Lesson 302 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Abasi iteñeke owo enyin” (Utom Mme Apostle 10:35).Notes
Mme Ọkọ-Iyak Inañ
Suñ-suñ ofim ke inyañ ofume; mme inuen ke efe ebe ke enyọñ; ufiop uñwana mfut-mfut utin Judea ke asiaha ọtọ nnyin ke idem, nte nnyin isañade ke ekikere ikpere mben inyañ Galilee. Nte isede mben inyañ, ikut Owo asañade ekpere Peter ye Andrew nte mmọ ekọde iyak. “Tiene mi,” edi uyo ikot esie, “ndien nyenam mbufo edi mme ọkọ-owo” (Matthew 4:19). Eketie nte mme iyire, iyak ye utom mmọ ikọwọrọke ñkpọ ndomo kiet, Peter ye Andrew ekpọñ mmọ kpukpru etiene Esen-owo, emi nnyin idiọñọde nte Jesus. Ke edisuhọre ñka mben inyañ, nnyin isobo ye nditọ eka efen, James ye John, mmọ ekpọñ utom mmọ etiene Ọbọñ.
Idaha emi nnyin imesobo mme ọkọ iyak inañ, yak nnyin isio Peter inim inyuñ iduñọre isua uwem esie ifañ. Yak ineme nneme ye enye, ikop nte enye ọbọrọde ikọ, ndusuk ini ibọrọ esie owut ọniọñ ndusuk ini iwutke.
Mme Ikọ Peter
Ñkọm afo ama otim onyime ndikpọñ ukọ iyak ntiene Jesus, nte ukunyimeke, Peter? Afo edi enye emi akayakde uwem fo ofuri-ofuri ọnọ Ọbọñ. Ke usen efen, nte nnyin idade ikpere, nnyin ikop fi ọdọhọde Jesus ete, “sese, nnyin ikọkpọñ kpukpru ñkpọ itiene fi; nso ndien ke nnyin idinyene?” (Matthew 19:27). Nte afo ukufiọkke ete ke owo etiene Ọbọñ ke ntak ima emi amade Enye? ndien ñko nte afo ufiọkke ete “nditiene Jesus” ọwọrọ ndinyime ndisin mme ufọk, nditọ eka iren, nditọ eka iban, ete, eka, mme ñwan, nditọ, mme isọñ ke ntak Jesus? Nsi nsi uwem ebet mmọ emi etienede Jesus ke ofuri akpanikọ.
Nnyin imokop ọkpọsọñ ediyarade mbuọtidem fo ke Jesus, ikaba ke inua fo: “Afo edi Christ, Eyen Abasi Uwem” (Matthew 16:16). Edi ke ini efen idem ama akpa nnyin ke ibọrọ emi afo ọkọnọde Jesus ke enye ama ọkọdọhọ fi ete ke imọ inyene ndikut ndutuhọ nnyuñ mkpa, ndien itọñọ ntak iset ke ọyọhọ usen ita. Nso ekedi ntak emi afo akasuade ọnọ Jesus: “Idiọk-ñkpọ aka nsan-nsan ye Afo, Ọbọñ; utọ ñkpọ emi idiwọrọke Fi” (Matthew 16:22). Ke ntak oro Jesus ama asua ọnọ fi, Peter. Ndusuk afo ukọfiọkke ete ufan fo Matthew eyewet onim ke Ñwed emi ata ediwak owo edikotde.
Mbuọtidem Esie
Usen kiet efen, ke ata usenubọk, Jesus ama asaña ke enyọñ mmọñ etiene ubom fo ke ini mbufut mmọñ emende enye otop (Matthew 14:25). Mbuọtidem fo ke idem Ete ufọk fo ama anam fi ọdọhọ ete, “Ọbọñ, edieke edide Afo, kot mi nsaña ke enyọñ mmọñ ntiene fi.” Ke mbuọtidem afo ama ọsuhọre ke ubom onyuñ asaña ke enyọñ mbufut mmọñ oro etiene Jesus. Edi ndik ama ọnyọni oduk fi ke esit nte afo okowukde enyin ese mme ikpọ mbufut mmọñ oro, ndien afo ọtọñọ ndideñ.
Ebiet didie mbon eyo emi, nnyin isaña inem-inem ke ekpri ini, ibe ke enyọñ mbufut mmọñ nte ekpedide. Ke idaha kiet idomo edi, ndien nnyin iwọñọre enyin nnyin ikpọñ Jesus idaha kiet, inyuñ ideñ. Edi edieke, nnyin ikpekperede Enye nte Peter inyuñ inyanare ubọk nnyin ite, “Ọbọñ, nyaña mi,” ọkpọsọñ ubọk Esie ekpemenere nnyin ke enyọñ, ndien nnyin ikpefiak ikeme ndisaña ini kiet efen mbe ke enyọñ mbufut mmọñ. Mbufut mmọñ nnyin ekeme ndidi ñkpri ukọbọ emi etode mme ufan nnyin ke ufọk-ñwed; edi ye eyen-ọwọñ ndusuk ini esitie nte mme ukọbọ emi ekpon ukem nte mbufut mmọñ.
