Lesson 287 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Suñ-suñ ibọrọ akabare ifiopesit efep: edi uyat ikọ edemere iyaresit” (Mme Ñke 15:1).Notes
Enim Rehoboam Edidem
Ke ini Edidem Solomon ama akakpa nte ido edide, eyen esie ekenyene ndidi edidem. Ofuri Israel ema eboho ke Shechem ke akwa usen ubọñ oro ndikpono Rehoboam nte obufa edidem Israel ke ebekpo ete esie. Nnyin ikokopke ibaña Rehoboam mbemiso ini emi. Ndusuk enye ikanamke ñwọrọ-nda ñkpọ kiet ke ini uyen esie.
Etiñ enọ nnyin ebaña Jeroboam, akparawa emi ọkọyọhọde ye utom, emi akañwanade uko-uko ọnọ Israel emi ekesinde mme owo ema enye. Enye ekenyene ndifehe ñka Egypt ke ntak ufup Solomon. Ke ini enye okopde ete ke Solomon ama akpa, ñko ke emọñ enim Rehoboam edidem, enye ama ọnyọñ edi ndiduk mme usọrọ oro. Anditiñ ntiñ-nnim ikọ kiet ama etiñ ọnọ Jeroboam mbemiso enye efehe ọkpọñ obio ete ke eyenọ enye esien Israel duop akara, ke ntre enye ama ekere idahaemi nte ntiñ-nnim ikọ emi ediwọrọde osu.
Efik Mme Owo
Ke Solomon ama ọkọwọñọre ọkpọñ Jehovah onyuñ okpono ndem, enye amakabare ebine udori ererimbot emi. Enye ama ọbọ mme owo utomo emi okokponde eti-eti, ada ediwak mmọ esin ke ekọñ ye mme itie utom esie. Uwem ama ọsọñ ọnọ Nditọ Israel, mmọ enyuñ ebọ ufen ke ubọk mme idiọk etubom utom.
Jeroboam, ke ibuot ofuri Israel, ama obup Rehoboam idahaemi nte enye edikarade. Nte enye eyefọn ido ye mme owo onyuñ anam mbiomo efere mmọ? Rehoboam ama ọdọhọ ete enọ imọ usen ita man ikere ibọrọ.
Ke mme usen ita oro, Rehoboam ama okot mme ọnọ item edi. Mmọ ekedi ikpọ owo, emi ndusuk ekedude ke esop ukara ete esie. Mmọ ekedi mme ọfiọk-ñkpọ owo, emi ekenyenede ifiọk ke ediwak isua, enyuñ efiọkde unana mme owo. Rehoboam ekedi akparawa, ndien ama ọfọn nte enye okoyomde item oto utọ mme ọfiọk-ñkpọ owo emi. Mme owo emi ema edọhọ enye ete, edieke enye edifọnde ido ye mme owo onyuñ etiñde nti ikọ ye mmọ, mmọ eyesuk ibuot enọ enye enyuñ enam se ifọnde ye enye. Edieke enye oyomde ndidi edidem mmọ, edi utom esie ndiñwam ikọt esie.
Jesus ama ọnọ item ke abaña eti nda-usuñ. Enye ọkọdọhọ ete: “Edi enye emi okponde akan ke otu mbufo edidi asañutom mbufo. Edi owo ekededi eke edimenerede idem, eyesuhọre enye enim; edi owo ekededi eke edisuhọrede idem, eyemenere enye” (Matthew 23:11, 12). Ke ini efen Jesus ama ọdọhọ ete: “Enye emi okponde akan ke otu mbufo akabare etie nte eyenọwọñ; enye emi onyuñ edide etubom akabare etie nte anam-utom” (Luke 22:26).
Kere utọ eti edidem emi Rehoboam ekpekedide edieke enye akpakanamde ñkpọ ọnọ ikọt esie nte Abasi okonimde! Ke akpatre ikwọ David, enye ama ọkwọ ete: “Abasi Israel ọdọhọ, Akwa itiat Israel etiñ ọnọ mi, ete Edinen andikara owo eyedu, ada uteñe Abasi akara” (2 Samuel 23:3).
Kpukpru nti item emi ikọwọrọke ñkpọ inọ Rehoboam. Enye ama okot ndusuk mkparawa ufan esie onyuñ obup mmọ se mmọ ekekerede. Mmọ ikọfọnke ido, ikonyuñ imaha mbio obio. Mmọ ema edọhọ Rehoboam anam mbiomo mmọ odobi utim ikaba, onyuñ amia mmọ ufen akan nte ete Rehoboam akanamde.
Idorenyin Mme Owo Okpu
Ke usen ita ama ekebe, ke ini Jeroboam afiakde ebine Rehoboam ndikokop ibọrọ esie, emi edi se enye okokopde: “Ete mi akanam ọkpọnọ odobi mbufo, edi ami nyekọrọ mbufo ọkpọnọ efen: ete mi akamia mbufo ke ikpa, edi ami nyemia mbufo ke scorpion.” Nsutọ ikọ ibak! Kere nte idorienyin mme owo okokpude! Mmọ ema edori enyin ete ke obufa edidem enyenọ mmọ idara ye emem ke uwem, edi idahaemi mmọ ekop emi!
