Lesson 334 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Edieke afo adade inua fo onyime ete Jesus edi Ọbọñ, onyuñ onimde ke akpanikọ ke esit fo ete, Abasi akanam Enye eset ke mkpa, eyebọhọ (Ñwed Mbon Rome 10:9).Notes
Uñwam
“Be di ke Macedonia, dinyaña nnyin” emi edi mme ikọ emi Paul okokopde. Enye ekenyene ñkukut ke okoneyo. Enye ama okut owo Macedonia ekpede enye ubọk oyom uñwam. Enye okoyom Paul añwam imọ ndikpep mbaña Jesus.
Paul ama añwam ediwak owo ke akpa isañ ukwọrọ ikọ esie. Enye ama ọnọ mmọ uñwam ke ñkañ Spirit. Enye ama ọkwọrọ abaña Jesus, ediwak owo ema enyuñ enim ikọ esie ke akpanikọ. Paul akanam utom ọnọ Abasi ye ikọt Esie. Ema esiak mme ufọk Abasi enyuñ edori mbio owo ubọk ke kpukpru ufọk Abasi.
Macedonia okodu ko ke edem inyañ oko. Nte Paul akpaka utọ anyan usuñ ntre ndiñwam owo emi enye midiọñọke? Ih, Paul okoyom ndisuan etop Eti-mbuk. Enye ekekere ete ke ñkukut emi ekedi saña-saña ikot man enye ọkwọrọ ikọ Abasi ọnọ mbon Macedonia. Abasi iwakke ndinọ mme owo ñkukut ke ini Enye okotde mmọ ete edikwọrọ ikọ Abasi. Ndusuk ini esiwet ñwed ebeñe uñwam. Ndusuk ini Abasi esin ke esit ikọt Esie ndikere mbaña mmọ emi eduñde ke ebiet efen. Ndusuk ini Abasi esin owo ikot ke esit abaña utom ke Sunday School ye ke ufọk Abasi. Idighe kpukpru ini ke isañ ukwọrọ-ikọ Abasi oyom usuñ ọkpọñ ufọk. Odu mme owo emi eduñde ekpere emi eyomde uñwam nnyin. Abasi ekeme ndida nditọwọñ ñko nnam utom ukwọrọ-ikọ.
Ndika Usọp-Usọp
Ke Paul ama ọkọbọ ikot ndika Macedonia, enye ama ọdiọñọ ete ke Abasi oyom imọ ika anyan idut oro. Paul ama otim ọfiọk ete ke Abasi oyom imọ ikọkwọrọ Eti-mbuk inọ mbon oro. Owo ekeme ndisọñọ ikot esie. Owo ekeme ndifiọk uduak Abasi. Ke owo ọbọñde akam, ayak idem esie ọnọ Abasi, onyime ndika mme nditie, Abasi eyewut se enye enyenede ndinam.
Ke Paul ama ọkọfiọk se idide uduak Abasi, enye ama ada Silas adian idem ndien adaha ke ndo-ndo oro aka Macedonia. Ekeme ndidi enye ama anam nte David akanamde, emi ọkọdọhọde ete, “Koro utom edidem edide ke nnyek-idem” (1 Samuel 21:8). Paul akanam utom ọnọ Jesus, Edidem Ndidem, enye ama ọdiọñọ ñko ete ke akpana enye anam utom ke emi enye enyenede ifet. Ndusuk owo esesik ini enim ndinam uduak Abasi. Ndusuk ini mmọ enyene mme uduak efen emi mmọ mmiyomke ndikpuhọ. Ndusuk ini mmọ enyene mme ñkpọ efen emi mmọ eyomde ndinam mbemiso mmọ edinam uduak Abasi. Ndusuk ini mmọ eyom ndikere mbaña ke anyan ini mbemiso mmọ eyom ndisuk ibuot nnyuñ nnem Abasi esit. Paul ikenyeneke uduak efen ke abaña uwem esie akan ndinam uduak Abasi. Paul ama onyime onyuñ ebeñe idem ndikop uyo. Ke ini ifet okodude ndisuan Eti-mbuk ndinyuñ ññwam mbon efen ndikpep mbaña Jesus, Paul ama ebeñe idem ndika onyuñ ebeñe idem ndinam.
