Lesson 273 - Senior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Esine ofuri ñkpọ-ekọñ Abasi, man mbufo edikeme ndiñwana ye ñkari Satan” (Ñwed Mbon Ephesus 6:11).

Cross References

I Akwa Utom

1. Ke odudu emi otode Abasi, Jesus ama ọdọñ Ufọk Abasi Christ ete eka ekekpep ofuri ererimbot, Matthew 28:18-20; Mark 16:15; Utom Mme Apostle 5:20; 8:1, 4

2. Kpukpru mme andinim ke akpanikọ ke ofuri emana enyene ndisọñọ ññwana ke abaña ikọ mbuọtidem, emi ema ekeyak ini kiet ko esin nti ikọt Abasi ke ubọk, Ñwed Mbon Philippi 3:1-3; Jude 3

3. Mbon-ekọñ Abasi inaha nte eyak ñkpọ ndomo kiet otimede akpanikọ Abasi, I Ñwed Timothy 4:1-3, 13; 2 Ñwed Timothy 3:1-5; 4:1-8; Ñwed Mbon Galatia 1:6-9; I Ñwed Corinth 16:22; Deuteronomy 12:32; Eriyarare 22:19

4. Mbon-ekọñ Abasi enyene ndiñwana eti eñwan mbuọtidem, Ñwed Mbon Ephesus 6:10-18; 1Ñwed Timothy 6:11-14; 2 Ñwed Timothy 1:6-8, 13, 14; 2:1-15; 1 Peter 5:8, 9

5. Idorenyin ediset ke mkpa edi se imumde owo-ekọñ Abasi ikama ke mme usen idomo ye eñwan, Ñwed Mbon Philippi 3:4-21; 2 Ñwed Corinth 4:16-18; 5:1-4; 1 Ñwed Thessalonica 4:15-17; 2 Peter 1:10, 11.

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Mbon-Ekọñ Abasi

Mbon-ekọñ Abasi edi ata idem Christ, ufọk Abasi emi eñwanade ye idiọk-ñkpọ ke ererimbot emi. Okposuk edi nte ufọk Abasi miduhe ke añwa ekọñ utọ eke ererimbot emi, emi asañade ye afai ye uduọk-iyip, edi eke mmọ edi ekọñ ke ñkañ spirit emi onyuñ ọyọhọde ye ediwak ñkpọ unọmọ ñko. Ata ikpọ idaha edu enọ nti mbon-ekọñ Christ emi eduọkde iyip mmọ ke ntak ikọ-ntiense mmọ, enyuñ enyimede ndikpa man mmọ emi ekeyomde ndiwọñọde mme ndibiat akpanikọ Abasi ekukeme ndinam ntre.

Tutu Christ ọtọñọ ntak edi, ekọñ nditọ Abasi eyesuk aka iso ọyọhọ ye ñkpọ ndik ye unọmọ ukem nte ekọñ eke ererimbot emi ọyọhọde ye ñkpọ ndik ye nsobo. Ñkpọ ekọñ nditọ Abasi idighe eke obukidem, edi, edi eke spirit; enyuñ edi nti, enyuñ ekeme ndiwuri ñkpọsọñ ebiet. Ekọñ ufọk-Abasi emi osuk akaka iso, ibiatke ini inyuñ itreke tọñọ nte idiọk-ñkpọ ọkọtọtọñọ; idinyuñ itreke tutu Jesus Christ abiat akpatre usua emi edide mkpa (Kot 1 Ñwed Corinth 15:24-28).

Akpanikọ Ye Nsu

Ata ọkpọsọñ ekọñ ofuri ererimbot ke ekpere. Akananam asua, emi edide ererimbot, obukidem ye andidiọk isinke ifik iñwana ye ikọt Abasi nte emi anamde ke eyo emi. Ata mbuọtidem ye edisana uwem iwakke ndidu ke esit mme owo aba. Ke kpukpru ebiet, ye ke kpukpru efak ye obio ke ofuri ererimbot, mme asua akpanikọ Abasi emi ke efehe esọp esuan mme nsu emi esobode ukpọñ owo. Ikọ Abasi osim kpukpru ebiet, edi mbuọtidem emi ekeyakde esin nti ikọt Abasi ke ubọk ini kiet ko edi ata nsọñ-urua ñkpọ emi owo misọpke ndikut.

Ikọ Amos osu: “Ọbọñ Jehovah ọdọhọ, ete, Sese, ini ke edi, ndien nyedọñ akañ utom ke isọñ, idighe akañ udia, inyuñ idighe nsatitọñ mmọñ, edi eke edikop ikọ Jehovah: ndien mmọ eyediyo, ọtọñọde ke inyañ kiet tutu osim ke inyañ eken, enyuñ eyọrọ ọtọñọde ke edere tutu osim edem usiaha-utin ke eyom ikọ Jehovah, edi idikwe” (Amos 8:11, 12).

