Lesson 253 - Junior

Memory Verse

“Nte mmọ esuk esede, emen Enye edọk ke enyọñ; ndien ikpa-enyọñ ofuk Enye, mmọ inyuñ ikwe Enye aba” (Utom Mme Apostle 1:9).

Notes

Mme Utom

Akpa Ñwed inañ ke Obufa Ediomi, ekot mmọ mme Eti-mbuk. Mmọ etiñ eti mbuk edinyaña. Mmọ etiñ ebaña Jesus ye uwem Esie. Ke ini emi Jesus okoduñde mi ke isọñ, Enye ama emek mbet onyuñ ekpep mmọ uduak Esie abaña nte Nditọ Abasi ekpedude uwem.

J

esus akada uwut-ñkpọ ke Idemesie ekpep mmọ. Jesus ikekpepke ñkpọ kiet, ndien anam ñkpọ efen. Enye ekekpep, onyuñ anam se Enye ekpepde, man ayarade ete ke Ikọ Imọ edi akpanikọ. Enye ekekpep mbet Esie ke ndidu ye mmọ, man owut mmọ nte edude uwem Owo Abasi.

Jesus ekekpep ke ñke, ke mmem-mmem usuñ nte mme usuhọre owo ye nditọwọñ ekpekemede ndifiọk. “Jesus asaña ke ofuri Galilee, ekpep mme owo ñkpọ ke synagogue mmọ onyuñ ọkwọrọ Eti-mbuk Ubọñ Heaven, onyuñ anam kpukpru oruk ubiak ye kpukpru oruk udọñọ eke enamde mbio-obio ekure” (Matthew 4:23). Jesus ama anam mme ikpọ utibe-ñkpọ ndiwut odudu Esie ke abaña kpukpru ñkpọ. “Mme nnan ekut usuñ, mbon mbuñọ esaña, enam mbon akpa-mfia esana, mme inan ekop ikọ, enam mme akpa-mkpa eset, enyuñ ekwọrọ eti mbuk enọ mme ubuene” (Matthew 11:5).

Ọyọhọ Ñwed ition ke Obufa Ediomi ekere “Utom Mme Apostle.” Enye etiñ ọnọ nnyin abaña utom mbet Jesus ye ñkop-uyo mmọ ke ndikpeme mme ewuhọ Jesus. Jesus ama ekpep onyuñ asaña ye mbet Esie “tutu osim usen oro emende Enye edọk ke enyọñ.” Ke usen oro Enye ama ọdọk oduk ke Heaven. Edidọk Esie ekedi ndikpọñ mbet Esie nnyuñ ndọk ñka ke Heaven, nte Enye eketiñde ọnọ mmo ete ke iyenam. Jesus ọkọdọhọ ete, “Mmọñ ñka ñkotim itie nnim nnọ mbufo. ... Man mbufo edu ke ebiet eke Ami ndude” (John 14:2, 3).

Ediset

Adañaemi Jesus ama ekeset ọwọrọ ke udi ke akpa usenubọk Eriset (Easter) oro, Enye ama ayarade Idemesie owut mbet Esie ke nsio-nsio idaha ke ufọt usen aba. Ke mme ini oro, Enye ama ayarade owut ete ke Imọ imeset ke mkpa. Mme ñkpọ emi Jesus akanamde ke ama ekeset ke mkpa ema ewut ete ke Enye ke odu uwem. Edisọñọ ama odu ke abaña ediset Esie, Jesus ikọnọhọ mbet Esie ifet ndinam ndudue ke abaña edifiak ndu uwem Esie.

