Lesson 272 - Senior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Edieke mbufo edahadedo enọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo ke heaven eyenyuñ adahado ọnọ mbufo. Edi edieke mbufo midahakedo inọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo idinyuñ idahakedo ke ndudue mbufo” (Matthew 6:14, 15).Cross References
I Ọyọhọ Edidahado-Nnọ
1. Edidahado-nnọ eyen-eka nnyin ebem edinam emem ye Abasi iso, Matthew 5:23, 24; 18:15; Mark 11:25, 26
2. Edidahado-nnọ eke minyeneke adaña, edi se eyomde, Matthew 18:21, 22
3. Usuñ mbuọtidem enyene ndina iñwañ man ebọ ibọrọ eto Abasi, Mark 11:23-26
II Edisana Ima
1. Nyene ata ima nọ nditọ ete, Ñwed Mbon Rome 12:9, 10; 1 John 3:11-19; 4:7-11, 20, 21
2. Ema mme asua mbufo, Matthew 5:43; Ñwed Mbon Rome 12:14
3. Eda eti esio usiene idiọk, Matthew 5:44; Ñwed Mbon Rome 12:17, 19-21
4. Abasi ama mme idiọk owo, Matthew 5:45-48; Ñwed Mbon Rome 5:8
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAEdibem-iso Nnam Emem
“Mmọdo edieke adade enọ fo edi ke itie-uwa, onyuñ etide do ete, eyen-ete fo enyene ikọ ye afo, kpọñ enọ fo do ke iso itie-uwa, ka kebem iso nam emem ye eyen-ete fo, ndien di diwa enọ fo” (Matthew 5:23, 24).
Jesus etiñ mi ebaña eyen Israel emi akadade ñkpọ uwa esie aka ufọk Abasi, ndien ebet ini emi Oku edidide ndibọ enye ke ubọk. Edi ke utọ ini emi owo adade uwa aka ndiyom edidahado-nnọ nto Abasi, ke andinọ esisọsọp eti ete eyen-eka imọ enyene utọk ye imọ. Nso ndien? Nte enye edidọhọ, “Ke ndo-ndo oro nkurede uwa emi nyeka nnen-nnen mbine eyen-eka mi, nnyuñ nnam emem ye enye?” Baba, edi mbemiso enam ñkpọ efen, mbemiso eyak enọ enọ, enyene ndibem iso nnam emem emi, okposuk edi ekpọñde enọ emi kaña ke itie uwa.
Ndikpọñ enọ fo ke itie uwa etie nte utom, mme nda-mmana enọ emi ewade enọ Ọbọñ. Utom emi afo anamde ọnọ Abasi iñwumke mfri edieke afo enyenede ñkpọ ke esit fo abaña owo, mme enyenede iyaresit mme idiọk-esit abaña owo efen. Edieke afo ọkwọde ikwọ mme ọbọñde akam, mme anamde utom ekededi ke ufọk-Abasi mme ọkwọrọde ikọ edi enyene ñkpọ eke ededi ke esit fo abaña eyen-ete fo, se afo anamde idighe utom Abasi. Afo enyene ndinam emem nnyuñ nneñere kpukpru ñkpọ mbemiso Abasi ọbọ enọ fo.
Edi ekpri ñkpọ emi mme owo emumde ekama ke esit mmọ enam mmọ eduọk erikan. Oro edi se ibọde mmọ mfọn, odudu ye erikan ifep ke uwem mmọ, ndien mmọ ikemeke ndikọri ke Eti-Mbuk ibọhọke mmọ eda enye edinim ke itie-uwa enyuñ ekpọñ enye do. Edieke owo edide ke itie-uwa ndien enye eti ete ke enye-ete imọ enyene utọk ye imọ, enye enyene ndikpọñ enọ esie ke itie-uwa aka akanam emem ye eyen-ete esie, ndien afiak edinọ enọ oro, ndien Abasi eyebọ enye.
Nsuhọridem Ke Ndinam Emem
Ke abaña ekikere edidahado-nnọ, Ñwed Abasi ibatke mme anie edue. Ikọ Abasi oyom ete eneñere se ikakwañade enyuñ enam emem ke ekọm-urua kiet ekededi. Ndusuk ini eyekpa fi ñkpọ ndisuhọre idem fo ke iso eyen-eka fo eren mme añwan, mbọhiduñ mme oruk fo man osim itie emi afo ekemede ndidọhọ ete, “ami ñkekere nte mmenen, edi ndusuk mma ndue ofuri-ofuri. Nyom adahado ọnọ mi.” Ekeme ndidi akpanikọ nte ke enye ama akabade ekikere fo esin ke usuñ efen, ke ini se afo akanamde ekedide ke eti esit, edi edieke akabarede edi ñkpọ iduọ ke usuñ owo efen, enyene ndinam emem.
