Lesson 266 - Senior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Ekedep mbufo ke ekọm-urua; mmọdo enọ Abasi ubọñ ke ikpọhidem mbufo” (1 Ñwed Corinth 6:20).

Cross References

I Ubierikpe Ke Abaña Iseri Iban

1. Koro nditọ iban Zion etañde idem, Abasi ọdọhọ ete iyemia mmọ ye ibọ, Isaiah 3:16, 17

2. Eyemen mme ñkpọ mbana-idem mmọ efep, ekọrọ ye edinem utebe kọmfi mmọ, ye uyai mmọ efep ñko, Isaiah 3:18-24

3. Ekpenyene ndibiat okuk ke se inamde ufọn inọ ikpọhidem, emi ñko onyuñ anamde ukpọñ ọkọri, Isaiah 55:2

II Mbana-idem Anditiene-Christ

1. Mbana-idem eke esit idem, idighe eke enyọñ idem, edi ñkpọ uto ke enyin Abasi, 1 Peter 3:3-5

2. Abasi ekpenyene ndida ubọñ ke ikpọhidem ye spirit nnyin, 1 Ñwed Corinth 6:19, 20; 10:31

3. Nnyin ikpenyene ndikama idem ke ufat ke kpukpru ñkpọ, 1 Ñwed Corinth 9:25

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Edisana Esit

Ikọ eset emi etiñde ete “edisine ñkpọ inamke owo eye, “edi ofuri akpanikọ idaha emi nte ekedide ke mme isua emi ekebede. Owo akpanam se ananam ndituk enyọñ idem eye, esit idem esie osuk etie nte eketiede. Jesus ọkọdọhọ mme Pharisee emi ekedude ke ini Esie mi ke isọñ ete ke mmọ ebana idem enyọñ-enyọñ, edi esit idem mmọ “eyọhọ ye mme ọkpọ mme akpa-mkpa.” Enye ọkọdọhọ ete: “afo nnan Pharisee, bem iso yet esit cup ye usan asana, man edem esie onyuñ akabade asana ñko” (Matthew 23:26, 27).

Owo ese enyọñ idem edi Abasi ese esit. Edibana idem enyọñ-enyọñ ndomo kiet ikemeke ndibana esit owo. Mmọdo akpa ñkpọ emi owo eke udọñ esie edide ndidu ke emem ye Abasi nnyuñ nnem enye esit okpoyomde edi ndiyet esit esie asana oto ke iyip Jesus, ndibana spirit esie nto ke utom emi Edisana Spirit anamde. Ke ini enamde mme akpa utom emi, edu uwem eyekpuhọre, koro edinam esie otode esit. Ke ini enamde owo edi “obufa,” “ñkani ñkpọ ema ebe efep.” Enye imaha aba mme ñkpọ oro enye ekesimade ini kiet ko, emi mikesifọnke. Ntañ-idem ikarake enye aba nte akarade mbio ererimbot. Mme ekikere esie enyene ukpuhọre, mme udọñ esie ñko edu ke ñkpọ enyọñ.

Ke ndikpep-akpan ukpep-ñkpọ emi, enye emi akasiakde ufọk Abasi nnyin ekesida mme ñkpọ eke otukde owo esit eti-eti anam uwut-ñkpọ. Enye eketiñ abaña nte enye okokutde mbot emi mme ndiye ikọñ (Flawa) ekeyọhọde ke esit ke ñkukut esie. Nte enye adade ke anyan ebiet ese, eye enye ndise, edi nte enye asañade ekpere, enye okut ete ke ebiet oro ekedi ifum emi ekeduọñọde mbio ye mme ndek-ndek ñkpọ, edi ekpri utatan ama odu ke itie oro, emi akañwamde mme flawa nditibe nnyuñ ñkọri. Enye esida otu mbio ke ifum, odomo ye nsu-nsu ukpep-ñkpọ emi edude mfin, emi edade ndiye ñkpọ efuk ke enyọñ edi minamke baba ñkpọ kiet ndikpuhọre esit esie.