Mbet ema efiọk ete ke Jesus ama odu uwem, koro Enye okowutde mmọ Idem. Idighe ini kiet, edi ediwak ini! Iwutke owo kiet kpọt, edi owut otu owo emi etienede Enye! (1 Ñwed Corinth 15:5-7). Jesus ama asaña onyuñ etiñ ikọ ye mmọ (Luke 24:13-27). Enye ama adia ñkpọ ye mmọ (Luke 24:41-43). Enye ama owut mmọ mme nde unan emi mme okpo-ukwak ekenọde Enye ke ubọk, ye itie ke ñkañ Esie emi eduat okokimde Enye (John 20:20). Jesus ama etiñ ọnọ mbet abaña utom mmọ ke abaña Obio Ubọñ Abasi (Luke 24:44-49; Matthew 28:16-20; Mark 16:14-18). Kpukpru mme ñkpọ emi ema esọñọ ete ke Jesus ama afiak odu uwem.

Iberedem

Mbemiso edikọñ Jesus ke eto, Enye ama etiñ ọnọ mbet abaña nte Enye edikpade. Enye ọkọdọñ mmọ esit ete, Imọ iyetọñọ ntak idida mmọ (John 14:2-4). Jesus ọkọdọhọ ete ke Iberedem, emi edide Edisana Spirit, eyetiene mbet. Ke Jesus ama adaha, mmọ idisuhọke ikpọñ, koro Iberedem eyedu ye mmọ onyuñ oduñ ke mmọ (John 14:16, 17, 26). Jesus ama asiak ndusuk ñkpọ emi Iberedem edinamde: eyekpep mbet (John 14:26), eyeda mmọ usuñ (John 16:13), eyetie ntiense abaña Christ (John 15:26), eyenam ikpe obiom ererimbot abaña idiọk-ñkpọ, ye edinen ido, ye ikpe (John 16:8).

Ke ini efen Jesus ama etiñ ọnọ mbet utom eke mmọ edinamde. Mmọ ekenyene ndikpep Gospel ke ofuri ererimbot. Ke ukpep-ñkpọ emi ebemde enye emi iso, nnyin ima ikot ibaña utom emi Jesus ọkọnọde mbet Esie. Edi mbemiso mmọ ewọrọ eka ke ererimbot ndikwọrọ, ema enọ mmọ uyo ndibọ Iberedem emi ekedide eñwọñọ Ete (Luke 24:49). Ini unyọñ Jesus ama edikem. Enye ama ọnọ mbet Esie mme item, ye eñwọñọ Enye ndidu ye mmọ (Matthew 28:20).

Obot Olive

Akpatre ini emi Jesus eketiñde ikọ ye mbet Esie ekedi ke Bethany, ke obot Olive (Mark 11:1; Luke 19:29; 24:50). Mbet ema ebup Jesus mme Enye eyetọñọ ntak ayak obio-ubọñ ọnọ Israel ke emi. Abasi ama ọñwọñọ nditọñọ ntak nyak obio-ubọñ mme Jew nnọ mmọ. “Nnyuñ nnam mme ebierikpe fo efiak kpa nte ke akpa, ye mbon item fo, kpa nte ke eritọñọ” (Isaiah 1:26). “Jehovah ọdọhọ, ete Sese, usen ke edi eke ndinamde edinen nsehe otibe ọnọ David, ndien Edidem kiet eyeda ubọñ, onyuñ okut unen, onyuñ anam edinen ikpe ke isọñ” (Jeremiah 23:5).

Ke utọ ini emi mmọ ekedu ke idak ukara mbon Rome. Mmọ ema etim ebet usen emi eñwọñọ emi edisude. Mbet ema edori-enyin ete ke Jesus ọmọñ edinim obio-ubọñ ke isọñ ke ini Enye osuk odude ke ererimbot. Mmọ ekekere ete ke Enye eyeyak obio-ubọñ ọnọ mme Jew ke ini oro (Luke 24:21). Jesus ikọdọhọke ite ke Imọ ididighe andikara kpukpru owo. Tutu ke emi eñwọñọ oro isuhu kaña; edi nnyin ñko, ke isese ini emi “obio-ubọñ ererimbot emi amakabare edi Obio Ubọñ Ọbọñ nnyin, ye Christ Esie; Enye eyenyuñ ada ubọñ ke nsinsi-nsinsi” (Eriyarare 11:15).

