Lesson 339 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Ọfọfọn ọnọ mmọ eke ekpemede se inende; (ọfọfọn ọnọ) owo eke anamde eti ido kpukpru ini” (Psalm 106:3).Notes
Idiọk Itie Judah
Edidem Ahaz ama ọkpọñ ukara Judah ke idaha emi ekenyenede mbọm. Enye ama onim ukpono-ndem; ndien ke ofuri ini ukara esie enye ikanamke baba ñkpọ kiet emi akpadade edidiọñ ọsọk mmọ emi ekedude ke idak ukara esie. Ekedi ntak idiọk-ñkpọ esie ye eke ikọt esie akanam Abasi ayak mme asua mmọ ekan mmọ. Ke ini kiet, mbon-ekọñ Israel ema ewot mbon-ekọñ Judah iren owo 120,000 ke ekọñ enyuñ etañ iban 200,000 ye ñkpri nditọ ke mbuot-ekọñ. Ke ini efen mbon Edom ema etañ ediwak owo ke Judah enyọñ. Mbon Philistine ema ebọ ediwak obio Judah eda enyuñ eduñ ke esit. Kpukpru afanikọñ emi ekesim Judah koro edidem Ahaz ama anam mme owo enam idiọk. Ukut ama osim mme owo ke ini mmọ ekewọñọrede ekpọñ Abasi. Imokot ke Ñwed mme Ñke: “Eti ikike onọ owo ufọn: edi usuñ mbon abiaña ọsọsọñ” (Mme Ñke 13:15). Ndien Isaiah, anditiñ ntiñ-nnim ikọ ewet ete “Jehovah ọdọhọ, ete, mme idiọk owo inyeneke emem” (Isaiah 48:22). Ata inemesit iduhe ke ererimbot inọ mmọ emi ekpọñde Abasi.
Abasi ọñwọñọ ete edieke mme owo edikotde Enye ke nnanenyin mmọ Imọ iyefak mmọ. Enye eyekpuhọre ukut mmọ esin ke ikwọ. Eyemen nnanenyin mmọ efep onyuñ anam mmọ enem esit. Edi mmọ enyene nditiene enye ye erikabare esit, etua mkpọfiọk koro mmọ ema enam idiọk ye Enye, mmọ enyuñ enyime ndikpọñ idiọk-ñkpọ mmọ.
Editọñọ Ukara Hezekiah
Edidem Ahaz ama enyene eyen eren emi ekekerede Hezekiah, emi mikebietke ete esie ke baba usuñ kiet. Ke ini Hezekiah edide edidem enye okoyom ndibọ edidiọñ emi otode ke ndinam ñkpọ nnọ Abasi, enye okoyom ndida emem nsọk ikọt esie. Enye ekedi owo isua edip ye ition ke ini enye adade ubọñ, edi mbemiso ini emi enye ama ọfiọk ufọn emi odude ke ndinam ñkpọ nnọ Abasi. Enye ama anam se inende ke enyin Abasi nte David eti edidem akanamde.
Nnyin ifiọkke nte Hezekiah akasañade ekpep Ikọ Abasi ke ini ofuri owo, kpa ye ete esie ekekponode ndem, enyuñ ewade kpa nditọ mmọ nte edifọp uwa enọ ndem. Ekeme ndidi enye ama okot ke Ñwed ibet emi edidem kiet-kiet akanade nte ewet ke ubọk esie eda enyene. Nte ededi, enye ama ekpep abaña Abasi, esit esie ama ọdọñ ndinam se ifọnde ndinyuñ mkpono Abasi nte Enye owukde.
Ke akpa isua ukara Hezekiah, enye ama ọtọñọ ndikpuhọre ñkpọ ke ndinam ufọk-Abasi asana. Ke ofuri isua ukara ete esie 16 mme owo ikodukke ke ufọk-Abasi ikonyuñ ikpemeke mme ñkpọ Abasi. Afo emekeme ndikere nte Itie-ukpono Abasi ekedehede onyuñ abiarade ke ini oro. Edidem Ahaz ama atañ ediwak mkpoduoho emi esidade ekpono Abasi esibe mbai-mbai; enye ama emen kiet ke otu mme itie ufọp uwa nnọ Abasi ada okpono-ndem; enye ama enehede etre ndinọ Abasi ukpono.
