Lesson 254 - Junior
Memory Verse
“Mbufo ndien esọñ idem, ubọk okunyuñ emem mbufo: koro se mbufo enamde edinyenede utip” (2 Chronicle 5:7).Notes
Nsọñ-Ibuot
David ama akara Israel ke isua aba, ndien ke emi enye ama ọsọñ onyuñ ọdọñọ. Enye ama enyene mfina ke uwem oto mme asua obio esie, isin-enyin Saul, ye nsọñ-ibuot eyen-eren esie. Kpa ye emi, ke mme akpatre ini uwem esie, ikanaha enye enyene emem.
Adonijah, eyen-eren efen, okoyom ndidi edidem; ndien ikoyomke ndibet tutu David akpa ndien enye odomo ukeme ndida ebekpo Israel. Enye ama otim ọfiọk ete ke Abasi ama emek Solomon ndidi udiana edidem; edi ke kpukpru idaha enye esiyom usuñ idem esie, ndien enye ekekere ete ke iyenam ntre ke ifet emi ñko.
Se ikotibede inọ eyeneka esie Absalom ke ini enye ọkọdiọkde itọñ oyom ndidorode ete esie ke ebekpo, ekpekana edi ntọt ọnọ Adonijah. Ema ewot Absalom mbemiso eketre ndutime oro; ndien enye ikenyeneke ifet ndibọ ukpono ye ubọñ nte edidem emi enye akañwanade ke ofuri odudu oyom. Owo ikemeke ndikpọnọre mme mbet ye uduak Abasi nnim ñkañ-ñkañ ntre ndibọ ufen. Abasi ke idem-Esie ọkọnọ David ebekpọ, ndien Abasi ikpayakke Absalom ọsọñ-ibuot ọbọ enye. Adonijah ñko ikpekemeke ndikut unen ke eñwan esie ndiyom etop ye odudu.
Adonijah, ediye akparawa eyen edidem ama otim ọfiọk ete ke imọ imekeme ndida esit mme owo nnọ idem imọ. Ekeme ndidi akananam owo ndomo kiet idọhọke enye ite Ih-ih, ndien ndusuk akananam ikodukke ke ekikere esie nte ke enye idinyeneke se enye okoyomde ke ini enye emi. Enye ama otim anam mme uduak onim--ndien ntak emi enye mikenyeneke edikan?
Uwọrọ Etop Adonijah
Adonijah ama anam nte Absalom akanamde. Enye awat ke ukpat-ñkpọ ebe ke mme efak obio, mme asaña-ukot aba-ye duop efeñe ebem enye iso, ke enam efiọk akparawa emi edisọpde inam edidem. Se utọ ediye edidem emi enye ekedide, ama esine mme ọfọñ ubọñ, ada nnen-nnen ke ukpat-ñkpọ ke adaña emi adade enañ esie usuñ asian-asian ebe ke ufọt otu owo emi ekebohode ndifiori ntoro enye!
Adonijah ama anam akwa usọrọ emi enye okokotde nditọ edidem eken, mme oku, kpa ye mme etubom ke udim ekọñ David. Se enye akanamde ekedi ke ufọn kpukpru owo emi ekekemede ndiñwam enye ọdọk ke itie odudu. Edi ikokotke Solomon, nnen-nnen eyen edidem emi ekenyenede ubọñ, ye Nathan, anditiñ ntiñ- nnim ikọ ye Zadok akwa oku. Adonijah ama ọfiọk ete mmọ oro eyenam akpanikọ enọ David.
Do, ke ufọt edidia ye ediñwọñ, ema efiori Adonijah nte edidem Israel. Mme owo ema efiori ete, “Yak Adonijah edidem odu uwem”. Oro edi nte Adonijah akanamde ye akani-eren ete esie emi ọkọdọñọde, oyip ebekpo esie.
