Matthew 5:23, 24, 43-48; 18:15, 21, 22; Mark 11:23-26; Ñwed Mbon Rome 12:9, 10, 14, 17, 19-21.

Lesson 272 - Junior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Edieke mbufo midahakedo inọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo idinyuñ idahakedo ke ndudue mbufo” (Matthew 6:15).
Notes

Ndima Mme Asua

Eda ukpep-ñkpọ emi eto Ukwọrikọ, Jesus ke Enyọñ Obot. Ke otu mme ñkpọ emi Jesus eketiñde abaña ekedi ima ye edidahado-nnọ eke Anditiene-Christ. Jesus ekekpep ete ke anditiene-Christ enyene edidahado-nnọ ke esit esie. Ida emi idiọñọ ite edieke owo minyeneke edidahado-nnọ ke esit esie, enye idighe anditiene-Christ.

Mme andikpep mme Jew ekedọhọ owo ema mbọhiduñ mmọ enyuñ esua mme asua mmọ. Oro edi usuñ eke owo anamde ñkpọ, edi oro idighe usuñ nte Abasi anamde ñkpọ. Ikot ke Akani Ediomi ite: “Kusio usiene, Kunyuñ ukọk nditọ Obio mbufo ekikọhọ; edi ma mbọh-iduñ fo nte idem fo: ami ndi Jehovah” (Leviticus 19:18). Ama odu mbio Canaan emi ekebiọñọde Nditọ Israel enyuñ edomode ndiduri mmọ ñkpọñ Abasi, ndien, ñko ke abaña mme owo emi, Abasi ọkọdọhọ Nditọ Israel ete, “kuyom emem mmọ, ye se ifọnde ye mmọ” (Deuteronomy 23:6). Ndusuk, okoto mme ikọ emi ke mme andikpep mme Jew ekenyene ekikere ndisua kpukpru mme asua mmọ.

Jesus ekekpep ete ke mmọ emi edide nditọ Abasi, oro edi ata Mme anditiene-Christ enyene ima enọ mme asua mmọ. Anditiene-Christ inyeneke ima inọ idiọk-ñkpọ ye ndiọi edu edinam. (Psalm 97:10) edi enye enyene ima ọnọ mme ukpọñ owo, ye eke mme asua esie nde. Jesus ọkọdọhọ ete “Ema mme asua mbufo, enyuñ ebọñ akam eyom ufọn mmọ eke enamde mbufo isin-enyin: man mbufo edi nditọ ete mbufo emi odude ke heaven” (Matthew 5:44, 45).

Ke abaña mmọ oro idade nte mme asua, inaha nte inam mmọ baba idiọk-ñkpọ. Ke mme ñwed emi Paul ewetde ọnọ esọk Mbon Rome, nnyin ikot ite, “Ekuda idiọk esio owo usiene idiọk” (Ñwed Mbon Rome 12:17). Ke Ñwed Thessalonica Paul ekewet ete, “Ekpeme ekuyak owo ada idiọk osio owo usiene idiọk; edi kpukpru ini ebine se ifọnde, owo anam ntre ye kiet eken, onyuñ anam ntre ye kpukpru owo” (1 Ñwed Thessalonica 5:15). Idighe itie nnyin ndinọ mme owo ufen ke mme idiọk edinam mmọ. Abasi eyekpe ikpe kpukpru owo eyenyuñ ọnọ nnen-nnen ubierikpe. “Jehovah ete, Usiene enyene Mi, Ami nyesio usiene” (Ñwed Mbon Rome 12:19). Jehovah ọdọhọ ke itie efen ete, “Ufen ye usiene edi okim; ukot mmọ eyefiọnọde ke ekem ini: koro usen nditaha mmọ emekpere, ndien se ibeñede mmọ ke onyuñ ọsọp itọk edi” (Deuteronomy 32:35).

