Lesson 309 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Sese, Ami Jehovah ndi Abasi ofuri obukidem: nte ñkpọ ekededi ọsọñ akan mi? (Jeremiah 32:27).Notes
Odudu Abasi Ke Idem Elisha
Odudu Abasi ama odoro Elisha ke ema ekemen Elijah edọk ke Heaven. Ke emi utom ama odu ọnọ enye ndinam. Ke ini Abasi ọnọde Ikọt Esie odudu ndida nnam utom, Enye oyom mmọ enam utom enọ Enye. Enye oyom mmọ eda se Enye ọnọde mmọ enam ñkpọ man enọ enyiñ Esie ubọñ. Ke mmọ minamke ntre, eyebọ mmọ odudu oro.
Utom emi Elisha ekenyenede ndinam ekedi ndiñwam mmọ eñwen. Abasi onim ikọt Esie ke ererimbot emi ndiñwam mmọ emi eyomde uñwam, ndinyuñ ñwut mmọ usuñ erinyaña. Jesus okodu uwem nte uwut-ñkpọ ọnọ nnyin man ifiọk nte ikpodude uwem. Enye okodu uwem Esie ndiñwam mmọ efen.
Enam Mmọñ Akabare Ọfọn
Ke Jericho emi Elisha okoduñde, mmọñ ikọfọnke. Owo ikemeke ndidu uwem ke mmọñ miduhe, ntre obio emi okodu ke ata idiọk itie. Ifet ekedi emi ọnọ Elisha ndiñwam, ñko, etie nte mbon obio ema enyene ifiọk nte ke enye ekeme ndiñwam. Mmọ ema edi editiñ enọ enye ete ke Jericho edi ediye obio ndiduñ, edi mmọ ekeme ndinam didie ke mmọñ miduhe?
Elisha ama ọdọhọ ete eda abañ ye inuñ ke esit edi. Nso ke enye ekeme ndida inuñ nnam? Mme owo esikam ekpakpaña ke eñwọñde ediwak mmọñ inuñ. Inuñ ñko esibabiat isọñ inyuñ iyakke se etọde ọkọri. Nte Elisha ama otim ọfiọk se enye anamde? Nte enye edinam mmọñ ọdọdiọk akan nte ekedide? Ekeme ndidi mbon Jericho ema etiñ ete “Elisha itimke inyene ifiọk nte nnyin ikekerede. Ke akpanikọ inuñ idiñwamke nnyin.” Mmọ ikebupke Elisha mbume, edi eda inuñ esọk enye nte enye okoyomde. Elisha emen inuñ esin ke iso idim ebiet emi mmọñ okotode ọwọrọ; ndien mmọñ akabare ọfọn nte edade enam ñkpọ. Ọtọñọde ke ini oro isọñ ọfọn onyuñ enyene eti mmọñ.
Ikpikpu edisin inuñ ke mmọñ, akpawak nte awawak, ikpekenamke enye ọfọn. Abasi ekebe ke Elisha anam utom, ke ini mme owo ekenamde item Elisha. Abasi koyoyom ñkop-item ke esit ikọt Esie. “Mbufo ema enyime, enyuñ ekop, eyedia ufọn isọñ” (Isaiah 1:19).
Ndinyene Ukpono Nnọ Mme Ebiowo
Elisha ama anam esit enem mbon Jericho ndien mmọ ikoyomke enye aba, ke ntre enye ama ọkpọñ man aka ke Bethel. Ke usuñ enye ama osobo ye ñkpri nditọ emi ekesakde enye nsahi sia enye ekedide ibọ. Oro ekedi ata idiọk ido unana ukpono. Ekpededi mmọ ikọfiọkke ite enye edi owo Abasi, akpakana mmọ esuk ekpono enye nte akamba owo. Nnyin ikot ke Ñwed Abasi, “Daha da ke iso owo iwat, nyuñ kpono ebio-owo iso” (Leviticus 19:32). Peter eteme nnyin, “Etie ima-ima nte nditọ-ete, enyene mfefere esit, enyuñ esuhọre idem” (1 Peter 3:8). Jesus okop inemesit ye nnyin ke ini nnyin ikerede ibaña udọñ mmọ efen, inyuñ inamde ye mmọ nte nnyin ikpamade enam ye nnyin.
