Genesis 14: 18-20; 28:20-22; Leviticus 27:30-32; Deuteronomy 16:16, 17; Malachi 3:8-10; Matthew 23:23; Luke 18:12; 21:1-4; 1 Ñwed Corinth 16:2

Lesson 264 - Senior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Ke akpa usen urua, mbufo owo kiet kiet esio ñkpọ ke udori eke ekutde, ekpọnọre enim ñkañ kiet” (1 Ñwed Corinth 16:2).
Cross References

I Akpa Ọyọhọ Mbak Duop

1. Abraham, nte ewetde ke ñwed Abasi ekedi akpa owo ndikpe ọyọhọ mbak duop nnọ Melchizedek, Genesis 14:18-20

2. Jacob ama akaña ndinọ Abasi ọyọhọ mbak ñkpọ duop Genesis 28:20-22

II Ọyọhọ Mbak Ñkpọ Duop Nditọ Israel

1. Ekeda kpukpru ọyọhọ mbak ñkpọ duop nte edisana ñkpọ, ñko ekesida mmọ enọ mme Levi ye mme oku, Leviticus 27:30-32; Numbers 18:21, 24, 26-32

2. Esida ọyọhọ mbak ñkpọ duop edi ke ebiet emi Abasi ekemekde, Deuteronomy 12:5, 6; 16:16, 17

3. Edidiọñ Abasi kpukpru ini esitiene edikpe ọyọhọ mbak ñkpọ duop, 2 Chronicle 31:4-10; Nehemiah 12:43, 44; Mme Ñke 3:9, 10; Malachi 3:10

4. Ema ebiom nditọ Israel ikpe nte inọ ke mmọ nditre ndikpe ọyọhọ mbak ñkpọ duop nnọ Abasi, Malachi 3:8, 9

III Mme Mbet Obufa Ediomi

1. Jesus ama onyime ete ekpe ọyọhọ mbak ñkpọ duop, Matthew 23:23; Luke 18:12

2. Abasi ama okpono enọ ubuene ebekpa akan uwak enọ mme enyene-ñkpọ owo, Luke 21:1-4; Mark 12:41-44

3. Apostle, oto ke nda-usuñ Spirit Abasi ama owut nti usuñ nte ufọk Abasi ekemede ndinyene okuk, 1 Ñwed Corinth 16:2; Mme Hebrew 7:2-8

Notes
SE EKPEPDE EBAÑA

Ukem Utom

Nkpọ eke okponde akan emi ekemede nditibe nnọ owo edi ndibọ enọ mfọn Abasi emi edide erinyaña ukpọñ, kpa Jesus Christ nsin ke esit ye uwem esie. Baba okuk ererimbot ndomo kiet ikemeke ndidep erinyaña. Erinyaña oto ke mbuọtidem ke Abasi ye nte owo ayakde esit ye uwem esie ọnọ Enye. Nnyin imokut ite mbemiso owo omum nsọñ-urua enọ emi akama, nte ededi, andibọ enọ emi enyene ndisin ifik mbuana ke ndinam ikọ obio uboñ Abasi aka iso ke usuñ kiet mme eken. Enye emi ọbọhọde uwem idiọk-ñkpọ edi enye emi Abasi ọdọñde utom ete “eka ekenam kpukpru mme idut edi mbet Mi” (Matthew 28:19). Ndinam item emi ọwọrọ usuñ, oyom okuk, kpa nte oyomde nyak-idem. Ke ata ediwak ntak, edi ọkpọsọñ ñkpọ ọnọ kpukpru owo ndikabare ndi asaña utom Abasi nyuñ nsaña anyan usuñ isañ ñka mme obio efen ñkasuan eti etop erinyaña ukpọñ; nte ededi, Abasi ama onim usuñ nte edidade esuan etop ikọ Abasi ke ofuri ererimbot, ndien Enye ama abahare se owo kiet kiet enyenede ndikpe ọnọ nditọ Esie. Usuñ emi Abasi onimde man ufọk Abasi eyene okuk, ekere ọyọhọ mbak duop, koro ata owo Abasi enyene ndinọ ọyọhọ mbak duop ke okuk emi enye enyenede man eda esuan etop ikọ Abasi ke ofuri ererimbot.