“Nyime ndika, nyime ndibet, Nyime ke emekde fi; Ekpedi ata ekpri utom, Nam uduak Ọbọñ fo.”
Ke Philippi
Paul ye Silas ema esio ekpọñ Troas ndien ke akpatre esim Philippi, akwa obio ke Macedonia. Mmọ ema edu do ke usen ifañ. Mmọ ema ebeñe idem ndinyene mboho akam ke mben inyañ kiet ke edem obio. Paul ama ọtọñọ ndikwọrọ ikọ nnọ ndusuk iban emi ekebohode do.
Anyam Ididuot Ọfọñ
Kiet ke otu mme iban emi ekekpañde utọñ enọ Paul ekekere Lydia. Ufọk iduñ esie okodu ke obio Thyatira, ebiet emi eketimde ediọñọ mme owo do oto ke udiọñ ọfọñ. Lydia akanyam ọfọñ ke Philippi. Enye ekedi ñwan emi okponode Abasi. Nte enye osuk akpañde utọñ ọnọ Paul, enye ama okop abaña Eyen Abasi, Jesus Christ. Ọbọñ ama etiñ ikọ ke esit Lydia. Enye onim mme ñkpọ oro Paul ọkọdọhọde ke akpanikọ. Enye ama atat esit esie, ọbọ Eti-mbuk, onyuñ akabare edi anditiene-Christ.
Edina Uduọk-mmọñ
Owo ekeme ndibọñ akam onyime mme idiọk-ñkpọ esie, ebeñe Abasi ete efen ọnọ imọ, ndien ke onimde Ọbọñ Jesus ke akpanikọ enyaña enye. Ke owo ama ọkọbọ erinyaña, enye oyom enim imọ uduọk-mmọñ. Emi edi uduak Abasi. Uduọk-mmọñ edi mbak kiet ke Eti-mbuk, ndien Abasi oyom ikọt Esie enim kpukpru. Ke ini Ọbọñ ọkọnọde mbet Esie Akwa Utom ndinam, Enye ọkọdọhọ ete: “Mbufo eka ekenam kpukpru mme idut edi mbet Mi, enim mmọ baptism esin ke enyiñ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: enyuñ ekpep mmọ enam kpukpru ñkpọ eke ñketemede mbufo” (Matthew 28:19, 20).
Ke Ñwed Abasi, ediwak uwut-ñkpọ edu emi etiñde ebaña mmọ oro ekebọde erinyaña ndien enim mmọ uduọk-mmọñ. Ke Usen Pentecost ke ini Peter ọkọkwọrọde ikọ Abasi emi akasañade ye odudu, “mmọ emi enyimede ikọ esie ena baptism” (Utom Mme Apostle 2:41). Philip ama ọkwọrọ ikọ abaña Christ ọnọ Eunuch owo Ethiopia nte mmọ esuk ewatde eka ke ukpat-ñkpọ. Ke ini mmọ ekedide edisim mmọñ, eunuch ama okut ifet ọnọ idem esie onyuñ onim uyo Abasi ke ndina uduọk-mmọñ. Eunuch emi ama ọdọhọ ete, “Se mmọñ mi, nso ibiọñọ mi ndina baptism?” Philip ama ọbọrọ ete “Edieke afo onimde ke akpanikọ ke ofuri esit fo, afo emekeme” (Se Ọyọhọ Ukpep-Ñkpọ 292). Mmọ mbiba ema esuhọre ke mmọñ ndien enim eunuch uduọk-mmọñ. Do ke enye ọkọnyọñ ke idaresit.
Lydia ye mbon ufọk esie ekedi mbon efen emi ekenade uduọk-mmọñ. Enye ama ọkọm Abasi ke se Enye akanamde ọnọ enye. Enye ama enem esit koro enye okonimde mbet Abasi. Enye ama oyom ndinam ñkpọ nnọ Ọbọñ. Enye ama owut esit ekọm esie ke ndifọn ido ye ikọt Abasi.
