1 Ndidem 18:1-46

Lesson 297 - Junior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Adaña didie ke mbufo esọk ukot ke edem mbiba? Edieke Jehovah edide Abasi, mbufo etiene enye: edi ama edi Baal, etiene enye” (1 Ndidem 18:21).
Notes

Akañ

Ke eyo ukara Ahab, edidem Israel, akañ ama odu koro Abasi mikọnọhọ edim ye mbara ke isua ita ye ubak. Emi ekedi ubiere-ikpe Abasi. Mme idiọk edinam Ahab ema ekpon ekan eke ndidem ekededi emi ekebemde enye iso edu. Ahab ama ọdọ okpono-ndem añwan emi ekekerede Jezebel, ndien Ahab ama ayak enye ndika iso ke ukpono-ndem. Ikebighike Ahab ye Nditọ Israel ema ekpono Baal ñko. Ahab ama ọbọp itie ufọp uwa ọnọ Baal, onyuñ anam ọtọwọk nte itie ukpono-ndem. Enye ama anam se iyatde Abasi esit akan kpukpru ndidem Israel emi ekebemde enye iso edu.

Elijah ekedi owo emi eketiñde etop Abasi ete ke edim ididepke. Ke ini mme ikọ emi ema ekesu, mme idim ema esat, mbiet ema ekpaña, udia ikawakke, ndien Ahab ama ọtọñọ ndiyom Elijah. Ahab ama oyom enye ke kpukpru ebiet. Inyeneke idut ye obio edidem emi enye mikasañake iyom Elijah. Edieke Ahab okpokoyomde Abasi ukem nte okoyomde Elijah, okpokonyuñ akabarede esit, ekeme ndidi Abasi ọkpọkọnọ edim edi usọp-usọp.

Obadiah

Ke ufọk Ahab, ama odu owo emi ekekerede Obadiah, emi ekedade nte etubom ke ufọk Ahab. Obadiah ama abak Abasi toto ke ini uyen esie. Enye ama onyime ndisin uwem esie ke mfina ke ndidip nnyuñ mbọk mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi 100 ke adaña emi Jezebel ama okowot ediwak anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi. Usen kiet, Obadiah ama oyom mbiet ndinọ mme enañ mbakara ye mme mule. Elijah ama ọbiọñọde enye ke iso onyuñ ọdọñ enye nditiñ nnọ Ahab nte ke Elijah mmọ do. Ke akpa ifet Obadiah ama okop ndik nditiñ nnọ Ahab. Edi ke ini Elijah ama okotim etiñ ọnọ enye ete ke imọ iyesobo ye Ahab, Obadiah ama ada etop emi ọsọk edidem.

Eñwọñọ Ndinọ Edim

Elijah akanam uyo Abasi. Ahab ikekemeke ndikut Elijah ke akpa koro edi Abasi okodip Elijah. Abasi ama eteme Elijah ebiet eke enye enyenede ndika ye ebiet eke enye edikutde udia ye mmọñ ke ini akañ emi. Idahaemi Abasi ama osobo ye Elijah onyuñ ọñwọñọ ete ke iyenọ edim edi. Edi Abasi ama ọdọhọ Elijah ete aka okokut Ahab. Ekeme ndidi Elijah ama okop ndik ndiyak Ahab okut enye, edi emi ekedi usuñ emi Abasi okoyomde ndinọ edim edi.

