Leviticus 6:2-5; Numbers 5:6-8; Ezekiel 33:14-16; Matthew 5:23, 24; Luke 19:8, 9.

Lesson 269 - Junior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Owo eke odipde idiọk ido esie idikwe unen: edi owo eke ayararede, onyuñ ọkpọñde mmọ, eyekut mbọm” (Mme Ñke 28: 13).
Notes

Ke Idak Eto Sycomore

Usuñ Jericho ọyọhọ ye irenowo, iban ye nditọwọñ emi eyọhọde ye udọñ. Ke isede isuhọre nnyin ikut eto sycomore kiet emi ikọñ esie ebietde eke eto mulberry. Nnyin ikut nte Jesus adade otu owo usuñ aka ebiet oro. Ke ndo-ndo oro Zacchaeus, andibọ utomo ke obio, emi mme owo etimde efiọk ebe ke ufọt otu owo edi. Enye atuak ada ke idak eto oro, anyan ubọk omum ñkọk kiet, onyuñ ọfrọ ọdọk. Enye edi owo eke mifinake idemesie ke se mme owo ekerede ebaña enye, edi akpan mbubehe esie edi inyene.

Edi usen emi enyene ukpuhọre: ndusuk eberi ufọk utom esie, ubọ utomo ekeme ndibet. Enye enyene ndikut se inamde akwa otu owo esaña ebe ke itie utom esie. Ntem nte enye esede ebe ke otu mme ikọñ eto, enyin esie akatuaha ye enyin owo eke esede ebe enyọñ idem “ibio owo” emi. Enyin Eyen Abasi ama okut mme ntọtuñọ ye ndedibe ekikere, udọñ ye uduak ye idorenyin emi ekedude enye ke idem, oduk ke enyin Eyen Abasi. Nte ñkpọ eke ubiomikpe ọyọhọde enye ke esit, ndien edikabare esit, biọñ, udọñ, ñkpa-idem, ndien ke akpatre idara emi minyeneke utit anam Zacchaeus ọfrọ ọduọ ke isọñ ọdọhọ ete, “Ọbọñ, ke nọnọ mme ubuene ubak inyene mi; onyuñ edieke ñkọbọde owo ñkpọ ke ñkanubọk, nsosio usiene utim ikanañ” (Luke 19:8).

Ke idara, enye ada Jesus esin ke esit esie nte Andinyaña ye Andifak; ke idara ñko, enye ada Jesus nte Esen ọnyọñ ufọk esie. Adaña didie ke mme owo ekedue ke ndidọhọ nte ke Jesus aka ndidi esen ke ufọk owo emi edide anam idiọk-ñkpọ! Zacchaeus idahemi ikedighe eyen Abraham ke emana ikpọñ; edi ekedi eyen Abraham ke mbuọtidem ñko.

Zacchaeus ikenyeneke aba ntak nditaba idap ke okoneyo, ye esit emi obiomde enye ke abaña mme idiọk udori. Nte kpukpru mme andibọ utomo nnọ ukara Rome, ema esua enye ñko oto ke utuk emi okodude ke utom emi. Sia Jesus ama ekefen ọnọ enye, enye ñko ama oyom mme owo efen enọ imọ. Enye ama emehe ye ibet Rome, emi okoyomde enye emi eduede owo osio usiene utim ikanañ; ibet mme Jew ọkọdọhọ ete esio usiene ñkpọ oro enyuñ edian ubak esie ition. Enye ama owut unyime esie “ndinam kpukpru” ke ndisọp ndọhọ nte “edieke ñkọbọde owo ñkpọ ke ñkanubọk, nsosio usiene utim ikanañ.” Ukpuhọre ama okpon ke idem andibọ utomo emi mikedighe owo ntat-ubọk, tutu enye ama ọnọ mme ubuene ubak inyene esie onyuñ osio usiene idiọk udori utim ikanañ.