Elisha ama ebeñe Abasi ete ọnọ mme ọsọñ-enyin nditọ oro ufen. Uman edi-ikọt iba ema eto ke akai, ediwai mmọ owo aba ye iba, mbai-mbai. Emi ikekpepke ñkpri nditọ ndikpono mme ikpọ owo ikpọñ, edi owut ñko ete ke ubierikpe eyesim kpukpru owo eke esuenede ikọt Abasi. Ekeme ndidi nnyin idikwe uman edi-ikọt nte ọwọrọde ke ikọt edita mmọ eke esakde mme anditiene-Christ nsahi, edi ufen akpatre ubierikpe eyekpon akan oro ke mmọ mikabakere esit.
Uduak Jehoram Ndikan Ke Ekọñ
Edidem Jehoram eyen idiọk edidem Ahab akakara Israel ke ini emi. Enye ikotimke idiọk nte ete esie, edi enye ikedige eti edidem. Enye ama abiat mme ndem Baal, edi enye iketañke nditọ enañ O Gold emi Israel ekekponode ifep. Elisha ekpekenem inem-esit ndiñwam enye ndinam isọñ asana nnyuñ ntọñọ ntak ñwọñọre Israel nnọ ndikpono ata Abasi, edi Jehoram ikọdọhọke enye añwam imọ.
Edidem Moab ekesikpe utomo ọnọ edidem Israel; idaha emi sia ukpuhọre ama odu ke ukara Israel, enye ama ekere ete ke ifet ekedi oro ndibahare ñwọrọ ke ufin oro. Jehoram ikebeñeke idem ndiyak kpukpru mme inyene oro ebe ekpọñ imọ, ke ntak oro enye ekpe ebiere ndika ekọñ man osuk esin Moab ke ufin. Sia mme udim ekọñ Israel mikesọñke idem ndiñwana ikpọñ, Jehoram ekpe ye Jehoshaphat, edidem Judah, ete ediñwam imọ.
Edisik Idaha Jehoshaphat
Jehoshaphat ekedi eti edidem; ndien okposuk edi nte ikọt esie ekedide oruk kiet ye Israel; enye ikenyeneke unen ndisik idaha man enyene ebuana ye idiọk edidem Israel. Edi enye ama anam. Enye ọdọhọ Jehoram ete: “Nyeka: ami ndi nte afo, ikọt mi nte ikọt fo, ye mme horse mi nte mme horse fo.” Jehoshaphat akaka ndiduk nduk ye anam-idiọk ndien Abasi ikediọñke enye.
Mmọ ema ebiere ndisaña ke Akai Ikọt Edom mbe ñka Moab man enyene uñwam eto edidem Edom. Ke ndidem ita emi edade udim ekọñ mmọ eka Moab, mmọ ema ekere ete ke odudu mmọ ọsọñ eti-eti. Nte ñkpọ ndomo kiet ekeme ndibiọñọ utọ ọkpọsọñ udim oro? Abasi ekeme.
Mmọñ Iduhe
Ke akwa udim ekọñ emi ema ekesaña isañ ke usen itiaba, mmọ edisim ebiet emi mmọñ mikoduhe. Owo me unam ikemeke ndidu uwem mbighi ke mmọñ miduhe. Ke emi nso iditibe inọ mme atañ-idem ndidem ita emi ye otu owo mmọ? Nte mmọ ye enañ mmọ eyekpaña oto ke nsat-itọñ? Owo anana didie uñwam ke Abasi miñwamke enye!
Edidem Israel ofiori ete, “Aha! emi Jehovah okotde ndidem ita emi edi, ete ida mmọ isin Moab ke ubọk!” Edi Abasi ikekotke ndidem ita oro idian ọtọ kiet. Kpukpru ekedi edinam mmọ. Abasi ikotke ikọt esie idian ye mme anam-idiọk. Jehoram akaduak ofuri uduak emi ke idem esie ikonyuñ ibupke item Abasi, me ndineme ye Elisha. Ke emi enye odude ke mfina, enye okut ndudue ọnọ Abasi. Esiwak didie nditibe, ke owo eyirede ke usuñ esie, ndien ke enye odukde ke mfina, enye oyom ndikut ndudue nnọ owo efen, kpa ye Abasi!