Baba owo kiet ifiọkke usen emi Jesus edidade itie Esie nte “EDIDEM NDIDEM YE ỌBỌÑ MBỌÑ” (Eriyarare 19:16). Abasi Ete ikpọñ ọfiọk utọ ini emi. Jesus ama etiñ ọnọ mbet Esie, ye nnyin nde, ete ikanaha inọ mmọ “ndifiọk ini mme eyo.” Mmọ ema enyene utom ndinam. Ekedi mmọ ndibeñe idem mbet editọñọ ntak ndi Jesus, ndinyuñ nsuan etop Gospel. Jesus ama ọnọ mbet uyo ete ebet man ebọ, “eñwọñọ Ete” emi Enye eketiñde ọnọ mmọ. Ema enọ mbet uyo ete mmọ ekukpọñ Jerusalem, koro utibe edidiọñ ama odu ke ubet ọnọ mmọ. Jesus ama ọdọhọ mmọ ete ke mmọ eyebọ baptism efen emi midighe utọ eke John Baptist. Ke mme usen ifañ ema ebe, mmọ eyebọ baptism Edisana Spirit.

Uduọk Mmọñ

John ọduọk owo mmọñ akada mmọñ onim uduọk mmọñ onyuñ ọkwọrọ “uduọk mmọñ erikabare esit, man efen mme idiọk-ñkpọ”(Mark 1:4). Ke ini mme owo eketienede John man ena uduọk mmọñ, enye ama ọdọhọ mmọ ete, ke mmọ ekpenyene ndikabare esit kaña mbemiso ena baptism. John ama ọdọhọ mmọ ete, “Esioño naña mfri eke ekemde ye erikabare esit” (Matthew3:8).

Ndusuk owo ekedu ke mkpaidem mme John ọduọk owo mmọñ ekedi Christ ye Messiah emi ekeñwọñọde. John ikedighe Christ. John ekedi andibem iso emi ọkọdiọñde usuñ ọnọ Christ. John eketiñ ikọ-ntiense abaña Christ ete, “Ami nda mmọñ nnim mbufo uduọk mmọñ; edi Enye emi enyenede odudu akan mi ọmọñ edi, emi mmendotke nditat ikpa-ukot Esie: Enye eyenim mbufo uduọk-mmọñ ke Edisana Spirit ye ikañ” (Luke 3:16).

Mme Ntiense

Man owo edi anditiene Jesus, enye enyene ndikabare esit ke ofuri akpanikọ nte John ekekpepde, ye nte Jesus ekekpepde ñko (Luke 13:3). Ke ini owo akabarede esit onyuñ ọfiọkde ete ke emefen ke mme idiọk-ñkpọ esie, emenyaña enye. Enye ndien enyene ndiyak uwem esie ntọtuñọ-ntọtuñọ nnọ Ọbọñ nnyuñ mbọñ akam nte yak Abasi owubede oruñ idiọk-ñkpọ ke uwem esie man enam enye asana. “Koro emi edi uduak Abasi, ete mbufo ekpekabare esana” (1 Ñwed Thessalonica 4:3). Jesus ọkọbọ ukut onyuñ ọduọk Iyip Esie man ekpenam ikọt Esie esana, oro edi, ndiyet nda-mmana idiọk-ñkpọ nsio (Mme Hebrew 13:12). Jesus ama ọbọñ akam abaña mbet Esie ete esana. Enye ọkọdọhọ ete, “Da akpanikọ Fo dianare mmọ nim nọ Idem Fo: ikọ Fo edi akpanikọ “ (John 17:17).