Edidahado-Nnọ
Spirit emi mikemeke ndidahado nnọ owo ọdiọk eti-eti. Okposuk edi ekeduede owo ata idiọk-idiọk, ndien enye ọdọhọ ete imọ imenen ndiyat esit mme ndinyene idiọk uduak mbaña owo emi ekeduede imọ, itie iduhe ke esit anditiene-Christ inọ unana edidahado nnọ owo. Jesus ọkọdọhọ ete, “Koro edieke mbufo edahadedo enọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo ke heaven eyenyuñ adahado ọnọ mbufo. Edi edieke mbufo midahakedo inọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo idinyuñ idahakedo ke ndudue mbufo” (Matthew 6:14, 15).
Se Ibiọñọde Akam
Ndusuk owo enyene mfina emi ọbiọñọde editiñ ikọ me ndikop ñkpọ me edikut usuñ, me edisaña isañ. Ndusuk ini mme owo enyene mme ñkpọ emi ebiọñọde akam mmọ. “Edahado enọ enye man Ete mbufo emi odude ke heaven okponyuñ adahado ọnọ mbufo ke ndudue mbufo” (Mark 11:25, 26). Afo emekeme ndinyene mbuọtidem ndimen mme ikpọ obot mfep, edi akam fo inyeneke ibọrọ ibọhọke afo enyene esit edidahado-nnọ. “Ndien ini ekededi eke mbufo edade ebọñ akam, edahado enọ” ndien mbuọtidem fo eyenam usuñ ana iñwañ ndibọ ibọrọ akam nto Abasi. Idimenke ñkpọsọñ ñkpọ ifep ibọhọke afo osio esit usua efep. Ukem nte emiade uruk ndido ndien enye osioro uyo abuaha ọtọ kiet ndikwọ, kpa ntre ke edidiana kiet ke otu nditọ-ete anam Spirit Abasi anam utom. Afo ukemeke ndidu ke emem ye Abasi, edieke odude ke utọk ye eyen ete fo.
Ndusuk ini mme owo edọhọ ete imadahado inọ eyen-ete imọ edi ke esit mmọ, mmọ enyene udu. Edieke esiakde enyiñ owo emi ekeduede mmọ ndo ndo oro akani utọk oro afiak edemere. Mbuọtidem ididuhe ke idem owo oro ndien enye eyedọhọ ete, “Enye ama abiaña mi ini kiet.” Nte nyedahado nnọ enye “tutu ikatiaba?” Nte Peter okobupde. Ke ibọrọ Christ ama ọsọñ etiñ ete, “Ndọhọke fi nte utim ikatiaba; edi tutu osim ikatiaba ke itie ata ye duop” (Matthew 18:21, 22).
Mfọn Ke Edidahado-Nnọ
“Edieke eyen-ete fo eduede fi, sua nọ enye; ndien edieke enye atuade mkpọfiọk, dahado nọ enye. Edieke enye eduede fi utim ikatiaba ke usen kiet, onyuñ afiakde etiene fi utim ikatiaba ke usen kiet edidọhọ ete, Mmatua mkpọfiọk; ana nte afo adahado ọnọ enye” (Luke 17:3, 4). Jesus ikekpepke ite eyọyọ mme ekop mbọm ebaña ndudue ke ufọt owo kiet ye eken. Edieke eyen-ete fo eduede fi, sua nọ enye; edieke enye atuade mkpọfiọk, dahado nnọ enye. Ndien ke adahadedo ọnọ enye, fre baña ndudue esie. Ukeme ndinam emi, oyom mfọn Abasi. Afo enyene ndibọñ akam nnyene mfọn nte ekemde afo ndida nnam oro. Ekeme ndidi ama efen ọnọ ini kiet; ndien afo ọtọñọ ntak odomo idaha mfọn fo ke ndidahado nnọ ọyọhọ ikaba. Ndien edieke otibede ọyọhọ ikata, afo uyomke ndiduọk mfọn fo ofuri-ofuri, nte omoyom? Nte ọkpọbọrọ ebeñe edidahado ọyọhọ ikata ete, “Ami ndifenke?” Edieke etiede nte ukemeke ndidahado, emekeme ndisuhọde nnyuñ mbọñ akam ete Abasi ọnọ fi ọyọhọ mfọn ndinam ntre. Oro edi se eyomde man enam item Jesus.
Ibaña Edem
Ini efen eyen-ete fo eduede fi, afo eyefiọk se edinamde: “sua nọ enye” – idighe ye usua, edi ye ima eyen-ete. Ndien edieke owo edide ke ọtọ fo onyuñ edue eyen-ete efen ke ndibaña enye ke idiọk ti ete ọdiọk ukem-ukem nte enye ekpetiñde ye afo. Sua nọ enye! Utọñ emi okopde-kop onyuñ ọdiọk ukem ukem nte edeme emi etiñde-tiñ. Ibaña edem edi editọ mkpasip ubahade, ndien mmọ emi ekopde enyene ndisua nnọ mmọ emi etiñde. Jehovah asasua “Owo eke edemere utọk ke otu nditọ ete kiet” (Mme Ñke 6:19).