Ñkpọ Mfuhọ
Peter, nte Ọbọñ osuk akade iso ọbọñ akam ke okoneyo mfuhọ oro ke Gethsemane, afo omokpu nnyin eti-eti nte afo edede idap ke ini emi ekpetiede ekpeme ke hour kiet oro (Matthew 26:40); ñko ibighike, nnyin ikut fi asañade nsan-nsan ke edem (Matthew 26:58). Idem akpa nnyin ke ini ikopde nte afo otimde akañ Ọbọñ ye Ete ufọk fo utim ikata. Nnyin itim ikop mbọm ñko ke ini iso fo owutde editua mkpọfiọk; ke ini ekikọ ọkpọkde, afo eti mme ikọ Jesus, “Eyekañ Mi utim ikata, ndien ekikọ edikpọk” (Matthew 26:75). Nso oruk unana uko ke afo okowut ntem! Nnyin ikut fi nte atuade ndot-ndot mmọñeyet, nnyin ñko iwọrọ ke ubet inyuñ itua ye afo. Oruk ñkpọ oro iditibeke aba, nte eyetibe, Peter? Afo ọmọbọ ndot-ndot ukpep-ñkpọ, nte afo ubọhọ? Ete ufọk fo ikakañke fi, Peter, edi Enye ada ke mbeñe idem ndifen.
Didie ke nnyin itiene Jesus mfin? Nte nnyin itiene Enye nsan-nsan? Nte nnyin ñko iyekañ Jesus edieke owo edinyande nnyin nnuenubọk ke iso onyuñ ọdọhọ ete, “Afo edi owo kiet ke otu mmọ” (Matthew 26:71-73)? mme, ndusuk, “Ekpri eyen-eren emi ñko ama ama Jesus”? Eyak iduñọre esit nnyin inyuñ itim ifiọk ite ke but inamke nnyin ndinyene Jesus nte Ọbọñ nnyin.
Peter, Itiat
Edi oh! adaña didie ke nnyin ima fi, Peter, ke ini afo odude ke Jerusalem ke ini adade ye uko onyuñ ayarare ọnọ mbio obio ye akwa oku, “Nnyin inyene ndikop uyo Abasi ñkan uyo owo” (Utom Mme Apostle 5:29). Ndien ñko, okposuk edi emiade fi ke abaña uko fo ke edikwọrọ Christ, nnyin ikut fi adarade koro abatde ete afo omodot ndibọ esuene ke abaña Enyiñ Jesus (Utom Mme Apostle 5:41). Nnyin idọhọ ke otu idem nnyin “Oh, nnyin ikpekam inyene ukem Spirit emi!”
Afo uduhe aba ke mmemidem, nte omodu Peter,? Ana edi koro afo ekedi kiet ke otu mmọ emi ekekopde uyo Jesus ete ebet ke Jerusalem tutu esine fi odudu emi otode ke Enyọñ. Afo ama odu ke ubet enyọñ ke ini uyom ekedide “oto ke Enyọñ edi, ebiet uyom ata ọkpọsọñ oyobio eke ofumede, enye onyuñ ọyọhọ ofuri ufọk oro mmọ etiede ke esit.” Mmọ enyuñ ekut mme edeme eke esakde ikañ, nte edemede idem edoro mmọ ke ibuot. Ndien Edisana Spirit ọyọhọ kpukpru mmọ ke idem, mmọ enyuñ etọñọ ndisem nsio-nsio usem, nte Spirit ọnọde mmọ ukeme nditiñ (Utom Mme Apostle 2:2-4).
Idem akpa nnyin nte nnyin ikopde fi ọkwọrọde ikọ ke ñwọrọ-nda usen oro. Nnyin ikenimke ke akpanikọ ite edi afo, Peter, koro ọkọkwọrọ ye odudu ye uko. Ndien ñkpọ nte tọsin owo ita ediana ye ufọk Abasi oto ke ukwọrọikọ kiet oro (Utom Mme Apostle 2:41). Ntiñ-nnim ikọ Christ ọwọrọ osu: “Edikot fi Cephas”, oro ọwọrọ ete “itiat” (John 1:42).
Odudu Erikọk
Akpa nnyin idem ke mme utibe ñkpọ emi edade itie. Oto ke odudu Abasi ekọk owo mbuñọ emi eketiede ke inua otop itie ukpono (Utom Mme Apostle 3:6). Afo ama otim ekpeme eti eti sia mubọhọ itoro unọ idem fo ke edinam emi, edi ayak kpukpru ubọñ ọnọ Abasi. Nnyin ikut mbon udọñọ enyanarede ena ke bed ye mkpana nte ebetde fi Peter ndisaña mbe man mbukpọñ fo otuk mmọ, man mmọ ñko ebọ edikọk (Utom Mme Apostle 5:15). Nnyin idi ntiense, ñko, ke enyin esit nnyin, ibaña edikọk Aeneas emi ọkọdọñọde akpa ubeñ ke isua itiaita; Dorcas, ñwan oro akakpade, nte ekenamde enye afiak odu uwem! Nso utọ mme utibe ñkpọ idi emi!