Idighe Obufa Ndutim

Ndikpe ọyọhọ mbak duop edi se nditọ Abasi ekesinamde toto ke editọñọ ini, ntre edinam emi idighe obufa ñkpọ mme esen ñkpọ inọ emana ekededi. Akpa itie Ñwed Abasi emi etiñde ñkpọ abaña edinam emi odu ke Genesis 14:18-20, mi ke nnyin ikot ite ke Abram ama ekpe ọyọhọ mbak duop ọnọ Melchizedek, edidem Salem ye oku Abasi Ibom. Abram ọkọnyọñ ekọñ edi ye mme ñkpọ mbume, ke ini enye ama akakan mme mbọñ ition emi ekemumde Lot nte mbuot ekọñ ke Sodom. Melchizedek ama edisobo ye Abram ke itighere Shaveh ye edidiọñ Abasi, do ke Abram “osiọ ubak kpukpru ñkpọ kiet kiet ke itie duop ọnọ enye.” Okposuk edi nte edinam emi edide akpa itie emi ewetde ñkpọ ebaña ọyọhọ mbak duop, edi ana iñwañ-iñwañ nte ke Abram akanam ido emi ema okebem iso ekpep enye, koro enye ama ọfiọk ukem-ukem se enye akpanamde. Anditọñọ usuñ nsinsi erinyaña ekenyik enye ndinam ntre.

Mbemiso Enọ Ibet

Ndusuk owo eneni ete ke mbet ọyọhọ mbak duop edi ewuhọ emi ekenimde saña-saña enọ ini ibet Moses. Mmọ eneni ete ke mme Anditiene-Christ edu ke Idak Mfọn ke ntre mbet ọyọhọ mbak duop ama ebe efep inyuñ ibọpke mmọ. Ndusuk Apostle Paul ama okop ikọ eneni emi, koro ke ñwed emi enye ọkọnọde esọk mme Hebrew, enye ama etiñ owut ete ke ema ekpe ọyọhọ mbak duop ke ñkpọ nte isua ikie inañ ke edem mbemiso enọ Ibet Moses. Apostle emi ama ewet akpan ñkpọ ndiwut nte idaha oku Melchizedek ebietde idaha Oku Jesus Christ. Ke editim nse Melchizedek ikedighe owo efen ikan ọyọhọ Iba ke Mbuot Abasi Ita ke Kiet, ke uduot owo nte ikutde ke ini mbuk Akani Ediomi, “enye inyeneke ete, inyuñ inyeneke eka, iniyuñ inyeneke oruk, inyuñ inyeneke eritọñọ eyọ uwem ye utit uwem, edi enam enye ebiet Eyen Abasi” (Mme Hebrew 7:3).

Ekefiọk Abraham nte ufan Abasi ke ntak mbuọtidem esie ke Abasi, ñko enye ama ekpe ọyọhọ mbak duop ọnọ kiet emi ekenamde “ebiet Eyen Abasi.” Enam kpukpru nditọ Abasi akpanikọ edi kiet ke otu mme anditiene mbuana ke mme eñwọñọ Abraham oto ke mbuọtidem ke Abasi ye ke mfọn Esie; ntre ukem item emi akanade ọnọ Abraham ndinam ke enyuñ enọ mme mbet Christ ndinim mfin. Abraham ama asaña ye Abasi onyuñ ọbọ edidiọñ oto Abasi adaña nte enye ekekpede ọyọhọ mbak duop ọnọ isuñ-utom Abasi. Abasi ikpuhọkede, mme usuñ Esie ñko inyuñ ikpuhọkede. Kpa ke Idak Mfọn emi, owo eke oyomde edidiọñ oto Abasi, eyekut edidiọñ oro adaña nte enye asañade ke nditiñ ikpat Abraham emi ọkọbuọtde idem.

