1 Ndidem 20:1-43

Lesson 299 - Junior

Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Yak owo eke ọbọbọbọ ñkpọ ke idem okubure mbure nte owo eke ososio” (1 Ndidem 20:11).
Notes

Mbuọtidem Emi Misañake Ye Edikabare-Esit

Ke udomo Elijah ke Obot Carmel, Abasi ama owut Idemesie nte Abasi akpanikọ ke Heaven ye ke isọñ ke ndidọñ ikañ oto ke Heaven edita uwa emi Elijah akanamde. Ke ini ofuri Israel ekedọhọde ete, “JEHOVAH edi Abasi,” Edi akpanikọ nte ke Ahab ama etiñ ukem ikọ oro. Edi Ahab ikekabakere esit.

Ediwak owo enim ke akpanikọ ete ke Abasi odu, ndusuk mmọ enyuñ ebọñ akam enọ Enye ke ini mmọ edude ke afanikọñ. Edi adaña nte mmọ mikabakere esit ikpọñ mme idiọk-ñkpọ, mmọ idighe mme anditiene-Christ. Ndusuk mmọ ekeme ndidọhọ ete ke mmimọ imonim ke akpanikọ ite ke Jesus edi Eyen Abasi, edi mmọ eka iso enam nte mmọ emade inyuñ ibeñeke Enye ete efen ọnọ mmimọ. Ata eyen Abasi edi enye emi minimke nsinsi Odu-uwem Abasi ye Edisana Eyen Esie ke akpanikọ ikpọñ-ikpọñ, edi ọfiọk ete ke imọ ima inam idiọk-ñkpọ idue edisana Abasi, ndien ikpenyene ndikabare esit man enyaña imọ esio ke mme idiọk-ñkpọ imọ.

Ifet Efen

Abasi ama ọnọ Ahab ifet efen. Ini kiet efen, Abasi okoyom ndiyarade ñwut Ahab nte ke Imọ inyene ofuri odudu ke Heaven ye ke isọñ.

Ben-hadad, Edidem Syria ama obon akwa udim-ekọñ ye ediwak enañ-mbakara ye mme ukpat-ñkpọ, onyuñ aka ndiñwana ye idut Samaria. Ndidem 32 ekesaña ye udim-ekọñ, kpukpru mmọ ekenyuñ ebeñe idem ndiñwana ye Israel. Ke ini emi, Samaria ekedi akamba itie ọnọ mme esien Israel duop emi Ahab ye Jezebel ekekarade.

Ndibak Abasi ọnọnọ owo uko, ndibak owo anam enye edi owo ndik. Ahab ekedi idek; ke ini Ben-hadad okoyomde utomo, ndien kpa idem ufọk Ahab, Ahab ye unana uko ke idemesie ama ọdọhọ ete, “Ekem ke uyo fo, ọbọñ mi edidem, ami ye kpukpru okim inyene fi.”

Ahab nte ekerede ekedi andikara ndimek ikọt Abasi, edi enye ikebeñeke Abasi ete añwam imọ. Nso utọ ukpuhọre okpodu ke ukara esie edieke enye ọkọbọñde akam nte Solomon ọkọbọñde: “Nọ owo fo ndien esit ọniọñ, man mkpe ikpe ikọt fo, man ntim mfiọk eti ye idiọk: koro anie ekeme ndikpe akwa ikọt fo emi?” (1 Ndidem 3:9).

Ke ini Ben-hadad ama okokut ete ke Ahab ama ọsọsọp onyime ọnọ enye, enye ama ebeñe mme ñkpọ emi okoñde akan oro. Ke ini emi, enye ekebeñe se ikponde ikan Ahab ndinọ. Nso ke Ahab akpanam? Akwa udim-ekọñ Syria ekedu ke edem ibibene obio, ndien Edidem ye Nditọ Israel ekedu ke esit Obio ye akwa ndik.

Ukpeme Abasi Ke Abaña Ikọt Esie

Ahab ama okot mme ada-usuñ Israel man ọbọ item oto mmọ. Mmọ ema enyene ekpri mbuọtidem ke Abasi, koro mmọ ema etiñ enọ Ahab uko-uko ete yak enye esin Ben-hadad ke ndek: ọwọrọ akañwana ye edidem emi mifiọkke Abasi. Ke mikpedighe uñwam Abasi utọ edinam oro ekpedi ndisobo idem, edi Abasi okosuk esese ikọt Esie Israel okposuk edi nte mmọ ekenyenede idiọk andikara.

