1 Ndidem 13:1-34; 2 Ndidem 23:15-18

Lesson 293 - Junior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Nnyin iyenam ñkpọ Jehovah Abasi nnyin, inyuñ ikop uyo esie” (Joshua 24:24).
Notes

Ukpono-ndem

Nnyin imeti mbuk Aaron emi akanamde eyen enañ gold onyuñ ọnọ mme owo ntọt ete, “O Israel, mme mmọ emi edi abasi fo emi akadade fi ke isọñ Egypt ọdọk edi” (Exodus 32:4). Emi ikasañake ikekem ye akpa mbet: “Kunyene abasi efen ukọrọ ye ami” (Exodus 20:3). Eyen enañ o gold! Nso oruk idiọk ukpuhọre ye Akwa Abasi emi ọkọfọnde eti-eti ye ikọt Esie!

Ke ediwak isua ema ekebe nnyin ikut owo efen, Edidem Jeroboam, nte akanamde nditọ enañ iba onyuñ ọnọde mme owo ntọt ete, “O Israel, se mme abasi emi ekedade mbufo ke isọñ Egypt edọk edi” (1 Ndidem 12:28). Emi ekedi editọñọ ntak nda eyen enañ gold ndomo ye akwa Abasi enyọñ ye isọñ, emi mmọ mikekwe unen!

Ke mme isua emi ekebede, mme owo ema ekpono ndem utu ke ndikpono Abasi. Nte ededi, ke idut nnyin emi utat-enyin odude, mme owo inamke nditọ enañ gold inyuñ iduọñọ ke isọñ ibọñ akam inọ mmọ. Kpa ye oro, mme oruk edikpono ndem efen edu. Mbio emi ewakde ndika mme ufọk-mbre ye unek ye mbre ball ye mme itie inemesit eken ekpono abasi inemesit. Usen kiet, Abasi eyeda ubiere-ikpe etiene mmọ oro mimaha minyuñ inamke ñkpọ Esie ke ofuri esit mmọ.

Owo Abasi

Usen kiet, nte Edidem Jeroboam akadade ke itie-uwa ndifọp uwa nnọ nditọ enañ gold emi enye akanamde, owo Abasi kiet ama oto ke Judah edi ye ntiñ-nnim ikọ ke abaña emana Josiah, emi akadade itie ke isua 360 ama ekebe; enye ama ọtọñọ ntak etiñ ete ke eyefọp mme ọkpọ ndiọi oku kpa ke itie-uwa oro usen kiet. Abasi ama anam itie-uwa oro asiaha, ntọñ onyuñ ọwọrọ ke esit ndiwut idiọñọ nte ke ñkpọ oro eyewọrọ osu.

Ntiñ-nnim ikọ emi ama ayat Jeroboam esit ndien enye anyan ubọk esie ete, “Mbufo emum enye.” Ndien enye ikekemeke ndiduri ubọk esie nda, koro enye ama akpa onyuñ ọsọñ. Enye ete “Mbọk, beñe Jehovah Abasi fo nyuñ kpe Enye ubọk nọ mi, ete Enye ayak ubọk mi afiak mi ke idem.”

Jeroboam okosuk ada ke idaha ndifọp incense nnọ mme abasi ubọk owo; edi ke emi enye oyomde uñwam, enye oyom oto Ọbọñ Abasi. Owo Abasi ama ọbọñ akam ndien ubọk edidem ọtọñọ ntak ọfọn.

Edi ntre ye ediwak owo mfin: edu ukpono Abasi ekededi ọfọn ekem adaña ini nte ñkpọ obonode ọfọn; edi ke ini afanikọñ abuatde, mmọ esiwak ndiyom akam nto nti nditọ Abasi emi Abasi esikopde esinyuñ ọbọrọde akam mmọ.

Ndien edidem ama ọdọhọ owo Abasi oro etiene imọ akadia ñkpọ ke ufọk. Onyuñ adian do ete, “Nyenọ fi enọ.” Edi owo Abasi oro ikonyimeke nditiene edidem, koro ọkọbọde item oto Abasi ete okudia ñkpọ, okuñwọñ mmọñ, okunyuñ afiak ke usuñ emi enye akasañade aka. Sia mme owo ema ekekpọñ nnen-nnen edu-ukpono Abasi oro ekedi ntak emi enye mikanaha enyene ebuana ye mmọ. Ke ndikop item Abasi, enye ama ebe oduk ke usuñ efen ndisaña nnyọñ ufọk.