Mbon obio Jericho eketiñ enọ Elisha ete, ke nte ñkpọ etiede ke obio mmimọ ọfọn, edi ke mmọñ emi mmimọ inyenede ifọnke, ke ntak oro isọñ iñwumke mfri. Elisha ama ada obufa abañ esin inuñ ke esit esie, ndien ada ekesin ke ebiet emi mmọñ okotode ọwọrọ, do ke mmọñ oro ekenyene erikọk. Enye akaka ke idim, kpa ke ebiet emi afanikọñ okotode. Ntre ñko ke nnyin inyene ndiduñọde esit nnyin nse ndikut nte ke kpukpru edinam eke nnyin inamde esana. Ñwed Abasi ọnọ item: Tim kpeme esit fo kan kpukpru se ekpemede koro uwem otode enye” (Mme Ñke 4:23). Edieke eyetde esit nnyin asana, iyekut ite ke uwem nnyin eyesọsọp asaña ekem ye Spirit Ikọ Abasi ye eke Eti-mbuk.

Ebe Adaña

Iwetke ediwak ñkpọ ke Ikọ Abasi ibaña eti usuñ edisine ñkpọ, edi enọ ediwak usuñ ndiñwam nnyin ndida nte ọfọnde ke ido edisine-ñkpọ man ikudue ndinam mbe adaña ke usuñ ekededi. Mme nti andinọ nnyin item ke abaña ido edisine-ñkpọ etiñ ete ke edisine-ñkpọ edi eti ke ini eyetde enye asana, enyuñ ekimde enye ke udomo idaha emi misañake ukem-ukem ye ido obufa edisine-ñkpọ mbio-obio, minyuñ iwọrọke ida isio-isio ndiwut akani ido edisine-ñkpọ.

Mme anam utom ke iñwañ Abasi ekesaña ebe ke efak ke obio kiet enyuñ ebe eyen-añwan emi ekesinede ọfọñ ke obufa ido edisine-ñkpọ. Mme owo ekenyene ndiwọñọre nda nse enye ọyọhọ ikaba. Ke mmọ ema ekebe ñkpọ nte ufọk iba, mmọ ema efiak ebe eyen-añwan efen emi esinede ọfọñ esie emi ọkọniọñde ebe adaña emi mme iban ekemehede ke esit, ye ata akani stọkin ke ukot esie, utọ oro mme owo misineke aba; emi ayarade ke kpukpru usuñ, ido akani usine ñkpọ ke idem esie. Mme owo ekenyene nditọñọ ntak ñwọñọre nda ndise enye ñko! Mi ke ekut ido edisine-ñkpọ iba emi ebede adaña. Ekeme ndidọhọ ete ke ido edisine ñkpọ nditọ iba emi ekediọk ukem-ukem. Ndomo owo kiet ke otu mmọ ikesineke ñkpọ eke owutde eti ido nte Ñwed Abasi ọnọde ifiọk. Ke ibio-ibio editiñ ndien, imokut ite ke ata nnen-nnen ido edisine-ñkpọ owo Abasi, edide ñwan mme eren, edi oruk edisine-ñkpọ eke owutde but ye eti ido, emi otimde eye; edisine-ñkpọ emi etimde ekama, emi onyuñ asanade. Se idude ndien edi ke usuñ ye ido edisine-ñkpọ inaha edi ke edu obufa ido usine-ñkpọ mbio-obio, mme ke edu akani ido edisine-ñkpọ emi ebede adaña. Etetim etiñ ete: “Kudi akpa owo ndimek obufa ido usine-ñkpọ, mme ndidi akpatre owo ndiyak ñkani ido edisine-ñkpọ nnim.”

