Lesson 285 - Senior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Edieke ima ikpa ye Enye, iyenyuñ idu uwem ye Enye; Edieke imede ime, iyeda ubọñ ye Enye; Edieke ikañde Enye, Enye eyekañ nnyin” (2 Ñwed Timothy 2:11, 12).

Cross References

I Ñkpọkọbi Ye Erifak

1. Akwa oku ye mme Sadducee ema esin mme Mbet ke ufọk- ñkpọkọbi ke ntak akwa iyaresit, Utom Mme Apostle 5:17, 18

2. Angel ama eberede usuñ ufọk-ñkpọkọbi onyuñ ọnọ mme Mbet uyo ete ekekpep ñkpọ ke itie-ukpono Abasi, Utom Mme Apostle 5:19, 20

II Sanhedrin

1. Sanhedrin eboho, edi mmọ ikemeke ndikut mme Mbet ke ufọk-ñkpọkọbi, utom Mme Apostle 5:21-23

2. Mme andikara ekedu ke mkpaidem, Utom Mme Apostle 5:24

3. Ema ekut mme Mbet ke itie-ukpono Abasi, mme isuñ-utom eda mmọ edi inyuñ inamke mmọ baba idiọk, Utom Mme Apostle 5:25, 26

III Ibọrọ Mme Mbet

1. Akwa oku ama obup ntak emi mme Mbet eketutde utọñ ke ibet emi mbon esop ekenọde mmọ, Utom Mme Apostle 5:27, 28

2. Peter ye mmọ eken ema ebọrọ ete ke mmimọ inyene ndikop uyo Abasi ñkan uyo owo, Utom Mme Apostle 5:29-32

3. Ibọrọ mme Mbet ama edemere iyaresit mbon-esop Sanhedrin, Utom Mme Apostle 5:33

4. Gamaliel ama ọnọ item ete mmọ ekpeme idem mbak edidi ke ukpep-ñkpọ mme Mbet oto Abasi, Utom Mme Apostle 5:34-39

5. Ema emia mme Mbet, edi mmọ ema enem esit esuk ekeka iso ke ndikwọrọ ikọ Abasi, Utom Mme Apostle 5:40-42

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Iyaresit Owo

Ke mbuọtidem mme Mbet ema eka iso ndinam eñwọñọ edikop uyo nnọ Abasi, nnyuñ nsin uyo mbon esop emi ekewukde mmọ ndikwọrọ, mme ndikpep ñkpọ ke enyiñ Jesus. Ufọk Abasi ama ọkọri onyuñ ọtọt. Abasi ama anam mme nsio-nsio idiọñọ ye mme utibe-ñkpọ oto ubọk mme Mbet ndisọñọ akpanikọ emi abañade etop emi mmọ ekekwọrọde. Akwa mboho mme anditiene-Chist okodu ke etehe Solomon, ọkpọsọñ mkpaidem ye mfuhọ ama odu ọnọ akwa oku ye mme anam utom ke temple.

Ke ini akwa oku mikemeke ndiyọ udobi ubiom-ikpe esie aba, ye ufup emi amakadia esit esie ama, enye adaha ke enyọñ ye ñka mme Sadducee ndibine mme Mbet nnyuñ mmen mmọ nsin ke ufọk ñkpọkọbi. Mme akama utom ema eyat esit tutu mmọ emum mme Mbet esin ke ufọk-ñkpọkọbi. Andidiọk adada kpukpru ini ndisobo mme ukpọñ owo, enye akada mme Sadducee ye akwa oku nte ñkpọ-ekọñ ndibiọñọ, ndikpan, ndikibi mme utọ mkpọsọñ Mbet emi ekekwọrọde akpanikọ Abasi inua; edi mmọ ikekanke. Nso utọ enyene ndik ekikere— ete ke owo kiet ekededi ekeme ndidi ñkpọ-ekọñ andidiọk! Ndien kpukpru owo eke minyeneke erinyaña ukpọñ edu ke utọ ñka emi.

Mme Ñkpọ-Ntibe Unana Idorienyin

Ñwed Abasi itiñke adaña ini nte mme Mbet ekebighide ke ufọk-ñkpọkọbi ke okoneyo oro; edi ñkpọ kiet edi akpanikọ: Ọbọñ ikekpọñke ikenyuñ isinke mmọ. Mmọ ema ebọñ akam, edi mbemiso okoneyo oro ebe, ñkpọ-ntibe ama ada itie emi idorenyin mikoduhe. Angel Abasi ama eberede mme usuñ ufọk-ñkpọkọbi, enye onyuñ atat mme Mbet ayak onyuñ ada mmọ ọwọrọ ke emem. Nte akpatre owo asañade ebe, etọñọ ntak eberi mme usuñ oro suñ-suñ.