Akani Anditiñ ntiñ-nnim ikọ

Ndusuk mkparawa ema enọ mkpañ-utọñ ke nneme esie ye Jeroboam enyuñ esọsọp enyọñọ ufọk eketiñ kpukpru ñkpọ enọ ete mmọ. Ete emi ekedide akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ke Bethel obup ete, “Enye aka usuñ ewe?” Ke ini ema ekesiak usuñ oro enọ enye, enye ete, “Mbufo ediọñ ass mi enọ mi.” Akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ oro ama awat usọp-usọp nte enye ekekemede osuhọde ke usuñ oro. Nte enye akawatde okosim owo Abasi oro ke akpatre, enye ama obup enye ete “Nte afo edi owo Abasi oro okotode ke Judah edi?” Owo Abasi oro eketiede ke idak eto ofriyo ọbọrọ ete, “Edi ami.” Akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ekpe ye enye ete, “Tiene mi di ke ufọk mi, dia ñkpọ.”

Okposuk edi oro eketiede nte idem ama emem enye, okop nsat-itọñ ye biọñ, kpa ye oro onyime ndisaña ke mme item emi Abasi ọkọnọde enye, owo Abasi oro ọkọdọhọ ete ke Abasi ama asian imọ ete ikudia ñkpọ, ikuñwọñ mmọñ me ndifiak ke usuñ emi ikasañade idi.

Ndikpek

Satan isiwakke ndikan eyen Abasi ke akpa idomo. Edi enye eyetọñọ ntak odomo, ndusuk ke usuñ efen. Akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ikọsọpke ndikop mmem-idem. Enye ama ekere ke esit ete, Nyetọñọ ntak ndomo. Utu ke enye nditiñ ke ibio-ibio nte, “Abasi eketiñ ọnọ mi,” enye ete, “Ami nde-nde ndi prophet kpa nte afo, ndien angel kiet ọkọdọhọ mi ke uyo Jehovah, ete, Da enye fiak ye afo ke ufọk fo, man enye adia ñkpọ, onyuñ ọñwọñ mmọñ.” Nso utọ mbufiọk nsu! Ukem-ukem nte andidiọk akpanamde ke ndisu nsu man ada se enye oyomde enyene.

Emum Ke Afia

Edieke owo Abasi oro mikpọduọkke odudu ke idak ofriyo, idiọk akani eren oro ikpokosimke enye. Enye ama atuak ada; enye ọsuhọre etetie; enye akpañ utọñ; onyuñ aka iso ke nneme ye asua. Ke oro ama ekebe enye ọwọñọre aka ke ufọk akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ; enye ama adia ñkpọ onyuñ ọñwọñ mmọñ ye enye. Enye ama ọduọ oduk ke afia asua!

Edi mbuk owo Abasi emi ọkọyọhọde ye mfuhọ iketreke do. Nte iren owo iba emi etiede ke okpokoro udia, akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ama etiñ abaña mkpa emi edisimde owo oro Abasi ọkọdọñde utom: Koro enye ekedide owo ntut-utọñ ye Abasi, ama onyuñ afiak edi onyuñ adia ñkpọ onyuñ ọñwọñ, enye idisimke ufọk ye uwem. Nte enye akasañade aka ke usuñ unyọñ ufọk esie, ekpe ama osobo onyuñ owot enye.

Abasi ama ọnọ enye utom ndinam, enye ama onyuñ anam enye ọfọn. Edi ke usuñ unyọñ ufọk esie, enye ama awaha ọkpọñ usuñ. Ke Abasi ama ọkọnọ enye ntọt ke abaña se enye akpanamde ye se enye mikpakanamke. Nso ikanam enye akpañ utọñ ọnọ anditiñ ntiñ-nnim ikọ nsu emi ọkọdọhọde ete imọ ikọbọ uyo efen emi ọkọkpuhọrede?

