Lesson 310 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Enọ, ndien eyenọ mbufo; eyedomo ọyọhọ udomo eke emiñde ọsuhọre, eke enyeñede, onyuñ ọyọhọde ọduọhọ, esin mbufo ke ọfọñ” (Luke 6:38).Notes
Ebe-Akpa Emi Odude Ke Mfina
Oto ke mme utibe-ñkpọ emi Elisha akanamde oto mbuọtidem esie ke Abasi, enye ama owut ererimbot ete ke imọ idi owo Abasi. Ke adaña emi mme owo ekesidude ke mfina, mmọ ema efiọk ọtọ eke mmọ ekpenyenede ndika man enyene uñwam.
Ebe-akpa kiet ama enyene mfina. Ebe esie, kiet ke otu mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ emi okodude ke ufọk-ñwed mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ emi Elisha akadade ibuot; ama akpa, ndien ikọkpọñke baba okuk ndomo kiet inọ enye. Ke adaña emi ekeyomde ndinyam nditọiren esie man eda ekpe isọn emi, ñwan oro ama atua ebine Elisha oyom uñwam. Elisha ikenyeneke okuk. Enye akada ofuri uwem esie ndinam ñkpọ nnọ mmọ efen, ndien enye ikenyeneke ifet ndinim ñkpọ uto ke isọñ nnọ idemesie. Oro ikowutke ite ke Enye ikekemeke ndiñwam ñwan emi. Elisha ama enyene ñkpọ eke eneñerede ọsọñ urua akan okuk. Elisha ama enyene mbuọtidem ke Abasi. Enye okodu ke mbeñeidem ndida se enye ekenyenede ññwam ebe-akpa emi.
James, Owo mbet ama ewet ete: “Ido Abasi eke asanade, minyuñ ideheke ke iso Abasi Ete nnyin edi, ndisaña nse nditọ akpa ye mme ebe-akpa ke ukut mmọ, ndinyuñ ñkpeme idem ke idiọk-ñkpọ emi edude ke ererimbot” (James 1:27). Ndusuk owo etiñ enyin ke ndidianare idem mmọ ñkpọñ ererimbot, edi mmọ inyeneke ifet ndikese mbon unana. Elisha ama enyene “Ido Abasi emi asanade.” Ebe-akpa emi ama aka etiene nnen-nnen owo man enye ekenyene uñwam.
Aran Ama Ọtọt
Ñkukure se ebe-akpa emi ekenyenede ke ufọk esie ekedi otu aran kiet. Aran emi ikawakke; ndien edieke enye akpakanyamde aran emi, okuk aran emi ikpakawakke. Edi Abasi okoyom ndinam aran emi ọtọt, man Enye owut odudu Esie, kpa nte Enye akanamde aran ebe-akpa oro ọkọnọde Elijah udia ke ini akañ ọtọt.
Ema edọñ nditọ iren ebe-akpa emi eduk ke ufọk mme mbọhọ-iduñ mmọ ebuọt mme ukpọk abañ, otu ye tian ubiom mmọñ emi mmọ ekemede ndibuọt. Ndusuk ini ebe-akpa emi ama ekere se Elisha okoyomde ndida mme ukpọk abañ emi nnam. Edi enye ama okop uyo owo Abasi, ndien ikebigheke enye ama okut edidiọñ emi asañade ye ñkop-item esie. Enye ye nditọ iren esie iba, ema enam se Elisha ọkọdọhọde enye anam. Enye ama ọtọñọ nditọhọ aran emi ke ekpri otu esie ndọñ ke ukpọk abañ. Ke ini akamba abañ kiet ọyọhọde, enye ama ese esit otu esie, ndien aran okosuk ọyọyọhọ nte ke akpa. Ofuri aran oro okoto mmọñ? Enye ama ọtọhọ esin ke abañ efen, ndien ibighike enye ọyọhọ; ndien ke efen ye efen ñko. Kpa ye oro, aran okosuk awawak ke otu esie nte ekedide mbemiso enye ọtọñọ.
