Lesson 263 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Etiñ enyin esaña ke emem ye kpukpru owo; enyuñ esaña ke edisana ido; koro esiode oro efep, baba owo kiet idikwe Ọbọñ” (Mme Hebrew 12:14).Notes
Obufa Uwem
Ke ukpep-ñkpọ emi, nnyin ikpep ibaña uwem anditiene Christ. Ke ema ekeñyaña owo, enye odu obufa uwem. Ema ekpuhọre uwem esie ndien enye iduhe uwem aba nte enye ekesidude mbemiso edinyaña enye. Enye iduhe uwem nte mmọ emi midiọñọke Abasi. Enye inamke nte mme anam idiọk enamde. Jehovah ọkọdọhọ Nditọ Israel ete ke mmọ eyedi “akpan inyene... ekan kpukpru obio” enọ Imọ edieke mmọ edikopde uyo Esie (Exodus 19:5). Jesus oyom ikọt Esie edi “asak-ubọk ikọt Esie emi isinde esit inam nti utom” (Titus 2:14).
Owo Abasi iduhe aba ke idiọk-ñkpọ, edi odu “ke Christ,... obufa owo: ñkani ñkpọ ema ebe efep: sese, emekabare edi mbufa” (2 Ñwed Corinth 5:17). Ke ema ekenyaña owo, efen enyuñ esio mme idiọk-ñkpọ efep ke uwem esie. Nte enye ọbọñde akam onyuñ ayakde uwem esie, Abasi eyeyet enye asana. Nnyin ima ikpep ibaña edinam asana ke ọyọhọ ukpep-ñkpọ 232 ye 238. Jesus ama ọbọñ akam ọnọ mbet Esie, ete: “Da akpanikọ Fo dianare mmọ nim nọ Idem Fo: ikọ Fo edi akpanikọ” (John 17:17). Jesus ama ọbọñ akam ete yak edidiana kiet odu ke otu mbet Esie (John 17:21). Edinam asana ada edidiana kiet ye ata edidi kiet edi. Mme owo emi anamde esana esidu ke esit kiet. Ema enọ uwut ñkpọ ete ke erinyaña ukpọñ ebiet ndisibe eto nduọk, ndien edinam asana ebiet ndidọk etak eto oro nsio ye oruñ. Uwut ñkpọ efen osuk owut ete ke uduot idiọk-ñkpọ ke owo “akani owo” edi se ekọñde ke krọs ke ini enyañade owo, edi ke ini eyetde enye asana “akani owo” oro akpa. Ke edinọ ñwed esọk mbon Ephesus, Paul ọsọñọ mmọ idem ete esio “akani owo” eduọk, emi ekemde ye ido uwem mbufo ke eyo oko, enyuñ emen “obufa owo esine, emi ebotde ebiet Abasi ke edinen ido ye edisana ido akpanikọ” (Ñwed Mbon Ephesus 4:22-24).
Paul ama ewet ọnọ Mbon Colossae ete ke ndisine “obufa owo” eyenam anditiene-Christ enyene mbiet Abasi emi okobotde enye (Ñwed Mbon Colossae 3:10). Esit esie esine ke ñkpọ enyọñ akan ke se enye enyenede ke isọñ (Ñwed Mbon Colossae 3:2). Mme ñkpọ spirit edi akpa ke uwem esie mbemiso mme ñkpọ obukidem. Ke esit esie edi emem Abasi akara, ima onyuñ odu, “emi edide se ibọpde uwem adiana inam ọfọn ama” (Ñwed Mbon Colossae 3:14, 15). Ñkpọ kiet emi ọsọñọde ete ke owo edi mbet Jesus edi ndinyene ima nnọ mbon Abasi efen, koro Ñwed Abasi ọdọhọ nnyin ete: “Mbufo ema ema kiet eken, kpukpru owo eyeda oro efiọk ete mbufo edi mbet Mi” (John 13:35).