Mme Afia Ke Usuñ

Ọtọñọde ke usen oro, Satan emenyene mbufiọk ke ñkpọ nte isua 3,000 ke ndiwọñọre mme esit emi etienede Abasi ñkpọñ nnen-nnen ye mfafaha usuñ. Enye osuk enyenyene ifiọk mfin emi nte ekenyenede ke eyo Jeroboam ke ndikan ikọt Abasi, enye osuk enyenyene ñkari ke ndikpe ye mmọ nditie ke idak ofriyo mbọ nduọk-odudu. Eyefọn ye nnyin edieke nnyin ikpañde utọñ inọ suñ-suñ ekpri uyo Spirit, minyuñ ikpañke utọñ inọ ikot ererimbot me Satan. Eyen-eren me añwan ekeme ndidọhọ ete, “Di, tiene mi ka ufọk-mbre.” Afo emekeme ndibọrọ ete, “Ami ndi anditiene-Christ, nsinyuñ ñkaha utọ ebiet oro.” “Edi,” enye eyefaña ete, “Ami ndi anditiene-Christ, nnyuñ nsika do kpukpru ini.” Nte ededi, edieke esit fo “adianade” ye Heaven, ñkpọ eyetiñ ọnọ fi ete ke ufọk-mbre oro idighe ebiet eke ata anditiene-Christ akpakade.

Andidiọk asak, onyuñ esuene eyen Abasi emi afiakde edem, ukem nte akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ekesuenede owo Abasi oro. Se oruk ntak-urua emi okosimde enye emi akasañade ke nda-usuñ Abasi, emi okonyuñ okopde uyo Abasi ini kiet ko. Udi esie ekedi ata ñkpọ editi nsọñ-ibuot ye edikpu. Ediwak idiọñọ edu ke usuñ emi enọde mbuk ebaña ntut-utọñ, editaba ye edikpọñ Abasi. Nsem-nsem ofut ke edem usiak-utin ke Iñwañ Eden ekedi idiọñọ ebiet akpa ntut-utọñ ke ererimbot (Genesis 3:24). Adaha inuñ ekedi idiọñọ ke ebiet emi ñwan kiet ọkọwọñọrede ọkpọñ nditiene Abasi (Genesis 19:26). Ebok itiat ke edem obio ekedi idiọñọ ke ebiet emi Achan okosobode mkpa unana idorienyin ke ntak idiọk-ñkpọ esie (Joshua 7:26).

Usuñ Unyọñ Ufọk

Nnyin imọkọm Abasi koro enyene mme ñkpọ eriti erikan emi edude ñko ke usuñ emi otode ke isọñ okosim ke Ubọñ. Ikọ Abasi ọyọhọ ye mme mbuk ke abaña iren ye iban emi mikọwọñọkere ika nnasia me ufien, me edem, edi ekenamde isañ erikan ekesim “iduñ.” Kot ke Mme Hebrew ibuot duopekiet emi etiñde ibio-ibio mbuk abaña mmọ emi ekebọde erikan ke mbuọtidem. Kot ñko mbuk uwem mme andikan emi kiet-kiet. Ndifiọk mmọ emi ekemede ime ekesim akpatre eyenam mbuọtidem fo okpon.

Edieke nnyin idiñwọñọde ke esit nnyin mfin emi ndiwuk enyin nnyin nse Nda-Usuñ Akpanikọ inyuñ inam mme item eke enọde idighe ndinam ubak-ubak, usen kiet nnyin ñko imekeme ndibuana ye mmọ emi ekeñwanade ekenyuñ emumde mbuọtidem ekama.

“Sọñọ da, nyuñ ñwana, ye kpukpru usua;

Kufiak edem suk ñwana.

K’oyomde ndikan ke ekọñ,

Ufan suk ka iso (Ka iso).”

Questions
MME MBUME
  1. Nso idiọñọ ke ekenọ ndiwut nte ke ntiñ-nnim ikọ owo Abasi oro ekedi akpanikọ?
  2. Jeroboam okoyom anie anam ubọk imọ ọfọn?
  3. Afo ekere ete nso ikedi ntak emi Jeroboam okoyomde owo Abasi oro etiene enye aka ufọk?
  4. Nso idi ntak eke enye mikonyimeke ndika?
  5. Nso ikedi akpa ndudue emi owo Abasi oro akanamde?
  6. Nso ke akani anditiñ ntiñ-nnim ikọ ọkọnọ nte ntak ke ndida enye nnyọñ ufọk?
  7. Tiñ ñkpọ baña idiọk mkpa owo Abasi oro.
  8. Ọdiọk adaña didie owo nditut utọñ ke uyo Abasi?