Iduhe ufọk-ñkpọkọbi emi okpomumde ñkpọsọñ nditọ Abasi emi onim ke anyan ini, koro mmọ ekedide odu-uwem mkpasip enọ Abasi ndida ntọñọ ntọ obufa ufọk-Abasi. Edieke mme mkpasip ekpesopde, nsek ñkọri okponyuñ osop ñko; koro ufọk-Abasi mikọsọñke odudu ikem ndidu ke esiode nnen-nnen ukpep-ñkpọ efep. Mme asua ema ekere ndibiọñọ edinam mme Mbet nnyuñ nda esuene ndian ke enyiñ mmọ ke ndisin mmọ ke ufọk-ñkpọkọbi, edi Abasi ọwọñọre uduak oro, akabare ada edinam emi nte usuñ edisin uñwana ye odudu ke idem nditọ Esie. Idahaemi mmọ efiọk, ke akpa ifet, akpanikọ emi odude ke ikọ Abasi “Abasi fo emi afo anamde ñkpọ Esie kpukpru ini, eyenyaña fi” (Daniel 6:16). Angel ada etop emi otode Abasi ọsọk mme Mbet ete yak mmọ efiak eka ke temple eketiñ ikọ Abasi enọ mme owo “kpukpru ikọ uwem emi.” Ikafakke mme Mbet man oto do mmọ ekpedibe ebọhọ mme andikọbọ mmọ. Utom mmọ ekenyene Abasi, ñko ekedi akpan utom; ntre Ọbọñ ọnọ mmọ uyo ete etọñọ utom oro ke ọtọ emi mme asua ekenamde mmọ etre. Eritọñọ ntak ndemere utom mmọ ekedi ndinam mme Mbet akpanikọ ekop odudu.

Ikpikpu Eñwan Andidiọk

Andidiọk itreke eñwan esie ye ikọ Abasi. Enye ke osuk añwana nte ekekeme ndibiọñọ ñkọri ke otu nti nditọ Abasi. Enye ada udọñọ ye ukut ke ata ediwak idaha ndibiat nti utom emi enamde enọ Abasi. Mi ñko, Abasi esiwak ndikan uduak andidiọk onyuñ ada ubọñ ye odudu ke se andidiọk akaduakde nte ọyọhọ erikan. Edi Abasi inọhọ nditọ Esie odudu ndida nnam uduak idem mmọ; Enye ọnọ odudu man eda enam utom Esie. Anditiene-Christ enyene ndikpeme ndida mme mfọn Abasi nnam ñkpọ ke usuñ emi Abasi onimde.

Ubuat-Ubuat Esop

Esop emi ekebohode ke usenubọk ekedi utibe ke uwak ibat. Akwa oku ye mme nsaña esie, esop mme Sanhedrin,ye mme ọfiọk mbet Jew ema esop idem ndikop ikpe emi. Ndusuk, akwa oku ekekere ndida mme uwak ebiere-ikpe nsin mme Mbet ndik man ebiọñọ ñka-iso utom mmọ; edi Abasi okoyom ọwọrọ ntre, man oto do ediwak mme andikara ke otu mme Jew ekpebọ uñwana ikọ Abasi. Akwa oku akada itie nte ebiere-ikpe. Enye okot mbon-esop obon ọtọ kiet, onyuñ ọdọñ ekeda mme edue ibet ke ufọk-ñkpọkọbi edi. Ke ini mme isuñ-utom ema ekeka, Akwa oku emen edinam mme Mbet etiñ ọnọ mbon-esop, onyuñ etiñ ntak emi enye okokotde mmọ edibon ọtọ kiet. Enye otim anam mmọ efiọk ete ke itiñ akpanikọ, abiaña iduhe. Mmọ emi edide idahaemi edi ndiọi owo— edi ñkpọ-ndik ọnọ itie akwa oku, oro edi, ediwak ke otu mmọ ema ebiat mbet akpa esop añwa-añwa, ndien edieke ekpeyomde ndinyaña ukpono Abasi ke itie-ukpono Abasi nsio ke mbiara, enyene ndimen mboho nditọ Abasi mfep. Akana eda mme ada-ibuot ke otu oro, esọp edi ke iso mmọ. Mbon-esop emi ndien ekeme ndibiere nnen-nnen ñkpọ eke edinamde.