Adonijah ama otim ọfiọk mbet Abasi, “Kpono usọ ye uka” (Exodus 20:12). Akande oro, mbet mme Levite ọkọdọhọ ete yak etọñọ eyen nsọñ-ibuot ke itiat (Deuteronomy 21:18), ndien nditọ emi esuñide ete ye eka mmọ enyene ndikpa (Leviticus 20:9). Se utọ enyene-ndik ufen emi Adonijah akadade ọnọ idemesie ke ndidorede ete esie ke ebekpọ.
Eda Mbuk Esọk Edidem
Ke ofuri ini emi Adonijah akanamde idem esie edidem, David ọkọdọdọñọ ana ke mkpana. Enye ikekopke ñkpọ ndomo kiet ibaña nsọñ-ibuot oro. Solomon ye eka esie, Bath-sheba, ema efiọk ete edieke Adonijah edikemede ndinim idem esie nte edidem, enye eyewot mimọ. Nte David ikọñwọñọke ite ke Solomon edidi edidem?
Nathan ama eteme Bath-sheba ete aka ebine David eketiñ mbuk mfuhọ emi ọnọ enye. Nathan ama ọdọhọ ete imọ iyetiene ika ñko, ndien iyesọñọ ikọ esie man David okut ata akpan-ñkpọ emi odude ke mfina oro. Bath-sheba ama aka ubet edidem, onyuñ onuhọ ke iso esie. David ama okut mfina ke iso esie, onyuñ obup se imọ ikpanamde inọ enye. Enye ama ọbọrọ ete, “Ọbọñ mi afo okotomo Jehovah Abasi fo ọnọ ofin añwan fo, ete, “Solomon eyen fo iditreke nditiene mi edem nda ubọñ, enye eyenyuñ etie ke ebekpo mi”. Ndien, sese, ke emi Adonijah ke ada ubọñ”. Se nte idem akakpade David! Nyuñ se nte edima eyen esie okokpude enye ke ndinam oruk ñkpọ oro ye enye! Kpa mme ete emi efiọkde Abasi eyebọ ufen ke nditre ndinam nditọ mmọ esuk ibuot.
Bath-sheba ama aka iso etiñ ọnọ edidem ete ke Adonijah ama ọkọ mkpọsọñ ye mme ọwọrọ etop owo ekan enye ekuk man eñwam enye, edi enye ikekotke eyen esie Solomon edi ke akwa usọrọ oro. Ndien ke emi ofuri Israel ebet ndikut se David edinamde. Nte enye eyekop uyuhọ ndiyak idiọk eyen esie ọsuhọ ke ebekpo? mme enye eyenim mme akaña emi enye akanamde man ọsọñọ uduak Abasi?
Nathan ama esikpere edidem kpukpru ini, ndien esida etop Abasi ọsọk enye. Ke emi enye obup: “Nte oruk ñkpọ emi etiede ntem oto ọbọñ mi edidem, ndien afo uwutke ikọt fo owo eke editiene ọbọñ mi edidem etie ke ebekpo?”
O, idighe, emi ikedighe edinam David. Enye ama okot Bath-sheba ndien ọsọñọ eñwọñọ emi enye akanamde, nte ke Solomon edisuk edi edidem.
Emen Solomon Enim
David ama okut ete ke ana isọp ini kiet inam enim Solomon ke itie imọ. Enye ọdọhọ Zadok oku, ye Nathan, mmọ mbiba emi Abasi okponode, emi mbon Israel enyuñ eteñede ete edori Solomon ke enañ-mbiomo David enyuñ eda enye esaña ke mme efak, man oto do kpukpru owo efiọk enye emi David emekde ke edidem. Mme ndidem eset ekesiwat ke enañ-mbiomo (mule), emi mikabatke ke usuhọre unam nte emi nnyin idade mmọ ke emi. Ekesibat inyene mme ndidem ke ibat enañ-mbiomo (mule) emi mmọ esinyenede.