Edi Abasi ama enyene uduak abaña ikọt Esie. Mmọ idibọhọ kpukpru ufen oro. Eyemia Solomon ufen idiọk-ñkpọ esie ke Jeroboam ndikara esien Israel duop, ke itie Rehoboam. Mme owo ikekereke ite ikpenyene ndisuk ibuot nnọ Rehoboam ke ini enye mikekereke ibaña mmọ, mmọ ema ekpọñ enye. Esien Judah ye Benjamin ikpọñ ekesuk ibuot enọ ukara Rehoboam.
Rehoboam ikokopke inemesit ibaña ubahare emi, ke ntre, enye ama otim akwa udim ekọñ, owo 180,000, onyuñ aka ndiñwana ñkan mme esien emi ekesọñde ibuot. Edi Abasi ama okut, onyuñ ọdọñ Anditiñ ntiñ-nnim ikọ ọdọhọ Rehoboam ete ke edi uduak Esie Israel ye Judah ndibahare. Ekọñ inyeneke ndidu. Rehoboam ama onyime ndien emem ama odu ke obio.
Tọñọ ke ini emi ka iso, nnyin idikop ibaña idut iba, Judah ye Israel, idighe Israel ikpọñ. Mbuk mme isua emi etienede eyetiñ abaña ediwak ekọñ emi okodude ke ufọt idut iba emi. Mmọ ekesuk enyene nsio nsio ndidem tutu etañ mmọ efep, eka ke mme obio Assyria ye Babylon ke ediwak isua ama ekebe. Ke ini ukpep-ñkpọ nnyin emi, Jeroboam edi edidem Israel ndien Rehoboam edi edidem Judah.
Mme Eñwọñọ Abasi Ọnọ Jeroboam
Abasi ama ọnọ Jeroboam mme utibe eñwọñọ: “Nyedu ye afo, ndien, nnyuñ mbọp ọkpọsọñ ufọk nnọ fi” (1 Ndidem 11:38). Nnyin imọfiọk mme edidiọñ emi ekedude ke ini ukara David koro enye okokopde uyo Abasi. Idahaemi, Abasi ama ebeñe idem ndinam ukem-ukem nnọ Jeroboam edieke enye edinimde mme ewuhọ Abasi.
Nnyin ñko imenyene mme eñwọñọ Abasi ke Ikọ Esie, edi kpukpru mmọ etiene nte nnyin idikopke uyo Abasi. Mme ibet Esie nte ekpedude uwem edu añwa-añwa ke Ñwed Abasi, ndien, edieke nnyin inamde mmọ iyebọ mme edidiọñ.
Jeroboam ama anam uduak Abasi tutu osim ini emi. Edieke enye akpakakade iso oyom nda-usuñ Abasi, ukara esie ekpekebighe okpokonyuñ odu ke emem. Ibighike enye ọtọñọ ndikere mbaña nte mme owo ekpekade iso esuk ibuot enọ enye. Edi Abasi ọkọnọ enye ebekpo, ntre Abasi okpokomum ebekpo oro akama ọnọ enye. Utu ke ndibuọt idem ye Abasi, enye ọtọñọ ndinam ekikere idem-esie mbaña usuñ nte enye edikarade, ke ntre enye ama okut idemesie ke afanikọñ.
Edi ke usuñ ntem ke ediwak afanikọñ etiene nnyin. Nnyin iyom ndinam uduak mbaña uwem nnyin, akan nditiene uduak Abasi ke abaña nnyin, ndien nnyin ibọ ufen. Abasi otim ọfiọk akan nnyin, se ifọnde ye nnyin; ediwak afanikọñ ikposimke nnyin edieke ikpoyomde ndausuñ Abasi ke kpukpru ñkpọ.
Idiọk-Ñkpọ Jeroboam
Akamba itie ukara Rehoboam ekedi ke Jerusalem; ndien Jeroboam ama ekere ete ke edieke Israel ekade Itie-ukpono Abasi ke Jerusalem ndikpono Abasi, mmọ ekeme ndiwọñọre ntiene Rehoboam enyuñ ekpọñ Jeroboam. Enye ama ekere ete ke eyetre mme owo nditiene Rehoboam ke ndibọp mme itie-uwa emi ekperede man mme owo ekuka ke Jerusalem. Enye ama anam nditọ enañ gold iba man mme owo ekpono. Enye ama ọdọhọ Nditọ Israel ete, “O Israel, se mme abasi emi ekedade mbufo ke isọñ Egypt edọk edi.”