Eti Ke Usiene Idiọk

Jesus ekekpep ete yak mme anditiene Christ eda eti esio usiene idiọk (Luke 6:27). Mmọ inyeneke spirit eke edade idiọk esio usiene idiọk. Ata ndiọi owo ekeme ndima mmọ eke emade mmọ. Iduhe ñkpọ ndomo kiet mme utibe-ñkpọ ke abaña mme edu edinam eke etiede ntre. Nditiene uwut-ñkpọ Oboñ, mme anditiene-Christ enyene ndinam ñkpọ ọfọn akan se mbon efen enamde, enye eyema mmọ eke esuade enye onyuñ ada eti osio usiene idiọk. Abasi oyom emi oto Mme anditiene Christ, ñkpri ye ikpọ.

Ke ubet ukpep-ñkpọ ke ufọk ñwed, mme ke otu nditọwọñ emi eduñde ekpere fi, ekeme ndidu eyenọwọñ eke minamke ñkpọ ke ido eke ọfọnde ye afo onyuñ etiñde ikọ nsu adian fi. Afo edikeme didie ndinam enye eti ñkpọ ke adaña nte enye akanamde fi idiọk ñkpọ? Afo emekeme ndibọñ akam mbaña enye, koro Jesus ama ọbọñ akam ebeñe Abasi adahado ọnọ idem mmọ oro ekekọñde Enye ke krọs (Luke 23:34). Afo emekeme ndifọn ido ye enye oro mifọnke ido ye afo: afo emekeme ndinọ enye ñkpọ mme ọbuọt enye se enye oyomde oto fi. Afo emekeme ndiwut ima eke amade enye ke nditiñ mbaña mme nti ñkpọ eke enye anamde, ye afo ndimek enye ke ini mbre.

Ndida eti ñkpọ nsio usiene idiọk eke enamde fi ekeme nditie nte ọkpọsọñ ñkpọ ndinam, edi edieke afo enyenede ima Abasi ke esit fo, afo eyeyom ndinam oro. Edieke okutde ete ke idighe mmem-mem ndima owo usua fo, bọñ akam Abasi ọnọ fi mfọn ndida eti nsio enye usiene idiọk.

Ndifọn ido ye mmọ eke mifọnke ido ye afo, mmọ eyenyene ubiom-ikpe ke esit enyuñ ekop but. Afo emekeme ndida mmọ nnyene ke ufan, onyuñ ada mmọ ọnọ Ọbọñ nte mme andinim ke akpanikọ. Enọ nnyin item ete, “Edieke usua fo okopde biọñ, nọ enye udia adia; edieke enye okopde nsat-itọñ, nọ enye mmọñ ọñwọñ, koro ke erinam ntem, eyewobi mbubek-ikañ obok enye ke ibuot” (Ñwed Mbon Rome 12:20).

Ima Anditiene-Christ

Jesus etiñ ọsọñọ nte ima akpanade odu ke ufọt mme anditiene Enye. Jesus ọkọdọhọ ini kiet, ete, “Ibet Mi edi ntem, ete, mbufo ema kiet eken, kpa nte ñkamade mbufo” (John 15:12). Ima Abasi oro edi utibe-ñkpọ. Ọbọp nditọ Abasi adian ọtọ kiet. Ana owo kiet-kiet otim ekpeme man ima eke enye enyenede ọnọ ikọt Abasi esine enye ke esit. Ana owo kiet-kiet ekpeme nditre ndinam ñkpọ kiet ekededi eke ekemede ndisin ubiọñọ ke ufọt esie ye owo efen. Ediwak ini edu emi anade nte owo eneñere ọsuhọridem man enye ekeme ndimum ata ima oro ñkama.

Edieke Satan ekemede ndisin ñkpọ ke esit fo ke abaña kiet ke otu ikọt Abasi, enye enyene akamba erikan. Ke ndo-ndo oro afo akade ebine eyen-ete eren mme eyen-eka añwan emi odude ke Gospel onyuñ ekpe ikọ ebiere ke ufọt fo ye enye ke ndo-ndo oro Satan eyefehe, ndien ima nditọ Abasi oro eyeda fi esik ekpere ikọt Abasi.

