Lesson 310 - Senior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Abasi mi eyenọ mbufo kpukpru se inanade mbufo ọyọhọ-ọyọhọ, nte inyene eke Enye enyenede ke ubọñ edide ke Christ Jesus” (Ñwed Mbon Philippi 4:19).Cross References
I Aran Ebekpa
1. Abasi ọbiọñ utọñ ọnọ ebekpa ye nditọ akpa, 2 Ndidem 4:1; Exodus 22:22-24; Deuteronomy 10:17, 18; 24:17-22; Psalm 68:5; James 1:27
2. Elisha ọnọ uñwam, 2 Ndidem 4:2
3. Ema eyom ediwak ukpọk abañ, 2 Ndidem 4:3; Matthew 5:6; Isaiah 26:9
4. Eberi usuñ ebaha ererimbot, 2 Ndidem 4:4-7; I Ndidem 17:19; Mark 5:40; 7:33; 8:23; Utom Mme Apostle 9:40; Matthew 6:6
II Ñwan Shunem
1. Ñwan emi enyene ukpono ọnọ Elisha, owo Abasi, 2 Ndidem 4:8-11; Ñwed Mbon Rome 12:13; Matthew 10:40-42; 25:35; Mme Hebrew 13:2
2. “Afo oyom ete ndinam nso ñkpọ nnọ fi?,” 2 Ndidem 4:12-17; 2:9; I Ndidem 3:5; John 15:7
3. Eyen añwan emi enyene mbuọtidem, 2 Ndidem 4:18-26; Genesis 22:5-8
4. Eyen añwan emi enyene iwuk, 2 Ndidem 4:27-30; Genesis 32:26; Luke 18:1-8
5. Enọ enye utip ke edinam eyen esie eset ke mkpa, 2 Ndidem 4:31-37
III Uñwam Ke Ini Nnanenyin
1. Ema esio mkpa ke eso ikọñ efep, 2 Ndidem 4:38-41; Mark 16:18
2. Ediọñ enọ enyuñ enam ọtọt, 2 Ndidem 4:42-44; Mme Ñke 3:9, 10; Luke 9:13-17; Matthew 15:32-38.
Notes
SE EKPEPDE EBAÑAEbekpa
Abasi ama ọñwọñọ ke ikọ Esie ete ke imọ iyekpeme mme ebekpa ye nditọ-akpa. Enye ama anam emi akabade edi kiet ke otu ndisana ido ukpono Abasi “ndisaña nse nditọ-akpa ye mme ebekpa ke ukut mmọ” (James 1:27). Nte asañade ekekem ye ndusuk mbuk eset, ebekpa emi ekekpede Elisha ubọk oyom uñwam ekedi ñwan Obadiah, owo emi okodipde mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi ke ini Jezebel okoyomde ndiwot mmọ. Mme emi ekedi akpanikọ mme idighe, Elisha ama odu ke mbeñe-idem ndinọ uñwam. Ke akpa ifet enye obup ete, “Afo oyom ete nnam nso nnọ fi?” Ndien ke ini enye mibọhọ ibọrọ, enye ọdọhọ ete, “Sian mi se afo enyenede ke ufọk?” Ndien ñwan oro ete, “Ofin añwan fo inyeneke baba ñkpọ kiet ke ufọk ke mibọhọke aran ke ekpeme.”
Ndida Se Nnyin Inyenede Nnam Utom
Edieke nnyin iduñọrede mme utibe-ñkpọ ye mme ikpọ utom Abasi emi mme asaña utom Abasi emi ekenamde, nnyin iyekut ke ediwak ini ite ke mmọ esida itie oto nte owo oro adade se idude enye ke ubọk anam ñkpọ. Abasi ama ọdọhọ Moses ete, “Nsidi oro ke ubọk fo?” (Exodus 4:2). Emi ekedi esañ, edi enye ama akabare edi ñkpọ utom kiet emi Abasi akadade anam mme ikpọ idiọñọ ye mme utibe-ñkpọ. Ye esañ esie, Moses ama oyibi iñyañ ndien enye akabare edi iyip. Ke otopde ọduọk ke isọñ, esañ ama akabare edi uruk-ikọt; ndien uruk-ikọt akabare edi esañ ke ubọk esie; ndien ke ini ama akanyan esañ emi ke inyañ, mmọñ ama abahare iba ndien enam nditọ Israel esaña ebe. Eto-ukpeme enañ ama akabare ñkpọ ekọñ emi Shamgar akadade owot owo ikie itiokiet; ñko mbañ-enañ ama akabare edi akamba ñkpọ ekọñ emi Samson akadade owot tọsin owo kiet. Mmọ eke edude ke mbuọtidem itiehe ibet mme ikpọ ñkpọ eñwan, me mmọ ndisuhọre ntetie tutu mmọ enam mme ikpọ ñkpọ; edi ndida se idude owo ke ubọk nnam ñkpọ. Mmọ enam ñkpọsọñ utom oro enade ebet mmọ ke iso. Ebekpa Zarephath ekenyene ñkpasip udia ini-kiet ye esisit aran, edi Abasi ama ada oro anam udia ekem ofuri ufọk esie ye Elijah ke ediwak usen.