Nte afo emeti se ikotibede ye Nditọ Israel ini kiet ko emi mmọ ekekponode eyen enañ gold? Ema ewot tọsin owo ita ke ofut usen kiet, ndien ufen ama osim Israel ke oro ebede. Abasi ọdọhọ ete ke Imọ idi Abasi ufup, ndien Enye oyom nnyin ikpono Enye ikpọñ-ikpọñ.
Owo ekededi ọfiọk ete ke mbiet eyen enañ ikpekemeke ndisio Nditọ Israel ke Egypt, ebiet emi mmọ ekedide ifin. Idem odu-uwem eyen-enañ ikpanamke emi. Nso utọ ufọn ke nditọ enañ iba emi ekekeme ndinam nnọ Israel idahaemi? Akande oro, Jeroboam ama anam mmọ emi mikodotke edi mme oku; onyuñ ọkpuhọre usen edisana usọrọ kiet. Emi edi se Abasi okonimde, ndien owo inyeneke unen ndikpuhọre mmọ. Mme edinam Jeroboam ekedi idiọk-ñkpọ ke enyin Abasi ndien idiọk etop esie ama etiene enye ke ediwak isua ke iso. Ekpere ndidi kpukpru ini esiakde enyiñ esie esidọhọ mme ikọ emi: “Emi akanamde Israel ediọk.” Ñkpọ eriti emi Jeroboam ekenimde ọnọ idemesie edi oro, enye ama anam Israel enam idiọk-ñkpọ.
Ekeme ndidi nnyin idikemeke ndikpuhọre ofuri obio nte Jeroboam akanamde, edi baba owo kiet ikemeke ndinam idiọk-ñkpọ emi mitukke owo eñwen. Owo iduhe uwem inọ idemesie ikpọñ ntre edieke enye anamde owo eñwen edue, ubiere-ikpe Abasi iditreke ndisim enye.
Idiọk-Ñkpọ Rehoboam
Rehoboam ñko ama akabare okpono ndem. Kpa ke idem itie edisana Itie-ukpono Abasi, enye ama ọbọp mme itie-uwa ọnọ edikpono-ndem. Ke kpukpru idak awawa eto, ke ebiet ekededi eke mme owo emekde, ndem ama odu do.
Abasi iketreke ndinọ ufen ke idiọk-ñkpọ oro. Ke ñkpọ nte isua ition tọñọ nte Rehoboam ekedi edidem Shishak, edidem Egypt ama edi ye ukpat-ñkpọ 1,200, enañ-mbakara 60, 000, ye anana-ibat owo ndiñwana ye Judah. Mmọ ema esaña eduk esit obio, enyuñ ekan idem mme obio ibibene. Edi ke ini udim-ekọñ Nditọ Egypt esañade ekpere obio Jerusalem, Rehoboam ama ekere ete ekem ini ndinam ñkpọ. Edi nso ke enye ekpekeme ndinam?
Anditiñ ntiñ-nnim ikọ eke Abasi kiet ama odu ke Judah, ndien enye ama edi ndidọhọ Rehoboam ikọ Jehovah: “Mbufo ema ekpọñ mi, ami nde mmonyuñ ñkpọñ mbufo ke ubọk Shishak.” Ndibe ñkpọ ke abaña afanikọn emi eketienede Rehoboam ye Judah ekedi emi: mmọ ema esin Abasi. Se mmọ ekpenamde idahaemi ndibọhọ afanikọñ ekpedi ndifiak ntiene Abasi.
Rehoboam ye mbọñ esie ema esuhọre idem ke iso Abasi enyuñ edọhọ ete, “Jehovah emenen.” Ke ini Abasi okutde emi, Enye ama ọsọp ọnọ mmọ uñwam. Enye ama ọdọhọ ete ke edidem Shishak idiwotke mmọ edi mmọ eyekpe utomo enọ enye. Ñkpọ ama ọfọn ke Judah ke ekpri ini edi ke isua 17 emi Rehoboam akakarade, ekọñ ama odu ke ufọt Jeroboam ye Rehoboam. Ke ini Rehoboam ama akakpa, eyen esie, Abijah ama akabare edi edidem ke Judah.
Questions
MME MBUME- Siak enyiñ eyen Solomon emi ekedide edidem ke enye amakakpa.
- Nso ikedi ntak emi Abasi okoyomde ndibọ ufọk Solomon ubak Israel?
- Nso ikanam owo mikọbọhọ enye ofuri-ofuri obio-ubọñ?
- Didie ke Rehoboam okoyom ndinam ye mme owo emi ekedude ke obio-ubọñ esie?
- Nso idi item emi Abasi ọnọde mme andikara ye mmọ emi eyomde akwa idaha?
- Ewe esien ke ekenọ Rehoboam akara?
- Anie ke ekenọ mme esien duop eken?
- Didie ke owo ekeme ndibọ mme edidiọñ Abasi?
- Nso ikedi idiọk-ñkpọ Jeroboam?
- Nso ikedi ñkpọ eriti emi Jeroboam ekenimde ọnọ idemesie?