Ke akpanikọ emi ekedi utibe-ñkpọ emi Abasi akanamde. Aran emi ama aka iso nditọt tutu kpukpru abañ ke ufọk eyọhọ. Ndien aran etre. Mmọ ema esọsọp eketiñ enọ Elisha se ikotibede. Idem ikakpaha enye. Enye ama ọfiọk se Abasi edinamde. Elisha ama enyene mbuọtidem; ñwan oro ama okop item; ndien Abasi ama anam ọtọt. Elisha ama ọdọhọ ebe-akpa ete yak enye akanyam aran oro; onyuñ ada okuk aran oro ekpe mme isọn esie, ada nsuhọ odu uwem ye nditọ esie.
Aran Eke Spirit
Nnyin ñko, imekeme ndida mme ukpọk abañ nsọk Abasi esin ñkpọ ọyọhọ ke esit. Nnyin imekeme ndiyak idem nnyin nnọ Abasi nte ukpọk-abañ, iyekop nte Aran Edisana Spirit ewetde oduk ke uwem nnyin. Edi mme abañ oro enyene ndidi ukpọk, emi isioñode mme udọñ ye uduak nnyin ifep. Ndusuk abañ nnyin ekeme ndiyọhọ ye ntañ-idem, me udọñ ñkpọ ererimbot emi, me udọñ okuk. Spirit Abasi idibuahake ye mme ñkpọ eke etiede ntem.
Nnyin inyene ndiwot obukidem, ndien eyet nnyin isana ke iyip Jesus ke edinam-asana, ndien nnyin idu ke mbeñeidem ndibọ Aran eke spirit emi enyenede ndiwet nduk ke uwem nnyin. Aran emi eyewet oduk uwem nnyin uwak-uwak edieke iyakde idem ofuri-ofuri inọ Abasi.
Edara Edidi Owo Abasi
Ke usuñ isañ emi Elisha ekesañade ndika utom nnọ Abasi, nditọ Abasi ema edu, emi ekedarade ndida enye nsin ke ufọk mmọ. Ekesidi ido eke ọfọnde ndida esen owo emi oyomde ndisaña mbe ke enyin-usuñ ufọk owo ke mbubreyo nsin ke ufọk ke adaña eke enye oyomde itie ndinyene nduọk-odudu. Edi ke ini ñwan oro ọkọfiọkde ete Elisha edi owo Abasi, enye ama ọdiọñ ekpri ubet, ye mkpana ye okpokoro ye utuenikañ, man enye awaha ọbọ nduọk-odudu ini ekededi enye ebede do. Enye akanam ekpri utom emi nte anam ọnọ Ọbọñ.
Nte esit fo eberede man oto do afo ọdọhọ Andinyaña oduk ediduñ ye afo? Nte afo emenyene itie ke esit fo ndidara Enye kpukpru ini? Jesus idibọpke Idemesie idian owo ekededi; edi, esit enem Enye didie ndikut esit eke ebeñede ebet Enye, onyuñ adarade Enye, kpukpru ini; emi owo minanake ini ndinyime Enye. Kpukpru ini Ọbọñ asaña ye edidiọñ ndinọ owo ekededi eke ọnọde Enye itie ke uwem esie.
Utip Eyen-Añwan Oro
Elisha ama enem esit ke abaña mfọn-ido emi ekefọnde ye enye ke ufọk oro, ndien enye ama aduak ndinam ñkpọ nnọ mmọ oro ekefọnde ido ntem ye enye. Enye ama obup ñwan emi mme enye akpama ndidọñ imọ utom nnọ edidem, me ndiñwam enye ndinam edidem ọfọn ido ye enye. Edi ñwan emi ama ọyuhọ ke itie esie, koro enye okoduñde ye oruk esie, ikonyuñ inyeneke udọñ ndibeñe ñkpọ. Kpa ye oro, Elisha okosuk adaduak ndiñwam enye. Ekeme ndidi Gehazi ama emehe ye mbon ufọk emi akan nte Elisha ekemehede koro Gehazi ama ọfiọk ete ke mmọ ema enyene ọkpọsọñ udọñ ndinyene eyen erenowo; ke ntre Elisha ama okot ñwan oro, onyuñ ọdọhọ enye ete ke enye eyekabare edi eka eyen. Ñwan emi ekekere ete ke Elisha anam mbubru, edi udọñ emi okodude ke esit esie ama okpon akan nte enye akpadade ikọ emi mfefere-mfefere. Ñwan emi ama ọbọrọ enye ete “Ọbọñ mi, owo Abasi, kubiaña ofin añwan fo.” Edi Elisha eketiñ akpanikọ, ndien ke edikem ini ñwan emi ama aman eyen eren. Kere baña idaresit emi Elisha akadade ọnọ mmọ oro enye okosobode ke usuñ isañ esie! Ke kpukpru ebiet eke enye akakade, mme owo ema enyene uñwam eto enye.