Ndineñere Se Ikakwañade

Ñkpọ-ntibe emi ke uwem owo emi ekeneñerede se ikakwañade ke uwem esie ke edem owut ete ke Abasi oyom ineñere se ikakwañade ke ini ibọde erinyaña. Ke ini Jesus odukde ke esit owo, ini kiet Enye esin udọñ ke esit oro ndimen ñkpọ emi enye okoyipde ñkayak, ndikpe ubọk nte efen enọ imọ ke nsu emi ikosude, ndineñere kpukpru se ikakwañade. Ediwak ini, ke ini anam-idiọk edide ke ñkpọ-itie mbọm ndiyom erinyaña, mme ndudue ini edem ewọrọ eda enye ke iso kiet kiet. Edieke enye ọñwọñọde ọnọ Abasi ndineñere kpukpru, Iyip Jesus eyefuk esit esie, ndien enye eyebọ edifen ke idiọk-ñkpọ oto Heaven. Ke ntre, usọp-usọp ana enye “ayak ñkpọ ubiọñ, ayak se enye adade ke ñwo, asaña ke mme ewuhọ uwem, minyuñ inamke mme ukwañ-ñkpọ” (Ezekiel 33:15). Jesus eyenyuñ efen mme ñkpọ eke owo mikemeke ke baba usuñ kiet ndineñere.

Ke ini Akani Ediomi, ke idak Ibet, edieke owo anamde idiọk-ñkpọ, oro edi osu nsu, abiaña owo eñwen, otomo esin ke nsu, ada se minyeneke enye, ọfiọhọ ñkpọ emi okosopde onyuñ akañ, enye enyene ndineñere idiọk ido esie ke edikpe iso ñkpọ oro, ọkọrọ ye ọyọhọ ubak ition esie. Enye enyene ndida okukim erọñ ke otu ufene esie, eke minyeneke ndo, ọsọk oku emi edinamde mkpe-ubọk ọnọ enye ke iso Jehovah. “Ndien eyefen enye ke ñkpọ ekededi eke enye anamde ke eridue ke esit” (Leviticus 6:7). Nnyin imokut do ndien ite ke ekedi akpan ñkpọ enye ndinam emem ye eyen-ete-esie, mbemiso enye ada enọ esie ọsọk Abasi.

Edifen Eke Otode Abasi Ye Owo

Eyak nnyin ikere ibaña edinam kiet ke Temple ke anyan ini ke edem. Nnyin ikut eyen Israel kiet ye ufene ke ñkañ esie. Enye oduk ke efe esop Nditọ Israel ndibet oku ọbọ uwa esie. Eyebọ unam oro enyuñ ewot, emen edori ke itie uwa. Enye oyom edifen ke idiọk-ñkpọ, ndien ke ofuri esit akpanikọ enye ada do ke udim ebet. Ke utọ ini emi, enye eti ini kiet ete ke eyen ete imọ enyene ikọ ye imọ. Nte enye edidọhọ ete, “Mma ñkure uwa emi, nyeka ini kiet ntiene eyen ete mi nnyuñ nneme ñeñere ye enye”? Idighe ntre! Enye ọkpọñ uwa esie ke itie uwa onyuñ ebine eyen-ete esie man ekeneñere ñkpọ ekededi emi okodude ke ufọt mmọ.

Edi emi akanam Abasi ọbọ uwa mmọ ke ini oro; ntre mfin emi nnyin inyeneke ndidori enyin nte ke Jesus eyefen ọnọ nnyin edieke nnyin mineñekede kpukpru ukwañ ñkpọ emi nnyin ikanamde owo adaña nte odude ke ukeme nnyin ndinam ntre. Edieke nnyin mikemeke ndima eyen ete nnyin emi ikutde ke enyin, nnyin idikeme didie ndima Abasi emi nnyin mikwe? Jesus ete, “Edieke adade enọ fo edi ke itie-uwa, onyuñ etide do ete, eyen-ete fo enyene ikọ ye afo, kpọñ enọ fo, do ke iso itie-uwa, ka kebem iso nam emem ye eyen-ete fo, ndien di diwa enọ fo” (Matthew 5:23, 24).

Se nte nnyin inyenede nditim nduñọre esit nnyin mbemiso nnyin ibuana ke udia Ọbọñ! Mbon Abasi enyene nditim ñkpeme ete ke ñkpọ iduhe ke ufọt mmọ ye eyen-ete ye ke ufọt ukpọñ mmọ ye Andinyaña. Nnyin ke kpukpru ini, inyene “ndinyene esit eke minyeneke se eduede Abasi ye owo” (Utom Mme Apostle 24:16), emi ọwọrọde ete ubiom ikpe ididuhe ke esit nnyin.