Man mbet Jesus ekeme nditie ntiense nnọ Enye nte ọfọnde, ema enọ mmọ uyo ete ebọ Baptism Edisana Spirit. Mmọ eyebọ odudu emi edinamde mmọ edi mme ntiense onyuñ ọnọ mmọ ukeme ete “ekekwọrọ Eti-mbuk enọ kpukpru owo” nte eketemede mmọ.

Ke mmọ ema ekebọ uduọk mmọñ Edisana Spirit, emi ọkọnọde mmọ odudu, mmọ ekenyene ndidi ntiense nnọ Jesus. Mmọ ekenyene nditọñọ ke Jerusalem, ebiet eke mmọ edibọde eñwọñọ Abasi. Ọtọñọde do mmọ eyedi ntiense ke kpukpru mme idut, ke ofuri Judea, ye ke Samaria. Mmọ ekenyene ndidi ntiense, idighe ke isọñ obio mmọ ye akamba ubak isọñ mmọ ikpọñ, edi ikọt Abasi ekenyene ndisuan Eti-mbuk emi nnyuñ ndi ntiense tutu osim mme utit ererimbot.

Edidọk Nduk Ke Heaven

Nte Jesus okosuk etiñde ikọ ọnọ mbet Esie, Enye ekemenere ubọk Esie onyuñ ọdiọñ mmọ (Luke 24:50, 51). Nte Enye okosuk anamde ntem, Enye ama ọtọñọ ndidọk, amana ọdọk, amana ọdọk, tutu osop ke ikpa-enyọñ. Nte mbet ekesuk esede ikpa-enyọñ ofuk Jesus, mmọ ikwe Enye aba. Jesus ama ọdọk oduk ke Heaven. Idighe mme angel ekenyaña Enye ebọ mme ndidọk ke (chariot) ukpat-ñkpọ. Enye ikosopke-sop ke ini mbet ekekpade edem mmọ. Mmọ ema ekut nte Enye ọdọkde aka ke Heaven. Do ke Enye eketie ke ubọk nnasia Abasi Ete (Mark 16:19; I Peter 3:22) ndien do ke Jesus ekpe ubọk ọnọ owo (Ñwed Mbon Rome 8:34; Mme Hebrew 7:25).

Nte mbet ekesuk esede ikpa-enyọñ, owo iba emi ekesinede mfia ọfọñidem eda ekpere mmọ. Mmọ ema ebup mbet ete: “Mbufo mbon Galilee, nsinam mbufo edade ese ikpa-enyọñ? Jesus emi, emi emende Enye ekpọñ mbufo eduk ke heaven, eyedi kpa ido emi mbufo ekutde Enye ọnyọñde oduk ke heaven.” Mbet ema etim efiọk ete ke Jesus ama ọnyọñ. Ke emi mmọ ema enyene utom edisuan Eti-mbuk, edi mmọ ekenyene nditi nnyuñ nsaña ke mme item Jesus. Mmọ ema eka ke ubet enyọñ ke Jerusalem. Mmọ ema ebet do, enyuñ edu ke esit kiet ye ke akam. Ñkpọ nte mme anditiene Jesus owo 120, dian eka Esie ye nditọ ete, ekebono do ndibọñ akam.

Matthias

Peter ama ada ekikere edi ke otu mmọ ete ọkpọfọn ndimek owo kiet man ada itie emi Judas ọkọkpọñde, emi akatapde Christ. Judas ekedi owo mbet kiet (Matthew 10:4; Luke 6:16). Enye ama esin Christ ye mbet eken. Enye ama anam idiọk-ñkpọ ke ndinyam Christ ke mbak silver edip ye duop. Edi enye ama ọduọk okuk oro ke isọñ ke Itie-ukpono Abasi, onyuñ ọdọhọ ete, “Mmanam idiọk-ñkpọ, ke emi ñkayakde iyip emi miduehe isop nnọ” (Matthew 27:3). Sia ekedide mbet ete mme ikpọ oku ikanaha esin okuk iyip ke itie-unim okuk, mmọ ema ediomi ndida okuk oro ndep iñwañ. Ekekot enye “iñwañ obot-eso”, ndien ekedi ebiet emi ekesibukde mme isen-owo. Ndikpọñ okuk oro, ikọsọhike idiọk-ñkpọ Judas ifep, mme ndifiak nda enye nsin ke itie mbet.

