Lesson 348 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “Jehovah ọdọhọ ete, Mbufo edi ndien, nnyin ikpe ikọ: mme idiọk ido mbufo ekpetie nte iduot, eyefia nte snow; ekpeyibe nte crimson, eyekabare nte idet erọñ” (Isaiah 1:18).Notes
Etop Abasi
Isaiah, anditiñ ntiñ-nnim ikọ ọkọtọñọ ñwed esie ye mme ikọ emi “Mbufo enyọñ ekop, isọñ nyuñ kpañ utọñ: koro Jehovah ọdọhọde.” Isaiah ekedi etiene Israel ye etop emi otode Abasi.
Isaiah okodu ke ini ukara nti ye ndiọi ndidem Judah inañ. Enye ama okop inem mme edidiọñ Abasi ke ini emi Judah ekekponode Abasi; ama onyuñ okut ukut oto ke idiọk-ñkpọ idut oro ke ini mme owo ekekponode ndem. Edi ke kpukpru idaha enye eketiñ mme ikọ emi Abasi ọkọnọde enye. Mbuọtidem esie ikokpuhọ okposuk edi nte andikara idut oro ye mmọ emi edude ke idak esie ekekpọñde Abasi. Abasi ama ọnọ enye etop ndisuan, enye ama onyuñ etiñ ke mme owo emade ndikpañ utọñ, minyuñ imaha.
Nti ndidem emi, Uzziah ye Hezekiah, ema ebup Isaiah se Abasi ọkọdọhọde. Mmọ ekeyom ndifiọk uduak Abasi, ndien Isaiah ama añwam mmọ ndinam mme owo ekpuhọre enyuñ ekpep mmọ ndikpono Abasi. Ndien Abasi eyediọñ obio oro, ñko kpukpru owo eyedu ke inemesit ndinam ñkpọ nnọ Abasi.
Unana Esit Ekọm
Ke eritọñọ ukara Uzziah, mme ini ema edu emi mme owo ekediọkde ata eti eti. Abasi ama otim ada mmọ usuñ nte odotde man mmọ ema Enye. Enye ikodomoke ndida mmọ usuñ nte idut ikpọñ, edi nte ete Enye ama otim ekpeme mmọ. Abasi okokop mfuhọ adaña didie ke ini mmọ ekewọñọrede eñwana ye Enye! Idem mme imum unam edara ukpeme mme ete-ufọk mmọ ekan nte Nditọ Israel ekedarade se Abasi akanamde ọnọ mmọ “Enañ ọfiọk andinyene enye, ass onyuñ ọfiọk ebiet eke ete esie onimde udia ọnọ enye: Israel ifiọkke, ikọt mi ikereke.” Mmọ ikonyuñ ifiọkke ite mme edidiọñ emi mmọ ekenyenede okoto Abasi. Mmọ ikonyuñ idọhọke Enye ite Sọsọñọ.
Unana esit ekọm mmọ ikedighe ñkukure idiọk-ñkpọ Nditọ Israel. Edieke mme owo minyeneke ukpono inọ Abasi ye ibet Esie, mmọ inyeneke ukpono inọ baba ibet kiet efen. Mmọ ema ediọk ata eti eti tutu Abasi ọdọhọ ete ke uwem iduhe mmọ ke esit. Eketie nte idem mmọ ọkọyọhọ ye unan ye inia emi owo mibọpke. Emi ọkpọdiọk enyene adaña, edieke ata inia akpakatade mmọ, edi, edi esit mmọ akabiara. Ke ntak idiọk-ñkpọ mmọ, Abasi ama ayak etañ ndusuk mmọ efep.
Abasi ama etiñ ọnọ Nditọ Israel ke ediwak isua ke edem ete edieke mmọ midikopke uyo Imọ, ke Imọ iyenam mmọ ekabare edi isim ndien mme idut efen eyekabare edi ibuot. Kere baña emi! Ndimek ikọt Abasi, emi Enye okoyomde edi ibuot, emi ekpekenyuñ edide edieke mmọ ekpekopde uyo Abasi, edi emekabare edi isim ke ini idut mme okpono ndem ekekabarede edi ibuot.
Emum Ubierikpe Ekama
Edieke mmikpekeduhe ibat ibat mbon Abasi ifañ, oruk nte Isaiah emi ekedude ke idut oro, Abasi okpokosobo kpukpru mmọ nte Enye akanamde Sodom ye Gomorrah. Ikañ brimstone ama edep ke mme idiọk obio oro oto ke ntak ọkpọsọñ idiọk-ñkpọ mmọ.
Ke ererimbot mfin emi, edi ibat-ibat owo ifañ emi efiọkde Abasi emum iyaresit Abasi ekama. Mme idiọk owo idotke ndibọ baba edidiọñ Abasi kiet. Mmọ esọñ ibuot ye Enye, esuñi Enye, enyuñ eda ibet Esie enam mbuburu. Ediwak mmọ enyuñ ekere ete iyeka Heaven ye utọ idaha oro. Mmọ ekere ete edieke mmọ ebede ke edu ukpono Abasi, ke Abasi eyeda mmọ idinyuñ isehe nte mmọ edude uwem.