Ke ini Ahab ọkọnọde ibọrọ esie esọk Ben-hadad ete ke imọ idinyimeke ndinọ se enye oyomde, Ben-hadad ama ayat esit eti-eti. Edi ke ntañidem esie enye ekekere ete ke imọ imekeme ndikan ibat-ibat Nditọ Israel oro ke Samaria. Nte enye ikenyeneke akwa udim-ekọñ emi esañade ke mme enañ-mbakara ye mme ukpat-ñkpọ, ñko nte mme ndidem 32 ikeduhe ye enye? Ekeme ndidi enye ama asak ekikere oro Ahab ekenyenede ete ke imọ imekeme ndiñwana ye enye. Ben-hadad ama etiñ ọnọ Ahab ke uyọhọ esit ete ke kpukpru udim-ekọñ Israel eyekabare eda ye imọ ke ama ekem.

Ibọrọ Ahab ama akabare edi ñke: “Yak owo eke ọbọbọbọ ñkpọ ke idem okubure mbure nte owo eke ososio.” Ọwọrọ ukem-ukem nte, “Kubat nditọ unen fo ke nsen.” Ben-hadad akpakana ebet ese me owo eyetiene enye. Abasi ikpeyakke ndidem emi mikponoke Enye ekan ikọt Esie, ntre Enye ama ọdọñ anditiñ ntiñ-nnim ikọ eketiñ ọnọ Ahab ete ebeñe idem abaña ekọñ; ndien Enye ama ọñwọñọ ete ke Ahab eyekan ke ekọñ oro. Ikedighe ke odudu Ahab ye mbon-ekọñ esie, edi Abasi okoyom ndiwut odudu Esie ini kiet efen nte Jehovah Abasi.

Edikpa Mmin

Udim-ekọñ Ben-hadad ama okpon, ndien enye ọkọbuọt idem ke ediwak mbọñ ye mbon-ekọñ ndikan ke ekọñ nnọ enye. Ke ọyọhọ idorienyin esie, enye ye mbọñ esie ema enyene usọrọ uñwọñ mmin, mmọ ema eñwọñ tutu ekpa mmin. Ediwak ekọñ ekut nsobo koro mme etubom mmọ ekpade mmin. Kpa ukem oro mme idut esuhọre oto ke mme andikara mmọ ekpade mmin. Akwa owo ifiọk ọnọ nnyin ntọt: “Kuse wine ke ini enye oyibede, ke enye esemde ke cup... Ke akpatre ke enye edidom nte urukikọt, onyuñ etiga nte ibọm” (Mme Ñke 23:31, 32).

Ke ini mbon-ekọñ Israel ekedide ndiñwana ye akwa udim ekọñ Syria, ubiọñọ ikoduhe. Mbon-ekọñ Israel kiet-kiet ema ewot mbon-ekọñ Syria, ndien Ben-hadad ye mbon-ekọñ emi ekesuhọde ema efehe ke abaña uwem mmọ.

Abasi Mme Ebedeñ Ye Mme Obot

Abasi ama ọnọ Israel erikan; edi emi ikedighe akpatre edidomo Israel. Anditiñ ntiñ-nnim ikọ ama ebine Ahab ọkọdọhọ enye ete ke utit isua kiet eyefiak etim udim-ekọñ Syria ndien ke mmọ eyefiak edi ekọñ ye Israel.

Nnyin imesikop inemesit ke ini nnyin ikande asua ukpọñ nnyin ke eñwan, edi oro idighe ini nditie ke ndue-idem. Adaña ini nte nnyin iduñde ke ererimbot, Satan eyeñwana ndinam nnyin itre ndisaña nte anditiene-Christ. Ana nnyin ikpeme kpukpru ini man ikeme ndiñwana ye ñkari esie. Edieke enye mikemeke ndikan nnyin ke usuñ kiet, eyedomo ke usuñ efen. Ben-hadad ama ọnọ ntak ke akpa erikan esie ete ke Abasi Israel edi Abasi mme ikpọ obot, ke edieke Israel ekpekeñwanade ke ebedeñ, Abasi mmọ ikpekemeke ndiñwam mmọ. Abasi ama akpañ utọñ, onyuñ okop mkpon-inua Ben-hadad.