Sia ukwañ Ikọ Abasi ama akasuana ke ererimbot ntem ye nsu-nsu ido ukpono Abasi, ye mme ñka ye ubahade ye abiaña, akamba mbiomo odoro mbon-ekọñ Abasi ke idem nditie ñtiense mbaña akpanikọ Abasi. Ñwed Abasi etiñ abaña mbiomo emi: “Ke erinam kpukpru ñkpọ etre nsuk-uyo ye eneni; man mbufo ekunyene ubiom-ikpe, ekunyuñ enyene ndudue, edi edi nditọ Abasi eke enanade ndo ke ufọt ñkwakwaña ye idiọk emana; emi mbufo ke eyayama ke otu mmọ nte ntantafiọñ ke ererimbot, emenere ikọ uwem ewut owo” (Ñwed Mbon Philippi 2:14-16).

Ikọ-ntiense mbon-ekọñ Abasi omum akpanikọ Abasi akama ke ererimbot emi idiọk-ñkpọ ama akanam okim; ndien erinyaña ukpọñ owo ọkọñọ ke ufọk Abasi emi ekwọrọde akpanikọ enyuñ ewade idem ke ntak Christ. Ke ukpere edem ini emi otimde ekpere editọñọ ntak ndi Jesus ke isọñ, eyom mbon-ekọñ Abasi etim ebọñ akam enyuñ eyire ke mbuọtidem man ikọ-ntiense mmọ edoro Christ udori, ndien mme ukpọñ eyemana eduk ke obio ubọñ Abasi oto ke mme utọ edinam emi.

Nsu-Nsu Ukpep-Ñkpọ

Ñwed Abasi eneñere ọsọñ uyo etiñ ete yak edianare ekpọñ mmọ emi ekwañade Eti-Mbuk Jesus Christ. Owo inyeneke ndisio mme ndidian ñkpọ ke esit; koro Ñwed Abasi etiñ se Abasi aduakde abaña oruk owo emi: “Idem akpa mi koro mbufo ewarade ntem edianare ekpọñ Enye emi okokotde mbufo ke mfọn Christ, ekabade ebine Eti-mbuk eke edide isio; eke midighe Eti-mbuk eñwen, edi enyene ndusuk owo eke etimerede mbufo, enyuñ eyomde ndikwaña Eti-mbuk Christ. Edi ekpedi nnyin ke idem nnyin idi idikwọrọ, okponyuñ edi angel edito ke heaven ọkwọrọ Eti-mbuk ọnọ mbufo ọkpuhọre ye se nnyin ikọkwọrọde, osuk ọdọdiọk ọnọ andikwọrọ oro. Nte mma mbemiso ndọhọ, ntre ke ntọñọ ntak ndọhọ ke emi nte, Edieke owo ekededi ọkwọrọde gospel ọnọ mbufo ọkpuhọre ye se mbufo ekebọde, osuk ọdọdiọk ọnọ owo oro” (Ñwed Mbon Galatia 1:6-9).

Ido edidian mme edisio ñkpọ mfep ke ikọ Abasi, nnyuñ ñkwọrọ se midighe ofuri akpanikọ eti-mbuk Christ, edi idiọk-ñkpọ emi awakde akan ke ererimbot mfin. Utọ idiọk edinam emi oto andidiọk; ndien ata ekese owo eduọ eduk ke abiaña emi sia mmọ midaha edu ukpono Abasi mmọ idomo ye Ikọ Abasi. Edieke mbon ekọñ Abasi mitiñke ofuri akpanikọ Abasi, mmọ ñko eduk ke isuñi Abasi.

Paul ama ọfiọk abaña utom mbon abiaña emi, oro esin enye ete, “Koro nnyin itiehe nte ediwak owo emi enyanyam ikọ Abasi eñwana udori; edi itiñ ikọ ke Christ ke iso Abasi” (2 Ñwed Corinth 2:17). Ke ufañ Ikọ Abasi emi ñko ikọ Greek emi ekabarede anam nnyin idiọñọ ete ke ediwak owo ekama Ikọ Abasi nte ñkpọ urua eyom udori (Kot Ñwed John 2:16; Utom Mme Apostle 8:18-21; 1 Peter 5:2; 2 Peter 2:1-3).