Mkpa Eyen Oro
Ke mme isua ifañ ema ekebe, ke eyen ama okokpon, enye ama etiene ete esie aka iñwañ utom emi ete esie akanamde utom ye mbon idọk. Ibighike enye ama okop ọkpọsọñ ubiak ke ibuot, ndien ema emen enye enyọñ ufọk. Eyen emi ama akpa. Ñkpọ emi ama anam eka esie edighe ata eti-eti, koro enye ekenyenede akamba idaresit ke eyen esie ke mme isua emi! Eyen esie ama akpa, edi mbuọtidem esie ikakpaha.
Ñwan emi, ke mfuhọ esie ama ọsọsọp ebine Elisha oyom uñwam. Elisha ama okut ñwan emi nte edide, ndien enye ọdọñ eyen ufọk esie okosobo ye enye. Elisha ama okut ete ke ñwan emi enyene mfina, edi Abasi ikayarakede inọ enye. Edi ñwan emi ikọyuhọke ke nditiñ mfina esie nnọ eyen ufọk esie. Enye ekedi ndikut owo Abasi, ntre enye ikọduọkke odudu tutu osobo ye enye. Nte enye ọkọduọde ke ukot Elisha, eketie nte ukut esie ama okpon akan enye. Enye ama enyene ndik me akwa idaresit esie ekeme ndikabare ntre ke mfuhọ. Mfuhọ esie ke emi ama okpon akan ke ini emi enye mikenyeneke eyen. Elisha ama ọnọ Gehazi esañ esie onyuñ ọdọhọ enye aka etiene eyen emi ama akakpa. Edi eka eyen emi ikọkpọñke Elisha. Enye ama ọfiọk ete ke odudu Abasi odu ye Elisha, edi enye ikọfiọkke idaha Gehazi.
Elisha ama onyime nditiene ñwan emi ñka ke ufọk mmọ. Ke usuñ mmọ ema esobo ye Gehazi nte afiakde ọnyọñ, enye onyuñ etiñ ete ke eyen ama akpa ke akpanikọ. Edi Abasi ikanamke kaña utibe-ñkpọ. Ke ekpri ubet oro mma oro okotimde ọnọ Elisha, ke eyen oro akana ke ñkpana Elisha. Elisha ama ọtọñọ ndibọñ akam. Elijah ama anam ekpri eyen eren eset ke mkpa ini kiet ko, ndien nte Elisha ikọbọhọ udomo spirit Elijah utim ikaba? Ke akpanikọ Abasi ekenyene ndinam utibe-ñkpọ emi ini kiet efen mbe ke ubọk eti owo Esie. Nte Elisha akanyanarede idem esie odori ke idem eyen emi, enye okop nte idem eyen oro ofiopde. Uwem ama ọtọñọ ntak oduk eyen emi ke idem. Nso utọ usen idara ekedi emi ke ufọk emi ke ini Abasi okowutde odudu Esie!
