Lesson 346 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Kpukpru owo eyesua mbufo ke abaña enyiñ Mi: edi eyenyaña owo eke edimede ime tutu osim akpatre” (Matthew 10:22)Notes
Ndiyak Nnọ Ọbọñ
Edieke Ọbọñ ebighide ndidi, mkparawa iban ye iren ke Sunday School mfin, eyenyene utom ndinam nte mme enyene obio, idem idaha emi ekeme ndidi ndusuk ke ekere ebaña utom emi mmọ edinamde ke ini iso. Edi mmem-mem ñkpọ ndimek ubọk utom emi Ọbọñ ekemede ndida nnam ñkpọ. Ediwak iban ye iren emi eyakde ini mmọ ndinam utom nnọ ọbọñ ema ekpep mme ubọk utom. Ndusuk mmọ eda mme ubọk utom emi edu uwem. Ke ini Abasi okotde mmọ ete edinam ñkpọ enọ Imọ, ediwak mmọ enam kpasuk ukem utom oro. Ndusuk owo enọ ini, talent ye ukeme mmọ ke ini ifet odude, edi mmọ eyak ofuri ini mmọ enọ ndinam utom Abasi
Ke ini mkparawa ekerede ebaña ubọk utom emi mmọ ekpenyenede ke uwem, nte ikpenemke Ọbọñ esit edieke mmọ ekpemede ubọk utom emi Abasi ekemede ndida nnam ñkpọ ke iñwañ utom Esie? Ke ini owo oyomde Abasi, onyuñ ayak idem ọnọ enye, owo oro enyene udọñ ndinam ñkpọ nnọ Ọbọñ. Ke ini owo amade Abasi, enye oyom ndiyak ini esie, talent esie ye ofuri ukeme esie nnọ Ọbọñ.
Odom Sidibe (Silver)
Ediwak mme anam utom ubọk ema esidu ke Ephesus emi ekediọñde ediwak ñkpọ ke nsio nsio oruk ukwak, edi mmọ ikoduhe uwem inọ Abasi ikonyuñ inamke ñkpọ inọ Enye. Mmọ ekekam enam utom enọ satan sia mmọ ekesisọide mme ndem, Demetrius ekedi odom sidibe (silver) ke Ephesus. Enye ọkpọkọdiọñ ediwak ñkpọ eke enyenede ufọn, edi enye ekesidom ndem sia emi akanamde enye enyene ediwak okuk. Emi ikedighe ñkukure usuñ emi enye akanamde ñkpọ ọnọ Satan, edi enye ama esida mfina ñko ọsọk nditọ Abasi.
Ke ini Paul ọkọkwọrọde Eti-Mbuk ke Ephesus, edi Demetrius emi ekesin ndutime. Enye okokot mboho kpukpru mme odom utim, onyuñ eti mmọ ete ke kpukpru inyene mmọ okoto ke edidom ndem. Demetrius eketiñ ọnọ mmọ ete ke mmọ ekut enyuñ ekop nte Paul ọkwọrọde ikọ ọnọ otu owo. Ediwak owo ke Ephesus ye mme ebiet efen ke Asia ema enim Eti-Mbuk ke akpanikọ inyuñ idighe aba mme okpono-ndem. Ata akpan ñkpọ emi Demetrius eketiñde ekedi ke ubọk utom mmọ ọmọñọ abiara. Edieke mme owo ekpọñde ukpono-ndem, ufọn mme odom ndem iduhe. Demetrius ama enyene ata idiọk ntak emi enye akadade esin ndutime ke otu owo. Ke editim ñkere, enye ama ekpe mme owo ubọk ete yak mmọ ekpeme mbak mmọ edisin ndem mmọ ke ndek, mbak edibiat itie-ukpono-ndem mmọ.