Kere utọ mkpaidem ye ndik emi okodude ke otu mme andikara ke ini mme isuñ-utom efiakde edisian mmọ ete ke mmimọ ikwe mme Mbet ke ufọk-ñkpọkọbi. Ema etim eberi usuñ (ndusuk mme anam utom ekekama mme ukpọhọre), mme andikpeme ufọk-ñkpọkọbi ke esuk edu ke idaha utom mmọ. Mme ikpọ owo emi ema ewai ibuot mmọ ke iyaresit ye mkpaidem ke ndikere se ñkpọ emi ediwọrọde.

Edinam Utom Ke Iñwañ Utom Abasi

Ke ekpri ini oro mme Mbet ke esuk eka iso ke utom Ete mmọ. Ke usiere usenubọk, ke ndo-ndo oro mme otu owo etọñọde ndiboho ke ebiet-ukpono Abasi, mmọ etọñọ ndikpep ñkpọ añwa-añwa. Uko mmọ okoto Abasi emi okosiode mmọ ọdọñ koro Abasi ama osio owo ọdọñ, inaha enye enyene ndik abaña se idiwọrọde edieke owo anamde akpanikọ ke ikot Esie. Uko emi owo enyenede ke idemesie eyeda mfuhọ edi; ke ini Jesus ọnọde uko ndien spirit onyuñ adade usuñ, ibọrọ eyedi erikan.

Owo kiet editiñ ọnọ mbon-esop ete mme Mbet mọdo ke ebiet-ukpono Abasi, ntre ema edọñ etubom ekọñ ye mme isuñ-utom eken ete eka usọp-usọp ekada mmọ edi ke iso mbon esop. Ke ntak ndik mbon obio, etubom ekọñ ada nditọ Abasi ke emem ediyak ọnọ mbon esop. Akwa oku obiom mmọ ikpe ete: “Nnyin ima isọñ uyo ikpan mbufo, ite ekukpep aba ñkpọ ke enyiñ emi: emeyọhọ Jerusalem ye ukpep-ñkpọ mbufo, enyuñ eyom iyip owo emi ọkọbọ nnyin.” Tim se nte enye esinde ndisiak enyiñ Jesus. Ubiom-ikpe odu ke enyiñ oro, akpan-akpan ọnọ akwa oku, koro edi enye ekedi akpan owo ke edisin nsọk man ekọñ Jesus ke eto mkpa. Ini kiet enye ye nsaña esie ema etiñ mfefere-mfefere ete, “Iyip Esie akpakam ọkọbọ nnyin ye nditọ nnyin,” edi idaha emi etie nte mmọ etọñọ ndifiọk ekọm-urua iyip Jesus. Nte enyiñ Jesus obiom akwa oku ikpọñ ikpe? Nte enye ikpọñ okodu ke odu edikọñ Eyen Abasi ke eto? Ih-ih! Ekemen kpukpru idiọk-ñkpọ ofuri ererimbot edori edisana Jesus nte Enye ọkọñọde ke krọs. Idiọk-ñkpọ fo ye ami akanam ekọñ Enye do; edi edieke nnyin isuk iyirede ke idiọk, nnyin imenyene ubiom-ikpe iyip Jesus— ata akamba ubiom-ikpe!

Mme Mbet Emi Esinde Ifik

Ekeme ndidi akwa oku ama adian ekpri ñkpọ ke ikọ esie ndinam enye odobi, edi emi eketim ayarade nsin-ifik mme Mbet ke ndisuan etop ikọ Abasi. “Emeyọhọ Jerusalem ye ukpep-ñkpọ mbufo.” Ekedi ñkpọ emi ekesinde ufiop ke esit mme Apostle ndikut ediwak owo enyimede ndisaña ke idaha ikọ Abasi. Ke ini ekenamde udọñọ okure owo emi okodude ke Ediye Inua Otop, Abasi ama adian owo 5,000 ọnọ ufọk Abasi. Ñkọri emi ekedi utibe tọñọ ke ini oro tutu osim emi; koro andiwet edisana mbuk Abasi etiñ ete, “Ndien mmọ eke enimde ke akpanikọ ediana ye Ọbọñ edọdiọñ ewak, mme otu owo, iren ye iban” (Utom Mme Apostle 5:14).