Mfọnido
Lydia ama ọdọhọ Paul ye Silas ete esuhọ ke ufọk imọ edieke mmọ ekutde ete imọ idi anam akpanikọ nnọ Abasi, imonyuñ idot ifet oro. Lydia ekekere ete edi eti ifet ndifọn ido ye mbon Abasi emi. Enye akanam emi nte anam ọnọ Abasi. Nnyin ikot: “Sededi eke mbufo enamde, enam ke ofuri esit, nte ñkpọ eke enamde enọ Ọbọñ, minamke inọ owo; sia mbufo efiọkde ete iyebọ Ọbọñ udeme nte utip mbufo. Mbufo enam utom enọ Christ Ọbọñ” (Ñwed Mbon Colossae 3:23, 24). Utip odu ọnọ mmọ oro efọnde ido ye ikọt Abasi. Nte mmọ ebọde utip emi mmọ eyekop Christ ọdọhọde ete, “Adaña nte mbufo ekenamde ñkpọ emi enọ kiet ke otu nditọ-ete Mi kpa ata ñkpri emi, mbufo ekenam enọ Mi” (Matthew 25:40).
Abia-Idiọñ
Usen kiet nte Paul ye Silas ekade mboho akam, ekpri eyen añwan kiet ama etiene mmọ ke edem. Enye ekenyene Spirit idiọñ, okonyuñ edi abia-idiọñ. Enye ekefehe etiene mmọ ke edem, ke ofiori mkpo. Emi ama ada itie ke ediwak usen. Paul ama ofuhọ abaña ekpri eyen-añwan emi ọkọduọde esine andidiọk ke ubọk. Paul ama asua ọnọ andidiọk emi ke enyiñ Jesus Christ, ndien ema efak enye esio ke ubọk demon emi akakarade enye.
Ekpri eyen-añwan emi ekesinam utom ọnọ mme owo. Enye ekebre idiọñ ọkọ okuk ọnọ mme ete-ufọk esie. Ke ema ekebin edidehe spirit esio enye ke idem, enye ikedighe aba abia-idiọñ, ndien usuñ akwa udori emi ama ọbọhọ mme ete-ufọk esie. Mme owo emi ema ediọk esit. Mmọ ikofuhọke ibaña enye ke ini edidehe spirit akakarade enye. Mmọ ekefuhọ ebaña idem mmọ sia mmọ mikekemeke aba ndibọ okuk ke idiọk ye mmem-mmem usuñ emi.
Ke Ufọk-Ñkpọkọbi
Mme ete-ufọk esie ema emum Paul ye Silas, eda mmọ eka ke añwa urua, ebiet emi ekenimde esop, enyuñ edori mmọ ikọ. Mmọ ekedọhọ ete, “mmọ ke etimere obio nnyin ekaha.” Nte emi ekedi ndutime ke edinam eti man ebiọñọ ndiọi utom? Emi ikedighe akpanikọ. Ndien sia mmọ mikamaha Paul ye Silas, mmọ ema edemere mme owo ndiñwana ye mbon Abasi emi. Ifet ikoduhe mmọ ndifaña idem, ema esin ntime ye Paul ye Silas, emia mmọ ediwak ubọk ikpa enyuñ esin mmọ ke ufọk-ñkpọkọbi. Ema edọhọ ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ete, “otim ekpeme mmọ,” do ema esin mmọ ke esit-esit ufọk-ñkpọkọbi enyuñ efat mmọ ukot ke ebuka
Edinyaña Nsio
Esen ñkpọ ama otibe ke ufọt okoneyo. Mbon-ñkpọkọbi eken ema ekop ikwọ itoro ye akam emi akadade ubọñ ọnọ Abasi. Nte owo iba emi, emi iyip osuk ọwọrọde ke edem, emi ema ekefat mmọ ukot ke ebuka ke esuk etoro Abasi? Nte owo iba emi, emi emiade mmọ ufen ke se mmọ miduehe ekeme ndisuk nnim Abasi ke akpanikọ? Nte owo iba emi, emi ebọde ufen ke se mmọ miduehe ke esuk ebuọt idem ye Abasi? Ke akpanikọ mmọ ema enam, Abasi ama onyuñ okop itoro ye akam mmọ. Ke ndo-ndo oro akwa unyek-isọñ ama ada itie. Ufọk-ñkpọkọbi ama enyek tutu osim itiat idak-isọñ. Ñkpọkọbi enyuñ ekpọhọre kpukpru owo. Kpukpru usuñ ema eberede.