Ke ebede ndinyene ima ke esit, mme enọ mfọn owo Abasi efen eyenyuñ edu. Ke “mbunwum spirit” esine “idaresit ye emem ye ime, ye mfọn-ido, ye eti ido, ye edinam akpanikọ, ye ifure-ifure ido, ye mfara ke idem,” ọkọrọ ye ima. (Ñwed Mbon Galatia 5:22, 23). Owo ekeme nditiñ mbaña owo Abasi oto ke uwem emi enye odude. “Mbufo eyeda mfri mmọ efiọk mmọ” (Kot Matthew 7:15-20). Edieke owo, mme eyenọwọñ mme akamba owo mitiñke akpanikọ afo eyefiọk ete ke enye ibọhọ ata erinyaña, koro Ñwed Abasi ekpep ete “Ekusu nsu enọ kiet eken, koro mbufo ema ekesio akani owo ye utom esie eduọk” (Ñwed Mbon Colossae 3:9). Edieke owo mbre fo kiet ọdọhọde ete imenyene erinyaña edi enye ayat esit onyuñ abiat ibet ke ini ñkpọ oro midighe nte enye okoyomde, midighe enye etiñ idiọk ye ndek ndek ikọ, afo eyefiọk ete erinyaña esie iduhe aba, koro Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Edi ke emi mbufo enyuñ eduọñọ kpukpru ido emi; esio iyaresit, ye ifuresit, ye udu, ye idiọk ibaña, ye mbubiam ikọ ke inua mbufo efep” (Ñwed Mbon Colossae 3:8).
Jesus, Uwut Ñkpọ Nnyin
Ke ini Abasi okotde mme owo nditiene Enye, Enye okot mmọ “ndisaña ke nde ikpat Esie.” Enye okot mmọ edidu uwem nte Christ, oro edi uwem owo Abasi. Christ ọnọ nnyin uwut ñkpọ eti uwem. Nnyin imokot, ke Ñwed Abasi, “Ekekot mbufo ete edinam oro; koro Christ ke Idem Esie ama okut ndutuhọ kabaña mbufo, onyuñ ọkpọñ uwut-ñkpọ ọnọ mbufo, ete, mbufo ekpetiene esaña ke nde ikpat Imọ” (1 Peter 2:21).
Ke ini Christ okodude mi ke isọñ, ema edomo Enye ke kpukpru usuñ, nte emi edomode nnyin, edi Enye “minyeneke idiọk-ñkpọ” (Mme Hebrew 4:15). Uwut-ñkpọ edu-uwem owo Abasi Esie ekedi uwem emi minyeneke idiọk-ñkpọ. Edieke nnyin isañade ke nde ikpat Esie, nnyin iyedu uwem nte Jesus oyomde nnyin idu.
Odudu Emi Omumde Akama
Koro Jesus akakande idomo, Enye ekeme ndiñwam nnyin nditre ndinam idiọk-ñkpọ ke ini idude ke idomo (Mme Hebrew 2:18). Abasi ọñwọñọ ndisiak “usuñ ubọhọ ke idomo” man nnyin ikeme ndiñwana ñkan idiọk-ñkpọ (1 Ñwed Corinth 10:13). Nnyin imekeme nditiene uwut-ñkpọ uwem unana idiọk-ñkpọ Esie ke edibọñ akam ye ediwuk enyin nse Ọbọñ emi ekemede ndikpeme nnyin nsio ke iduọ (Jude 20-24). Peter ọkọdọhọ ete ke mmọ oro enyañade, “emi Enye adade odudu Esie ekpeme oto ke mbuọtidem, ete, edisim erinyaña” (1 Peter 1:5).
Odudu Abasi ye mfọn Esie ekpeme anditiene-Christ, koro owo ikemeke ndikpeme idem esie. Ke ini emi Satan akatuaide Paul, Paul ama ọbọñ akam, ndien Ọbọñ ama ọbọrọ, “Mfọn Mi ke ekekem fi” (2 Ñwed Corinth 12:8, 9). Ke ini Satan enemede ke utọñ fo ndidomo ndinam fi anam idiọk-ñkpọ, me ke ini owo enyikde fi ndinam se minenke, bọñ akam nyuñ beñe Abasi man añwam fi ndinam se inende ke enyin Esie. Esọñọ nnyin idem “ndisaña ñkpere ebekpo mfọn ye uko, man nnyin ibọ mbọm, inyuñ ikut mfọn eke ediñwamde nnyin ke ini nnanenyin” (Mme Hebrew 4:16) oro ọwọrọ ete ke nnyin imekeme ndibọñ akam mbeñe uñwam Abasi, ndien Enye eyekpeme nnyin osio ke edinam idiọk-ñkpọ edieke nnyin ikopde uyo Esie inyuñ ibuọtde idem ye Enye.
