Lesson 300 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Etim ekpeme idem mbufo ke kpukpru oruk erisin esit ke ñkpọ owo: koro owo enyene se enyenyene, uwem esie isineke enye ke ubọk” (Luke 12:15).Notes
Obufa Uduak
Abasi ama ọnọ Ahab ubiereikpe ke abaña idiọk edinam esie. Edi utu ke enye ndikabare esit mkpọñ mme idiọk-ñkpọ esie ke ini enye ama ọkọfiọk ete ke utit imọ ke ekpere, enye ama aduak uduak ibak efen.
Kiet ke otu mme mbọhọiduñ Ahab ama enyene iñwañ-vine emi Ahab okoyomde. Enye ama enyene udọñ ndikpe okuk nnọ ke iñwañ emi, onyuñ añwana ndikpe urua. Edi Abasi ama ọnọ Nditọ Israel ewuhọ ete ekunyam isọñ mmọ; edi Naboth, enyene iñwañ-vine, ama ekpeme Mbet Abasi akan nte edidem ekekpemede. Naboth ama ọbọrọ: “Nsa mi O, Jehovah akpan mi ndida udeme mme ete mi nnọ fi”. Naboth akpakana afaña idemesie onyuñ ọdọhọ ete, sia edide edidem oyom enye ke ana nte imọ inyam ikpọñ ndikere Mbet Abasi. Ndusuk owo esisọsọp ndiyom mfaña ke mmọ enamde ñkpọ emi mmọ efiọkde ete idighe uduak Abasi. Nte ededi Naboth ama enyene nsọñọ-nda ke ndimum se inende ñkama, okposuk edi enye midinemke edidem esit.
Odu Jezebel
Ke akpanikọ Ahab ikenemke esit ke ini enye okokopde ete ke Naboth idinyamke isọñ oro inọ imọ. Ahab ama anam nte idiọk eyen-ọwọñ, onyuñ ọsuhọre ana ke bed ọfuhọ. Edi Jezebel, idiọk añwan esie, ekenyene ndikut ete ke Ahab enyene se enye okoyomde. Enye ama enyene ifiọk, ndien enye onyuñ ọtọñọ ndikere nte enye edikemede ndibọ Naboth iñwañ-vine oro nyak nnọ ebe esie emi uduak esie okokpude. Nte enye ikedighe Edidem Israel? Nte enye ikodotke ndinyene se ededi eke enye okoyomde?
Ke akpa ifet Jezebel ama ewet mme ñwed, ke enyiñ edidem, onyuñ ọnọ mmọ esọk mbiowo emi edude ke obio emi Naboth okoduñde. Ke esit mme ñwed oro, enye ama ọtọt mmọ ndiwuk utre-udia, nnyuñ mmenere Naboth nnim ke iso kpukpru owo. Ndusuk ini mmọ ekeyom ndinam enye ekere ete ke eyom ndinọ enye ukpono. Kpa ke idaha oro mmọ ekenyene ndikpe mme ọburọbut owo iba ndidori enye ikọ nte ke osuñi Abasi. Mmọ emi ekenyene ndidi mme ntiense-nsu, sia Naboth mikanamke ñkpọ ndomo kiet emi ọkọdiọkde.
Mbet Abasi ọkọdọhọ ete ke inaha nte ebiom owo baba kiet ikpe mkpa ke ntiense miyọhọke owo iba. “Da inua ntiense iba, mme eke ntiense ita, wot owo mkpa oro; kuda inua ntiense kierakiet uwot enye” (Deuteronomy 17:6). Ikọsọñke ndinyene owo iba ke mme ntiense ndisu nsu edieke ekekpede mmọ ndinam oro. Ediwak mmọ emi minamke akpanikọ edu emi ekemede nditap kpa mme ufan mmọ ke ntak okuk.