Ubọñ Solomon ama ọtọñọ. Nti mbon ukpeme David ema enam isañ esuhọre mme efak, mme Pelethite ye Cherethite, ye Zadok oku, ye Nathan, asiak uduak Abasi ye Solomon ke ata iso. Kpukpru mbon Israel emi ekemade Abasi ye edidem mmọ, emi ekekopde etop emi, ema eduk esaña ke edem udim isañ.
Ke ini udim isañ okosimde Gihon, Zadok oku onyuñ osio nduk aran ndien ọtọhọ aran eyet Solomon, onim enye ke edidem. Ema enyuñ efuri mme obukpoñ ọkpọsọñ ndisian mbaña obufa edidem: “Yak edidem Solomon odu uwem”.
Otu aka iso nditọt. Mme owo emi ekekopde mbuk uda ubọñ eto ke kpukpru ebiet edi ye idara. Idem isọñ enyek ye ñkpo idara mmọ.
Enam Uduak Abasi
Ini kiet efen ema enam uduak Abasi. Ema eyet Solomon aran enim ke edidem nte Abasi ọkọdọhọde. Edinam akpanikọ David nnọ Abasi ama ayak uduak Abasi ọwọrọ osu ke ndimek Solomon.
Ema ebọñ akam ete ukara Solomon akam okpon akan eke ete esie. Ndien akana edi ntre, sia akana nte edi ini emem ye akamba uforo. Ekedi utom David ndikan mme idut emi ekekande Jerusalem ekuk man Israel ekpekeme ndiduñ ke ofuri Isọñ Eñwọñọ. Ke ntak oro ekọñ ekesidu kpukpru ini ke ofuri isua aba oro David akakarade. Idaha emi utom oro ama okure, ndien Solomon ama ekeme ndikara ke emem nnyuñ ñkop inem ke mme edidiọñ akwa obio edidem.
Ema eda mbuk uda-ubọñ Solomon esọk David ke ubet udọñọ. Se nte esit ekenemde David koro kpukpru ñkpọ ema ebe ke emem, ndien baba owo kiet ikenyeneke ndikpa ke usen eti mbuk oro!
Ndik Adonijah
Adonijah ye kpukpru owo emi ekedude ye enye ema ekop ete ke ema enim Solomon ke edidem, ndien mmọ efehe ndik ke abaña uwem mmọ. Mmọ ema efiọk ete ke mmimọ ima idue ke ntak nsọñ-ibuot; ndien edieke Solomon okpokoyomde, enye akpakanam ewot Adonijah.
Adonijah ama efehe aka itie-uwa ọkọboñ akam man enye okukpa. Enye eketie nte ediwak mme anam-idiọk emi efuhọde koro mme idiọk-ñkpọ mmọ eda mfina esọk mmọ, edi mmọ ikabakere esit. Mmọ eyom ndibọhọ ufen, mmọdo mmọ ebọñ akam; edi mmọ inimke eñwọñọ emi mmọ enamde enọ Abasi.
Adonijah ama odot ufen ke nditut utọñ ye Abasi nnyuñ ntre ndikpono ete esie, edi Abasi ama atua enye mbọm. Solomon ama ọdọñ etop ọnọ enye ete ke idiọk idisimke enye edieke enye edisukde ibuot ọnọ obufa edidem. Adonijah ama edi ndise Solomon onyuñ atuak ibuot ọnọ enye onyuñ ebiere ndinam akpanikọ. Solomon ama efen ọnọ enye ndien ọdọhọ enye ọñyọñ ufọk.
Mme Akpatre Ikọ David
Ke emi ema ekenam obio ubọñ Israel ọsọñọ ada ke ubọk Solomon, ndien David ama ekere ete imọ imekeme ndikpa ke ifure. Ema enam uduak Abasi, ntre David ama ọyuhọ . Se utọ uyuhọ emi eyen Abasi enyenede ndifiọk nte ke mme usuñ imọ enen ke enyin Abasi!