Ima Eke Ọfọnde Ama
Edi mmem-mmem ndima ndusuk owo. Mme Publican ekema mmọ emi ekemade mmọ. Onyuñ emem ñko ndidahado nnọ ndusuk owo – edieke mmọ edide mme ufan nnyin. Edi Jesus ọnọ ewuhọ ete: “Ema mme asua mbufo, enyuñ ebọñ akam eyom ufọn mmọ eke enamde mbufo isin-enyin” (Matthew 5:44). Nte afo emekeme ndima owo emi osude nsu adian fi, emi etiñde ñkpọ abiat enyiñ fo? Owo emi okotukde fi onyuñ esinde fi ke ndek? Nte emekeme ndidahado nnọ enye? Nte afo ọmọfọn ido ye enye ke ini ifet odude? Mme afo asasaña akanare etiñ ikọ abaña enye?
Ini efen emi afo okutde asua fo ke unana, ñwam enye. Afo emekeme ndikere ete enye idiyomke uñwam fo, edi nte amakam ododomo? Afo ọdọhọ ete enye edi idiọk owo – Jesus ama adia udia ye mme Publican ye mme idiọk owo. Abasi ọnọ edim ọsọk mme anam ukwañ-ido. Utin onyuñ ayama ukem-ukem ọnọ mme anam ukwañ-ido ye nti. Edieke afo ọfọnde ido ye mme ufan fo ikpọñ-ikpọñ, afo ada nso ọkpuhọde ye mme Publican? “Mbufo efọn ema ndien kpa nte Ete mbufo ke heaven ọfọnde ama” (Matthew 5:48).
Owo emi Akadahadedo Ọnọ
Odudu Eti-mbuk (Gospel) ndikpuhọre esit owo nnyuñ ntọ spirit edidahado-nnọ ke esit oro eneñere ọwọrọ ada utibe-utibe ke mbuk uwem owo kiet emi akakade ñkpọkọbi ke anyan ini, emi ekesikotde “Aba ye ition.” Ndusuk ekpri ibat owo ekpekeme ndidahado ke utọ ndudue emi owo emi akadahadedo ọnọ owo.
Ke ini enye edide isua efurekiet, enye ọkọkpọñ obio esie Providence ke Rhode Island onyuñ asaña aka edem usop utin. Enye awat ke ekpri moto oduk ke obio Tacoma ke okoneyo, ke ndo-ndo oro ema ekewot owo ema. Ema emum enye, ekpe ikpe enyuñ ekọbi enye isua edip ye ition ye ọkpọsọñ ufen. Ke ediwak isua enye okut ukut, ọkpọsọñ ufen emi ekpenọde ata akpatre idiọk owo. Ke utit ọyọhọ isua edip ye kiet, ema esio enye ke ufọk ñkpọkọbi, “idem esie ye ekikere ekpere ndibiara mma, anana ebiet iduñ, anana ufan ye eti enyiñ.” Enọ enye ñwed isañ ndika Portland. Ke ñkpọ nte usen inañ enye oyo ke Portland oyom utom, inyeneke se adiade me ebiet eke anade ede idap. Ke akpatre enye ọsuhọde aka ke akani ebọp Burnside ndiduọk idem esie ke mmọñ. Ekpeme ebọp oduri enye, ọsuhọde aka ke ukwak ebọp onyuñ ọdọhọ enye ete, “Afo ukemeke ndinam oro.” Nte “Aba ye ition” afiakde edem enye okut idiọñọ Apostolic Faith. Do ke esit ufọk Abasi enye okut ete ke idu ye mme ufan.
Ọkwọrọ-ikọ okosuk ọkwọrọ abaña idiọk udọ ke okoneyo oro. Ke akpatre, Aba ye ition emenede ubọk esie ke enyọñ ndibọ akam nnyuñ ñka ñkpọ itie eseme ñkọbọñ akam, ndien Abasi “ama eyet ukpọñ esie asana nte snow.” Okoneyo usen kiet nte enye osuk etiñde abaña mbuk uwem ye erikabare esit esie, owo kiet osuk etie ko ke edem-edem esit ufọk Abasi akpañ utọñ. Enye ama adaha ada onyuñ efehe osuhọde isọñ. Owo kiet emi okosuk enemede nneme ye esen owo emi etiñ ọnọ Aba ye ition ete owo emi ọfiọk ñkpọ abaña enye.
