Lesson 319 - Junior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Ami mmama mmọ eke emade mi: ndien mmọ eke ebakde eyom Mi eyekut mi” (Mme Nke 8:17).

Notes

Ndiọi Edidem

Idiọk ofup ufup edidem emi ekotde Pharaoh ama ọnọ uyo ini kiet ete ewot nsek nditọ irenowo ke Egypt. Nnyin imeti mbuk nsek eyen Moses emi eka esie okodipde ke nnyanyaha ke mben akpa (Exodus 2:3). Abasi ama enyene utom emi Moses edinamde, ndien Enye ikayakke uduak idiọk edidem emi okut unen. Edidem Herod, idiọk edidem efen ama efehe ndik ete ke owo efen ọmọñọbọ imọ ebekpo ubọñ, ke ntre enye ọnọ uyo ete ewot kpukpru nsek nditọ irenowo ọtọñọde ke isua iba ọsuhọre. Emi eketibe ke Bethlehem ke Jesus ama akamana (Matthew 2:16). Nnyin imọfiọk ite ke Abasi ke heaven ama ekpeme Eyen Esie.

Idaha emi, nnyin imọñ ikpep ibaña idiọk edidem añwan kiet, Athaliah, emi okoyomde ndidi andikara ndien efehe ndik ete owo efen eyeda itie ubọñ oro. Ke ntak emi, enye ama osobo ofuri ubon Edidem. Edi eyen-eka añwan Ahaziah emi ekedide Edidem, ama emen ekpri eyen-eren esie emi ekedide eyen isua kiet, odip enye ye edep esie ke ubet-nna ke Itie-ukpono Abasi. Ke edem usiaha-utin, ubet-nna ke Itie-ukpono Abasi ekedi ekpri ubet emi ebonde ñkpọ-nna ye mme ñkpọ efen emi esibiride ke isọñ akwa-ufọk. Ekeme ndidi nsek-eyen emi ye edep esie esina do enyuñ edu ekpere Itie-ukpono Abasi kpukpru ini. Ataliah ikesidukke ke ufọk Abasi kpukpru ini, midighe enye okpokokut ekpri eyen emi. Ema edip ekpri eyen Joash ke isua itiokiet, Athaliah onyuñ ada ubọñ ke isọñ Judah ke ofuri ni oro. Nte afo emekere ete ke añwan owot-owo ekeme ndidi eti ọbọñ-añwan?

Ediyara Anyanya

Usen kiet, Jehoiada oku emi akanamde akpanikọ okot mme etubom mme ikie ye mbon uko edi ke Itie-ukpono Abasi. Ndien enye ada ekpri eyen oro, emi edide eyen isua itiaba idahaemi, ọwọrọ ke ebiet udibe esie edi. Enye onyuñ anam mbon uko emi efiọk mme uduak esie ete ke usen sabat, yak mmọ ebahare idem ke ikpehe ita enyuñ ekpeme ufọk Abasi ye ekpri eyen-eren Joash. Ke osimde Sabat, mmọ emi ema enam nte eketemede mmọ. Ndien Jehoiada oku, ada eyen edidem ọwọrọ, onyuñ ayara enye anyanya ke ibuot. Enyuñ eyet enye aran, akwa idara onyuñ odu ke Itie-ukpono Abasi ke usen oro, nte mme owo ekwakde ubọk enyuñ enyuñ efioride ete: “ Yak edidem odu uwem”. Efuri ukorowo ebighi onyuñ ọsọñ. Edidem ada ubọñ!

Athalia ikesidukke ufọk Abasi sia enye okokponode abasi Baal. Owo ikokotke enye ke akwa usọrọ ediyara anyanya emi, edi ke ini enye okopde uyom ukorowo, mfiori ye edikwak-ubọk, enye ama ebe ini kiet oduk ke itie-ukpono Abasi, enye akaka ufọk Abasi ke abiara ini! Kpukpru owo do ekedu ke idaresit, edi ọdiọk-esit ọbọñ añwan emi amawai edisine ñkpọ esie onyuñ ofiori. “idiọk-odu! idiọk-odu!” Ema esọsọp enam enye asaña ke inua otop mme enañ mbakara ebe, ndien ke nkañ ufọk edidem ema ewot añwan emi okosobode nditọ edidem. Idiọk uduak esie ama okpu, ndien ema eda utip idiọk-ñkpọ esie ekpe enye. Idiọk-ñkpọ itreke ndibọ ufen ekpededi ekut enye ke esit asaña-utom mme andikara ke ebekpo.

