uyo ndikwọrọ nnọ adaña owo ekededi, ke ebiet ekededi eke edikutde mmọ; akana nte mmọ eda ofuri odudu, okuk, ye ñkpọ ekededi efen emi mmọ enyenede eda enam utom oro.
Utom Owo Abasi
Nte ekeyak utom emi enọ mbet duopekiet oro ikpọñ, mme nte edi utom emi enyenede adaña owo eke enyimede ke idem esie ndisiak enyiñ Christ? Eyighe iduhe, ọyọhọ ikọ iba emi edi akpanikọ. Ete nnyin ye Andinyaña nnyin ọdiọñọ idaha owo, ndien akanam Enye iyomke se ikponde ikan ukeme nnyin ito nnyin. Owo ikpodorike enyin ke owo duopekiet emi kpọt ndikwọrọ ikọ Abasi nnọ kpukpru owo ke kpukpru efak ke ererimbot; edi ikọ Abasi emi ekwọrọde ke akpanikọ ekeme ndinam mbufa mbet emi ñko editienede enam utom emi ndien Obio Ubọñ eyekọri tutu osim utit nte akanade edi.
Jesus ama ọñwọñọ ete, “sese, Ami ndodu ye mbufo kpukpru ini tutu osim utit ererimbot”. Mbet emi ikenyeneke ndiduñ ke ererimbot ke nsinsi. Jesus ama osio ufen idiọk-ñkpọ ke uwem mmọ efep; ibọhọke ubierikpe mkpa emi kpukpru owo enyenede udeme ke esit okosuk ana ọnọ mmọ. Nso ndien ke ikọ Jesus emi ọkọwọrọ, ke mibọhọke nditọ Abasi ndinyene udeme ke Akwa Utom emi ke kpukpru emana? Utom emi ọbọp nditọ Abasi mfin ukem nte ekedide ye mbet duopekiet ke ndo-ndo oro Jesus ama ọkọnyọñ.
“Abasi ikọdọñke mme angel
Ndisuan etop idaresit emi mi,
Edi mmọ emi enyañade esio ke udi,
Ke Enye ọkọnọ mbuk oro ndisuan
Tutu osim ofuri emana osuk edi ntre,
Enyene ndisuk ndi ñka akpanikọ
Ekesuan inem mbuk ima Jesus,
Ekesuan etop uduak Edifak”.
Eti Mbuk Emi Enyenede Odudu
Eti Mbuk Obio Ubọñ Abasi edi mbuk emi enyenede odudu. Jesus edi Anditọñọ ye Andinam mbuọtidem nnyin ọfọn ama; ndien ọyọhọ mbuọtidem ke Eyen Abasi eyeda ikpọ utibe-ñkpọ edi. Jesus ama ọñwọñọ ọnọ mbet ete ke ikpọ utibe-ñkpọ eyeda itie ke mmọ edikwọrọde Akpanikọ. Ke enyiñ Jesus mmọ eyebin ndedehe spirit esioño ke idem mme owo; ñko edieke ke ndudue mbet edimumde uruk-ikọt ke ubọk, mme ediñwọñde ñkpọ mkpa baba ñkpọ kiet idinamke mmọ. Ke ebede emi, mbufa edeme eyewut idem ke otu mmọ, ndien mmọ eyedori mbon-udọñọ ubọk ndien “akam mbuọtidem eyenyaña enye emi ọdọñọde, Ọbọñ eyenyuñ anam enye adaha ada” (James 5:15). Ukem odudu utibe edinam emi okowutde idem ke Eyen Abasi, eyenyuñ ayarare owut idem ke otu mme anditiene Enye ke akpanikọ.
Jesus Christ edi ukem mkpọñ ye mfin, ye ke nsinsi, ñko, Ikọ -- Esie edi ukem-ukem eyenyuñ aka iso ntre ke nsinsi. Ndusuk owo edomo ndinam nnyin inim ke akpanikọ nte ke mme utibe-ñkpọ Eti-mbuk ema etre ke akpa ufọk Abasi ama ọkọsọñ ada, nte ke ekenọ mme utibe-ñkpọ ye enọ Edisana Spirit man enyene eti ntọñọ enọ ufọk Abasi ndien idaha emi ke mmọ edi mme ñkpọ emi ema ekebe. Oro idighe akpanikọ, koro ata mbuọtidem emi enyenede uwem ke Abasi eyeda ukem-ukem ibọrọ emi edi ke uwem nnyin nte ekedide ke editọñọ ufọk Abasi. Edikwọrọikọ Eti-mbuk mfin emi okut ukem-ukem utibe-ñkpọ emi ekesañade ye edikwọrọ Eti-mbuk ke usen Pentecost ama ekebe ye mme ediwak ñkpọ eken. Abasi anam utom ọnọ mme owo ke adaña udomo nte mmọ eyakde Enye anam, ntre kunim adaña unọ odudu Abasi mme eke Eyen Esie.