Ekpeme aran kiet ama ekpri akaha ke enyin ebekpa emi etiñde ebaña ke ukpep-ñkpọ emi ndida ndu uwem ke ini mbon ebuọt oro edade ke mbeñe-idem nditañ nditọ-iren esie nte ifin. Edi odudu Abasi inyeneke adaña , utọñ Esie ñko idobike ndikop mfiori mmọ eke eyomde Enye.
Mme Ukpọk Abañ
“Wọrọ ka, buọt ... ukpọk abañ.” Abasi ekeme ndiyọhọ mme ukpọk abañ. Aran edi mbiet Spirit Abasi, ndien mme ukpọk abañ edi mbiet esit eke okopde biọñ. Eyen añwan emi ama ọtọhọ esin, edi aran iketreke tutu kpukpru mme ukpọk abañ eyọhọ. Mfin Abasi ke ọyọyọhọ mme ukpọk abañ; yak esit eke biọñ ọdọñde edi ebine Enye, eyekut nte Enye ọyọhọde enye usọp-usọp. Mfina kiet edi ata ediwak abañ eke enade ukpọk eyọhọ ye ntañ -idem, edi ibọhọke mmọ enyime enam mmọ ena ukpọk enyuñ enam mmọ esana mbemiso ekeme ndida mmọ nnam ñkpọ. Iduhe ukpọk abañ kiet, iduhe esit kiet emi okopde biọñ eke edinyọñde ke miyọhọke.
Ke Ndibe
“Ndien duk ke ufọk fo, beri usuñ baha idem fo.” Ke ini nnyin idude ke nnanenyin me ke unana ọfọn ndiberi usuñ mbaha ererimbot, nnyuñ nsuhọ ye Abasi. Jesus ọdọhọ ete: “Ke ini ọbọñde akam, duk ke esit ubet fo, beri usuñ, bọñ akam nọ Ete fo emi odude ke ndibe, ndien Ete fo emi okutde ke ndibe eyenọ fi usiene” (Matthew 6:6).
Eketie nte edi ata mmem-mmem ñkpọ Elisha ndidọhọ mmọ ete ekebuọt mme ukpọk abañ enyuñ eberi usuñ ebaha idem enyuñ etọñọ nditọhọ aran. Edi nte akanam afo omodomo emi? Inamke nnyin ifiọk ite ke Elisha ama ọbọñ akam abaña ñkpọ emi, edi nte afo ukereke ete ke Elisha, ñko, ama oduk ke ubet onyuñ eberi usuñ ọtọñọ ndimen nnim Abasi ke iso nnyuñ nnam mkpe-ubọk ete anam aran ọtọt? Nnyin imokot ñko ke Ñwed Abasi nte Elijah akadade ke iso Ahab onyuñ ọdọhọ ete ke mbara mme edim iditọike ke isọñ ke ediwak isua. Eritọñọ mbuk iwutke ite ke enye ama ọbọñ akam, edi James etiñ ọnọ nnyin ke Obufa Ediomi ete ke enye akada ofuri ukeme esie ọbọñ akam ete edim okudep. Abasi nnyin edi Abasi emi anamde utibe-ñkpọ, edi asaña-utom Esie enyene ndiwa idem.
Anam Akpa-Mkpa Eset
Elisha ọbọñ akam ñko ini kiet efen, okposuk edi nte mitiñke inọ nnyin se mme ikọ akam esie ekedide. Isañ emi ema emen eyen emi ama akakpa enim ke itie nna esie. “Ndien enye oduk eberi usuñ abaha mmọ mbiba, onyuñ ekpe Jehovah ubọk.” Ndien enye ọdọk ọkubọ eyen oro ke idem, ndien ye mfuhọ ke ukpọñ enye asaña ke ufọk aka iso, afiak edem. Edi akpanikọ, Spirit anam mkpe-ubọk nte Apostle Paul ọdọhọde, “ye mmum eke owo mikemeke nditiñ” (Ñwed Mbon Rome 8:26). Afo emekeme ndifiọk ete ke ekedi ata ntọtuñọ akam akanam owo mkpa afiak enyene uwem ke usen oro.
Eyen emi ekedi ñkukure eyen-eren ọbọñ añwan emi ọkọdiọñde ubet ufọk ye mkpoduoho onyuñ esinọde Elisha udia ke ini enye oyomde ndibe ke efak oro. Ke ini eyen emi ama akakpa enye emen enye okonim, ye mbuọtidem, ke itie nna Elisha. Ke ini enye obupde abaña enañ emi enye ediwatde itiene owo Abasi, enye iketiñke inọ ebe esie ete ke eyen oro akpa. Ke mbume esie enye ama obup enye ntak emi enye oyomde ndika ntiene owo Abasi, enye, ke mbuọtidem ama ọbọrọ ete, “ke ọfọfọn.”