Eketie nte mbon-ekọñ Syria ekeyom ndiyọhọ ofuri obio. Se owo ekekemede ndikut ekedi mbon-ekọñ ye mme enañ ye mme ukpat-ñkpọ. Ndien mbon-ekọñ Israel ekedu ke ebedeñ, eboho ebiet kiet “nte ñkpri otu nditọ ufene iba.” Nso ifet ke mbon-ekọñ Israel ekenyene?

Kpa do ke ebedeñ, Abasi ama ayarade owut ñko ete ke Imọ idi Abasi mme ebedeñ. Abasi Israel ama ebeñe idem ndiñwam kpukpru mmọ emi ekotde Enye, ekpedi mmọ ekedu ke obot me ke ebedeñ. Mme udim-ekọñ iba emi ema eda ke usen itiaba ebet enyuñ ekpeme kiet eken. Ndien eñwan ọtọñọ. Nso utọ erikan ke Israel ekenyene! “Ñkpri otu nditọ Israel iba” ema ewot owo 100,000 mbon isañ-ukot ke udim-ekọñ Ben-hadad; ndien ibibene ọduọ ọtọ owo 27,000 efen ke ini mmọ ekedomode ndifehe ñkedibe.

Etre Ndinam Ekem

Emi ekedi ifet ọnọ Ahab ndiwot kpukpru mme okpono-ndem ke obio. Mme utibe erikan emi akpana nte anam enye enyene uko eti-eti ndiñwana mme ekọñ Abasi nnyuñ nsobo idiọk-ñkpọ. Edi enye anam nte edidem Israel efen akanamde, oro edi, enye ama onim edidem uwem ke ini Abasi ọkọdọhọde ete osobo ofuri-ofuri. Mmọ emi ekedi nta mme anam-idiọk ndien ekedi ini Abasi ndinọ ubiere-ikpe etiene mmọ. Ekemek Ahab nte ñkpọ-utom ndinam utom emi nnọ Abasi, ndien enye etre ndinam; enye okpu ke utom emi ekenọde enye ndinam.

Ndien emi edi usuñ nte enye akanamde emem ye usua: Nditọ ufọk Ben-hadad ema eka etiene Ahab esine ọfọñ-ikpo ndiwut nsuhọre-idem enyuñ ebeñe uwem edidem mmọ. Ndien utu ke Ahab akpadade ke idaha esie ndinam akpanikọ, enye okot okpono-ndem edidem ete, eyen-eka. Idaha esie ke ererimbot ama okim enye enyin tutu Ahab ikwe mme idiọk-ñkpọ esie.

Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ete edieke owo odukde ke otu nnyin ndien enye esine eti edisine-ñkpọ, me ata akpan owo ke ererimbot, ndien nnyin ikpono enye inyuñ inọ enye itie emi ọfọnde akan nditie ke ini nnyin ifumide ubuene, nnyin inam asari. “Nte mbufo inyeneke esit iba, inyuñ idaha ukwañ ekikere ibiere ñkpọ inọ owo?” (James 2:2-4). Idaha emi owo adade ye etop esie ke ererimbot esiwak ndikim owo enyin ke abaña idiọk-ñkpọ emi odude ke uwem esie.

Koro Ben-hadad ekedide edidem, Ahab ọfọn ido ye enye onyuñ okot enye eyen-eka. Nditọ-ufọk esie ema ediọñọ ini kiet ndien mmọ esọsọp efiak etiñ, “Eyen eka fo Ben-hadad.” Ahab ekedi kiet ke otu mme idut emi Abasi ekemekde, ndien akpakana nte enye onim idemesie asana, onyuñ etre ndiduk idiọk nduk. Utu ke oro Ahab ama okot Ben-hadad ete edise imọ, ndien nte mmọ ewatde ke ukpat-ñkpọ kiet mmọ enam ediomi emi edifọnde ye Ben-hadad, ndien uduak Israel ọtọñọ ntak okpu.