Akpanikọ
Ke ikọ emi Demetrius eketiñde ọnọ mme odom utim, enye ama etiñ ikọ-ntiense abaña utom ye ukwọrọ ikọ Paul. Ndusuk enye ikekereke ndinam ntre, edi enye ama onyime ete ke Eti-Mbuk asuana koro odudide “ediwak owo” ekabare edi mme andinim ke akpanikọ. Demetrius eketiñ ete ke Paul ekpep ete “Mme abasi, eke owo enamde ke ubọk, idighe abasi.” Paul eketiñ akpanikọ. Sia enye ọkwọrọde akpanikọ, mmọ emi ekenimde ema ebọhọ abiaña emi mmọ ẹkenimde ke akpanikọ. Edi akpanikọ edinam mme owo ewọrọ ke ufin.
Jesus ọkọdọhọ mme Jew emi ekenimde enye ke akpanikọ ete: “Edieke mbufo esọñọde eda ke ikọ Mi, mbufo edi mbet Mi ke akpanikọ: ndien mbufo eyefiọk akpanikọ, akpanikọ eyenyuñ anam mbufo ewọrọ ufin” (John 8:31, 32).
owo emi ekekopde ikọ Demetrius ikamaha akpanikọ ikosim idaha emi mmọ ekpekpọñde edu ukpono ndem emi edide abiaña ye nsu, mme ndikpọkpọñ ubọk-utom emi ekedide edidom ndem. Anie akpama ndikpono abasi emi mikemeke ndikpeme itie-ukpono esie.
Edinam Mbon Ntime
Ikọ Demetrius ama emenere esit mme odom sidibe (silver). Mmọ edaha ekpọñ itie mbono ye ọkpọsọñ uyom iyaresit. Ikebighike ofuri obio ekedu ke ndutime. Ndutime otibe ndien otu owo emum nsaña Paul iba Gaius ye Aristarchus. Otu owo ebumere eduk ke ebiet mbono obio. Nso utọ ndutime! Ndusuk etiñ ñkpọ kiet! Ndusuk etiñ ñkpọ efen! Ediwak owo ke otu oro ikọdiọñọke ntak emi otu oro ekebonode. Mmọ ikọdiọñọke se iketibede edi mmọ ewọrọ edi ndise.
Otu owo emi ekeyọhọde ye iyaresit emi ekemumde nditọ Abasi iba oro ekeyom ndimia mmọ ufen. Mmọ ekekere ndisin mme anditiene-Christ emi ndik ke idem man mmọ ekpọñ obio enyuñ etre ndikwọrọ ikọ.
Ima Nditọ Ete
Paul okoyom ndibahare otu owo nduk mbine mme ufan esie emi ekedude ke mfina. Edi mbet eken ye mme ikpọ owo Asia emi ekedide mme ufan Paul ebiọñọ enye ndika ebiet mboho obio mbak otu owo edikabare efuk enye edian. Ke iso ñkpọ-ndik Paul ikesifeheke man ekudiọñọ enye nte owo Abasi. Enye ikefeheke ndik ndika ñkafak nditọ ete esie sia enye ama ama mmọ. Jesus ọkọdọhọ ete ke ndima nditọ ete edi idiọñọ nte ke owo oro edi mbet Imọ. Enye ọkọdọhọ ete “mbufo ema ema kiet eken, kpukpru owo eyeda oro efiọk ete mbufo edi mbet Mi” (John 13:35).
Alexander ama ọwọrọ ke otu owo man añwana añwam mbet iba emi ekemumde. Enye emenere ubọk esie ndinam otu owo edop uyo man enye etiñ ikọ. Nnyin imeti ite ke mbon Ephesus ekedi mme Mmọ-oko (Gentile). Ke ini mmọ ekutde ete ke Alexander edi Jew mmọ ikpañke utọñ inọ enye. Mmọ eka iso efiori ke ñkpọ nte ini-ñkanika (hour) iba etomo ndem mmọ emi mikemeke ndikop ñkpọ minyuñ ikemeke ndiñwam.