Se Eyomde
Ibọhọke nnyin itiene uwut-ñkpọ Jesus ndidu uwem owo Abasi, nnyin idighe mme anditiene-Christ. Jesus ọkọdọhọ ete “owo ekededi eke minyuñ ibiomke krọs esie itiene Mi ke edem ikemeke ndidi owo mbet Mi” (Luke 14:27). Ndusuk owo ekeme ndidọhọ ete ke owo ikemeke ndidu edisana uwem. Mmọ efen ekeme ndidọhọ ete ke ọfọn ekpri ibat owo ndidu uwem unana idiọk-ñkpọ edi ke inaha nte kpukpru mme Anditiene-Christ edu edisana uwem. Edi nte nnyin ikpepde ke Ikọ Abasi, nnyin ikut ite ke kpukpru mmọ emi edọhọde ete imema Christ edu edisana, nnen-nnen uwem owo Abasi, midighe ntre mmọ idighe mme anditiene-Christ. Mfọn ye ukeme emi mme anditiene-Christ eyomde man añwam mmọ ndidu utọ uwem oro edi se enọde, ndien Abasi oyom mmọ edu uwem ntre. Nnyin ikemeke ndidi mbet edieke nnyin mitieneke Jesus. Inaha nte anditiene-Christ emek mme enye eyedu edisana uwem mme ididuhe. Owo ekeme ndimek mme enye eyedi anditiene-Christ mme edidi anam-idiọk. Edi Ọbọñ ama onim ibet ke abaña edu-uwem anditiene-Christ ndien Enye onyuñ ọnọ nnyin odudu ndinam mmọ. Nnyin inyene ndinim mme mbet oro edieke nnyin iyomde ndidi Nditọ Abasi.
Idiọk-Ñkpọ Adianare
Edieke owo abiatde mme mbet Abasi, enye ọbọ ufen. Ke ini Adam, akpa owo, okotutde utọñ ke ibet kiet emi Abasi ọkọnọde, Adam ama anam idiọk-ñkpọ onyuñ akpa ke spirit. Adam ama enyene ndik ubiom-ikpe onyuñ ekedibe ke ini enye “okopde uyom Jehovah Abasi nte enye asañade ke iñwañ ke ofum uwemeyo” (Genesis 3:8). Idiọk-ñkpọ esie ama adianare enye ọkpọñ Abasi. Adam ikekemeke ndidu aba ke Iñwañ Eden “ndidiọñ enye nnyuñ ñkpeme enye” ndinyuñ nsaña nnyuñ nneme ye Abasi.
Ñkop-Uyo Ye Mme Edidiọñ
Ke oro ebede, Abasi ama ọnọ Nditọ Israel Mbet ebe ke ubọk Moses, ada-usuñ mmọ. Ema esian mmọ se anade nte enam ye se minaha nte enam. Edieke Nditọ Israel eyomde ndinyene ukpeme, uñwam, ye mme eñwọñọ Abasi, mmọ ekenyene ndinam uyo Esie. Ke ini mmọ ekekopde uyo, Abasi ama ada ye mmọ ndien mmọ ema eforo. Ke ini mmọ eketutde utọñ, Abasi ama ọkpọñ mmọ ndien mmọ ema ebọ ufen ke idiọk-ñkpọ mmọ. Ke Akani Ediomi nnyin imokot ibaña mme edidiọñ emi eketienede Nditọ Israel ke ini mmọ ekekopde uyo Abasi, inyuñ ikot ibaña ufen ye mfuhọ emi okosimde mmọ ke ini Abasi ama ọkọkpọñ mmọ oto ke ntututọñ mmọ.
Ke Obufa Ediomi, Jesus ama ọnọ nnyin mbet edu-uwem owo Abasi oto ke uwut-ñkpọ Esie, ke ukpep-ñkpọ Esie, ye ke mme enyene odudu ukpep-ñkpọ mbet Esie. Nnyin ñko imenyene mme uwut-ñkpọ ndisana edu-uwem ke uwem ata anditiene-Christ mfin. Mmọ emi ema ekedomo Ikọ Abasi efiọk, ekut ete ke mmimọ imekeme ndien, inyuñ idu uwem ke odudu Abasi nte ekemde ye uduak Esie. Nnyin imekeme, ke mfọn Abasi, ndidu uwem nte Christ. Ana nnyin idu uwem ntre edieke nnyin iyomde ndidi Nditọ Abasi. Edi Nditọ Abasi ikpọñ-ikpọñ ediduk Heaven ndikut Ọbọñ nnyuñ nduñ ye Enye.
