Lesson 282 - Senior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Akam mbuọtidem eyenyaña enye emi ọdọñọde, Ọbọñ eyenyuñ anam enye adaha ada, ndien edieke enye akanamde idiọk-ñkpọ, eyefen enye” (James 5:15).Cross References
I Edinam Utom Abasi
1. Ekọk owo mbuñọ nte mme eñwọñọ Abasi asañade, Utom Mme Apostle 3:1-10; Mark 16:18; John 14:12-14
2. Abasi ọnọ ufọk Abasi odudu edinam utibe-ñkpọ oto ke nda-usuñ ye odudu Edisana Spirit, Mme Apostle 3:11, 12; 1 Ñwed Corinth 12:4-11, 28-31; Ñwed Mbon Rome 12:3-8
3. Mbuọtidem ke Christ ekedi odudu emi akanamde owo mbuñọ okop nsọñ-idem, Utom Mme Apostle 3:13-16; 14:9; Mme Hebrew 11:6; Matthew 8:16-18
4. Peter etiñ ye otu owo oro ete mmọ ekabare esit ekpọñ idiọk-ñkpọ mmọ, enyuñ etiene Abasi, Utom Mme Apostle 3:17-26; 5:28-32; Utom Mme Apostle 14:15-18
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAOdudu Emi Otode Ke Enyọñ
Jesus ama ọdọhọ mbet Esie ete: “Etie ke obio Jerusalem ebet, tutu esine mbufo odudu emi otode ke enyọñ” (Luke 24:49). Mbet Esie ema enam item oro, ndien ema ebọ uduọk-mmọñ Edisana Spirit ye ikañ. Odudu ndikwọrọ etop Eti-Mbuk Jesus Christ ekedi eke mmọ, ndien Abasi ọsọñọ edisana odudu oro ọyọhọ-ọyọhọ ke ndinam ekese utibe-ñkpọ oto ke utom ukwọrọ-ikọ mmọ.
Jesus ama ọñwọñọ ọnọ ikọt Esie ete: “Mme idiọñọ emi eyetiene mmọ emi enimde ke akpanikọ.... mmọ eyedori mbon udọñọ ubọk, ndien mmọ oro eyekop nsọñ-idem” (Mark 16:17, 18). Eñwọñọ oro ekedi akpanikọ, ndien se ikotibede ke edinam owo mbuñọ oro okokopde nsọñ-idem oto ke ikọ Peter ye John ekedi idiọñọ emi osuk akade iso owut akpanikọ Abasi ke edinam mme eñwọñọ Esie. Jesus ke ediwak ini ekesikọk mbon udọñọ ndida ñwut odudu Esie, ye edisọñọ idaha Esie nte Eyen Abasi. Ediwak ini Enye ada ukem usuñ emi ñko edemere mbuọtidem mmọ ke Enye, nte ke Enye ñko ekeme ndifen ke mme idiọk-ñkpọ mmọ. Ñwọrọ-nda utibe-ñkpọ emi ama adiana ndisuk nsọñọ eriset Esie ye nsinsi idaha Esie.
Ñkpọ-ntibe edinam owo mbuñọ oro okop nsọñ-idem ke Temple ikedighe ñkpọ eke Peter ye John ekenamde ke odudu idem mmọ ke mibọhọke oto uñwam ye nda-usuñ Abasi. Ñwed Abasi etiñ ke ediwak itie ete ke Spirit Abasi edi Edisana Andikpep ye Andida Ufọk-Abasi Christ usuñ, emi mikemeke ndinam ndudue ke adaña emi Christ miduhe ke isọñ. (Kot John 14:16, 17, 26; 16:7-15). Jesus ama etiñ ye mbet Esie ete, “Esiode Mi efep mbufo ikemeke ndinam baba ñkpọ kiet” (John 15:5). (Kot ñko ke John 8:28; 9:33). Ke Jesus ama ọkọkpọñ ererimbot, Edisana Spirit ama emen utom Abasi oro Jesus ọkọtọñọde anam aka iso.
Iduhe ini Edisana Spirit osukde ibuot ọnọ owo. Abasi edi Andikpon ñkan kpukpru ñkpọ, ndien ata mkpọsọñ mbon Abasi edu ke idak nda-usuñ Edisana Spirit. Abasi ayarare emi owut ikọt Esie onyuñ oyom ndifiọk mme odu owo emi ekpekemede ndida Enye usuñ mme nditeme Enye. Abasi ọdọhọ ete: “Anie owo odomo Spirit Jehovah ese, onyuñ edi andinọ Enye item nnyuñ ñkpep Enye? Enye obup anie owo item, ndien enye eteme Enye? onyuñ owut Enye usuñ ikpe, onyuñ ekpep Enye ifiọk, onyuñ owut Enye usuñ asian?” (Isaiah 40:13, 14). “Koro anie ọfiọk ekikere Ọbọñ? Anie okonyuñ ọnọ Enye item” (Ñwed Mbon Rome 11:34).