Uñwana Iduhe
Ke ofuri mme isua oro mme ikañ ke itie-ukpono Abasi ema enime. Akanam emebe ke ufọk Abasi emi etrede ndiduk ke esit, ye nte mbiet otibede ke añwa esie ye nte mme window esie obomode? Akanam emebe do ke okoneyo onyuñ afiak ebe ndusuk ukwe ikañ? Nte idighe ñkpọ mfuhọ? Nte emekere se ọkpọwọrọde edieke kpukpru ufọk Abasi ekpedude ke ekim owo inyuñ idaha inam ñkpọ?
Odu mme owo ke ererimbot mfin emi, emi miyomke baba owo kiet okpono Abasi. Mmọ ke edomo ndiberi mme ufọk Abasi nyuñ nnime ofuri ikañ. Kere nte ererimbot okpokimde edieke owo ndomo kiet mikponoke Jesus! Jesus edi unwana ererimbot. Jesus akada uñwana ye ima ọsọk nnyin. Jesus akada ata inemesit edi.
Ekot Mme Oku Ye Mme Levi
Hezekiah ama obok mme oku ye mme Levi ọtọ kiet man mmọ enam idem mmọ esana ke abaña utom Abasi. Ekeme ndidi ndusuk mme oku ekekpono ndem ikonyuñ iduhe ke idaha ndinam ñkpọ nnọ Abasi. Ke mmọ ema ekeboho ọtọ kiet, Hezekiah ama etiñ mme idiọk ido mme ete mmọ ọnọ mmọ ye mme idiọk ido ke obio. “Mme ete nnyin ekeduede enyuñ enam idiọk ke iso Jehovah Abasi nnyin.” Enye ama anam añwaña ete ke emi edi ntak emi ediwak ukut okosimde mme owo. Mme idut emi ekande mmọ ekuk ema ekuni ebaña mmọ enyuñ esak mmọ emi ekpedide ikọt Abasi nsahi.
Yak nnyin emi idọhọde ite idi nditọ Abasi idu eti uwem ofuri ini man otodo ererimbot ekut ete nnyin idi eke Esie! Edieke mmọ mikwe mbiet Jesus ke nnyin, nnyin idighe nditọ Esie.
Ediomi Hezekiah
Hezekiah okoyom mbọm Abasi; enye ama onyime ndikpe ekọm urua man ọbọ mme edidiọñ Esie. Enye ama onyime ndikabare esit ke abaña idemesie ye ke ibuot ikọt esie, onyuñ anam uwa ye eriyak idem nnọ Abasi man ọbọ erifen. Enye ama eti mme Levi ete ke edi Abasi ekemek mmọ man mmọ enam utom ke itie ukpono. Edi ubon Levi ekewọrọ eda ke ñkañ Abasi ke ini Aaron okobotde eyen enañ O-gold ke akpa ini emi Israel ekabarede ekpono ndem. Ọtọñọde ke ini oro, ka iso mme Levi ema enyene saña-saña ebiet ke utom Abasi; ndien idahaemi Hezekiah ama ọtọñọ ntak okot mmọ ndidọk ndiñwam Abasi.
Mme Levi ye mme oku ema enyime ye kpukpru se Hezekiah eketiñde. Mmọ ema ebemiso enam idem mmọ esana, enam esit mmọ enen ye Abasi, mbem iso mmọ eketọñọ ndinam ufọk Abasi asana.
Ke ini nnyin idide ndikpono Abasi, nnyin inyene ndibem iso mkpọñ mme idiọk usuñ nnyin ke ndibeñe Jesus emen mme idiọk-ñkpọ nnyin efep. Ke nnyin ikponode Abasi ke edisana esit, Enye eyebọ utom ye enọ nnyin.
Ufọk Emi Asanade
Ema ekure kpukpru utom edinam ufọk Abasi asana ke ọyọhọ usen efurekiet. Mme Levi ema eka ekedọhọ ete: “Nnyin imenam ofuri ufọk Jehovah asana, ye itie erifọp uwa, ye kpukpru mkpoduoho esie, ye okpokoro udori uyo, ye kpukpru ñkpọ esie. Ndien ñko kpukpru ñkpọ utom emi edidem Ahaz ke ini ubọñ esie akabiatde ke oburobut ido esie, ke nnyin itim, inyuñ inam asana, ndien sese mmọ ke ena ke iso itie-uwa Jehovah”.
Oro edi kpukpru se Hezekiah okoyomde ndikop. Esit ekenem enye didie idahaemi ke ini ekekemde nditọñọ ntak nnim ukpono Abasi ke Judah! Enye ama abak atañ mme andikara obio ke usen ubọk onyuñ ọdọk ke ufọk Abasi. Do mme oku ema ewa mme ufene ke eke uwa idiọk ido edidem ye eke mbio obio nte ekemde ye Ibet Moses.