Ndidi Kiet
Jesus ama ọbọñ akam ete yak mme anditiene Enye ediana ọtọ kiet ke ima. Edian mme anditiene-Christ ọtọ kiet ye kiet eken, enyuñ ebọp nte idem kiet ye Abasi ye Eyen Esie. Jesus ọkọdọhọ ete, “Ami ye Ete Mi idi kiet” (John 10:30). Edi edinam ye uduak Abasi ete yak mme anditiene Enye, oro edi mme anditiene-Christ edi kiet ye Abasi ye Eyen Esie (John 17:21). Ana mmọ enyene ekikere ye uduak kiet, udọñ ye akam kiet, ekikere kiet ke se ibañade idiọk-ñkpọ, ye ima kiet ke se inende.
Edidiana kiet emi edi ntiense, “ndinam ererimbot enim ke akpanikọ” ye “ndinam ererimbot efiọk.” Edieke anditiene-Christ miduhe uwem emi ọkpuhọrede ye owo efen, ererimbot edinam didie efiọk ete ke Jesus ke ododuñ ke enye, ndien ke Christ enyene odudu ndinyaña nsio ke idiọk-ñkpọ?
Owo emi miduhe uwem nte enende, ikemeke ndidiana kiet ye Abasi ye Eyen Esie. “Koro Jehovah Abasi fo esede kpukpru owo eke enamde ntem, ye kpukpru owo eke enamde mme ukwañkpọ, ke ñkpọ ndek” (Deuteronomy 25:16). “Idiọk ididuñke ye afo” (Psalm 5:4). Edieke idiọk-ñkpọ ye ntututọñ odukde uwem owo Abasi enye ikopke aba idara ebuana emi adiande enye kiet ye Abasi ye Eyen Esie, Jesus. Abasi ikopke inemesit ye idiọk-ñkpọ, idiọk-ñkpọ onyuñ adianare owo ọkpọñ Abasi (Isaiah 59:2). Ke ini owo ekededi anamde idiọk-ñkpọ, enye ikemeke ndinyene ebuana ye Abasi, koro “Owo eke anamde idiọk-ñkpọ edi eke Satan” (1 John 3:8).
Ke Eyo Emi
Jesus “ama ọnọ Idemesie” onyuñ ọduọk Iyip Esie ọnọ ikọt Esie, oro edi ufọk Abasi (Ñwed Mbon Ephesus 5:25). Jesus enyene “ufọk Abasi emi ọyọhọde ye ubọñ, minyuñ inyeneke ntọi mme eriñwine mme oruk ñkpọ eke etiede ntre;... asana onyuñ anana ndo” (Ñwed Mbon Ephesus 5:27). Ufọk Abasi ekeme ndisana ke ini mmọ emi edude ke esit esanade. Odudu odu ke Iyip Jesus ndiyet owo nnyuñ nnam enye asana, ndinyuñ nnim enye ke edisana. Job, owo Abasi ọkọdọhọ ete, “Edi edinen owo eyemum usuñ esie akama: ndien owo eke ubọk asanade eyediọñ ọsọñ aka iso” (Job 17:9).
Ñwed Abasi ekpep ete nnyin inyene ndidu edisana uwem mi edieke iyomde ndinyene ebuana ke ufọk Abasi Christ, edieke nnyin ñko iyomde ndika ke heaven. “Mfọn Abasi ama ọbiọñọre edida erinyaña ọsọk kpukpru owo” onyuñ ekpep nnyin ñkpọ man oto do, “nnyin idianare ikpọñ idiọk ido ye idiọk udọñ ererimbot, idu uwem ke eti ibuot ye edinen ido ye ido Abasi ke eyo emi” (Titus 2:11, 12).
Questions
MME MBUME- Nso inam owo odu obufa ye ukpuhọre uwem ke ema ekenyaña enye?
- Nso idi “mbuñwum spirit”?
- Anie edi uwut-ñkpọ nnyin ke ndidu edisana uwem?
- Didie ke anditiene-Christ ekeme nditie ntiense mbaña Jesus nnọ ererimbot?
- Nso ke ikọ emi “Anditiene-Christ” ọwọrọ?
- Mfọn anie edikem ndinwam nnyin ke ini unana?
- Nso ke emi ọwọrọ ndidi “kiet” ye Abasi Ete ye Jesus Eyen Esie?
- Wet ikọ emi ma “owo eke anamde idiọk-ñkpọ edi eke...”
- Nso oruk owo ke Jesus enyene ke ufọk Abasi Esie?
- Ini ewe ye ke mmọñ ke nditọ Abasi edu edisana uwem?