Uduọk-mmọñ
Akwa utom ukwọrọ ikọ akasaña ye edina baptism ke mmọñ nnọ kpukpru mmọ emi ekekabarede ọyọhọ-ọyọhọ eduk ufọk Abasi ekpọñ usuñ idiọk-ñkpọ mmọ. Edinam emi ada ọnọ mkpa ye edibuk Jesus ye ediset ke mkpa Esie ubọñ-ubọñ. (Se Ñwed Mbon Rome 6:3-6). Enye edi edinam emi enyin okutde ndiwut utom emi mfọn Abasi anamde ke esit esit idem. Edinam emi ana ọnọ mme mmọ oro enyenede ñkabaresit. Edibuk etiñ abaña mkpa, ntre owo eke mikpaha ikpọñ idiọk-ñkpọ ikemeke ndibuhọ ye Christ ke uduk-mmọñ ke mmọñ.
Uduọk-mmọñ ke mmọñ ke usuñ nte Ñwed Abasi ekpepde edi ndibọbuhọ ke mmọñ. Ikọ emi ke editim ntiñ ọwọrọ ete sin ke mmọñ, mme, buk ke esit mmọñ. Ana edi nte ke John ọduọk-owo-mmọñ ekesibubuk owo ke esit mmọñ, sia enye akaka ke ñkañ Jericho emi mmọñ akawakde (John 3:23). John okonim Jesus uduọk-mmọñ, ndien nnyin ikot ite, “Edi ke ini Jesus akanade uduọk-mmọñ ama, kpa idaha oro Enye ọwọrọ ke mmọñ ọdọk” (Matthew 3:16). Enye ekenyene ndiduk ke mmọñ mbemiso Enye ekeme ndiwọrọ ndi.
Edibọbuhọ ke mmọñ ekedi usuñ emi mme Apostle ekesidade enim owo uduọk-mmọñ ñko. Ke ini Philip okonimde eunuch emi akakabarede esit oto utom esie,uduọk-mmọñ ke mmọñ “mmọ mbiba, Philip ye eunuch oro, enyuñ esuhọre eduk ke mmọñ, ndien Philip onim enye uduọk-mmọñ” (Utom Mme Apostle 8:38). Nte mme itie Ñwed Abasi emi idighe nte uwut-ñkpọ ndisọñọ edibuhọ ke mmọñ nte eti usuñ uduọk-mmọñ?
Edisana Abasi Ita Ke Kiet
Akpanikọ ke abaña Mbuot Abasi Ita ke kiet ọwọrọ owut idem oto ke edina baptism ke mmọñ. Ekenọ mbet uyo ndinim owo baptism“nsin ke enyiñ Ete, ye Eyen, ye Edisana Spirit”, kpa Abasi Ita ke kiet, edi uduọk-mmọñ edi kiet!
Ke ini emi ekenimde Jesus baptism, Mbuot Abasi Ita ke kiet ema ewut idem. Jesus Christ, Eyen, ama osuk ibuot ọnọ edinam emi; Ete ke enyọñ ama etie ntiense ọnọ akpanikọ emi ke ndidọhọ ete, “Emi edi Edima Eyen Mi, emi esit enemde Mi eti-eti ye Enye” (Matthew 3:17); ndien Edisana Spirit Abasi ama ọsuhọre oto ke enyọñ nte ibiom onyuñ odoro Jesus ke idem (Matthew 3:16). Baptism Jesus edi uwut-ñkpọ ọnọ owo Abasi ekededi; ndien okposuk edi oro owo emi akabarede etiene Abasi emi onimde utibe edinam emi ke akpanikọ midikwe se ikade iso ke enyin ikpọhidem esie, mme ndikop ikọ, edi, Mbuot Abasi etie ntiense ọnọ edinam emi esukde ibuot enọ akpanikọ. “Mmọ emi etiede ntiense edi Ita ke heaven, Ete, Ikọ ye Edisana Spirit: ndien mmọ mbita edi kiet” (1 John 5:7). Owo Abasi ekpenyene ndisuk ibuot nnọ edina uduọk-mmọñ ke mmọñ emi ke akpa ifet, koro edikokoi ñka iso ntre ndinam uduak Abasi eyeda ọkọsuñọ ke edidianare mkpọñ Abasi ke nsinsi.
Ekenọ Akwa utom emi man Eti Mbuk Jesus Christ ekpekeme ndisuana ke ofuri ererimbot. Idighe kpukpru owo ke ekot ndisuan Eti-Mbuk emi ke ukem usuñ; edi ke ini emi owo onyimede ndinam ñkpọ nnọ Abasi ke ofuri esit esie, usuñ emi enye enyenede ndida nsuan etop emi eyeñwaña enye. Ke ini owo Abasi ọfiọkde uduak ye usuñ Abasi, enye eyenam uduak oro ye idara ke esit esie.
Questions
MME MBUME- Ke mmọñ ke akana nte mbet esobo ye Jesus ke Enye ama ekeset ke mkpa?
- Mme anie ke ekedọñ mbet ndikwọrọ Ikọ Abasi nnọ?
- Nte mmọ ekenyene ndinam emi ke odudu idem mmọ? Nso idi ntak ekenọde mbet uyo ndibet kaña ke Jerusalem?
- Nso idiọñọ etiene edikwọrọ ikọ emi?
- Edina baptism ke mmọñ owut nso? Mme anie enyene ndibuana ke edinam emi?
- Ndi mbet duopekiet emi ekedi nkukure nditọ Abasi emi ekedọñde Akwa Utom emi?
- Jesus ọkọñ wọñọ ndidu ye mbet mbighi adaña didie?
- Nso ñkpọ iketibe ke ini emi Jesus ama ọkọdiọñ mbet ama?