Mkpa Ke Eso
Ke mme isañ Elisha enye ama afiak edisim ufọk-ñwed mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ ke Gilgal. Nditọ ufọk-ñwed emi ekedu ke ata ọkpọsọñ ini ke ntak unana mmọñ emi okodude ke isọñ oro. Man mmọ enyene se ediade, ndusuk mkparawa ke ufọk-ñwed ema eka ke iñwañ ekeda mme ikọñ, ndien mi ke mmọ ekeda ikọñ emi enyenede ibọk-mkpa ke esit. Ke ini mmọ etọñọde ndidia ikọñ oro, mmọ ema efiọk ete ke mmimọ imadia ibọk-mkpa. Ini kiet efen Elisha ama odu ekpere ndinọ uñwam. Nte ikedighe mfọniso, Elisha ndisidu mkpere ke ini eyomde uñwam esie? Abasi ekpekpere nnyin kpukpru ini man ọnọ nnyin uñwam ke ini iyomde uñwam ñko, edieke nnyin idude uwem eke enemde Enye esit, inyuñ ibeñede Enye ite oduñ ke nnyin. Elisha ama ọdọhọ mkparawa anditiñ ntiñ-nnim ikọ oro ete yak mmọ ewobi ndom-uyo esin ke eso oro ndien kpukpru ñkpọ eyefọn. Mmọ ema enam ntre, enyuñ edia udia oro ekure, ndien baba ñkpọ kiet inamke mmọ.
Ema Enam Uyo Ọtọt
Abasi ama anam ñkpọ ebeñe nditọ anditiñ ntiñ-nnim ikọ ke ini akañ. Owo kiet ama ada uyo 20 ye ibokpot edinọ Elisha. Mme uyo oro ekedi ñkpri, ndusuk, Elisha ekpekekeme ndita mmọ mma ikpọñ. Edi enye ama onyime ndibuana uyo emi ye mme mkparawa emi biọñ ọkọdọñde. Enye ekenyene spirit emi amade ndibuana se enye enyenede ye mmọ efen. Jesus ama ọdọhọ ete: “Enọ, ndien eyenọ mbufo; eyedomo ọyọhọ udomo eke emiñde ọsuhọre, eke enyeñede, onyuñ ọyọhọde ọduọhọ, esin mbufo ke ọfọñ” (Luke 6:38).
Gehazi ekekere ete ke emi ekedi ata ekpri udia ndida nnọ owo 100, edi Elisha ama ọdọhọ enye ete yak enye anam se idọhọde enye, koro Abasi ama ọñwọñọ ete ke uyo oro eyekem kpukpru owo, ndien ke nsuhọ eyedu. Ke ini emi ekedemede uyo emi, Abasi ama anam uyo ọtọt kpa nte uyo ition ye iyak iba emi Jesus akadade ọbọk 5000. Owo 100 emi ema enyene uyo eke ekekemde kpukpru mmọ ndita nyuhọ. Ih, nsuhọ ama odu, kpa nte Abasi ọkọñwọñọde.
Elisha ikeyikke Ikọ Abasi ndomo esisit ke baba ini kiet. Edieke Abasi etiñde Ikọ, Ikọ oro enyene ndiwọrọ nsu. Abasi eyenam ediwak ñkpọ ọnọ nnyin edieke nnyin inyenede ukem mbuọtidem emi Elisha ekenyenede. Abasi ọnọ nnyin ata ediwak eñwọñọ; ndien edieke nnyin isọñọde ida ke mme eñwọñọ emi, inyuñ iyakde idem nnyin inọ Enye ofuri-ofuri, inyuñ inimde ke akpanikọ, nnyin ñko iyenyene ediwak edidiọñ emi otode Abasi.
Questions
MME MBUME- Nso ikedi mfina ebe-akpa oro?
- Enye akaka ebine anie ndibọ uñwam?
- Nso ke ebe-akpa emi ekenyene ke ufọk esie? Didie ke ekeda ñkpọ emi enọ enye uñwam?
- Aran edi mbiet nso ke ñwed Abasi?
- Nnyiñ ikeme didie ndinyene Aran oro ke uwem nnyin?
- Nso ikedi utip emi ekenọde ñwan oro okotimde ubet ọnọ Elisha?
- Elisha akañwam enye didie ke mme isua iso?
- Tin ñkpọ baña ñkpọ-ntibe emi akabañade mkpa ke eso.
- Nso ke Elisha akanam ye uyo ye ibokpot emi ekedade esọk enye?
- Nso idi ntak emi Elisha ekekemede ndinam mme utibe-ñkpọ nnọ Abasi?