Ukara Joash

Akparawa, obufa edidem, Joash, ama enyene uwut-ñkpọ owo Abasi emi enye akpadade anam utom. Nnyin ikot ite “Ndien Jehoiada anam ediomi ke ufọt Jehovah ye edidem, ye mbio obio, ete mmọ edi ikọt Jehovah, enye onyuñ anam ediomi ñko ke ufọt edidem ye mbio obio” (2 Ndidem 11:17). Emi akada itie ke ndo-ndo oro eyaride obufa edidem anyanya ye mkpa idiọk ọbọñ-añwan oro. Mbio-obio enyuñ ewuri mme itie uwa Baal ye abasi esie, ndien “ebom mme itie-uwa esie ye mbiet esie.” Etim etọñọ eti utom.

Joash ama enyene udọñ ọnọ Abasi: ama ediọñ ufọk-Abasi, ndien utom oro okoyom ediwak okuk. Enye ama ọdọhọ mme oku ye Levi ete ebọ okuk man eda enam utom ufọk-Abasi, onyuñ ọdọhọ ete, “Mbufo emen idem enam ñkpọ emi.” Ke ini mmọ misọpke inam enye okot Jehoiada onyuñ obup ntak emi okuk midukke idi. Ntre edidem ọnọ uyo ete enim ekpri ekebe ke enyin-usuñ ufọk-Abasi. Emi ama enem mbio-obio ndien mmọ ema eda okuk ekesin ke esit ekebe oro. Ke usen ke usen mme owo ekesinwaña ekebe oro enyuñ etọñọ ntak enim ke itie esie. Okuk ama odu ekem nte edade ekpe mme ọbọpufọk, mme anam usọ eto, ukwak ye okpoho mme anam utom emi ekenyenede ndidiọñ ufọk-Abasi. Enem didie ndikut Itie ukpono emi nditọ idiọk ọbọñ-añwan oro ekebiatde, nte edioñde ema man ekpono Abasi ke esit.

Ke Jehoiada ama okosim isua 130, enye akpa; ndien ebuk ke ido edidem ke obio David, “koro enye akanamde eti nkpọ, ke ñkpọ Abasi ye ke ñkpọ ufọk esie” (2 Chronicles 24:16). Ndinam akpanikọ ke utom Abasi ye owo ke isua ikie ye edip ye duop! Edi, ese didie ebaña akparawa edidem emi, nte se etiñde ebaña enye edi ntre? Eyak ise naña.

Nnyin ikot ite, Joash, edidem, ama anam se inende ke ofuri eyo uwem Jehoiada; oku, edi idahemi Jehoiada akpa, kpukpru ñkpọ enyuñ ekpuhọre. Ubọk nda-usuñ oku-Abasi iduhe aba: akam akani owo Abasi idọkke aba itiene Abasi.

Joash, sia mudighe aba eyenọwọñ, afo enyene ndibọñ akam idem fo. Afo unyeneke ndibere aba ke owo emi akayaride fi anyanya ini kiet ko ke ibuot, okonyuñ eyetde fi aran onim ọnọ utom Abasi. Nte afo amama nnem-inua mbon Judah emi edide ndinuhọ nnọ fi, Joash? Nte afo onim ke akpanikọ ete ke mmọ efiọk ñkpọ ekan anditiñ ntiñ-nnim ikọ eke Abasi? Nte mme item mmọ efọn ekan eke nti owo Abasi? Nte afo emekeme ndiwọñọre edem nwut se ifọnde inyuñ inende man enem mme mbọñ emi esit?

Edi emi ekedi ukem-ukem se Joash akanamde. Enye onyime mbio-obio etọñọ ntak ekpono ndem; efre abaña mfọnido emi Jehoiada ọkọfọnde ye enye onyuñ owot Zechariah eyen oku oro koro akasuade ọnọ enye ke edikpọñ Abasi esie.