Mme Eñwọñọ Abasi

Ediwak eñwọñọ Abasi edu ke Edisana Ñwed Abasi. Nda-usuñ odu eke asañade ye mme enwọñọ emi man nnyin ibọ se Abasi ọkọñwọñọde. Ke ini inamde se Abasi ọdọhọde, Abasi eyenam eñwọñọ Esie osu. Nte uwut-ñkpọ, eñwọñọ odu ọnọ mmọ emi ebọñde akam, enyuñ enyenede mbuọtidem: “Kpukpru ñkpọ ekededi eke mbufo ebọñde akam ebeñe, enim ete mme imọ ima ibọ inyene, ndien eyewọrọ ọnọ mbufo” (Mark 11:24). Ke Mme Ñke nnyin imokot se ikpanamde man ibọ mbọm Abasi: “Owo eke odipde idiọk ido esie idikwe unen: edi owo eke ayararede, onyuñ ọkpọñde mmọ eyekut mbọm” (Mme Ñke 28:13). Emi edi ndusuk mme itie ke ikọ Abasi emi etiñde ọnọ nnyin se ikpanamde man ibọ eñwọñọ Abasi: “owo eke ọbuọtde idem esie ye Jehovah emenere enye enim ke enyọñ (Mme Ñke 29:25); “Esuhọre idem ke iso Ọbọñ, ndien Enye eyemen mbufo onim ke enyọñ” (James 4:10); ye “Ebeñe, ndien eyenọ mbufo; eyom, ndien mbufo eyekut; etuak, ndien eyesio usuñ enọ mbufo” (Matthew 7:7). Edieke afo munyeneke ñkpọ emi Abasi ọkọñwọñọde, afo emekeme ndinyene nto ke ñkop-uyo ye edinim Abasi ke akpanikọ. Se Abasi ama ọkọñwọñọ, Enye ekeme ndinam edieke nnyin inamde udeme nnyin inyuñ isañade ikekem idaha emi Enye oyomde.

Ndibiom Abasi Ye Ikọt Esie Ikpe

Ke ini Ahab ọbọde etop oto Obadiah, enye ama ọwọrọ aka ndisobo ye Elijah. Ahab ama ọkọm Elijah ye mme ikọ emi: “Nte edi afo odutuhọ Israel?” Ahab okodomo ndibiom Anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi ikpe ke ntak akañ. Edi Elijah ama etiñ ọnọ Ahab ebiet emi mfina otode: Ahab ye mbio owo ema ekpọñ mme mbet Abasi, ndien mmọ ekabarede ekpono ndem, Baal. Ke ntak emi, edọñ ufen osim mmọ. Ke ini mmọ etutde utọñ ke uyo Abasi, mmọ ebọ ufen ke ntak oro.

Ndusuk ini mfin, mme owo edomo ndibiom Abasi ikpe ke ini ubiere-ikpe edide etiene mmọ ke ntak idiọk-ñkpọ ye ntut-utọñ. Midighe, mmọ eyedomo ndibiom ikọt Abasi ikpe ke ñkpọ emi mmọ eketiñde me enamde. Ñwed Abasi ọdọhọ ete, “Mme ikpe Jehovah edi akpanikọ kpukpru mmọ enen” (Psalm 19:9). Ntak odu emi iso Abasi minenke ye owo. Yak owo ebem iso ọduñọre esit esie; edieke enye adade ọfọn ke iso Abasi, yak enye ọfiọk ete ke Abasi ke ananam eti utom ke uwem esie, koro enye ọmọfiọk ete, “Kpukpru ñkpọ esaña ọtọ kiet enam ufọn enọ mmọ eke emade Abasi, kpa mmọ emi ekotde nte ekemde ye uduak Esie” (Ñwed Mbon Rome 8:28). Edi edieke owo ọduñọrede esit esie ke iso Abasi, ndien enye enyene ubiom-ikpe, onyuñ okut ete ke imọ imanam idiọk, yak enye anam akpanikọ ọnọ idemesie ke ndinyime ndudue esie nnyuñ nyom erifen nto Abasi. Ekpededi owo efen ama etiñ ikọ onyuñ anam ñkpọ eke mitimke iñwaña, owo oro, ke idemesie, enyene se edade ebiom enye ke ini enye okpude Abasi.