Enam Emem

Jesus ama ọfiọk ete ke Satan eyedomo ndibahare ikọt Ọbọñ oto ke utọk ye iyaresit. Jesus ọkọnọ nnyin item abaña se nnyin ikpenyenede ndinam man inyene erikan ke mme ñkpọ oro: “Mmọdo edieke adade enọ fo edi ke itie-uwa, onyuñ etide do ete, eyen-ete fo enyene ikọ ye afo, kpọñ enọ fo do ke iso itie-uwa, ka kebem iso nam emem ye eyen-ete fo, ndien di diwa enọ fo” (Matthew 5:23, 24).

Ke ini ọbọñde akam, edieke afo etide ete ke eyen-ete fo enyene utọk ye afo, ka bine owo oro, kpe biere ye enye, nyuñ nam emem ye enye, mbemiso afiak edi ke itie-uwa ndifọp uwa ekọm ye nyakidem nnọ Abasi. Ọbọñ inemke esit ke edu ukpono Abasi ke adaña emi ima Abasi miduhe ke esit inọ owo efen. Ediwak nditọ Abasi esikpọñ itie akam enyuñ eka ebine kiet ke otu nditọ ete nditiñ mbaña ndudue mmọ, ndien ke enamde emem, efiak edi itie uwa edibọ edidiọñ Abasi.

Ke isede ke ukpep-ñkpọ Jesus, owo idọhọke mme anie owo anam ndudue, mme ndudue ọdiọk adaña didie. Edieke afo anamde ndudue, me owo enye eken, edieke ñkpọ oro edide akamba mme onyuñ etiede nte ekpekpri, me etiede nte itimke iñwaña, mme etie nte owo ndomo kiet iduehe ke esit, Abasi ọnọ ukem-ukem mbet emi ọbọpde kpukpru nnyin.

Iñwañ-Iñwañ Esit

Odu nsio-nsio ñkpọ eke ekemede ndinam idiọk ekikere ada itie ke ufọt nditọ Abasi. Ediwak ini ekeme ndito ñkpọ emi mitimke inwaña owo, ndien ekere ke idiọk ke ini uduak idiọk mikoduhe, edi mbiet idiọk-ñkpọ odu emi ekemede ndiyat owo enye eken esit. Odu mme ini emi owo enye eken ọkọfiọkde ubak mbuk kpọt, ndien ke ini etiñde akpanikọ nte ñkpọ oro akasañade, iduhe ntak emi iyaresit akpanade odu.

Ndusuk ini unọmọ ada itie oto ke ndiọk iso mme unana ntiñ enyin. Nte akananam omobom window? Ndusuk Satan ekeme ndidọhọ fi efehe itọk adaha mme ndinyik fi etiñ ete ke edi owo efen akanam. Edieke akade ebine andinyene, eketiñ se idide ndudue fo onyuñ ekpede se akabiatde, afo ọmọdiọñọ nte ọfọnde fi ke idem koro afo anamde nte enende ke iso mmọ efen okposuk edi nte ama akatua mkpọfiọk ke ñkpọ oro. Edieke odomode ndidibe, afo ọmọfiọk nte ubiomikpe okotukde fi, nte afo ekenyenede unana emem ye nte afo ekefehede ndik ete eyemum imọ. Nte ifọnke ndinam eti ñkpọ nnyuñ nnyene iñwañ-iñwañ esit ke iso Abasi ye ke iso owo?

Edi mmem-mem ñkpọ ọnọ Satan, ke ñkari usuñ, ye nsu, me ke idomo ndinyik fi anam idiọk-ñkpọ, akpan akpan ke ini emi mutimke ubọñ akam, ke utọ ini oro emekeme ndidue kiet ke otu nditọ ete ke ini akpañde utọñ ọnọ Satan. Ndusuk ke ini mufiọkke ntak, mme ke ini munyeneke ifiọk utọ enyene ndik ñkpọ ntre, mme ke ini mukereke-kere, mme ke edikokoi nnam, ndudue ama ada itie, ndien owo efen ọbọ ufen oto ndudue oro. Mme ñkpọ ntem esida itie. Okposuk edi nte anamde nnyin mbọm abaña mme ñkpọ emi, ọfọn nnyin ndisọp nneñere ndudue oro, akan ndiyak enye akaiso ndibiat ima ye uwem owo Abasi nnyin.