Ñkpọ ekededi eke nnyin inamde yak inam nte ọnọde Abasi ukpono ye ubọñ (1 Ñwed Corinth 10:31). Akpana mmọ efen enọ Eti-mbuk emi ukpono enyuñ ekere eti ebaña enye oto ke ido edisine-ñkpọ nnyin ọkọrọ ye edu-uwem nnyin. Ana nnyin “ibet kpukpru oruk idiọk-ñkpọ” (1 Ñwed Thessalonica 5:22). Inaha edisine-ñkpọ ọsuhọre nnyin itie ke otu owo emi esinede ñkpọ ke eti usuñ, ke ñkañ eken ñko, inaha udọñ ndiwọrọ nda ñkan mmọ efen ke ido edisine-ñkpọ odu ke esit nnyin.

Iseri

“Iseri ebem nsobo iso, mkpon esit onyuñ ebem iduọ iso” (Mme Ñke 16:18). Iseri edi utom obukidem onyuñ edi mbubiam ke enyin Abasi. Enye edi akpan ntak nsio-nsio idiọk-ñkpọ ke ererimbot. Edi iseri akanam Lucifer oyom itie emi okoñde “akan mme ntanta-ọfiọñ Abasi” (Isaiah 14:13). Iseri ada isio isio ye nsuhọre-idem. Suñ-suñ owo akanam iyomke itoro mbon ererimbot. Se ukpọñ oro oyomde akan kpukpru ñkpọ, edi Abasi nditoro enye. Ke ini idiọk-ñkpọ odukde ke esit owo, edide ñwan mme eren, kpa ini oro ke iseri ye ndisime edaha eda ke odudu ke uwem owo oro.

Ekedi iseri ke esit nditọ iban Zion emi ekedide mbon mfiak-edem, akada isuñi ye iyaresit Abasi odori mmọ ke ibuot, ebe ke inua, Isaiah anditiñ ntiñ-nnim-ikọ. Idiọk-ñkpọ akabiat obio ndien Isaiah ofiori ke ọkpọsọñ uyo asua ọnọ. Ke ini idiọk-ñkpọ akarade, mme ndiọi utom eken enyene nditiene ke edem. Nditọ iban Zion ekedi mbon ntañ-idem. Mmọ ekebana idem mmọ ye ñkpọkọbi ukot ye okpoho ubọk ye ñkpọ ofukidem ye uyara-ibuot, ñkwa-utọñ, mkpanuen, mkpanuen ibuo ye edisine ñkpọ ubọñ ye ukpuhọ ọfọñ, kpukpru se mbana-idem eyo mmọ okoyomde. Mmọ “ewewet isañ.” Ọfọñ-idem mmọ ye mme ñkpọ mbana-idem mmọ ekedi eke ñwut-idem. Mmọ ekeyom ndiwut iren-owo idem nte ke mme imọ imeye. Enyene akani ñke emi ọdọhọde ete “Se iyede oto ke se enamde eye.” Edi emi ikedighe ñke akpanikọ, ke ido nditọ iban Israel. Mmọ ekebana idem mmọ enyọñ-enyọñ, edi oro ikedighe ata uyai emi mmọ ekpenyenede, se mmo ekpekenyenede ekpedi mbana idem ke nti edu uwem ye nti ido Abasi.

Idiọk Edisine-Ñkpọ

Idiọk edisine-ñkpọ, kpukpru ini oto idut emi edude ke mfiak-edem. Ke mmọ efrede Abasi, iseri oduk edi ndien mmọ ekabade enyene uko ke nwut-idem. Mme owo ke mme idut emi edọhọde ete ke ntat-enyin odu ke eyo mfin, etie nte edọñ enyin ke ndisaña iferi ekan ndisine ñkpọ. Nnyan ọfọñ-ukot, mbio ọfọñ -ukot, anana ubọk ọfọñ, mme ọkpọhọde itọñ edisine-ñkpọ, mme idiọk edisine-ñkpọ emi ababade onyuñ osioñode ndido idem obon ke añwa ye mme mbio ọfọñ emi iban esinede esaña ke efak, edi ñkpọ esuene ye mbubiam ke enyin Abasi.