Edimek

Elijah ama ọfiọk ete Ahab ye Nditọ Israel ikemeke ndika iso ke ukpono-ndem ye idiọk uwem mmọ nnyuñ mbọ edidiọñ Abasi ñko. Elijah ama ọfiọk ete ke mmọ enyene ndibiat idiọk-ñkpọ emi akadade ubiere-ikpe Abasi edi. Elijah ama odu ke mbeñe-idem ndiñwam Nditọ Israel. Enye ikenyikke mmọ ndituak ibuot nnọ odu-uwem ye Abasi akpanikọ, edi Elijah ama ọnọ mmọ ifet ndimek. Elijah ama ada ke ufọt otu owo onyuñ ọdọhọ ete; “Adaña didie ke mbufo esọk ukot ke edem mbiba? Edieke Jehovah edide Abasi, mbufo etiene enye: edi ama edi Baal, etiene enye.”

Mme ikọ Elijah emi ekpenyene ndidi ikọ-ata nnọ owo kiet-kiet mfin emi. Ndusuk owo edomo ndinyene eti ekikere mbaña ererimbot ye ima Abasi ñko; mmọ eyom ndinyene edidiọñ Abasi mbuak ye inemesit idiọk-ñkpọ ererimbot, edi mmọ mbiba eda isio-isio inyuñ ikemeke ndidiana kiet. Baba owo kiet ikemeke ndinam ñkpọ nnọ Abasi ye mammon. Enye eyema kiet onyuñ asua enye eken midighe, enye eyesọñọ ada ye kiet, esin enye eken ke ndek (Matthew 6:24). Mmọ eke Abasi anyañade enam ñkpọ enọ Abasi koro mmọ emade enyuñ emekde nditiene Enye. Mmọ eke midighe ikọt Abasi ema ebiere ndidi nditọ Satan. Nso ke afo emek?

Udomo

Elijah okoyom Nditọ Israel edomo enyuñ efiọk ke idem mmọ ete ke Jehovah edi ñkukure odu-uwem ye Abasi akpanikọ. Akana nte mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal owo 450 efọp uwa enọ abasi mmọ, ndien ñko Elijah, anditiñ ntiñ-nnim ikọ Jehovah kiet, akana nte ọfọp uwa ọnọ Abasi. Ema enyime ete ke Abasi emi edibọrọde ke ikañ ke edifiọk nte Abasi akpanikọ.

Mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal ema etim uwa mmọ, ndien ekot enyiñ Baal tọñọde ke usen-ubọk tutu osim uwemeyo. “Edi baba uyo kiet iduhe, baba owo kiet eke eyerede inyuñ iduhe.” Mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal ema eneñere esin ifik. Mmọ ema efiori ekanare itie-uwa, ye idorienyin ndinam Baal okop. Kpa ye oro, ibọrọ ikoduhe. Ke uwemeyo, mmọ efiori enọ abasi mmọ ke ọkpọsọñ uyo. Ekem Elijah ọnọ ekikere ete ke ekeme ndidi Baal ama aka isañ, ndusuk enye ekedede ndien oyom edemere enye. Ke ofuri nsin-ifik mmọ, mme okpono Baal ema efiori ke ọkpọsọñ uyo. Ke nnanenyin, mmọ eda ikwa ekpi idem tutu iyip ọwọrọ mmọ ke idem. Kpa ye oro, ibọrọ ikoduhe koro Baal ekedi ndem, inyuñ ikemeke ndiñwam mmọ ekpededi nte enye ama okop onyuñ okutde mmọ. Mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal ema esin ifik eyom edi mmọ ikokotke enyiñ ata odu-uwem Abasi emi okopde, okutde, ọbọrọde akam onyuñ añwamde.