Ekpeme Ufọk-Ñkpọkọbi
Ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ama edemere ke idap. Ke enye ama okokut nte usuñ ebonode iñwañ, enye ekekere ete ke kpukpru mbon ñkpọkọbi ema ewọñọ. Enye ama oyom ndiduọ ndoro ke ofut esie. Enye ekere ete ke eyeda uwem imọ edieke imọ midikemeke nditiñ ñkpọ mbaña kpukpru mbon ñkpọkọbi oro, akpan-akpan owo iba emi ekesinde ke esit-esit ufọk-ñkpọkọbi. Paul ama ofiori ete “Kunam idem fo idiọk.” Ndien ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ama ọdọhọ ete eda utuenikañ edi man ikut mbon-ñkpọkọbi. Enye ama ebe oduk ke mbit-mbit esit ufọk-ñkpọkọbi, ebiet emi Paul ye Silas ekedude. Enye ama ọfiọk ete ke mmọ edi mbon Abasi. Enye ñko ama ọfiọk ete ke mmọ ekeme ndiñwam enye, idiọk owo. Ke enye ama akada mmọ ọwọrọ edi, enye obup mmọ ete, “Mme ete, nnyene ndinam nso man enyaña mi?”
Erinyaña
Paul ye Silas ema etiñ ebaña Abasi enọ ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ye mbon ufọk esie. Mmọ ema enim mme ikọ emi mmọ ekekopde ke akpanikọ enyuñ ebọ erinyaña. Mmọ ñko, ema ena uduọk-mmọñ nte idiọñọ ndiwut mbuọtidem ke Jesus, ndinyuñ ñwut nte ke enam utom ke ñkan esit idem ke uwem mmọ.
Ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ama ọfọn ido ye mme owo emi ekeñwamde enye ndikut Jesus. Enye ama ada mmọ aka ufọk esie. Enye ama eyet nde unan mmọ onyuñ ọnọ mmọ udia ete edia. Ekenem enye esit didie ndibọ edinyaña! Se nte enye adatde esit ke emi enyañade mbon ufọk esie! Enye ekenem esit adaña didie ndidu ye mbon Abasi emi!
Ndikut Ukut Ke Ntak Christ
Edi akpanikọ nte ke Paul ye Silas ema ekop idaresit, ñko, koro mmọ ema ekut mme ukpọñ emi ebọde erinyaña. Nso ikedi mfina ibaña edimia emi ekemiade mmọ ke ini mmọ ema etiñ enọ mme ukpọñ ebaña Jesus? Akafina adaña didie ke emi ekesinde mmọ ke ufọk-ñkpọkọbi, ke ini emi ọkọkwọrọde erinyaña ọnọ ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ye mbon ufọk esie? Paul ye Silas ikofuhọke ibaña ukut mmọ. Mmọ ikefeñeke iwọrọ man ebọhọ ke ini mme usuñ ufọk-ñkpọkọbi ekeberede. Se ikebehede mmọ ekedi ndinam uduak Abasi ke abaña erinyaña mme ukpọñ. Mmọ emi ekedi ata mbon Abasi ye nti uwut-ñkpọ enọ nnyin. Nte otim ebehe nnyin ndikut nte enyañade mbon efen? Nte nnyin imesikọm Abasi ke ini ikutde ukut? Nte nnyin imeme ime ke ini ekọbọde nnyin? Kiet ke otu mme ikọ ọfọfọn ke Ñwed Abasi edi, “Ọfọfọn ọnọ mbufo ke adañemi owo edisuñide mbufo enyuñ enam mbufo isin-enyin, enyuñ etiñ kpukpru oruk idiọk-ñkpọ ke nsu edian mbufo kabaña Mi. Edaresit, edara eti-eti: Koro utip mbufo ke Heaven omokpon: koro kpa ntre ke mmọ ekenam mme prophet emi ebemde mbufo iso edu isin-enyin” (Matthew 5:11, 12).