Edieke Ñwed Abasi mikpetiñke ñkpọ ibaña edineñere ukwañ usuñ, nte esit fo ikpetiñke inọ fi ite ke afo enyene ndiyak se okoyipde mme ndikpe okuk ñkpọ oro, edieke oyomde ndinyene ñwed eke asanade ke obio Abasi? Nte esit fo itiñke inọ fi ite ke enyene ndiyarare mme nsu oro man ọbọhọ ubiom-ikpe?

Edineñere ukwañ usuñ idighe ñkpọ eke abañade okuk ikpọñ, nte ediyip inọ, idiọk udori, ye okuk eke etrede ndikpe, edi enyene ndiyarare nsu, ye idiọk ibaña edibiat enyiñ, usua ye udu, oro edi mme ñkpọ oro akanamde abiak owo ke ikọ mme edinam. Emekeme ndidọhọ, “Eyen-ete mi ikọfiọkke ke mma ntiñ idiọk mbaña enye.” Edi ekere didie abaña owo oro afo ye enye eketiñde? Ke akpan afo amanam enye ibak, ndien ekeme ndidi enye ama etiñ ọnọ mbon efen. Afo enyene ndika mbine enye emi afo eketiñde abaña onyuñ ayarade ñkpọ oro. Enyene ndineñere ukwañ ñkpọ ke ererimbot emi, midighe eyekut idiọk oro ke ererimbot emi edidide. Akam ọfọn nnyin ndikure ye mmọ mi ke ini akwa “Ọnọ item,” emi akanam ikpe mitipke, ekemede ndibem nnyin iso ñkesin emem ke esit owo emi nnyin ikeduede. “Idiọk-ñkpọ ndusuk owo eyarare, ebem iso ewọrọ ubiere-ikpe; edi idiọk-ñkpọ ke etiene ndusuk owo ke edem” (1 Timothy 5:24).

Ndiyere Ikot

Enyin Abasi kese owo eke oyomde akpanikọ ye se inende, ndien esit Esie oyom, Spirit Esie okot onyuñ ọkọñ ke usuñ esit enye emi oyomde ndikut Jesus onyuñ esinde ifik ndinam ñkpọ. Zacchaeus ama ọsọp aka ebine Jesus. Oro edi usuñ ndibọ mme ñkpọ nto Jesus, nam se Enye ọdọhọde nyuñ nam usọp-usọp. Akparawa Samuel ọkọbọrọ ini kiet, “se mi mi.” Abraham ñko, ini kiet ama ọbọrọ, “Se ami mi.” Ibọrọ Isaiah ekedi, “Se mi, dọñ mi utom.” Odu ndusuk owo ke utit eyo emi, emi esuk eyerede ikot spirit. Afo ndien? Nte ekot enyiñ fo? Nte afo emeyere uyo Spirit onyuñ ọdọhọ ete, “Nyekabare ñkpọñ idiọk ido mi, nnyuñ nnam edinen ido ye eti ido; Nyeyak ñkpọ ubiọñ, nyak se ñkadade ke ñwo; nyesaña ke mme ewuhọ uwem nnyuñ nnamke mme ukwañ - ñkpọ”? Kpukpru mmọ eke enamde emi enyene eñwọñọ oro ete, “enye iditreke ndidu uwem, idikpaha kpa” (Ezekiel 33:14, 15). Nsinsi uwem ana ebet mmọ eke enamde kpukpru se Abasi oyomde.

Questions
MME MBUME
  1. Nso ke Ñwed Abasi etiñ abaña edifiọhọ ñkpọ emi okosopde?
  2. Nte ana eda ñkpọ emi ekeyipde esọk andinyene?
  3. Edieke eyen ete fo enyenede ikọ ye afo nte afo enyene ndibet tutu enye edi ebine fi ndinam emem?
  4. Tiñ nte Zacchaeus ekeneñerede ukwañ usuñ esie.
  5. Nte odot ndiyarade nsu?
  6. Ọwọrọ nso ndidi “eyen Abraham”?
  7. Nte nnyin idi nditọ Abraham?
  8. Nte nnyin imekeme ndika Heaven edieke nnyin mineñekede kpukpru se ikwañade?