Abasi okowot unam onyuñ ada ikpa oro anam edisine-ñkpọ ọnọ Adam ye Eve ke ini mmọ ema ekenam idiọk-ñkpọ, Enye ñko inyuñ iyọhọ idiọk-ñkpọ ke eyo emi. “Ñwan okusine ñkpọ eren-owo ke idem, eren-owo okunyuñ esine ọfọñ-idem añwan ke idem; koro Jehovah Abasi fo esede kpukpru mmọ eke enamde ntem ke ñkpọ mbubiam” (Deuteronomy 22:5).

Ke ini esinede ukpọñ nnyin edisine-ñkpọ edinen-ido, iyekut ite ke ido edisine-ñkpọ nnyin ke enyọñ idem eyesaña ukem ye eke esit idem. Edi mmọ eke edude ke otu “mbuaha udim,” mme, mme owo eke eyomde ndisaña mkpere idaha ido ererimbot, ema ndisine ñkpọ ke ido ererimbot. Ukpọñ emi enyenede udọñ abaña Abasi, oro edi enye emi anyanarede ebine edinen ido ye edisana uwem itimke inyene ……….. mbubehe ibaña ndikut nte edisine-ñkpọ esie ebietde obufa edisine-ñkpọ eyo emi, nte enye ekerede abaña edisine-ñkpọ ye ñkpọ mbana esit idem esie. Enye emi biọñ ñkpọ spirit ọdọñde, ikereke ibaña ñwut-idem ye nte ido ererimbot etiede. Ndinem mme mmọ oro ekande mmọ ekuk esit; idighe se itimde ibehe mmọ, mmọ eyom ndinem Abasi esit.

Mbana Idem Emi Odotde

Edisana Spirit ama etiñ ebe ke Peter ete; “Ekubana idem enyọñ-enyọñ ke eridọk idet, ye erikọñọ ñkpọ mbana gold, ye edisine ediye ọfọñ-idem, edi eda edisine-ñkpọ eke midibiarake, kpa suñ-suñ Spirit eke enyenede iso but, ebana idem ke esit-esit uwem mbufo; koro oro edi se isọñde urua ke enyin Abasi” (1 Peter 3:3, 4). Ke ufañ Ikọ Abasi emi ke ukpọhọre ofuri ñkpọ esine. Edi owo esit idem eke ayamade, ọnọ uñwana ke ọkpọ iso ndien esin ata uyai ọwọrọ ada. Okposuk edi nte ọfọñ-idem owo emi enyenede suñ-suñ spirit etiede ubuene-ubuene, ñkpọ mbana minyuñ iduhe ndinam enye eye, edi nsuhọre-idem ye spirit Abasi emi odude enye ke idem eyewọrọ eyama esaña ye ubọñ emi akande nsem-nsem ñkpọ-uto emi ekpedade ekpuhọ ke itie esie.

Edidọk idet nte etiñde ke Ikọ Abasi, abaña ido edinam mbe adaña eke mme owo enamde idet mmọ, emi otode ke esit iseri emi oyomde nte ikpeyede eti-eti emi misañake ikekem ye spirit ata owo Abasi. Ikọ Abasi eneñere etiñ ọnọ nnyin ete ke edi ñkpọ but ñwan ndifat, mme ndikporo idet esie (1 Ñwed Corinth 11:6). Abasi ama ọdọhọ ete ke iyeda ibọ ye mme ufen efen idori mme owo emi edisinde ndikop nnyuñ ñkpono uyo Imọ ke idem, emi enyuñ ekoide-koi esaña ke usuñ iseri ye idiọk edisine-ñkpọ mmọ. Edisana uwem emi ayararede ke edu-uwem eyen añwan emi edide suñ-suñ ye ọsuhọre idem, asaña-utom krọs, emi esinede ñkpọ nte ọfọnde onyuñ asañade ekekem ye Spirit Eti-muk Christ ye ido eke midaha esuene inọ enyiñ Christ, emi eyewut idem ke usuñ nte enye anamde idet esie.