Ema Efiọk Anditiñ Ntiñ-nnim Ikọ
Jehoshaphat ama awaha ọkpọñ eti usuñ, edi enye ama ọfiọk se enye akpanamde ke ini enye okodude ke mfina. Enye ama oyom anditiñ ntiñ-nnim ikọ ata Abasi, ndien ke ini owo eketiñde ọnọ enye abaña Elisha, enye ọdọhọ ete, “ikọ Jehovah odu ye enye.” Enye ama ọfiọk ata anditiñ ntiñ-nnim ikọ ke Israel onyuñ ebeñeidem ndikop item esie. Nte ededi, ke ini ekekotde Elisha, enye ama ọdọhọ Jehoram ete, “Tiene mme prophet usọ ye mme prophet uka.” Jehoram okokpono mme ndem ke ini ñkpọ ọkọfọnde onyuñ ọwọñọre ọkpọñ ata Abasi ofuri-ofuri. Yak mme ndem oro eñwam enye idaha emi edieke mmọ ekemede. Nso ikedi ntak emi enye ekebetde tutu enye oduk ke mfina mbemiso enye ọwọñọre etiene Abasi.
Nnyin imọkọm Abasi koro Enye ọyọhọde ye mbọm onyuñ okopde akam oto kpa utọ mmọ emi, ke mmọ ekabarede esit. Edi otim ọfọn akan ndikabare ndi ufan Abasi mbemiso afanikọñ edi, man ke ini iyomde uñwam Esie usọp-usọp ikpekeme ndibọñ akam ye uko. Nnyin imenyene eñwọñọ nte ke Enye eyekpeme ikọt Esie, idinyuñ ifiakke edem ikpọñ Ikọ Esie.
Jehoram ama ekpe ye Elisha ete ọbọñ akam ọnọ imọ. Enye ama ọfiọk ndien ete ke esiode uñwam Abasi efep mme imọ ikpakabare idi mme akpaña mkpa.
Nditibi Mme Obube Mmọñ
Emi ekedi etop Abasi: “mbufo etibi ebedeñ emi esin ukpe, ukpe. ... Mbufo idikwe ofum, idinyuñ ikwe edim: edi mmọñ eyeyọhọ ke ebedeñ emi, ndien mbufo eyeñwọñ, ye ufene mbufo, ye mme unam mbiomo.” Mmọñ ekenyene ndidu, oro edi, ediwak mmọñ. Edi akana nte mmọ enam utom mbemiso enyene. Mmọ ekenyene nditibi mme obube. Nditibi mme obube ekedi ọkpọsọñ utom, akpan-akpan ke ini mmọ ekedude ke ọkpọsọñ nsat-itọñ mmọñ. Mmọ ekenyene nditibi, midige ntre mmọ ekpaña. Abasi ikoyomke uñwam mmọ ke ndinọ mmọ mmọñ, edi enye ama ọfiọk ete ke ọfọn mmọ ndinam ñkpọ. Enye okoyom ndise mme mmọ eyenam item Imọ.
Ekpri Ñkpọ
Ediwak ini mbemiso edim edep, nnyin imesikop nte ofum ofumede otuk nnyin. Ke midige ntre nnyin imesikut obubit enyọñ asañade. Ndusuk ini ofum esimen mmọñ ke mkpọdiọhọ mmọñ mme inyañ ọduọk ke isọñ. Edi Abasi ikoyomke ndida ofum nnam ñkpọ ke ifet enye emi. Mmọñ akana nte ọyọhọ ke mme obube oro ke uñwam mitoho baba ñkpọ kiet. Abasi ọkọdọhọ ete, “Jehovah onyuñ abat emi ke ekpri ñkpọ.” Abasi emi akanamde mmọñ enyene ukeme ndinọ ndusuk aka ke nsat akpa-utatan. Emi ekedi ata ekpri ñkpọ ye Abasi, edi ọkọwọrọ akamba ukpuhọre ke ufọt mkpa ye uwem ọnọ mme udim ekọñ idut ita.