Ọfọn nnyin nditi ukpep-ñkpọ ke Ñwed Abasi ke abaña ediñere ukwañ usuñ emi nnyin ikekpepde ke ọyọhọ ukpep-ñkpọ 269. Man otodo inyene ima Abasi ke esit nnyin, inyuñ inyene ebuana ke ubon Abasi, ana owo, ke ini eduede, ọsuhọre idem esie, onyuñ ayarade ndudue esie, ebeñe edidahado-nnọ eneñere ukwañ usuñ, onyuñ osio isọn ke se enye ekeduede.

Ndusuk owo enyime nditiñ ndudue mmọ nnọ Abasi, nnyuñ mbeñe edidahado-nnọ; edi Ñwed Abasi ekpep ete ke ana nte owo anam emem ye mbio efen. Owo ndomokiet ikemeke ndinen ke iso Abasi, ke ini enye midomoke ndinam se inende ye owo. Inaha owo esik ini ndineñere se ikwañade onim ọnọ iso iso, koro tutu utọ edinam oro ada itie owo ikemeke ndibọ mfọn Abasi ọyọhọ-ọyọhọ. Adaña emi enye esikde ini unam emem onim kaña, Jesus ekeme ndidi. Nte afo emekere ete ke utọ owo oro eyedu ke mbeñe-idem ndisobo ye Ọbọñ?

Spirit Edifen Nnọ

Nso ke owo akpanam edieke enye edide owo emi eduede? Nte enye akpasaña etiñ ọnọ mbon efen ete ke enam imọ idiọk-ñkpọ, ye utọ ibak eke owo efen anamde enye? Ñwed Abasi ekpep nnyin ndika mbine owo emi eduede nnyin, ntiñ nnọ enye mbaña ndudue esie, nnyuñ ndomo ndinam emem. Edieke mineñekere ikọ oro inim nte odotde, ntiense kiet ekeme ndisaña ye nnyin ñka man eñwam ndinam mfina oro okure (Kot Matthew 18:15-17). Ọfọn didie ndikop uyo nnọ ukpep-ñkpọ Ọbọñ akan ndiyak utọk ọkọri ke ufọt nditọ ete.

Anana Ibat

Ini kiet Peter ama obup Ọbọñ ete mme ikafañ ke ikeme ndifen nnọ eyen ete emi eduede imọ. Peter ekekere ete ke ekeme ndidi ndidahado nnọ owo utim ikatiaba ekem, edi ikatiaba ke ofuri eyo uwem owo mme ikatiaba ke usen kiet ikemke. Jesus ọkọbọrọ ete “Tutu osim ikatiaba ke itie ata ye duop” (Matthew 18:21, 22). Ikatiaba ke itie ata ye duop ọwọrọ didie? Oro ọwọrọ 490. Ke akpanikọ owo ana enyene ima Abasi ye anyan ime ke esit esie ndidahado nnọ ke ini ukem-ukem owo oro eduede enye ke utọ ediwak ini ntre. Ọbọñ oyom edidahado-nnọ; Enye oyom edi ntre; Enye ñko onọ anditiene-Christ odudu ye mfọn ndinyene utọ ima oro ye edidahado -nnọ ke esit esie. Mi Jesus anam añwaña ete edifen nnọ eke anditiene-Christ inyeneke adaña.

Nte Nnyin Ifende Inọ Mmọ Efen

Edidahado-nnọ edi utibe-ñkpọ, onyuñ edi ata akpan ñkpọ. Mme owo emi edọhọde ete ke mmimọ ikemeke ndifen nnọ owo efen edu ke ata idiọk idaha. Mmọ emi ebọñde akam Ọbọñ (Matthew 6:9-13) edọhọ ete, “Dahado ke isọn eke ikamade Fi, nte emi nnyin ikadahadedo inọ mmọ emi ekamade nnyin isọn.” Mmọ ebọñ akam man efen enọ mmọ ke ukem usuñ emi mmọ edahadedo enọ mmọ efen. Ke ini mmọ midahakedo inọ mmọ eken, mmọ ikemeke ndikere ete Abasi eyedahadedo ọnọ mmọ. “Edieke mbufo midahakedo-inọ owo ke ndudue mmọ, Ete mbufo idinyuñ idahakedo ke ndudue mbufo” (Matthew 6:15).