Jacob ñko ke ata anyan ini emi ebede mbemiso edinọ Ibet, ama akaña akaña ọnọ Abasi emi enye ọkọdọhọde ete, “Ndien nyesio ubak kiet ke itie duop kpukpru se Afo edinọde mi nda ntomo Fi” (Genesis 28:22). Ekeme ndidi ke akpa ifet, nte isede ke akaña esie, etie nte ke Jacob akañwana ndiduk ke ediomi ye Abasi, edi ikedighe ntre. Ke ini Jacob ekedede idap, Abasi ama owut enye ke ndap utọ edidiọñ emi ekenimde enọ enye edieke enye edinamde akpanikọ. Ke ini Jacob ama ekedemere, enye ama otim omum mme eñwọñọ Abasi akama ke enye ọkọdọhọde ete, ke Abasi edinamde ikọ Esie, imọ (Jacob) iyenam utom emi imọ idiọñọde ite enen. Edi akpanikọ nte ke Jacob ama ekpep ñkpọ oto ete-ete esie Abraham, nte ke enen ndikpe ọyọhọ mbak duop. Nte akade iso Abasi ama ọkpuhọde enyiñ Jacob esin ke Israel, onyuñ ọdọhọ ete, “koro afo amañwana ye Abasi omonyuñ añwana ye owo onyuñ akan” (Genesis 32:28). Jacob ikpekemeke ndisọñọ nda ye Abasi edieke enye mikposioho akaña esie.

Ke Ntak Uforo Israel

Ikọ eneñere owut ndien ete, ke Ibet akama onyuñ ọsọñọ ewuhọ emi ema ekenanam. Abasi ikeyomke ọyọhọ mbak duop ito Nditọ Israel ke abaña ufọn Idem Esie emi owo mifiokke edi ekebọ ọyọhọ ubak duop enyuñ eda enam ñkpọ esin ke ufọn nditọ Israel. Ke idem editọñọ ini oro, Edisana ebiet ukpono Abasi ama eneñere oyom mme asaña utom ye mme ọkwọrọ ikọ Abasi, ndien ekekut mmọ emi ke ubon Aaron ye ke esien Levi. Mme oku ye mme Levi ema eyak ofuri ini mmọ esin ke ndinam utom ke ufọk Abasi. Mmọ ikenyeneke udeme ke otu Nditọ Israel; ntre Abasi akayak ọyọhọ mbak duop emi otode nditọ Israel ọnọ mme isuñ-utom Abasi emi enamde utom ke edisana ebiet ndida ndu uwem.

Ema eka iso nditi Nditọ Israel kpukpru ini ete ke Abasi ọkọnọ mmọ isọñ emi mmọ ekeduñde ke esit. Akan oro mmọ ekenyene nditi nte ke edi Abasi akanam mbuñwum iñwañ mmọ ọtọt, “Koro edi Enye ọnọ fi odudu erikọ inyene” (Deuteronomy 8:18). Ke akpanikọ, ke ini Nditọ Israel ekekpede ọyọhọ mbak ñkpọ duop mmọ, mmọ ekesiyak ekpri ubak ke se Abasi ọkọnọde mmọ enọ Enye. Emi ñko onyuñ edi ata akpanikọ ọnọ kpukpru eren ye nwan emi ekpede ọyọhọ mbak duop enọ Abasi.

Mbon Ñwo!

Kiet ke otu enyene ndik ubiom-ikpe emi ekenọde Nditọ Israel ekedi emi mmọ eketukde Abasi. Ibọrọ mmọ eketie nte ñkpọ mkpaidem ye ntañidem: “Nnyin ikotuk Fi ke nso?” Edi akpanikọ ke mmọ ema eka iso ke ido edifọp uwa enyuñ enam akpanikọ ke edinim usọrọ mmọ, enyuñ ekere ete mme utom ye ekikere esit mmọ ekem, utu ke mmọ ndinam ofuri Ikọ Abasi. Ibọrọ mbume mmọ ama ọwọrọ usọp-usọp: “Ke ọyọhọ mbak ñkpọ duop ye ke edimenere uwa. Emeda isuñi esuñi mbufo: Ndien mbufo ofuri idut emi eketuk Mi” (Malachi 3:8, 9). Ọkpọsọñ ubiom-ikpe emi okowut idaha emi Abasi onimde ke kpukpru Ikọ Esie. Edi ñkpọ ndik ndinam mbubru ke mme ewuhọ Abasi. Ananias ye Sapphira ema eduọk ikpọhidem ye ukpọñ mmọ koro mmọ ekekpede ubak ekọm-urua, ekenyuñ esude nsu enọ Abasi ye owo. “Ekuyak ebiaña mbufo; owo ikemeke ndibiaña Abasi, se ededi owo ọtọde, oro ke enye edinyuñ ọdọk” (Ñwed Mbon Galatia 6:7).