Mmọ Emi Ewotde Ke Ntak Mbuọtidem
Ema esibiom ediwak owo ikpe mkpa ke ntak mbuọtidem mmọ oto ke mme ntiense nsu. Ema ekpe mme ntiense nsu ndisu nsu ndian Jesus ke Idemesie. Ndien Jesus ọkọdọhọ ete: “Asañutom ikponke ikan ete-ufọk. Edieke mmọ ekesinde Mi enyin, eyesin mbufo enyin ñko” (John 15:20). Mme anditiene Jesus Christ ikanaha nte ekop ndik ke abaña mme ufen emi mmọ edikutde ke ntak Esie. Enye ọkọdọhọ ete “Esọñ esit; Ami ñkakan ererimbot” (John 16:33), okposuk edi nte eketiede nte mme asua esie ema ekan enye.
Ke ini nnyin idide nditọ Abasi, nnyin “imasaña ye Christ inyene udeme”. Edieke nnyin ikutde ndutuhọ ye Enye, iyenyuñ ida ubọñ ye Enye (Ñwed Mbon Rome 8:17).
Etọñọ Naboth Ke Itiat
Naboth ekenyene ndibọ ufen onyuñ ọnọ uwem esie koro enye ekeyirede ndinim Mbet Abasi. Ema esio enye ke edem obio enyuñ etọñọ enye ke itiat tutu enye akpa. Nso utọ ubọñ ke enye ekenyene ke ini enye akadade ke iso Andibot esie, ke enye ama ọkọnọ uwem esie ke ntak Andibot enye! Naboth ama ebe oduk ke nsinsi uwem ndiduñ ye Abasi ke ofuri emana.
Editọñọ Naboth ke itiat eti nnyin abaña editọñọ Stephen ke itiat, akpa owo emi ekewotde ke ntak Christ. Stephen ikenyeneke ndik ndikpa ke ntak Jesus, ndien ke ini enye ọkọkpọñde isọñ emi, enye ama ọbọ ukpono nte edidem ebe oduk ke obio-ubọñ Heaven.
Eyarade Ñkari
Ke emi iñwañ-vine enyene Ahab. Nte enye eyekop inem? Idiọk-itọñ esie ama anam owo eke miduehe akpa. Nte Ahab ekeme ndinyene idaresit?
Esiwak nditiñ nnọ ñkpri-nditọ ete ke Abasi ke esese kpukpru se mmọ enamde. Abasi isehe ñkpri nditọ ikpọñ. Enye ama okut iyaresit Ahab, ye ñkari Jezebel. Abasi ama okut asaña-utom Esie Naboth nte akpade; enyuñ ewet ete, “Jehovah ete, usiene enyene Mi, Ami nyesio usiene” (Ñwed Mbon Rome 12:19). Idighe itie nnyin ndiñwana ndisio owo emi eduede nnyin usiene. Ini ibat eyedi emi Abasi edisioñode kpukpru usiene. “Ndien mbufo etim efiọk ete ke idiọk ido mbufo eyesim mbufo” (Numbers 32:23).
Ahab ama enyene ubiom-ikpe ke abaña ñwo ye uwot-owo, ndien Abasi ama oyom ndimia enye ufen. Enye ekedi edidem Israel, edi ebekpo ubọñ ikanaha nte ọsuhọ ke ufọk esie. Baba eyen-eren esie kiet ididighe edidem ke itie esie, koro Abasi ama ọdọhọ ete ke kpukpru nditọ-iren esie enyene ndikpa ndien owo idinyuñ ibukke mmọ ke eti usuñ. Ñwan esie ñko, ekenyene ndikpa mkpa esuene ke ntak mme idiọk-ñkpọ esie. Kpukpru emi ekedi ñkpọ eyen utom ke abaña mme idiọk-ñkpọ Ahab. Idighe kpukpru owo ke esibem iso etiñ enọ se ufen esie edidide; ke ndusuk ini ñko esitie nte ke mme ọburọbut owo isibọhọ ufen ke abaña mme idiọk-ñkpọ mmọ. Edi Ñwed Abasi ọdọhọ ete, “koro ñkpọ eyen-utom idiọk-ñkpọ edi mkpa”, oro edi nsinsi mkpa. Abasi okut idiọk-ñkpọ oro, enye idinyuñ itreke ndida ufen ndi edieke erikabare esit miduhe.