Solomon eyekop ndobo eti-eti ke ete esie ama ebe efep, ndien enye eyenyene ndiwut idem-esie nte idi eren-owo. David ama etiñ ọnọ Solomon nte enye edisañade edi ọkpọsọñ owo: “Kpeme mme ewuhọ Jehovah Abasi fo, nyuñ saña ke usuñ esie, nyuñ kpeme mme ewuhọ esie, ye mbet esie, ye mme item esie, ye ikọ ntiense esie, kpa nte emi ewetde ke ñwed ewuhọ Moses, man afo ada ọniọñ anam kpukpru se afo anamde, ke kpukpru ebiet eke afo akabarede aka.”
Nnyin imekeme ndida ukpep-ñkpọ emi inọ idem nnyin. Edieke nnyin inimde kpukpru mme mbet Abasi, nnyin ñko iyekop nsọñ-idem ke Ọbọñ. Nnyin iyom Spirit Esie ke utom nnyin man oto do ikeme ndida mme ukpọñ nsin ke Obio-ubọñ Abasi. Iduhe owo emi oforode nte enye emi ọbuọtde idem ke Abasi. Enye ekeme nditre ndinyene inyene nnyuñ ñwọrọ etop ke ererimbot emi, edi enye enyene nsinsi uwem, emi okponde akan kpukpru se ikemede ndinyene mi. Mmọñ ukwọ mme ndaeyo ekeme ndibiat mbuñwum iñwañ owo, ikañ ekeme ndita ufọk esie, mme inọ ekeme ndiyip okuk esie; edi enye emi ọbuọtde idem ye Abasi enyene mme ñkpọ-uto ke Heaven emi baba owo kiet mikemeke ndibọ enye. Mme akakan ñkpọ-uto nnyin edidi mme ukpọñ emi ididade idinim ke ukot Andinyaña nnyin.
David ama eti Solomon abaña eñwọñọ emi Abasi ọkọnọde enye: “Edieke nditọ fo ekpemede ikpat isañ mmọ, enyuñ esaña ke iso mi ke akpanikọ, ke ofuri esit mmọ, ye ke ofuri ukpọñ mmọ: ete, Owo eke etiede ke ebekpo Israel idinanake fi” (I Ndidem 2:4). Nso utọ utibe eñwọñọ! ndien ekeme ndisu nnọ Solomon edieke enye okopde uyo Abasi.
Enọ Utip Ke Mme Utom
David ama etiñ abaña mme ñkpọ efen emi Solomon edinyenede ndinam nte edidem. Akana efọn ido ye nditọ Barzillai koro mmọ ekefọnde ye David ke ini nsọñ-ibuot Absalom. Akana enọ mmọ utip sia mmọ ekeñwamde edidem. Ekenyene nditi idiọk ido mbon efen ñko, ndien enọ ufen.
Eyak nnyin iti ite eyeda kpukpru edinam emi inamde ewọrọ ke ubierikpe, ndien eyenọ utip, ye edide eti mme idiọk. Ndinen owo eyeduk ke nsinsi uwem, ke adaña emi mme anam-idiọk edikutde ndutuhọ ke nsinsi-nsinsi.
Ukara Solomon emi ekenyenede ubọñ eti-eti ama ọtọñọ, ndien akana aka iso ke ñkpọ nte isua aba.
Questions
MME MBUME- Nso ikedi udọñ Adonijah?
- Nso idi ntak emi enye ọkọdiọkde?
- Mme anie ke Adonijah okokot ke usọrọ esie? Mme anie ke mikekotke?
- Nso iketibe ke usọrọ oro?
- David akanam nso ke ini enye okopde abaña usọrọ oro?
- Nso idi ntak emi David okotimde okut ete Solomon edidi edidem ke itie esie?
- Nso ke Adonijah akanam ke ini okopde ete ema enam Solomon edidem?
- Nso ikedi utom David nte edidem?
- Ukara Solomon akana etie didie?
- Ke didie ke Solomon edikabade ọsọñ idem onyuñ owut idem-esie nte eren-owo?