Usuñ Ubọhọ
Abasi ke esese ñkpọ-ntibe emi. Enye ikayakke otu owo enam mbet Esie ibak. Enye ama onyime ukọbọ oro aka okosim utọ idaha oro; ndien Enye asiak usuñ ubọhọ ọnọ ikọt Esie. Ke ndiwut ukpuhọre ke otu mme okpono-ndem emi ekefioride mkpo, ikọt Abasi eda ke ndop-uyo ye ke ido eke enende. Mmọ ekebuọt idem ye Abasi emi esiñwamde ikọt esie kpukpru ini.
Ewet-ñwed Obio, emi ndusuk ikedighe ufan Jesus etiñ ikọ ọnọ ikọt mmọ. Enye ọkọdọhọ ete ke kpukpru owo ediọñọ ete ke mbon Ephesus ekpono ndem emi okotode Jupiter ọduọ (emi mmọ ekenimde ke akpanikọ). Enye ọkọdọhọ otu owo edop uyo, ekunyuñ “ebumere enam ñkpọ.” Esop eyenọ nnennen ubierikpe edieke emende ñkpọ ke abaña mbet esọk mmọ. Edieke Demetrius ye mme odom sidibe (silver) eken enyenede ñkpọ nditiñ ndian mbet Jesus akpana mmọ emen ebine mme andikara. Edi ewet ñwed obio ama ọdọhọ ete ke mbet Jesus emi ikeyipke inọ ke ufọk Abasi, ikonyuñ itiñke ñkpọ baba kiet ndibiat ndem mmọ. Mmọ ikabiatke baba ibet kiet. Otu owo ekemum mmọ ke usuñ eke midotke enyuñ enam ikpikpu uyom ke unana ntak. Ewet ñwed obio ama asuan otu owo ete enyọñọ mbak mme andikara edimum mmọ ebup ntak emi mmọ esinde ndutime.
Ukọbọ
Afo ese ete mbet ekekere didie ebaña ñkpọ ntibe emi? Ndi mmọ ema edu ke mbeñe-idem ndikpọñ utom ikọ Abasi sia mmọ ekesobode ye ekpri ukọbọ emi? Ke akpanikọ emi ekenanam mbuọtidem okpon ke esit mmọ. Mmọ ekebuọt idem ye Abasi ndien Enye ama afak mmọ. Ndusuk eketie mmọ ke idem nte eketiede mbet eken emi ekesinde ke ufọk ñkpọkọbi ke ntak Christ, edi mmọ “ekwọ ikwọ enọ Abasi” ke ufọt okoneyo (Utom Mme Apostle 16:25), kpa nte mme Apostle emi ekedarade “Koro ebatde ete mmọ emedot ndibọ esuene ka baña enyiñ Jesus” (Utom Mme Apostle 5:41). Ke akpanikọ mme owo emi ikafiakke edem ikpọñ nditiene Ọbọñ. Imokop nte esiakde enyiñ mmọ ke kpukpru ñwed emi Paul ekewetde.
Mbeñidem
Jesus ama otim mme anditiene Enye idem ke abaña ukọbọ. Enye ama etiñ ọnọ mmọ ete ke nte esuade Imọ, ke eyenyuñ esua mme anditiene Imọ; ñko ke edieke ekekọbọde Imọ, ke eyekọbọ mmọ. (Se John 15:18-20).