Sia owo esede enyọñ idem, idem owo emi edide ata owo ntiñ-enyin ke otu nnyin ekeme ndinam ndudue. Ke Ikọ Abasi, imokut idaha emi ifiọk owo etrede, ke ini Abasi ọkọdọhọde Samuel ekeyet kiet ke otu nditọ Jesse aran onim ke edidem Israel. Ke adaña emi akpa eyen Jesse ọwọrọde ada ke iso Samnuel, uyai iso esie ye usuñ nte Abasi okobotde enye ama ọnọ Samuel uyuhọ tutu enye ọdọhọ ete: “Ñkọm enye emi Jehovah ediyetde aran odu Enye ke iso” (1 Samuel 16:6). Samuel ama otim ekpere Abasi ekem nte Abasi etiñde ikọ ọnọ enye. Abasi ete: “Kuse enye iso, kunyuñ use nte enye okoñde idaha; koro mmesin enye: koro (mmensehe) nte owo esede; koro owo esede enyin, edi Jehovah ese esit.” Abasi ama emek akparawa emi ekeyibede onyuñ eyede iso, emi ekedade ke ikọt ukpeme ufene esọk Samuel. Abasi ama okut akpanikọ ke esit akparawa oro.

Ekpri ñkpọ nte pin ye mkpaha mme tai emi ekpahade ndida nnam edisine-ñkpọ ada ọfọn, edi se inende, edi ọkpọsọñ idiọk mbana-idem emi enamde ebe adaña, idighe se ifọnde ye ndisana ikọt Abasi, inyuñ idianke baba ñkpọ kiet ke uyai mme ido mmọ. Edisine-ñkpọ emi esinede ke ntak ufọn esie, añwam ndinam efiọk utọ edisine-ñkpọ eke odotde se ekpesinede ye emi midotke. Nte osuk edi ke ntak mbana-idem ikpọñ, mme usuñ efen iduhe nte ekpenamde man asaña ekekem ye ido Abasi ye edisana uwem? Emi otuk iban ye iren-owo ukem-ukem, koro iseri ke esit eren-owo edi se ibiomde enye ikpe inyuñ ibiatde ukpọñ esie ukem nte iseri ke esit eyen-añwan anamde. Edisine-ñkpọ ke ido ñwut-idem idighe se ifọnde ye eren-owo, kpa ye iban nde. Ñwed Abasi ọdọhọ nnyin ete: “Ekuma ererimbot ye se idude ke ererimbot. Edieke owo ekededi amade ererimbot, ima Ete iduhe enye ke esit, koro ofuri-ofuri se idude ke ererimbot, mbumek enyin ye ikpu-ikpu ubọñ uwem emi, itoho Ete, edi oto ke ererimbot. Ndien ererimbot ke ebebe efep, ye mbumek esie: edi owo eke anamde se Abasi amade ododu ke nsinsi” (1 John 2:15-17).

Nsio-nsio ufọk Abasi esisine utọ enyin-ọfọñ kiet ndiwut idaha mmọ. Ñkpọ emi ekedade ediọñọ mme akpa ikọt Abasi ekedi ukwọrọ-ikọ mmọ, nte mmọ ekedude uwem ye Enye emi mmọ eketienede ikedighe ke saña-saña edisine-ñkpọ mmọ. Nnyin imenyene idaha, ndien idaha oro ekpep nnyin ete ikusine ñkpọ nte ererimbot emade, edi yak isine nte odotde ye eyen Abasi, idighe ke ido eke ebede adaña, edi ke idaha emi ọfọnde.

Questions

MME MBUME

1. Nso ñkpọ mbana-idem emi ọsọñde urua akan ke eyen Abasi ekpenyene?
2. Nso ñkpọ iñwam ndikara mbana-idem owo Abasi ke ikpọhidem?
3. Nso ikedi idaha nditọ iban Israel ke ini ntiñ-nnim ikọ Isaiah emi?
4. Nso idi idaha nditọ Abasi mfin ke abaña ido edisine-ñkpọ ye mme ñkpọ mbana-idem?
5. Ñwan-ndọ Christ enyene nditim idem didie?
6. Nso edi ntak emi nnyin ikpefarade idem ke kpukpru ñkpọ?