Abasi ama ọdọhọ ke ifet efen ete, “Nte ñkpọ ekededi ọsọñ akan mi” (Jeremiah 32:27). Nte ñkpọ odu eke Abasi mikemeke ndinam? Ke ini nnyin ibọñde akam inọ Enye, nte nnyin imesitiñ mfina nnyin inọ Enye ye mbuọtidem ite ke nnyin imọfiọk ite ke Abasi ekeme ndinam ñkpọ ekededi? Ke ini ibeñede Enye ite ọkọk udọñọ nnyin, nte imeti ite ke emi edi ekpri ñkpọ ye Enye?
Kere nte Abasi ọkọbọrọde akam Job. Ekedi koro Job ama onim mme eñwọñọ Abasi ke akpanikọ. Emi edi se Job eketiñde; “Mmọfiọk nte ke Afo emekeme ndinam kpukpru ñkpọ, baba uduak kiet inyuñ ikanke fi ubọk” (Job 42:1, 2). Abasi ọfiọk se nnyin ikerede ke ini owo efen mifiọkke. Edieke Abasi ekemede ndinam oro, nte ñkpọ odu eke Enye mikemeke ndinam?
Utin Ke Enyọñ Mmọñ
Mmọñ ama ọyọhọ ke mme obube oro kpa nte Abasi ọkọdọhọde. Ke ini utin asiahade ọtọ mmọñ oro mbon Moab ekekere ete ke edi iyip. Mmọ ekekere ete ke mfina ama oduk ke nna ekọñ Israel, ndien ke mbon-ekọñ ewot kiet eken. Mmọ ekekere ete ke mmimọ imekeme ndibe nduk nnyuñ ññwam idem ye se Israel ekekpọñde.
Nso utọ mkpaidem ikosim mmọ ke ini mmọ ekesimde nna ekọñ Israel enyuñ ekutde kpukpru mbon-ekọñ edude ke mbeñeidem ndiñwana ekọñ! Kpukpru mmọ ema ekama ñkpọ ekọñ edu ke mbeñe-idem ndiñwana. Mbon Moab ema ewọñọre iso efeñe, ndien mbon Israel ebine mmọ. Mmọ ebine mbon Moab tutu esim ke idut mmọ, ebiat mme obio mmọ, esiri mme obube mmọñ mmọ, esibe kpukpru nti eto mmọ eduọñọ, enyuñ etomo itiat edọñ ke iñwañ mmọ. Ke ini edidem Moab okutde ñwure idut esie, enye osuk odomo ndida ekpri udim esie mbine edidem Edom edi enye ikekemeke ndisọñọ nda.
Oro ekedi utọ erikan emi Israel ekenyenede ke ini mmọ ekesemede ekot Abasi eyom uñwam. Ke idem mmọ ikpọñ, mmọ ekedu ke nnanenyin ekpere ndikpa; ye Abasi, mmọ ema ekeme ndikan enyuñ esobo mme asua mmọ tak-tak. Yak nnyin iti ite ye Abasi ke ñkañ nnyin, imekeme ndikan kpukpru odudu Satan.
Questions
MME MBUME- Nso idi ntak emi Elisha ọkọbọde odudu Abasi?
- Nso ikedi akpa utibe-ñkpọ Elisha ke enye ama ekebe Jordan?
- Nso ke Ñwed Abasi etiñ abaña owo emi onyimede onyuñ okopde uyo?
- Nso ikotibe inọ ñkpri nditọ emi ekesakde Elisha nsahi?
- Nso ukpep-ñkpọ ke nnyin inyene ito ufen ñkpri nditọ oro?
- Anie akakara Israel ke ini emi? Nso utọ edidem ke enye ekedi?
- Nso ikedi ntak emi enye okoyomde ndika ekọñ ye Moab?
- Tiñ baña mme usuñ nte edidem Israel okoyomde ndida ñkan Moab.
- Nso ikanam mme uduak esie ekpu?
- Didie ke Nditọ Israel ekekan ke ekọñ oro ke akpatre?