Mbọm
Abasi ke mbọm Esie adahado ke ini nnyin ituade mkpọfiọk. Ema etiñ ebaña Ahab ete ke enye ama anam ñkpọ ayat Jehovah esit akan ofuri ndidem Israel emi ekebemde enye iso ekara; kpa ye oro, ke ini Elijah, anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi oro, ekedide editiñ ọnọ enye abaña ufen emi edisimde enye ke ntak mme idiọk-ñkpọ esie, Ahab ama ọsuhọre idemesie, esine ọfọñ-ikpo, onyuñ ọbọñ akam. Abasi ama okut oro, ñko, onyuñ ọdọñ Elijah ọkọdọhọ Ahab ete koro enye ọkọsuhọrede idemesie, kpukpru mme ubiereikpe oro iditibeke inọ ufọk Ahab ibọhọke tutu enye akpa.
“Ima Jehovah esin nnyin ikutak, koro mbọm esie mikureke” (Ñwed Eseme 3:22). Kpukpru owo ema enam idiọk-ñkpọ, onyuñ ana nte ekabare esit ebọ erinyaña, okposuk edi nte mme idiọk-ñkpọ esie etiede nte ekpekpri. Ndusuk ini, owo idikereke ndiwot owo man enyene ñkpọ eke enye ekesinde esit; edi edieke enye minyeneke inem ke utom Ọbọñ aba ke ntak enye ndinyene ikpikpu inemesit ye inyene, oro eyedi idiọk-ñkpọ onyuñ ana nte enye akabare esit.
Erisin Esit Ke Ñkpọ Owo
Idiọk-ñkpọ erisin esit ke ñkpọ owo ekeme nditọñọ ke ekpri usuñ. Nnyin imekeme ndima ñkpọ emi owo efen enyenede. Ndudue iduhe sia inemde esit nte enye enyenede ñkpọ oro, edieke nnyin miyomke enye inọ idem nnyin. Edi ke ini nnyin itọñọde ndiyom ñkpọ eke nnyin mikemeke ndinyene, edi isin esit iyom ndinyene enye, nte Ahab akanamde, oro ndien akabare edi idiọk-ñkpọ. Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ete ke erisin esit ke ñkpọ owo edi edikpono ndem. Mme ñkpọ efen ekabare edi akpan ñkpọ ọnọ owo esin esit ke ñkpọ owo akan uduak Abasi. “Ekukọmọ ke ima inyene”. Kuyire ndisuk ntiñ kpukpru ini mbaña ndida mme ñkpọ nnọ idem fo, mme ndisuk nyom nte akpanamde ñkpọ ọfọn ye afo. Afo eyenyene ata uwak edidiọñ ke nditiñ mbaña mme ñkpọ Abasi, ye nte akpañwamde mbio efen: “Enem esit ye se mbufo enyenede; koro Abasi ọdọhọde ete, ndikpuhu fi ndinyuñ ñkpọñke fi” (Mme Hebrew 13:5).
Questions
MME MBUME- Nso ke Ahab okoyom?
- Nso idi ntak emi Naboth mikonyimeke ndinọ enye?
- Ahab akanam didie ke ini enye mikekemeke ndinyene ñkpọ oro?
- Didie ke Jezebel akañwam Ahab ndinyene se enye okoyomde?
- Nso utọ owo ke Naboth ekedi?
- Didie ke eda Naboth edomo ye Stephen?
- Nso idi erisin esit ke ñkpọ owo?
- Nso ke Abasi ọñwọñọ ọnọ mmọ emi eyuhọde ke se mmọ enyenede?