Ukpep Ñkpọ Obufa Ediomi

Ke ini Abasi okutde eti ñkpọ ke uwem owo ekededi, Enye esitoro eti oro; edi edieke Enye okutde idiọk ke uwem owo, Enye isibiatke ini ndisua nnọ idiọk-ñkpọ oro. Ntre ke ekedi ke ini Enye etiñde ñkpọ abaña ọyọhọ mbak duop mme Pharisee. Mmọ ema eneñere etiñ enyin ke ibet kiet emi tutu mmọ esikpe ọyọhọ mbak duop ke ikọñ, mfri ye ke mkpasip. Jesus ama ọdọhọ mmọ ete mmọ ikpetreke ndinam emi; ke ikọ efen, Enye ama ọsọñọ ibet edikpe ọyọhọ mbak duop onyuñ ada enye ke Akani Ediomi edisin ke Obufa Ediomi, ke Ufọk Abasi Esie. Jesus ama adara abaña owo ndikpe ọyọhọ mbak ñkpọ duop, edi Enye ama obiom mme Pharisee ikpe ke mmọ nditre ndinam ikpọ ñkpọ ibet, ikpe, mbọm ye mbuọtidem. Owo ndomo kiet ikemeke ndika Obio Abasi ke ntak edikpe ọyọhọ mbak duop ikpọñ, edi enye ñko idinyuñ inyeneke nnen ndiduk ke Obio Ubọñ Abasi edieke enye okoidekoi omum udeme ñkpọ emi enyenede Abasi akama.

Nte ikutde, Paul, Owo-mbet, ke ñwed emi enye ekewetde ọnọ esọk mme Hebrew, ama ọsọñọ edikpe ọyọhọ mbak duop. Enye ọtọñọ ntak etiñ ọnọ ufọk Abasi ke Corinth abaña enọ ima esit. Otu mme Gentile emi enimde ke akpanikọ ema ekere eti eti ebaña itie ubuene nditọ ete mmọ emi ekedude ke Jerusalem. Paul ama etiñ ọnọ mmọ nte mmọ ekpesinde ekikere emi ke edinam. “Ke akpa usen urua, mbufo owo kiet kiet esio ñkpọ ke ndori eke ekutde ekpọnọde enim ñkañ kiet, mbak mbufo edinyene nditip etibe ke ini ndide” (1 Ñwed Corinth 16:2). Añwaña nte ke etibe mmọ emi edi eñọ ima-esit emi okponde akan ọyọhọ mbak duop ke ufọk Abasi ke Corinth, koro Paul okokotde enọ ima-esit emi ete “Mfọnido” mme enọ.

Andinọ enọ imaesit enyene unen kpukpuru ini ndisiak se oyomde eda enọ esie enam. Nte ima ikebemiso ikut, ndisana nditọ Abasi ke Corinth ema etiñ ete ke mme imọ iyom ndiñwam nditọ-ete mme imọ. Ndusuk ini ke mme idaha efen Abasi ekeme ndisin ke esit owo ndinọ uñwam ke okuk esọk mme asaña utom Abasi mme ndiñwam ke okuk eda ebọp ufọk Abasi, mme ndinọ okuk man emiñ mme ñwed Ikọ Abasi esuan. Enọ ima-esit edi enọ ke akpanikọ.

Ọyọhọ mbak duop idighe enọ emi enọde Abasi; edi, edi udeme Esie, enyene Enye. Abasi ọkọnọ Nditọ Israel kpukpru nti ñkpọ emi mmọ ekenyenede, ndien Enye okoyom ọyọhọ mbak duop oto mmọ ke usiene. Kpasuk ntre Abasi ọnọnọ nditọ Abasi “Kpukpru eti erinọ ye kpukpru enọ eke efọnde ema”; mmọdo mbak kiet ke itie duop idighe okuk eke midotke ndifiak nyak nnọ Enye. Ọyọhọ mbak duop esine ke kpukpru okuk emi odukde etiene owo, edide oto mbubehe mme okuk utom. Ke mbubehe, enyene ndikpe ọyọhọ mbak duop ke udori emi owo enyenede. Ke okuk utom, esio ọyọhọ mbak duop ke se idide iso okuk mbemiso edisio okuk utomo, okuk emi edade ediọñ obio ye okuk udia.