Ke ini eyen ufọk Elisha, Gehazi ọwọrọde aka ndisobo ye eyen anwan emi nnyuñ mbup, “Nte ọfọn ye eyen?” Enye ọbọrọ ñko ete, “ọfọñ.” Nte ededi, ke ini Elisha ama ọkọdọñ Gehazi ete ada esañ imọ okodori eyen ke idem, ñwan ama ọdọhọ Elisha ete, “Ma uwem Jehovah, ma uwem ukpọñ fo ñko, ndikpọñke fi.” Ke utọ ini ñkpọ-ntibe emi enye okowuk enyin ese owo emi ekenyenede odudu ndiyọhọ ukpọk abañ ye aran. Enye okoyom edisana owo Abasi añwam imọ ke akam man ikeme ndikan ke ọkpọsọñ ini idomo emi. Ediyire esie ye mbuọtidem, adian ye eke Elisha, ama ada uwem ọnọ akpa-mkpa. Ñwan emi edi kiet ke otu nditọ iban emi emende ewut ke Ñwed Mme Hebrew ibuot duopekiet emi ke mbuọtidem ebọ mme akpa-mkpa mmọ ke eriset. Mbuọtidem ekeme ndinam se isọñde edi mmem-mmem.
Ndiyuhọ Mmọ Emi Enanade
Nte ekedide ke mme utibe-ñkpọ Christ, mme utibe-ñkpọ Elisha ekewọrọ oto esit emi enyenede mbọm ndiyuhọ udọñ owo emi ananade ñkpọ. Aran ebekpa emi ikọtọtke man edi nnam-nwut ọnọ mbon idiọk itọñ, me ndinam eyen añwan Shunem emi afiak ọbọ uwem enyene man enam etop asuana, sia ekenam mmọ mbiba ke ndibe. Ke ini Elisha ọkọdọhọde eyen ufọk esie ete etem ikọñ ọnọ nditọ mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ, ekedi ke ini akañ. Se ikotibede emi owut ete ke Elisha okosio mkpa ke eso efep ke ntak unana udia, ikedighe enye ndiwut odudu esie ke Abasi man mme owo ekut. Ke ini Jesus ọkọdọhọde ete, “Eyemen uruk-ikọt ke ubọk; onyuñ edieke mmọ enwọñde ñkpọ ekededi eke abiatde uwem, ididiọkke ye mmọ” (Mark 16:18), ekikere Esie ikedighe man mmọ oro etienede Enye edomo Abasi ke ndikokoi mmen uruk-ikọt me ndiñwọñ ibọk-mkpa. Edieke edide ke ndudue, anditiene-Christ ọñwọñ ñkpọ mkpa me uruk-ikọt odom enye, enye enyene eñwọñọ ukpeme emi otode Abasi.
Ke ini owo akadade akpa mfri edinim ke iso Elisha, esit esie ama eti enye ini kiet abaña mmọ oro ekedude ke unana. Esit esie ekebiet eke Jesus ke ini ọkọdọhọde ete: “Mmatua otu owo mbọm, koro ke emi mmọ ema etie ye Ami usen ita, minyuñ inyeneke se ediade” (Matthew 15:32). Eyen ufọk Elisha, ukem nte mbet Christ ke ini kiet ema ekere nte edidemede ata ekpri ñkpọ inọ ata ediwak owo, edi Elisha ama ebem iso eneme ọnọ Abasi abaña edinam emi. Abasi ama ọdọhọ enye ete: “Mmọ eyedia, enyuñ esuhọ.” Abasi ọfọn ye ikọt Esie ke ndinọ mmọ udia ke ini enanade. “Mmọ edia enyuñ esuhọ ke uyo JEHOVAH.”
Questions
MME MBUME- Nso idi ntak emi ekesiode ekpeme aran enim nte usuñ uñwam enọ ebe-akpa?
- Ke nso utọ ini eñwen ke aran ọkọtọt ke utibe usuñ?
- Mme ukpọk abañ ekeda enọ nso?
- Siak ndusuk ñkpọ emi ñwan Shunem emi ekekotde “Ọbọñ añwan” akanamde.
- Ekekpe enye utip didie ke mme edinam esie?
- Mbuọtidem esie ọkọwọrọ didie owut idem?
- Tiñ mme utibe-ñkpọ ke Edisana Ñwed Abasi emi ekenamde ke ndibe ke esit Ubet.
- Obio eketie didie ke ini ekesiode mkpa ke eso efep?
- Men edibọk owo ikie emi Elisha ọkọbọkde domo ye mme ukem utibe-ñkpọ emi Christ akanamde.