Ikañ Oto Ke Heaven

Ke ini uwa mbubreyo, ke Elijah ekenyene ifet ndikot Abasi esie ọnọ ikañ edi. Elijah ama otim etiñ enyin ndifiak mbọp itie-uwa Jehovah emi ama okowure. Enye ama emen itiat duopeba, emi edade enọ esien Nditọ Israel doupeba ọbọp itie-uwa ke enyiñ Jehovah. Otim ifia obon, ndien eda enañ emi ema ekpok ke mbio ke mbio edori ke esit. Ema etibi isọñ ekanare itie-uwa oro. Ema eduọk mmọñ ke enyọñ unam uwa, ke ifia, ye ke itie-uwa tutu mmọñ ọfiọrọ onyuñ ọyọhọ ukpe. Ke ema ekenam kpukpru ñkpọ ke nde ke nde nte asañade ke uyo Jehovah, Elijah ama ọbọñ akam. Enye ama ebeñe Abasi ete ọbọrọ akam imọ, man mme owo efiọk ete ke Jehovah edi Abasi.

Ke akpanikọ mme owo ema etiñ enyin eda ese. Nte Abasi Elijah ekeme ndibọrọ? Nte Abasi ekeme ndibọrọ akam owo kiet ke ini Baal mikọnọhọ anditiñ ntiñ-nnim ikọ 450 ibọrọ? Nte Abasi Elijah ke akpanikọ ekeme ndinọ ikañ oto Heaven? Me nte ikañ ekeme ndita uwa emi ema ekebem iso eduọk mmọñ ke esit? Ndusuk idem ama akpa mmọ ete mme Elijah edikot Abasi esie ebighi adaña didie.

Nte mme owo ekesuk edade do, mmọ ema ekut “ikañ Jehovah” nte ọduọde. Ikañ ama ata uwa ye ifia, edi ikañ ikonimeke. Enye ama aka iso asak ata mme itiat ye ntọñ, onyuñ edei mmọñ ke ukpe. Akwa utibe-ñkpọ emi akada itie ke iso mmọ. Abasi Elijah ama enyene ukeme ndinọ ikañ edi! Abasi Elijah ama ọbọrọ akam esie! Mme owo etuak ibuot enọ Jehovah enyuñ edọhọ ete, “Jehovah edi Abasi! Jehovah, edi Abasi!”

Akana nte ewot mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal koro mmọ ekesọñọde mbio-obio idem enyuñ eñwamde mmọ ndikpono ndem. Edieke ekpekesanade mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal eyak, ndusuk, mmọ ekpetọñọ ntak enyik mme owo ndikpọñ Abasi nnyuñ ntuak ibuot nnọ ndem.

Edim

Nso edi ntak emi Elijah akanamde kpukpru emi! Ekedi man osio idiọk-ñkpọ emi akadade ubiere-ikpe Abasi edi. Ke ema ekenam emi, akana mme owo enyene idorienyin ke edim emi ekeñwọñọde ndinọ mmọ eyedep. Elijah ama etiñ ọnọ mmọ ete ke akamba edim kedi. Mmọ ema enim Elijah ke akpanikọ enyuñ ekop uyo esie.

Ke ini Ahab akakade ndidia udia nnyuñ ññwọñ ñkpọ, Elijah ama ọbọñ akam. Abasi ama ọñwọñọ ndinọ edim, kpa ye oro, ekedi itie Elijah ndika iso mbọñ akam. Mbemiso nnyin ida mme eñwọñọ Abasi inyene mfin, ikọt esie enyene ndika iso mbọñ akam. Ke ini ema ekenyaña mmọ, mmọ eka iso ebọñ akam eyom edinam-asana. Jesus ama ọbọñ akam ete yak enam ikọt imo esana (John 17:17-20); nnyin imokot ite “Koro emi edi uduak Abasi, ete mbufo ekpekabare esana” (1 Ñwed Thessalonica 4:3). Edi ikọt Abasi enyene ndibọñ akam nnyuñ nyak idem nnọ Enye mbemiso mmọ ebọ enyene. Ke ema ekenam mmọ esana, mmọ enyene ndiyom Abasi ọnọ mmọ uduọk-mmọñ Edisana Spirit (Utom Mme Apostle 1:5). Ema ebemiso enam eñwọñọ ebaña mfọn Abasi emi (Utom Mme Apostle 1:8; John 14:16, 26; 15:26; 16:7), edi mmọ emi ekebọde enye ekebọ koro mmọ ekebọñde akam ke ofuri esit enyuñ enim Abasi ke akpanikọ.