Eneñere etiñ ke ukpep-ñkpọ emi ebaña Edisana Spirit ye akpanikọ Esie, ye mme utom Esie koro odu mme owo emi edifọide ewut mme ñkpọ-ntibe oro nnyin inyenede ke itie ukpep-ñkpọ nnyin ndida nsọñọ nte ke mme owo ekeme ndibọ odudu nto Abasi ndikọk owo ekededi eke mmọ emade kpa nte mmọ ekutde ke idem mmọ ke ini midighe ke uduak ye nda-usuñ Abasi. Okposuk edi itie miduhe emi eneñerede ewet ke itie ukpep-ñkpọ nnyin ete ke Abasi okonuk Peter ye John ndinam ke mbuọtidem man oto do mbuñọ okpokop nsọñidem, odu mme ntak ndikere nte ke edi Abasi okonuk mmọ ndinam emi, Ikọ Abasi inyuñ iduhe ndifaña.
Owo ikewetke ubak itie Ñwed Abasi emi nnyin idiọñọde mfin emi nte Obufa Ediomi ke ini oro, edi Abasi onyime utọ añwa-añwa utibe-ñkpọ oro ada itie nte ata nnen-nnen ye idiọñọ akpanikọ ndida nsọñọ eriset Christ ye akpanikọ emi odude ke ikọ Esie. Ema ekabare ata ediwak mmọ emi mikonimke ke akpanikọ esin ke eti usuñ erinyaña oto ke mme utọ edinam oro. Mme utibe-ñkpọ inaha inọ ini edem oro ikpọñ, edi Abasi ke akaka iso ndinam mmọ. Ikọ Abasi emi ewetdewet mmọdo ye nnyin idaha emi, enye onyuñ edi andiyarade uduak Abasi nnọ mme owo tutu Christ ọtọñọ ntak edi ke isọñ. Mme utibe-ñkpọ inaha ada itie ukwọrọ ikọ Abasi emi edidade owo osim erikabare esit ye erinyaña. Mme akakan utibe-ñkpọ emi Abasi anamde edi edikpuhọre owo uduot ke adaña emi mmọ enimde Christ ke akpanikọ esim erinyaña, oto ke edikop emi mmọ ekopde Ikọ Abasi!
Nnyin imọfiọk ite ke Peter ama ọfiọk mme ñkpọ emi oto nte enye eketiñde onyuñ ọkwọrọde ikọ ọnọ otu owo emi ekebohode ke ini owo mbuñọ oro ama okokop nsọñidem. Etie nte ndusuk owo ke otu oro ekekere ete ke Peter ye John ekeda odudu idem mmọ enam owo mbuñọ oro okop nsọñidem. Ikọ oro Peter eketiñde ọnọ otu owo edi ata akpan ñkpọ: “Mbufo nditọ Israel nsinam idem akpade mbufo abaña owo emi? Nsinyuñ inam mbufo ewukde enyin ese nnyin, nte edide nnyin ida odudu idem nnyin mme uteñe eke nnyin iteñede Abasi inam enye asaña?.... enyiñ Esie anam owo emi mbufo ekutde enyuñ ediọñọde okop nsọñidem. Ke akpanikọ mbuọtidem emi otode ke Enye ama ọnọ owo emi ọyọhọ nsọñidem ntem ke iso mbufo kpukpru” (Utom Mme Apostle 3:12, 16).
Mbuọtidem Ke Enyiñ Esie
Peter ikesinke ndinọ Abasi ubọñ ke erikọk owo mbuñọ oro. Enye ama eneñere etiñ esin mme owo ke esit ete ke mbuọtidem ke enyiñ Jesus Christ akada odudu erikọk ọsọk owo mbuñọ oro.
Abasi inamke utibe-ñkpọ ndiyuhọ idiọk udọñ ifu (Matthew 12:38, 39). Ediwak mbon eyighe ekabare etiene Christ koro Abasi ọkọkde, mme onyuñ anamde oruk utibe-ñkpọ efen ọnọ mmọ ke ini akwa nnanenyin. Ndusuk ini utibe-ñkpọ esineñere ọsọñọ owut mme owo akan ñkpọ efen ekededi ete ke Abasi mmọdo ke akpanikọ. Abasi ayarare odudu ye Idemesie ọnọ esit akpanikọ, koro Enye oyomde mmọ enim Enye ke akpanikọ. Enye otim anam ndimenere mbuọtidem mmọ ke Enye, man oto do mmọ ekpekabare esit man efen ke mme idiọk-ñkpọ mmọ. Erikọk owo mbuñọ oro ekedi ukem-ukem ntre.