Nte ntak odu emi Abasi mikpedianke ukpọñ inọ andinim ke akpanikọ? Kpukpru mmọ ekedu ke esit kiet ye ekikere kiet. Ke ini ukọbọ ọsọñde, ndik onyuñ ekperede, mmọ ebọñ akam tutu Edisana Spirit etie ntiense ọnọ akam mmọ, ndien kpukpru ebiet emi mmọ ekebonode enyek. Uwem ibuk ikeduhe ke otu mmọ. Mmọ ema edara ke ini ekutde ukut, enyuñ ebat nte ñkpọ idaresit ndikut but ke ntak enyiñ Jesus. Edieke ufọk-Abasi ekpenyenede udomo nsin-ifik oro idahaemi, odudu esie ye ubom esie ikpenyeneke adaña. Ekọm enyene Abasi ke kpukpru nti enọ Esie, edi inaha nte nnyin ikop uyuhọ. “Esit enyik mi ñko ndiwet ñkekpe ye mbufo nte, esọñọ eñwana kabaña ikọ mbuọtidem, emi ema ekeyak ini kiet ko esin nti ikọt Abasi ke ubọk” (Jude 3).

Ikọ Abasi Emi Ọsọpde

Nte Peter ye mme Mbet eken ebọrọde ikọ emi mbon-esop ekedoride mmọ, Edisana Spirit ọyọhọ inua mmọ ye ibọrọ emi owutde ọniọñ. Akpanikọ emi ama oduk ke ata isọñ esit kpukpru mmọ emi ekekpañde utọñ. Etop emi ekedi eke erinyaña ukpọñ edieke ekpedide nte mmọ ema enyime ndiyere ikot Abasi, edi mmọ ekemek ndida ke ntañidem mmọ nnyuñ ññwana ye Abasi. Ikọ emi ekpekedide nte “ufik eke ọkọrọde uwem ke uwem” akabare edi “ufik eke ọkọrọde mkpa ke mkpa” ọnọ mmọ. Ndimek ekedi nte mmọ enyimede ke idem mmọ, edi Abasi ama afiak ọnọ mmọ akwa ufañ efen ndikabare esit.

Iyaresit mbon esop ama otim okpon eti-eti tutu mmọ eduk odu ete iwot mme Mbet ke ofut. Nte ededi Abasi ama ọnọ uñwam. Kiet ke otu mme Pharisee emi ekerede Gamaliel, anam ekikere ye mme ebiere ikpe ete ke mbon emi ekeme ndidi eke Abasi. Edieke ukpep-ñkpọ mmọ edide eke owo, mmọ eyesọp ebe efep ke idemesie; edi edieke edide eke Abasi, inyeneke ñkpọ eke Sanhedrin mme owo kiet eke ededi edikemede ndinam nditre ikọ Abasi. Mbon-esop ema enyime mfaña Gamaliel; iyaresit mmọ onyuñ ọsuhọre. Ema emia mme Mbet enyuñ ekpan mmọ ete ekutiñ aba ikọ ke enyiñ Jesus; ndien esana mmọ eyak. “Ntre ke mmọ oro ewọrọ ekpọñ esop, edara koro ebatde ete mmọ emedot ndibọ esuene ke abaña enyiñ Jesus.” Nte mmọ ema enam nte mbon-esop eketiñde enọ mmọ? Inamke ndomo esisit ini. Mmọ ekedu ke ebiet-ukpono Abasi kpukpru usen— ke ebiet emi otimde añwaña ke Jerusalem ye ke kpukpru ufọk, ekpep ñkpọ enyuñ ekwọrọ Jesus Christ.

Questions

MME MBUME

1. Nso idi ntak emi akwa oku ye mme Sadducee ekeyọhọde ye iyaresit?
2. Angel ama osioño mme Mbet ke ufọk-ñkpọkọbi, nte akananam utọ ñkpọ emi otibe?
3. Nso idi ntak emi ekesioñode mme Mbet ke ufọk-ñkpọkọbi? Koro mmọ ekesuk enyene ndida ke iso mbon-esop ke ndañ-nsiere.
4. Nso ke mme ebierikpe ekenam ke ini mmọ mikekwe mme Mbet ke ufọk-ñkpọkọbi?
5. Ekekut mme Mbet ke mmọñ?
6. Nso ikedi ubiom-ikpe emi mmọ ekenọde mme Mbet?
7. Nso ikedi ibọrọ Peter?
8. Nso utọ usuñ ke Abasi akada anyaña mme Mbet osio ke esop?
9. Didie ke mme Mbet ekeyọ ukut mmọ?