Enyene Kpukpru Owo
Ñkpọ ke ọsọsuhọ ọnọ fi, Peter ndikpep. Okposuk edi nte owo akade anyan ke uwem owo Abasi, ñkpọ ke ọsọsuhọ ọnọ enye ndikpep. Baba owo kiet isimke ọyọhọ idaha mfọn, ifiọk ye odudu Abasi.
Ke ini afo odude ke Joppa, Peter, ke ndo-ndo oro ama akanam Dorcas afiak odu uwem, afo okut esen ñkukut. Ke ndap Ọbọñ owut fi ete ke Abasi iteñeke owo enyin. Enye amama kpukpru owo, iren ye iban, Jew ye Gentile ukem-ukem, onyuñ oyom ekwọrọ Eti-mbuk Ọbọñ enọ kpukpru owo. Jesus ama ọdọhọ fi ye mme Apostle eken ete eka ekekwọrọ Eti-mbuk enọ kpukpru owo (Mark 16:15). Ke emi Jesus owut fi ebe ke ndap emi ete afo unyeneke ndikot mme Gentile usuhọre owo mme edidehe. Okpusuk mme Jew edide ndimek ikọt Abasi, ibet okonyuñ ọbiọñọde owo Jew ndiduk nsaña ye owo idut efen (Utom Mme Apostle 10:28), ubahare iduhe ke Abasi. Enye oyom kpukpru owo ke ofuri ererimbot ekop ikọ Abasi man enyaña mmọ.
Ke ini afo edemerede, Peter, onyuñ odu ke mkpa idem se utọ ndap emi ọwọrọde owo ita eda ke enyin usuñ ebup ebaña fi. Spirit Abasi asian fi ete aka okosobo ye mmọ onyuñ aka ye mmọ, okuyik ñkpọ ndomo kiet. Ke efrede abaña biọñ fo, ke ñkop Uyo, afo ọwọrọ aka ke inua otop, onyuñ ọdọhọ ete, “Ami ndi owo emi mbufo eyomde.” Afo ebeñe mmọ edañ tutu eyo esiere, ndien ke ndañ nsiere afo ye mmọ eken eka Caesarea. Do ke afo edinyene ifet ndikwọrọ Christ nnọ mme Gentile.
Se Afo Ekekpepde Nnyin
Ediwak nti ukpep ñkpọ emi afo ọkọbọde oto Ete-ufọk fo ama ayak ọnọ nnyin. Ke akpanikọ nnyin imokop inemesit ye afo, Peter, ke se nnyin ikekpep ito ke uwem fo. Ke ini afo ekeduede, ama ọsọp akabare esit etiene Ọbọñ fo. Nnyin imokot Akpa ye Udiana Ñwed emi afo ewetde ndien ema emenede esit nnyin, nnyin inyuñ ibọ edidiọñ. Ke iso esop ke Jerusalem emi afo akadade ke iso mmọ etiñ ikọ (Utom Mme Apostle 4:8-12) ema edọhọ ete, okposuk edi nte afo akananade mbufiọk ye ifiọk ñwed, mmọ ema efiọk ete ke afo okodu ye Jesus. Enye ekedi akwa Andikpep fi, nte ikedighe Enye, Peter? Edi Enye ke afo ọkọbọ eti ibuot, uko ye odudu ndikwọrọ Christ.
Afo edi kiet ke otu mme Apostle duopeba, Peter, emi ekapde enyiñ fo esin ke kiet ke otu itiat idak isọñ duopeba ke Obio Abasi. Nnyin imenyene idorenyin ndikut fi do ke ediye Obio oro usen kiet.
“Nnyin iyeneme ye kiet eken ke usen oro, ke ima
isim ke ediye obio oro, afo ye ami, nte okotode ke
mfọn nnyin inyene edikan, inyuñ isim ebiet iduñ ke
Heaven; Nnyin iyeneme ye kiet eken ke usen oro.
“Do ye Moses, Elias, Peter ye Paul, nnyin iyetọñọ ntak ibat mme mfọn edifak; Se ifọnde ikan, nnyin iyekut Andinyaña nnyin, itoro inyuñ iyara Enye anyanya nte Ọbọñ kpukpru mme idut, ibuana ke ndikwọ itoro Esie ke nsi-nsi.”
Questions
MME MBUME- Tiñ baña ndusuk utibe-ñkpọ emi Peter akanamde.
- Ini ewe ye ke mmọñ ke Peter ọkọbọ odudu ndinam mme utibe-ñkpọ emi?
- Anie okowut Peter ñkukut emi?
- Nso ekedi ubọk utom Peter mbem iso Jesus okot enye?
- Tiñ ñkpọ baña ndudue Peter.
- Didie ke nnyin ifiọk ite ke ema etọñọ ntak efen enọ enye?
- Nso ke eñwọñọ enọ mmọ oro ekpọñde kpukpru ñkpọ etiene Jesus?
- Siak ndusuk mkpọsọñ ñkpọ emi mmọ emi etienede Jesus ekesañade ebe ke esit.