Mme anditiene Jesus ema ediọñọ ete ke ukọbọ ekeme ndidi, edi Abasi ama esin emem ye akwa ima ke esit mmọ man ekeme ndiyọ. Ih, edi ekekam enọnọ Abasi ekọm ke emi. Ema ebebem iso etiñ enọ Paul ete ke enye eyekut ukut eti eti ke ubọk mme andikọbọ. Edi, emi ekedi mme ikọ esie ke mme ini ukut emi: “Edieke Abasi adade ye nnyin, anie edikeme ndibiọñọ nnyin?” (Ñwed Mbon Rome 8:31). Paul ọkọdọhọ ete ke baba ñkpọ ikemeke ndidianade imọ ke akwa ima Abasi emi odude ke Christ Jesus. Enye okonim ete ke odot ukut ekededi edi man ibọ Christ ida inyene. Enye ọkọdọhọ ete “Man ñkpọfiọk Enye ye odudu eriset Esie ke udi, ye nsaña ke ndutuhọ Esie, nnyuñ ñkabare ñkpa mkpa eke edibietde mkpa Esie; man ke usuñ ekededi ñkposim eriset ke mkpa” (Ñwed Mbon Philippi 3:10, 11). Paul okoyom ndibeñe idem mbet akpa ediset, ndien man enye edi ọyọhọ andikan enye ama onyime ndikut ukut.
Mme Eñwọñọ
Enam ediwak eñwọñọ enọ mmọ emi ekọbọde ke ntak edinen ido. Ọbọñ ọñwọñọ ndidu ye mmọ. Edisana Spirit eyeteme mmọ se editiñde ke ini edidade edi ke iso mme andikara. “Mmọdo ebiere ke esit mbufo ete ke mme imọ idibemke iso ikere nte mme imọ idibọrọde.”
Mme mmọ emi ekutde ukut ke ntak edinen ido eyenyuñ ekara ye Christ. “Ikọ emi edi akpanikọ, ete, koro edieke ima ikpa ye Enye, iyenyuñ idu uwem ye Enye; Edieke imede ime, iyeda ubọñ ye Enye; Edieke ikañde Enye, Enye eyekañ nnyin” (2 Ñwed Timothy 2:11, 12). Ke mme ikọ edidiọñ etiñ ebaña ukọbọ: “Ọfọfọn ọnọ mmọ eke owo ekọbọde mmọ kabaña edinen ido: Koro obio ubọñ Heaven enyene mmọ. Ọfọfọn ọnọ mbufo ke adañemi owo edisuñide mbufo, enyuñ enam mbufo isin-enyin, enyuñ etiñ kpukpru oruk idiọk-ñkpọ ke nsu edian mbufo kabaña Mi. Edaresit, edara eti-eti: koro utip mbufo ke Heaven omokpon: koro kpa ntre ke mmọ ekenam mme prophet emi ebemde mbufo iso edu isin-enyin” (Matthew 5:10-12).
Ndusuk ini mfin esikot nditọ Abasi ete edikut ukut. Ke idut nnyin ekeme ndidi oto ke edisu nsu ndori owo, mme ndidianade ñkpọñ mbon ufọk nnyin, mme edinọ ufen. Ke ndusuk mme idut, ekeme ndidi ñkpọ mkpa me uwem. Usuñ kiet ekededi eke enye edide ana nnyin ibọ ke ime, ifiọk ite ke nnyin inam akpanikọ inọ Christ ye ikọ Esie. Nnyin imọtọñọ ndidu uwem nnọ Christ ndien eyenyuñ eda nnyin esin ke Heaven edieke inamde akpanikọ. “Kpukpru owo eyesua mbufo ke abaña enyiñ Mi: edi eyenyaña owo eke edimede ime tutu osim akpatre” (Matthew 10:22).
Questions
MME MBUME- Demetrius ekedi anie?
- Enye akada talent esie anam nso?
- Nso idi ntak emi ukwọrọ-ikọ Paul ekebehede enye?
- Nso idi ntak emi ekemumde mmọ emi ekesañade ye enye?
- Ekesioño mmọ didie?
- Nso idi ukọbọ?
- Ke nso utọ usuñ ke ekeme ndikọbọ mme anditiene-Christ mfin?
- Nso ke owo akpanam ke ini ekọbọde enye?
- Nso idi ndusuk mme eñwọñọ emi enamde enọ mmọ emi ekọbọde?
- Nso eñwọñọ ke enam enọ mmọ emi edimede ime isim akpatre?