Edieke afo oyomde Ọbọñ okop onyuñ ọbọrọ akam fo, onyuñ adahadedo ọnọ fi, afo ñko ana “edieke mbufo (afo) enyenede ikọ ye owo adahado ọnọ enye” (Mark 11:25). Ọfọn nditi ete ke Jesus ikọdọhọke nnyin idahado inọ mmọ efen ke ini mmọ eyomde edahado enọ mmọ. Edidahado-nnọ edi se isinede ke esit ata eyen Abasi, mme owo oro oyom edidahado-nnọ mme iyomke. Erinyaña nnyin ke ndusuk idaha ekeme ndikọñọ ke nnyin ndidahado nnọ mbon efen.

Okposuk edi nte ndudue okponde, tutu emen uwem owo efep me esibe ubọk, tutu esim ubon owo ndisop, me inyene owo, me ndibiat eti enyiñ owo, me nsọñidem, se ekpededi ekọm urua, ana nte enye adahado ọnọ edieke owo oro oyomde mbọm oto Abasi. Eti tract ndikot ke abaña ukpep-ñkpọ emi edi enye emi emiñde ke Apostolic Faith emi ekotde “Ke Abaña Ndudue owo Efen.”

Ndidahado -Nnọ Nnyuñ Mfre Mbaña

Ndidahado-nnọ ọwọrọ didie? Oro ọwọrọ edifen ye edidahado nnọ. Edidahado-nnọ asaña ye edifre mbaña. Edidahado-nnọ edi ndifre mbaña. Edidahado-nnọ inyeneke adaña. Owo ikemeke ndidahado nnọ ubak-ubak mme esisit. Enyene ndidahado-nnọ owo ofuri ofuri, midighe ntre idighe edidahado-nnọ kiet mme eken.

Ke ini Ọbọñ efende, Enye itihi aba mme idiọk-ñkpọ oro (Mme Hebrew 8:12; 10:17; Jeremiah 31:34). Enye ọbọ nnyin mme idiọk ido nnyin “adaña nte edem usiaha-utin oyomde ye edem usop” (Psalm 103:12). Mbọm Abasi okpon tutu Enye emen kpukpru mme “ukwañ-ñkpọ mmọ ọduọk ke udem inyañ” (Micah 7:19). Hezekiah ọkọdọhọ abaña Jehovah ete, “Afo ọmọduọk kpukpru mme idiọk ido mi ke edem fo” (Isaiah 38:17). Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ete, “kpa nte Ọbọñ ekefende mbufo, efen mmọ eñwen kpasuk ntre” (Ñwed Mbon Colossae 3:13). Ke ini owo efende ke akpanikọ, enye anam ntre ke spirit ye ke ido, ukem-ukem ye ke mkpọk-inua esie. Enye adahado ke ofuri esit ye ata ima eyen Abasi.

Questions
MME MBUME
  1. Didie ke anditiene-Christ anam ye asua?
  2. Anie edi owo usua fo?
  3. Anie edi mbọhiduñ fo?
  4. Nso ke Anditiene-Christ ada osio usiene idiọk eke enamde enye?
  5. Ndiwobi “mbubek-ikañ mbok enye ke ibuot” ọwọrọ didie?
  6. Nso mbet ke Jesus ọkọnọ mme anditiene Enye ke John 15:12?
  7. Edieke owo enyenede ñkpọ kiet ekededi ke esit abaña fi, nso ke Jesus ọdọhọ fi anam?
  8. Nso iditibe edieke afo mudahakedo unọ owo efen ke ndudue esie?
  9. Nso itibe ye idiọk-ñkpọ nnyin ke ini Jesus adahadedo ọnọ nnyin?
  10. Didie ke afo ọfiọk ke ini afo enyenede ata edidahado-nnọ?