Edibọñ Akam

Do ke Obot Carmel, Elijah ama ọduọk idemesie ke iso Jehovah, onyuñ ọbọñ akam. Ndien enye ama osio eyen-ufọk esie ọdọñ ete aka ekese me idiọñọ edim ndidep odu. Idiọñọ ikoduhe, ke ntre Elijah ama aka iso ndibọñ akam. Ke Elijah ama ọkọbọñ akam ọyọhọ utim ikatiaba, eyen-ufọk ama ọdọhọ ete ke ekpri idiọñọ mọdo ke ikpa-enyọñ emi ekpride nte eka-ubọk owo. Ke ñkañ Elijah, idiọñọ oro ama ekem nte ke Abasi ke ọdọñ edim edi. Enye ama ọdọñ utom ọnọ Ahab, “Tim chariot fo, nnyuñ suhọre, mbak edim edikpehe fi.”

Do ke Obot Carmel, ke Elijah ọkọbọñ akam ini kiet ndien Abasi ọdọñ ikañ oto ke Heaven edi. Oro ekedi utibe-ñkpọ emi akanam mitibeke, edi Abasi ama ọbọrọ akam Elijah man mme owo ekpenim ke akpanikọ ete ke Jehovah edi Abasi. Elijah ekenyene ndibọñ akam utim ikatiaba mbemiso Abasi ọnọ edim edi. Elijah edi eti uwut-ñkpọ ọnọ nnyin. Enye ama ọbọñ akam tutu enye ọbọ se Abasi ọkọñwọñọde. Obubit-enyọñ ekedi ata ekpri koro edim mmikedepke ke isua ita ye ubak, edi Elijah ama onim Abasi ke akpanikọ, ke ntre ema ebọrọ akam esie.

Elijah, Owo Akpanikọ

Mbemiso mmọ ekesim obio, ikpa-enyọñ ama akabare okim ye obubit-enyọñ, oyobio onyuñ edi. Ndien ọkpọsọñ edim emi isọñ ye owo ekeyomde edep. Ema ediọñ mme owo ke ikpọhidem ye ke Spirit koro Elijah ama onyime ndikop uyo Abasi, onyuñ ọsọñọ ada ke iso idiọk Ahab, onyuñ enyene uko ndiwot mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal. Abasi ama ada ukpono, mme owo enyuñ efiak etiene Abasi koro Elijah ama ọsọñọ ada ye Abasi onyuñ anam se inende oro edi, owo kiet ndisọñọ nda ññwana ye mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal 450.

Anie ọdiọñọ se ekpenamde enọ Abasi ye mbio efen edieke ekpri eyen-eren me ñwan ke Sunday School nnyin okpokopde uyo Abasi onyuñ ọsọñọde ada ke se enye okutde ete ke enen?

Questions
MME MBUME
  1. Nso utọ andikara ke Ahab ekedi?
  2. Nso edi ntak emi edim mikedepke?
  3. Anie ekedi Elijah?
  4. Didie ke mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal ekefiori ekot abasi mmo?
  5. Nso ikedi ntak emi Baal mmikọbọrọke mmọ?
  6. Tiñ baña akam Elijah.
  7. Nso ke mme owo ekemek?
  8. Nso ikedi ntak emi akanade nte ewot mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Baal?
  9. Nso ikedi ntak emi Elijah ọkọbọñde akam ke ini Abasi ama ọkọnọ eñwọñọ ete ke edim eyedep?
  10. Nso ikedi idiọñọ nte ke edim eyedep?