Uwak Inyene Abasi

Inaha owo Abasi ndomo kiet ekere ete ke imọ imebuene ikan ndikpe ọyọhọ mbak duop. Ke akpanikọ ediwak owo emi eñwanade ndinyene okuk ke ofuri eyo uwem mmọ ema ebọ edidiọñ eti eti ke ñkpọ uwem emi, ke ini mmọ etọñọde ndinọ Abasi ọyọhọ mbak duop emi enyenede Enye. Oro edi eñwọñọ Abasi: “Mbufo eda kpukpru ọyọhọ mbak ñkpọ duop edisin ke ufọk unim-ñkpọ, man udia odu ke ufọk Mi, ndien eda emi edomo Mi, Jehovah mme udim ọdọhọ, mme Ami ndiberekede window heaven nnọ mbufo, nnyuñ ññwaña nti ñkpọ nnọ mbufo, tutu akaha” (Malachi 3:10). Ñko “kpono Jehovah ke inyene fo, ye ke akpa-ubak kpukpru mbuñwum fo. Ndien ebiet unim-ñkpọ fo eyeyọhọ kpak, obufa wine eyenyuñ ọyọhọ ke ebiet-udighi fo ọduọhọ” (Mme Ñke 3:9, 10). Abasi amama nte nditọ owo ekpedade ke Ikọ Esie enyuñ edomode Enye ese. Enye eyenam Ikọ Esie osu kpukpru ini. Ke ñkañ eken, ndusuk owo emi ekebọde Abasi uwak edidiọñ ke ñkpọ uwem emi koro mmọ ekekpede ọyọhọ mbak duop mmọ ema enana kpukpru se mmọ ekenyenede ke ini mmọ esinde ndikpe ọyọhọ mbak duop nnọ Abasi. “Emeda isuñi esuñi mbufo: ndien mbufo ofuri idut emi eketuk mi.”

Abasi okpokpono mbuọtidem emi owo enyenede ke Enye. Jesus ama otoro ubuene ebekpa emi ekesinde ekpri okudọk iba ke ebiet unim ñkpọ Abasi. Enọ esie, okposuk edi ekekpride ama ọwọrọ ada ke ekikere Abasi akan mme ikpọ enọ emi mbon inyene ekenọde, koro se ikebuahade ye enọ esie ekedi mbuọtidem nte ke Abasi eyenọ imọ kpukpru se inanade imọ. Ubuene ebekpa ọkọnọ kpukpru se enye ekenyenede “Kpa se enye akpadade odu uwem.” Nte ukem Abasi oro ikwe ọyọhọ mbak duop emi ikọt Esie enọde okposuk edi akpade mmọ ñkpọ? Edieke enọde ke mbuọtidem, Abasi iditreke ndidiọñọ andinọ nnyuñ ndiọñ enye.

Etiñ nso ebaña isọn? Ndusuk owo ekeme ndibup ete mme ikpọfọnke ndikpe isọn kaña mbemiso ekpe ọyọhọ mbak duop. Oro ọwọrọ ukem-ukem ndibup nte mme ọfọn ndikama Abasi mme owo isọn. Isuñi Abasi odoro kpukpru owo emi emumde ọyọhọ mbak duop mmọ ekama, edi edidiọñ Abasi osuk etetiene mmọ emi esinde esit kpukpru ini ke ndikpe ọyọhọ mbak duop. Nte mbufiọk ye eti ibuot ikpanamke añwaña nte ke isọn eke ererimbot edi se ikemede ndikure usọp-usọp edieke edidiọñ Abasi odude ke uwem owo akan isuñi Abasi?

Ọnọ Anie?