Akamba itie utom Judas ye ifet emi enye ọkọkpọñde ke ini emi enye ekesinde Christ, ekenyene ndisin owo do. Ema emek Matthias edian ye mbet duop-ekiet. Matthias ama osuk odu ye mmọ eken ke kpukpru ini oro Jesus okodude ye mmọ, ọtọñọde ke ini uduọk-mmọñ John tutu osim ke ini Jesus ọkọdọkde. Mbet ema ebọñ akam ebeñe Ọbọñ emek, ndien afia ọkọwọrọ ọnọ Matthias. Ke akade iso, ema ekot Paul ndidi Apostle (Ñwed Mbon Rome 1:1; Ñwed Mbon Galatia 1:1).

Edikpeme Edifiak Ndi Jesus

Jesus ama ọkpọñ mbet Esie nte Enye ọkọdọhọde. Mmọ ema ebet ke itie oro ekedọhọde mmọ ebet tutu ebọ Iberedem. Ke akpanikọ, esit mmọ ọkọyọhọ ye idara, koro mmọ eyefiak ekut Jesus. Jesus ọkọdọhọ ete: “Edieke ñkade ñkotim itie ntre nnọ mbufo, nyefiak ndi ndida mbufo nnọ Idem Mi; man mbufo enyuñ edu ke ebiet eke Ami ndude” (John 14:3).

Ema edọhọ mbet ete ekpeme enyuñ ebọñ akam koro baba owo kiet ifiọkke usen mme hour emi Jesus editọñọde ntak edi (Matthew 25:13; Mark 13:32, 33). Ema edọhọ mbet ekpeme idem, mbak usen editọñọ ntak ndi Jesus edibuat mmọ nte ekpọ (Luke 21:34-36). Jesus ọkọdọhọ ete, “Se ndọhọde mbufo mmonyuñ ndọhọ kpukpru owo nte, Ekpeme” (Mark 13:37). Nso ke ikọ emi ọwọrọ “ekpeme”? Owo kiet ama ọdọhọ ete: “Ndikpeme ọwọrọ ndinim ke akpanikọ nte ke Enye eyedi, ndima ediyarade Esie, ndikere kpukpru ini mbaña edidi Esie, ndinyuñ mfiọk nte ke ini otim ekpere.” Nte afo ke ekpeme? Nte afo ke ebeñe idem onyuñ ebet edidi Jesus? Edifiak ndi Jesus eyedi akwa ñkpọ idaresit ọnọ mbon emi ekpemede, ndien eyedi ñkpọ mfuhọ ọnọ mbon emi mikibeñeke idem.

Questions

MME MBUME

1. Nso ikedi utom John ọduọk owo mmọñ?
2. Nso efen ke Jesus akanam ke esiode edikpep efep?
3. Nso ke Jesus akanam ndiwut ete ke Enye ama odu uwem ke ama ekeset ọwọrọ ke udi
4. Nso ikedi ntak emi Jesus mikonimke obio-ubọñ ke isọñ ke ini oro?
5. Nso idi ukpuhọre uduọk mmọñ ke mmọñ ye uduọk mmọñ Edisana Spirit?
6. Nso ikedi eñwọñọ Ete?
7. Mọñ ye didie ke mbet ekebet ndibọ eñwọñọ Ete?
8. Tiñ baña edidok ke enyoñ Jesus.
9. Nso ikedi mme ikọ emi owo iba oro ekesinede afia ọfọñidem eketiñde?
10. Anie ke ekemek ndida itie Judas?