Esua Enọ Ahab

Abasi ama ọdọñ anditiñ ntiñ-nnim ikọ etiñ ọnọ Ahab ete ke enye anam idiọk-ñkpọ. Anditiñ ntiñ-nnim ikọ ama owut Ahab ukpep-ñkpọ emi akpakanamde enye ọfiọk nte ọfọnde nditiñ enyin ke utom Abasi. Enye ama etiñ ete ke owo akayak owo-ñkpọkọbi esin imọ ke ubọk ndikpeme; edi nte imo isuk ikade iso ke ndinam mme ñkpọ, mi ye ko, owo-ñkpọkọbi oro osop. Emi ekedi ata akpan ñkpọ; koro edieke owo mikwe owo-ñkpọkọbi oro, uwem andikpeme enye enyene nditak. Ahab ekekere ete ke andikpeme emi ọkọnọde mbuk emi ama anana ntiñenyin eti-eti, ñko ke enye odot ndikpa. Enye akpana ọfiọk ete edieke imọ minamke utom imọ ke inyene ndikpe utip.

Anditiñ ntiñ-nnim ikọ ama ọfuhọre ñkpọ ke iso, ndien Ahab ọdiọñọ enye. Mbọm Ahab! Enye edi owo emi ekenọde utom ndinam nnọ Ọbọñ, ndien enye ayak owo-ñkpọkọbi efehe. Abasi okoyom Ahab owot Ben-hadad, edi Ahab anam ediomi ye enye onyuñ onim enye uwem. Ufen esie ekedi, enye ye ikọt esie ndinọ uwem mmọ ke nditre ndinam se Abasi ọkọdọñde.

Utom Nnyin

Abasi enyene idorienyin ke nnyin. Nnyin imenyene utom ndinam nnọ enye, oro edi, utom edikọ mme ukpọñ nnọ Obio-Ubọñ Esie. Edi nte nnyin imenam ñkpọ mi ye ko, inam emi ye oko, emi akpanamde nnyin inana ini ndikọ ukpọñ nnọ Jesus? Yak ikere se nnyin inamde. Nte Spirit Abasi ada nnyin usuñ ke se inamde, man oto do enyaña mme ukpọñ? Edi Spirit okot mme owo man ekabare esit, ndien kpukpru edinam ñkpọ eke nnyin inamde idiwọrọke ñkpọ edieke Spirit Abasi midaha usuñ. Ndien kpukpru se ededi eke nnyin inamde inyene ndinam nte adade ubọñ ọnọ Abasi edieke nnyin iyomde ndibọ utip nto enye.

Mbubehe nnyin edi ndikọ ukpọñ nnọ Jesus. Edieke nnyin minamke oro, nso ke nnyin iditiñ ke ini ididade ke iso akwa Ebiereikpe? Jesus ke Idemesie ọdọhọ ete: “Idighe kpukpru owo emi ekotde Mi ete, Ọbọñ, Ọbọñ, ediduk ke Obio Ubọñ Heaven; edi owo eke anamde uyo Ete Mi emi odude ke Heaven” (Matthew 7:21).

Questions
MME MBUME
  1. Ben-hadad ekedi anie?
  2. Enye akaka mmọñ ndiñwana ye Israel?
  3. Nso ekedi ibọrọ emi Ahab ọkọbọrọde Ben-hadad ke mkpọn-inua emi enye akanamde ete ke iyekan Nditọ Israel inyuñ ida mmọ inọ idem imọ?
  4. Nso ekedi ntak emi ekekande Ben-hadad?
  5. Ekebighe didie mbemiso mbon-ekọñ Syria efiak edi ekọñ ye Israel?
  6. Didie ke ekeda mbon-ekọñ Israel edomo ye mbon-ekọñ Syria?
  7. Ekewot mbon Syria ifañ ke ekọñ?
  8. Nso utom ke Abasi ọkọnọ Ahab ke ini emi? Nte Ahab ama anam utom oro?
  9. Nso edi utom nnyin ke ndinam ñkpọ nnọ Abasi?
  10. Nso ñkpọ ekeme ndinam utom nnyin enyene udori ọnọ Jesus?