Enye ebiet Saul didie ke edinam esie, akparawa efen emi ekenamde enye edidem! Enye emi ñko ama ọtọñọ nte ọfọnde, ndien ke adaña oro enye esede idem esie ke ekpri, Abasi okodu ye enye (I Samuel 15:17). Edi ke ini enye otutde utọñ ke uyo Abasi onyuñ ọwọñọrede ọkpọñ item Samuel, anditiñ ntiñ-nnim ikọ eke Abasi, Abasi ama ọsọp ndisin enye. Unana erikan Saul onyuñ etie nte eke Joash. “Koro afo emesin uyo Jehovah, enye ñko esin fi ke idaha edidem” edi mme ikọ emi etiñde ebaña Saul (I Samuel 15:23). Ndien eke Joash, Zechariah anditiñ ntiñ-nnim ikọ ọkọdọhọ ete: “koro mbufo ekekpọñde Jehovah, enye omonyuñ ọkpọñ mbufo” (2 Chronicles 24:20). Idiọk utit ama osim Joash koro enye ekesinde eti usuñ onyuñ ọwọñọre ọkpọñ Abasi utu ke nditiene eti uwut-ñkpọ Jehoiada.

Nso ukpuhọre idu ke ufọt Joash ye Jehoiada! Jehoiada odu uwem isua 130 ye eti etop ke abaña Abasi ye owo. Ndusuk Joash ikosimke isua aba-ye duop ke ini mme asaña-utom esie ekedukde odu enyuñ ewot enye. Joash akanam ukem se Rehoboam akanamde. “Edi enye ọkpọñ item oro mbio owo eketemede enye, onyuñ aka okosobo ibuot ye mkparawa oro ekekọride ye enye” (I Ndidem 12:8). Ikọ Abasi ọnọ mmọ oro ewọñọrede ekpọñ Enye ntọt ete: “Ndien mbufo ema eduọk kpukpru item mi, inyuñ inyimeke nduari mi: Ami ñko nyesak ke ini nnanenyin mbufo; nyenyuñ mbiaña ke ini ndik anamde mbufo” (Mme Ñke 1:25, 26).

Ndime Ime Tutu Osim Akpatre

Eyak nnyin ida ukpep-ñkpọ ito mbuk eyenọwọñ emi ekedide edidem emi, yak inyuñ ibọñ akam man Abasi añwam nnyin kpukpru ndinyene utọñ eke okopde ñkpọ ye esit ndikpep ke adaña emi Abasi asiande nnyin ke Edisana Ikọ Esie me, ebede ke nti mme ọkwọrọ-ikọ, me, mme andikpep, ye mme anam-utom Esie. Abasi akada Joash ke ini enye ekedide eyenọwọñ anam ñkpọ, ekeme ndida idem mkparawa mfin emi edieke mmọ eyakde idem mmọ ñko ofuri-ofuri enọ Spirit Esie. Edi edieke mmọ enyenede uyuhọ ke idem mmọ, enyuñ ekerede ete ke imọfiọk ñkpọ ikan ñkani owo emi ema ekebighi ke ufọk Abasi emi, ana mmọ ebet ñkpọ ndik ke iso.

Imokot ke Ñwed Abasi ite: “Idiọk owo ekpetap fi, kunyime” (Mme Ñke 1:10). Yak nnyin ibeñe Abasi añwam nnyin ndifiọk eti ye idiọk item emi edinọde nnyin. Imekpep ito uwem Joash ite owo ekeme ndifiak edem ñkpọñ Abasi, edi ikpọkọm didie Abasi ke ndifiọk nte ke owo ekeme nditọñọ ke uyen mkpono Abasi onyuñ anam akpanikọ ke ofuri uwem esie ke isọñ. “Edi eyenyaña owo eke edimede ime tutu osim akpatre” (Matthew 10:22).

Questions

MME MBUME

1. 1 Tiñ nte ekenyañade uwem Joash.

2. 2 Ekedip enye ke mmọñ?

3. 3 Tiñ nte ekeyaride enye anyanya.

4. 4 Joash ọkọsọñ adaña didie ke ini enye ekedide edidem?

5. 5 Ke utọ ini oro anie okoduk ke ufọk Abasi?

6. 6 Nso nti edinam ke Joash akanam?

7. 7 Ke oku ama akakpa, nso ikotibe?

8. 8 Ke nso usuñ ke ntiñ-nnim ikọ Zechariah ọkọwọrọ osu?

9. 9 Yom mme itie Ikọ Abasi emi ekpepde ete ke Abasi esinọ mme idiọk-owo ufen?