Peter, ke ndifiọk ete ke mme utibe-ñkpọ oro Jesus akanamde ekedi ndinam mme owo enim Enye ke akpanikọ nte Christ Abasi, ñko ke Enye enyene odudu ndifen ke mme idiọk-ñkpọ mmọ, ama ọsọsọp ọwọñọre ekikere mbon oro ọkpọñ owo mbuñọ akabare ọnọ Enye emi akanamde utom oro. (Kot Mark 2:1-12). Peter eti mmọ abaña ini edem emi mmọ ekesinde Jesus nte Christ, edinyime mmọ nte ekọñ Enye ke krọs, ye se inade inọ mmọ ndinam nnọ Abasi ke edikabare esit ñkpọñ idiọk-ñkpọ mmọ. Edomo ke kpukpru idaha ndibiat ekikere eyighe, nte ke Peter ama enen onyuñ anam nte ọfọnde ke ndifọi mme owo ñwut erinyaña emi mmọ ekpeyomde akan edineñere nyire mbaña odudu Abasi ke abaña erikọk, koro ñkpọ nte tọsin owo ition ema enim Christ ke akpanikọ oto ke ukwọrọ-ikọ Peter.
Erikọk Emi Otode Abasi
Enam akamba ndudue ke utom Christ oto nte ata ediwak owo emi midaha ọfọn ebọde ukpep-ñkpọ Ñwed Abasi ke abaña erikọk emi otode Abasi enam ñkpọ mbubine. Mmọ ibiatke ini ndidọhọ nte ke mmimọ imenyene “ukeme ndikọk udọñọ,” ke imonyuñ ikeme ndikọk adaña owo nte edide etiene mme imọ. Eda ata akamba “utom erikọk udọñọ” ebiaña mme owo ete ke ikwọrọ Eti-mbuk. Ndusuk ini esitiñ ata esisit ñkpọ eketuk ufọn owo ndimana obufa, koro mme owo emi etimde esin ifik ke edinam utom añwa-añwa emi ekerede ebaña okuk emi mmọ ekemede ndibọ otu owo, koro mmọ enyenede esisit ifiọk ebaña ata erinyaña.
Edi akpanikọ nte ke otu mme enọ Spirit emi enọde Ufọk-Abasi Christ, erikọk-udọñọ odu ke esit ( Kot 1 Ñwed Corinth 12:9, 28). Adaña nte ededi, owo inyeneke ndiyik usuñ erikọk-udọñọ emi mme ọkọk-udọñọ ekọkde ke usuñ idem mmọ nte, mme edi nnen-nnen koro akananam Jesus inimke mboho erikọk-udọñọ! Enye ekesikọk adaña owo nte edide etiene Enye, edi kpa ke idem idaha oro onyuñ ọdọhọ mmọ ete ekunam aba idiọk-ñkpọ, mbak se idiọkde ikan oro editiene mmọ. (Kot John 5:14). Jesus ekesiwak ndinam mme owo emen ekikere mmọ efep ke Enye, edi anam ekabare ese Ete Esie emi odude ke Heaven, emi ọkọdọñde Enye. Akpatre ñkpọ emi ata eyen Abasi okpoyomde ke ererimbot ekpedi ndiduri mme owo man efiọk enye ke abaña mme utom emi Abasi anamde. Peter ye John ema enam mme otu owo oro eda ekikere mmọ etiene Jesus, okudi ke idem mmọ, enyuñ edọhọ ete idighe odudu me edinen-ido idem mmọ ekenam owo mbuñọ oro okop nsọñ-idem.
Mmọ emi ekotde idem mmọ “mme ọkọk-udọñọ ke mbuọtidem” inyeneke oruk edu-uwem emi. Mme iren ye iban emi edomo ofuri ukeme mmọ ndiduri kpukpru esit owo nnọ idem mmọ; ndien utọ spirit mboho erikọk-udọñọ oro edi ata ñwọrọ-nda ubiọñọ emi ọbiọñọde Spirit Abasi. Emenere Christ ke enyọñ ke kpukpru itie emi ekwọrọde Eti-mbuk akpanikọ, inyuñ iduhe ukpep-ñkpọ Ñwed Abasi baba kiet emi emende enam okpon akan eken. Christ ikonimke ekọm-urua baba kiet ke odudu erikọk-udọñọ Esie, ndien owo ekededi eke anamde ntre edue isop ke ndimen Eti-mbuk nnam ñkpọ mbubine. Ñwed Abasi ọdọhọ ete, “Obubit enyọñ ye ofim eke minyeneke edim, ebiet owo eke oburede ke enọ abiaña” (Mme Ñke 25:14). Afiak ọdọhọ ñko ete, “mbufo ekebọ ke ikpikpu, enọ ñko ke ikpikpu” (Matthew 10:8).