“Nte mbufo ifiọkke ite mmọ emi enamde utom temple edadia se itode ke temple? mmọ emi edade mbet itie-uwa ebuana udeme-udia ye itie-uwa? Kpa ntre ke Ọbọñ ebiere onim, ete mmọ emi ekwọrọde gospel ekpeda se itode ke gospel edu uwem” (1 Ñwed Corinth 9:13, 14). Jesus ama ọdọhọ owo ata ye duop emi Enye ekemekde, “Eyen-utom odot ñkpọ eyen-utom esie” (Luke 10:7). Ntre mmọ emi eyakde ini mmọ esin ke ndikwọrọ nnyuñ nsuan eti etop akpanikọ edot ndibọ mme ọyọhọ mbak duop nto nditọ Abasi eken. Eda ọyọhọ mbak duop ñko ebọp enyuñ ekama Ufọk Abasi.

Owo Abasi enyene ndikpeme nnyuñ mfiọk oruk owo emi enye ekpede ọyọhọ mbak duop esie ọnọ. Jesus ama ọnọ item ete, “Ekpeme idem ebak prophet abiaña emi efọrọde ikpa erọñ edi ke ọtọ mbufo, kpa ke ini mmọ edide anawuri-ekpe ke esit mmọ... ntre ke mbufo edida mfri mmọ efiọk mmọ” (Matthew 7:15, 20). Duñọre ufọk Abasi ye etop emi enye asuande nyuñ kut ete ke asaña ekekem ye akpanikọ Abasi mbemiso afo ekpe ọyọhọ mbak duop ọnọ ñka oro. “Ekunim kpukpru spirit ke akpanikọ, edi edomo mme spirit ese mme mmọ edi eke Abasi: koro ediwak prophet nsu ema ewọñọ eduk edi ke ererimbot” (1 John 4:1). Owo emi añwanade ndisuan idiọk ukpep-ñkpọ ke ndikpe ọyọhọ mbak duop mme ndinọ okuk esie ke utọ usuñ oro, abuana ke idiọk-ñkpọ mmọ.

Unen

Nte ufọk Abasi ekeme ndisiak usuñ unyene okuk efen nnim mbe se Abasi okonimde? Ediwak ñka ukpono Abasi edomo kpukpru mbufiọk mmọ ndida ñkọ okuk ekpọñ usuñ emi Abasi okonimde ndien mmọ ikwe unen ke edinam mmọ. Nte ededi, mme mmọ emi enyenede udọñ ndinam Ikọ Abasi ema eyarade ekut ete ke mme eñwọñọ Esie edi akpanikọ.

Ke mme ufọk Abasi Apostolic Faith, enim ekpri ekebe ke edem-edem esit ufọk Abasi ke ntak edibọ ọyọhọ mbak duop ye enọ ima-esit. Owo inimke ñwed usin enyiñ inọ mme andinọ. Owo ndomo kiet ifiọkke ibat okut emi owo kiet kiet ọnọde Abasi ibọhọke andinọ ye Abasi; edi eñwọñọ Abasi emi edide akpanikọ ọwọrọ owut idem ke ini ke ini. Ema eda ọyọhọ mbak duop edinim ke ufọk unim-ñkpọ; ema enyuñ eberede window Heaven; ndien Abasi ama onyuñ añwaña edidiọñ ọnọ tutu gospel ama osim ofuri ekondo. “Edieke mbufo efiọkde mme ñkpọ emi, ọfọfọn ọnọ mbufo ke mbufo enamde mmọ” (John 13:17).

Questions
MME MBUME
  1. Anie ekedi akpa owo ndikpe ọyọhọ mbak duop? Ekekpe ọyọhọ mbak duop emi ọnọ anie?
  2. Nso ekedi ekikere Jacob ke abaña edikpe ọyọhọ mbak duop?
  3. Nso ke mbet Moses eketiñ abaña ibet ọyọhọ mbak duop?
  4. Nte Nditọ Israel ema etiñ enyin kpukpru ini ndikpe ọyọhọ mbak duop mmọ?
  5. Abasi ekere didie abaña mme mmọ emi emumde ọyọhọ mbak duop mmọ ekama minyimeke ndikpe nnọ Enye?
  6. Jesus eketiñ nso abaña ọyọhọ mbak duop?
  7. Nte enyene mme owo emi ekpekerede ete ke imebuene ikaha ndinọ Abasi se inyenede enye?
  8. Didie ke Spirit akada Paul usuñ ndiwet mbaña usuñ okuk emi Abasi onimde ọnọ ufọk Abasi?
  9. Nso ye nso ke enyene ndida ọyọhọ mbak duop nnam?