Esana Eyak
Ke ndañ-nsiere mme ebierikpe ema edọñ mme isuñ-utom ekedọhọ ete “yak mme owo oro enyọñọ.” Edi Paul ikebumekede ndinyọñ. Ema esuene enyuñ esin mmọ ntime ke idem ke ini ikpe “mmibiomke nnyin.” Ema emia enyuñ esin mmọ ke ufọk-ñkpọkọbi okposuk edi mmọ ekedide nditọ Rome. Ema emia enyuñ esuene mmọ ke anwa edi ke ndibe ke akana esana mmọ eyak. Paul ama ọdọhọ ete, “Yak mmọ edi ke idem mmọ edida nnyin ewọrọ.”
Ke ini mme ebierikpe ekopde mme ñkpọ emi, ndik ama anam mmọ. Mmọ ema emenere idem ekaha enyuñ enana esit mbọm, edi idaha emi Ọbọñ ama osuhọre mmọ onim. Ndiwut nte ke Paul ye Silas ikeduehe, mme ebierikpe ema eka ufọk-ñkpọkọbi enyuñ esioño mmọ ete enyọñọ. Mmọ ema ekpe ye Paul ye Silas ete ekpọñ obio. Eyighe iduhe nte ke esit ama amia mmọ ke ndinam se minenke, ndien mmọ ema ewara esioño idem ekpọñ ofuri ñkpọ emi.
Ke ndidọhọ Paul ye Silas ete enyọñọ mmọ ekedọhọ mmọ oro ekekwọrọde erinyaña enyọñ ekpọñ mmọ. Ke usuñ emi ke mmọ ekeduọk ifet mmọ ndikop Eti mbuk ke ini emi. Owo baba kiet idiọñọke mme mmọ emi ema efiak enyene ifet ndikop ukwọrọ-ikọ Paul mme ndikop mbaña erinyaña.
Edu Ye Ikot Abasi
Ukut ikanamke Paul okop ndik. Enye ye Silas ikefeheke –fehe iwọrọ ke obio, ifeheke ndik ete ke eyetọñọ ntak emia mmimọ. Mmọ ekesaña suñ-suñ ke unyime esit mmọ eka ke ufọk Lydia. Do ana edi mmọ ema etiñ ebaña se mmọ ekekutde ke ufọk-ñkpọkọbi ye erinyaña emi ekpeme ufọk-ñkpọkọbi ọkọbọde. Ke mmọ ema ekeneme ekure ye ikot Abasi enyuñ edọñ kiet eken esit ye ikọ nsọñidem, Paul ye Silas ema ekpọñ Philippi eka itie efen ke Macedonia, ebiet emi Abasi okoyomde mmọ ekwọrọ ikọ.
Questions
MME MBUME- Nso ikedi Ikot Emi Otode Macedonia?
- Anie ke ekekot?
- Ikot oro ọkọwọrọ nso?
- Lydia akasaña didie okop abaña erinyaña?
- Didie ke enye okowut Abasi esit ekọm?
- Nso ikedi ntak emi ekesinde Paul ye Silas ke ufọk-ñkpọkọbi?
- Nso ke mmọ ekenam ke ufọt okoneyo?
- Didie ke Abasi ọkọbọrọ akam mmọ?
- Nso ikotibe inọ ekpeme ufọk-ñkpọkọbi?
- Nso ke Paul ye Silas ekenam ke ema ekesioño mmọ ke ufọk-ñkpọkọbi?