Mme Ikwọ Itoro
Ke otu mme Levi ama odu mme ubon emi ekemekde ndidi mme ebre ikwọ ye mme ọkwọ ikwọ ke itie ukpono Abasi. Mmọ ema edu ke mbeñe-idem ñko ndinam utom mmọ ke edikpono Abasi. “Ndien ke ini edifọp uwa ọtọnọde, ikwọ Jehovah onyuñ ọtọñọ ye mme ukorowo esaña ye mme ñkpọ-mbre David edidem Israel.” Ndien ofuri esop etuak ibuot, mbon-ikwọ enyuñ ekwọ, mme andifuri enyuñ efuri ukorowo: enam kpukpru ñkpọ emi, tutu ema edifọp uwa. Imokot ke Obufa Ediomi, “Ke kpukpru ñkpọ, esaña ye akam ye mkpe-ubọk ye ekọm, esian Abasi se mbufo eyomde” (Ñwed Mbon Philippi 4:6).
Nso oruk idara okodu ke esit mme owo! Mmọ efiak ekwọ ikwọ. Ukpono Abasi ke idak Christ edi nkukure ido ukpono emi eneherede ekwọ ikwọ. Ndusuk ido ukpono enyene ikwọ mfuhọ ye ikọ eseme: ama edi ikwọ emi ọyọhọde ye inemesit ye idara ekut ke otu mme okpono Abasi ke idak Christ.
Esit ekenem mbon Judah didie ke ini mmọ ekwọde itoro enọ Abasi Heaven! Mmọ enuhọ enọ Enye, mbon ikwọ mmọ “etoro ke idaresit, enyuñ enuhọ, enyuñ etuak ibuot”. Nso oruk usen idara ke ekedi ke Judah! Esit mme owo ama ọwọñọre ọkpọñ ukpono ndem ye ọburọbut ido, ndien mmọ ebọ erifen eto Abasi.
Ekọm
Sia Abasi ama akanam mme edidiọñ edep odoro mme owo, mmọ ekenyene ndidọhọ ete “Sọsọñọ” Ke ntre Hezekiah ama okot mme oku eda uwa ekọm ye edifọp uwa nyak idem mmọ edi. Mme owo ema emen ata ediwak ñkpọ uwa edi ke ofuri esit koro mmọ ema ewọñọre etiene Abasi, tutu mme oku iwakke ikem ndinam utom. Ikedighe ofuri mme oku ekenam idem asana enọ Abasi. “Koro mme Levi enende ke esit ekan mme oku, ke erinam idem mmọ esana”. Edi ñkpọ mfuhọ ke ndusuk ini ndikut nte ke mme owo emi enyenede ata ima Abasi enyuñ eyomde ndifiọk ofuri ikọ Abasi, edi mme ọkwọrọ-ikọ emi mikwọrọke ofuri ikọ ke Ñwed Abasi mme emi minyeneke eti idaha ke edisana ido esinam udọñ mme owo oro okpu.
Mme owo emi ekopde inemesit edi mmọ emi enamde ñkpọ ọtọ kiet oto ke edidiana kiet ke mbuọtidem, emi eyakde kpukpru esin ke ndinam ñkpọ nnọ Abasi, inyuñ inyimeke baba ndisime ñkpọ ererimbot emi oduk ke uwem mmọ ye ke ukpono Abasi mmọ. Yak Abasi añwam nnyin kiet kiet ndinim ndisana ñkpọ Abasi ke akpa ke uwem nnyin man otodo idu ke ntọtuñọ ebuana ye Enye!
Questions
MME MBUME- Ahaz ekedi nso oruk edidem?
- Hezekiah ọkọtọñọ ukara esie didie?
- Hezekiah ekedi owo isua ifañ ke ini enye ọkọtọñọde ndikara?
- Nso ikedi akpa utom emi mme oku ye mme Levi ekenyenede ndinam ke mmọ ema ekenam idem mmọ esana?
- Tiñ nte ukpono Abasi eketiede ke ema ekenam Itie-Ukpono asana.
- Nso ikedi utom mme ọkwọ ikwọ ye mme ebre ikwọ ke ukpono Abasi?
- Ewe edu ukpono Abasi esikwọ ikwọ?
- Mme anie edi mmọ emi enyenede idaresit?