Ukem ñkpọ emi ke Isaiah ekemen owut ke Akani Ediomi ke ini enye etiñde abaña mfiak edem Nditọ Israel: “Silver fo amakabare edi ifuọ, wine fo amakabare edi mmọñ” (Isaiah 1:22). Mi ekikere edi: “Mme andinyam ebuak wine fo ye mmọñ.” Ke ibio-ibio ama esidu mme enyam wine emi ebuakde mmọñ ke wine mmọ enam enye awak enyuñ enyam ukem-ukem nte enye emi owo mibuakke mmọñ. Eda eti-mbuk edomo silver ye eti wine (kot ke Psalm 12:6; Isaiah 55:1). Mme nsu-nsu anditiñ ntiñ-nnim ikọ ema ebuak nnen-nnen akpanikọ Abasi ye mme ñkpọ efen enyuñ ebiat enye. Ema enyuñ eda mmọñ nsu ebuak ke wine erinyaña ukpọñ ndien ofuri eboho ebiara inyuñ inyeneke aba inem. Owo ikemeke ndida ekikere mme ifiọk owo mbuak ye Eti-mbuk Jesus Christ. Ndibuak mmọñ ke Eti-mbuk akpanikọ anam enye inyeneke aba ufọn. Eti-mbuk Jesus Christ anyan ubọk owut Spirit ye odudu Abasi, okure ke oro, iyomke uñwam owo (Kot Matthew 9:16, 17; 1 Ñwed Thessalonica 2:13; 1 Ñwed Corinth 2:4).

Anditiene-Christ inyeneke ndidian mme ndisio ñkpọ ke Ikọ Abasi sia enye okponode Andibot ye Andinyaña enye, enye enyene ndibọ Ikọ Abasi ukem-ukem nte ekenọde. Abasi ama etiñ ayarade se Enye oyomde, onyuñ oyom enam se enye eketiñde. Ata akpan idiọñọ nsu-nsu anditiñ ntiñ-nnim ikọ edi enye ndisin ndida ofuri Ñwed Abasi nte idaha edu uwem owo Abasi. Owo Abasi onyime ofuri Ikọ Ñwed Abasi koro Ñwed Abasi ọdọhọde ete, “Kpukpru ñwed, eke edade odudu Spirit Abasi ewet enyuñ edi se ifọnde ndida ñkpep owo ñkpọ, nnyuñ nsua nnọ owo nyuñ nnam owo esaña, nte enende, nnyuñ nteme owo edinen ido; man owo Abasi enyene ọyọhọ ifiọk, onyuñ ebeñe idem ke kpukpru nde ndinam eti utom eke ededi” (2 Ñwed Timothy 3:16, 17). Ke ntre mbon-ekọñ Abasi eda ye akpanikọ Abasi eñwana ye mmọ emi eyomde ndikpuhọre akpanikọ Abasi ke usuñ kiet ekededi, man ekudian ekunyuñ esio ñkpọ ke esit! Edinam ekededi efen edi ndisime, onyuñ ọwọrọ ndiyak idem nnọ mme asua Eti-mbuk ekan. (Kot 2 John 9, 10).

Mme Anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abiaña Ye Mme Ekpeme Erọñ Abiaña

Ọfọn ndinọ mme anditiene-Christ item ke eti ini koro midighe kpukpru mmọ emi ekotde enyiñ Christ edi ata nditọ Abasi. Ñwed emi Paul ewetde ọnọ Ufọk Abasi ke Corinth eteme nditọ Abasi ete ekuyak mmọ emi ekotde idem mmọ mme asaña utom Christ ke ini mmọ midighe ebiaña mmọ, edi yak edomo mbuọtidem mmọ ese. “Oruk owo emi edi mme apostle abiaña, mme anam-utom ñkari emi eforode mme apostle Christ. Inyuñ idighe utibe-ñkpọ; koro kpa Satan ke idem esie ke oforo angel uñwana. Ntre ke idighe utibe-ñkpọ edieke mme asaña-utom esie eforode mme asaña-utom edinen ido: edi utit mmọ eyekem ye ubọk-utom mmọ” (2 Ñwed Corinth 11:13-15).