Owo eke enyenede enọ erikọk-udọñọ emi otode Abasi enyene ndinọ Christ ubọñ ofuri-ofuri, kpa nte emi mbet ekenamde. Mmọ eyedi mme iren owo ye iban emi eyọhọde ye edisana uwem ye ido owo Abasi, inyuñ inyeneke ebuana ke udori, mme ke ediwọrọ etop ke ererimbot emi. Abasi ama ọdọhọ ete: “Ami ndi Jehovah; enyiñ mi edi oro: ndinyuñ nnọhọ owo efen ubọñ Mi” (Isaiah 42:8).
Erikọk emi otode Abasi etiene odu ke utom edifak onyuñ odu ke edisio isop, (Kot 1 Peter 2:24; Matthew 8:16, 17; Isaiah 53:5). Enye edi ke mfọn, onyuñ enyene kpukpru owo, enyuñ ekeme ndibọ nto mbuọtidem ke Christ, nte Peter ọdọhọde. Nnyin ikot ntem: “Oto koro owo emi ọbuọtde idem ke enyiñ Esie, enyiñ Esie ama anam owo emi mbufo ekutde enyuñ ediọñọde okop nsọñ-idem.” Mbuọtidem ke Christ, nte Enye emi osiode isop idiọk-ñkpọ nnyin, ñko oto ke nde-unan Esie nnyin ikop nsọñidem, eyeda edidiọñ edi.
James ọkọdọhọ ete: “Nte owo okut ukut ke otu mbufo? Yak enye ọbọñ akam.... Nte owo ọdọñọ ke otu mbufo? Yak enye okot mbiowo ufọk Abasi; mmọ enyuñ enuhọ efuk enye ebọñ akam, eda aran eyet enye ke enyiñ Ọbọñ: ndien akam mbuọtidem eyenyaña enye emi ọdọñọde, Ọbọñ eyenyuñ anam enye adaha ada; ndien edieke enye akanamde idiọk-ñkpọ, eyefen enye” (James 5:13-15). Emi edi ata nnen-nnen usuñ nditiene Abasi nyom erikọk. Mme owo emi etienede Abasi ke nnen-nnen usuñ ebọ erikọk koro Abasi edi anam-akpanikọ. Edi ata ọkpọsọñ ñkpọ owo ndibọ erikọk-udọñọ nto Abasi ke ubọk mmọ oro ekotde idem mme “ọkọk-udọñọ ke mfọn,” ke ediwak ini esiyarade se mmọ edide.
Mbuọtidem edi ñkukure ñkpọ emi anamde kpukpru owo, ke kpukpru ebiet, ekeme ndibọ mme edidiọñ Abasi. Enyene-ñkpọ ye ubuene, ofin ye eyen-isọñ, Jew ye Greek – kpukpru ekeme ndibọ edidiọñ Abasi oto ke mbuọtidem. Abasi iteñeke owo enyiñ, owo inyuñ inyeneke ñkpọ ndida mbọ itoro ke iso Abasi, inyuñ inyeneke ukeme ndibọ mfọn Abasi ke ifiọk idemesie. Edi mbuọtidem nte eke ekpri eyen ekeme ndinam Abasi adaha ada ke akwa odudu Esie anam ñkpọ ọnọ nnyin. Ekpedi ke erikọk-udọñọ ikpọhidem, me ke erifen nnọ ukpọñ nnyin – ekeme ndinyene mbiba nto mbuọtidem ke Abasi.
Questions
MME MBUME- Nso ke Peter ye John ekebiere ndinọ owo mbuñọ ke itie okuk?
- Ekekọk owo mbuñọ didie?
- Nso idi ntak emi Peter ye John ekesinde ndibọ itoro ke erikọk owo mbuñọ?
- Ekeme ndibọ erikọk-udọñọ didie mfin?
- Nte Abasi ke ananam mme utibe-ñkpọ? Edieke edide ntre, anam ọnọ mme anie?
- Nso ikotibe inọ otu owo ke ukwọrọ-ikọ Peter?