Aba ye ition ama etiene owo oro osim San Francisco onyuñ okut enye ke obio ye ke Ufọk-ibọk Obio oro. Enye ama ebine andikara ufọk-ibọk onyuñ ebeñe enye ete ọnọ imọ utom. Ke ini ekebupde enye ebiet emi enye ekebemde iso anam utom enye ọbọñ akam ọnọ Abasi onyuñ etiñ mbuk esie. Andikara oro ama atua nte enye osuk akpañde utọñ. Enye ama anyan ubọk esie ọkọm Aba ye ition onyuñ ọdọhọ enye ete editọñọ utom.
Ke ini ifet okodude, enye ndisobo ye esen owo emi, enye ama okut ete ke enye ọkọdọñọ akpai-kpai ikọñ ọkpọ asak-edem. Ke ini edọhọde enye okot Ñwed Abasi, Aba ye ition okokot ọnọ enye abaña Idiọk Udọ. Ke ini mmọ esuk enemede nneme, owo oro ada ubọk esie odori akani owo ñkpọkọbi emi ke idem onyuñ obup ete: “Nte afo emekeme ndidahado nnọ mi ke idiọk emi ami ñkanamde fi?” Owo mkpọkọbi emi ọbọro ete, “Afo unamke mi baba idiọk kiet. Nte emekeme nditiñ nnọ mi mbaña eka mi?” Enye ọdọhọ ete, “Ami mfiọkke ñkpọ mbaña ikọt fo, edi ami ndi owo oro akanamde akwa idiọk-ñkpọ uwot-owo emi ekesinde afo aka mkpọkọbi.” Enye ọdọhọ ete, “Ami nyom fi adahado ọnọ mi ke ediwak isua emi afo akabiatde ke esit ufọk mkpọkọbi.”
Owo emi ekedi ata andiwot owo oro, emi Aba ye ition akabiatde isua edip ye kiet ke ufọk mkpọkọbi, ke ntak idiọk-ñkpọ esie! Ndien enye ekebeñe Aba ye ition ndidahado nnọ enye. Owo mkpọkọbi emi ama ada ekikere esie aka edem, ekekere abaña ediwak isua emi enye akabiatde ke ufọk mkpọkọbi. Ekere abaña ufat ubọk emi enye akakamade asaña ke isua iba. Enye ekere abaña ubọk ikpa edip ye duop emi enye ọkọbọde ke itie ubọ-ikpa, ye ini emi etighade enye ke ukot ọkọrọ ye mme urua emi enye akabiatde ke ufọk mkpọkọbi esit isọñ. Enye ekekere ete ke imọ ibeñeke idem ndidahado nnọ ke isọñ esit imọ. Enye ama ọkpọñ owo oro onyuñ oduk ekpri ubet ikpọñ. Enye esin usuñ, ọtọñọ edọñ ke isọñ emi esinde itiat ọbọñ akam.
Ke ñkpọ nte hour ita enye ama efre abaña kpukpru ñkpọ eken, etiñ ikọ, ọbọñ akam, onyuñ añwana mbọk ye Abasi ebeñe ata spirit edidahado. Ke akpatre, uyo ọdọhọ ete, “Dahado nọ enye ke ntak Mi.”
Enye ama afiak aka onyuñ omum owo oro ke ubọk esie, onyuñ ọdọhọ ete, “Ami mmadahado nnọ fi ke kpukpru unan emi afo ọkọnọde mi, edi afo eyebeñe Abasi efen ọnọ fi ñko.”
Ke ini ke ini Aba ye ition ama ekeme ndikop enye osuk etiñde ete, “Abasi nyene mbọm baña mi idiọk owo.” Ndien Abasi ama enyene mbọm onyuñ anyaña enye. Ke usen ifañ ema ekebe, edue-ndudue oro akpa esine ke ubọk owo emi akadahadedo ọnọ enye ke utọ ndudue oro.
Ke oro ama ekebe, Aba ye ition ama ọnyọñ okodu ye Ọbọñ: ke ebiet nsinsi iduñ ye “obufa enyin” ikereke Aba ye ition ñko, enye eyesobo ke efak gold, owo emi akanamde enye ọbọ utọ ukut oro. Mmọ mbiba ema ebọ edifen eto Abasi Mbọm.
Questions
MME MBUME- Ikafañ ke owo akpadahado ọnọ eyen-eka esie?
- Nnyin inyene ndinam didie ye mme asua nnyin?
- Abasi anam didie ye mme idiọk owo ke uwem emi?
- Ewe Ikọ Abasi owut ete ke unana edidahado nnọ ọbiọñọ akam nnyin?
- Afo akpanam nso ke ini owo ayatde esit ye afo?
- Ekeme ndiwut ima nditọ-ete didie?
- Ima owo Abasi ọkpọkpuhọre didie ye eke ndiọi owo?
- Usiene enyene anie?
- Ikọ emi ọwọrọ didie? “Yak ima okusaña ye mbubik.”