Ediwak usuñ edu ke ñwed Abasi ndida ndiọñọ mme asaña utom Satan emi. Ke eyo Jeremiah, Enye ama ada Ikọ Abasi eneñere asua ọnọ mme ekpeme-erọñ abiaña oro, “ekpedi nte mmọ ekedade ke odu Mi, enyuñ enamde ikọt Mi ekop ikọ Mi, mmọ ekpekabare mmọ ndien esio ke idiọk usuñ mmọ, ye ke idiọk ido mmọ” (Jeremiah 23:22). Edieke owo okotde idem esie asaña utom Christ, ndien enye isọñke uyo isua inọ idiọk-ñkpọ, ukwañ ido ye kpukpru ndek ndek ido; edieke enye mitemeke inyuñ ikpe ye mme owo man mmọ ekabare esit ekpọñ idiọk-ñkpọ mmọ enyuñ eyom mbọm Abasi ye erifen ke mme idiọk-ñkpọ mmọ, idighe Abasi ọdọñ enye utom oro, enye esine ke otu mme nsu-nsu anditiñ ntiñ-nnim ikọ ebiaña. Etop esie ikpuhọkede, etie ukem-ukem nte emi Ezekiel akasuade ọnọ mmọ emi eketiñde ntiñ-nnim ikọ “eke otode mmọ ke esit” enyuñ etienede “spirit idem mmọ” “minyuñ ikwe baba ñkpọ kiet!” (Ezekiel 13:2, 3). Ñko edieke etop emi edade esọk mme owo misañake ikekem ye se Ñwed Abasi ewetde, item oro itoho Abasi: “Ebup ewuhọ ye ñwed ntiense: ke mmọ minyimeke ndidọhọ nte ekemde ye ikọ emi, ke edi mmọ eke midikwe usiere” (Isaiah 8:20).

Ọyọhọ usuñ ita emi ekpedade ediọñọ mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ nsu oto mme ikọ emi Christ eketiñde: “Ekpeme idem ebak prophet abiaña emi efọrọde ikpa erọñ edi ke ọtọ mbufo, kpa ke ini mmọ edide anawuri-ekpe ke esit mmọ. Mbufo eyeda mfri mmọ efiọk mmọ. Nte owo etet grape ke ñkukim, mme etet fig ke mbarekpe? Ntre ke kpukpru eti eto eñwum eti mfri, edi mbiara eto eñwum idiọk mfri. Eti eto ikemeke ndiñwum idiọk mfri, mbiara eto inyuñ ikemeke ndiñwum eti mfri... Ntre ke mbufo edida mfri mmọ efiọk mmọ” (Matthew 7:15-20). Ntre nditọ Abasi ese mme mfri emi eto eñwumde, enyuñ eda mfri edinen ido efiọk eti eto.

Ndisọñọ-nda Ke Usen Idiọk

Ke ini mbon-ekọñ eyomde ndika ekọñ, esinọ mmọ item man mmọ efiọk se enyenede ndinam ke ini esimde iso ekọñ. Abasi ñko onyuñ eteme ikọt Esie se mmọ enyenede ndinam ke iso ekọñ, ke nde ke nde man owo-ekọñ Abasi ọdiọñọ se Ebe-Iso Ekọñ esie oyomde oto enye. “Mmọdo eda ofuri ñkpọ-ekọñ Abasi, man mbufo edikeme ndisọñọ nda ke usen idiọk, enyuñ esọñọ eda ke ema ekenam kpukpru ñkpọ” (Ñwed Mbon Ephesus 6:13). Ke ndidian ke item emi ọdọhọde isine ofuri ñkpọ ekọñ Abasi man ikeme ndiñwana ye asua Eti-Mbuk, Enye ọnọ item ñko abaña edu uwem owo-ekọñ Abasi. Edu-uwem oro edi nditim mkpeme nnyuñ ññwana ye mme asua akpanikọ Abasi. “Osuk ọdọdiọk ọnọ owo eke edinamde utom Jehovah enyọñ-enyọñ! Onyuñ osuk ọdọdiọk ọnọ owo eke emende ofut esie ke iyip efep” (Jeremiah 48:10). Ñko nnyin imokut ke item emi Paul ọkọnọde Timothy akparawa ọkwọrọ ikọ, Paul ewet ete: “Tim kpeme idem fo ye se afo ekpepde owo. Yire ke erinam utom emi; koro ke erinam ntem afo eyenyaña idem fo ye mmọ emi ekopde uyo fo” (1 Timothy 4:16). Ekeme ndida mme itie Ñwed Abasi emi nte mme item emi enọde mbon-ekọñ Abasi, edieke ekpemede enyuñ enimde mme item emi, mmọ eyeda erikan esọk mbon-ekọñ Christ.

Questions

MME MBUME

1. Mme anie edi ndusuk asua mbon-ekọñ Christ?
2. Nso idi ntak emi minaha nte enyene ebuana ye mmọ emi ekwañade Ikọ Abasi?
3. Siak mme nsio-nsio usuñ emi ekemede ndida ndiọñọ mme nsu-nsu anditiñ ntiñ-nnim ikọ.
4. Nso idi ntak emi midotke owo Abasi ndisio ñkpọ mme ndidian ñkpọ ke Ikọ Abasi?
5. Nso ntọt ke Ñwed Abasi ọnọ abaña edikwọrọ “Gospel efen”?
6. Ikọ emi ọwọrọ didie: “Mbufo edida mfri mmọ efiọk mmọ”?