Abasi ama otim etiñ ọnọ Nditọ Israel se Enye ekekerede abaña ido ukpono Abasi ke ini esit minenke ye Enye. Enye ama obup ete “Uwak uwa mbufo ọfọn mi nso? Mmọyuhọ edifọp uwa okukim, ye ikpọñ edisehe unam; … Mbufo ekuda aba uwa nsu edi; mmese incense ke ñkpọ mbubiam; kpa ntre ke nse ọfiọñ ye sabbath, ye erikot esop:” Okpon akan ndika ufọk-Abasi ke Usen Ọbọñ, mme ndikwọ ikwọ mme editiñ ikọ nte owo Abasi mbaña Jesus, mme edibọñ anyan akam, man oto do Enye ọbọ. Enye ete “ke ini mbufo ewakde ndibọñ akam, ami ñkopke: iyip ọmọyọhọ mbufo ke ubọk.”
Oro iwọrọke ite ke Enye idikopke akam anam idiọk-ñkpọ. Owo kiet ekededi emi akabarede esit onyuñ ebeñede erifen ke mme idiọk-ñkpọ, Abasi eyebọrọ “O Abasi, afo usinke edibuñọ ye edinuaha esit ke ndek.” Edi ana owo ọwọñọre ọkpọñ ndiọi edinam esie mbemiso enyaña enye.
Enam Edisana Obio Edehe
Ama odu ini emi obio Jerusalem ekedide edisana. David ama ewet ini kiet ete “Abasi etie ke Zion (Jerusalem), emi eyede ama, ayama.” Oro ekedi uduak Abasi ke abaña edisana obio Esie. Mfọn-mma obio oro ekedi se ekedadeda edomo koro ke ini ukara ke tọsin isua enye eyedi ata Edisana Obio. Ke ini oro “Owo idinamke idiọk, idinyuñ ibiatke ñkpọ ke ofuri edisana obot mi: uyo Jehovah edi emi” (Isaiah 65:25).
Edi kere baña idaha Jerusalem ke ini Isaiah ekewetde emi “Anam didie obio akpanikọ akabare edi akpara! Se inende ọkọyọhọ ke esit; eti ido ọkọduñ ke esit; edi ke emi mme owot-owo.” Kere baña emi! Ke Edisana Obio Abasi, emi Enye okoyomde edinen ido ye nti ñkpọ ikpọñ-ikpọñ odu, idiọk-ido ama akabare awak. “Mbọñ fo edi mbon nsọñibuot, ye nsaña inọ: kpukpru mmọ esuk emama enọ, enyuñ ebine utip: mmọ ikpehe ikpe eyen akpa, ikọ ebe-akpa inyuñ isimke mmọ.” Mme owo emi ekedude ke ikpọ itie emi ekpeñwamde mme ubuene ye mme ebe-akpa ekeyọhọ ke ndibọ ubọk-edem. Mmọ ema enọ enyuñ eyom ufọn idem mmọ ekan ndiñwam mmọ emi ekeyomde uñwam mmọ.
Abasi ama okut kpukpru emi. Abasi okut mme andifik ke eyo emi. Enye ọdọhọ ete ke usen-ibat ke edi. Mme anam-idiọk eyeda ke ikpe ke abaña mme idiọk edinam mmọ.
Ntiñ-nnim ikọ emi Isaiah eketiñde abaña Jerusalem eneñede abaña ini ukara ke Tọsin isua. Edikot Jerusalem ke ini oro obio eti ido, obio akpanikọ. Mme ukwañ ebierikpe ididuhe aba; mme ọnọ item eyefiak etie nte ke akpa ke ini emi David ọkọdọhọde ete “Abasi etie ke Zion emi eyede ama, ayama” (Psalm 50:2).
Ndinam Se Ifọnde
Abasi ama anam akpanikọ ọnọ Israel ke ini mmọ ekefiakde edem onyuñ etiñ ọnọ mmọ nte mmọ ekpeyomde mbọm Abasi. Isaiah etiñ ọnọ mmọ ete: “etre ndinam idiọk; ekpep ndinam eti: eyom se inende, eneñere se ikwañade, ekpe edinen ikpe enọ eyen-akpa, eda ye ebe-akpa ke ikpe.”
Ikureke ke owo nditre ndinam idiọk. Owo ekeme nditre kpukpru mme idiọk edinam esie, etie onyuñ awañ ubọk esie adara ete ke imọ itiehe nte mme anam-idiọk. Oro ididaha utip isọk enye. Owo enyene ndikpep ndinam se ifọnde ñko. Nnyin inyene ndiwut ererimbot oto ke mme utom nnyin ite ke Abasi ọkpuhọre esit nnyin.
Mme utom emi ikureke ke ndikwọrọ ikọ nnyuñ mbọñ akam, nnyuñ ñkwọ ikwọ ye nditiñ mbaña Jesus ikpọñ. Abasi esitiñ afiak etiñ abaña ndinyene esit mbọm ye mme ubuene ye mmọ emi enanade uñwam. Andiwet Psalm ewet ete “Ọfọfọn ọnọ owo eke otimde ndinam ye eyen ubuene; Jehovah eyenam enye ọbọhọ ke usen nnaneyin” (Psalm 41:1).
Ọbọñ Emem
Kiet ke otu mme ikpọ ufañ ke ikọ Abasi odu ke Isaiah akpa ibuot: “Jehovah ọdọhọ ete, Mbufo edi ndien, nnyin ikpe ikọ: mme idiọk ido mbufo ekpetie nte iduot, eyefia nte snow; ekpeyibe nte crimson, eyekabare nte idet erọñ.” Kere nte Abasi enyenede ima onyuñ ekerede abaña owo! Enye inyeneke ndiwut mbọm. Owo ama anam idiọk ye Abasi onyuñ odot ndikpa mkpa ke ntak mme idiọk ñkpọ esie. Edi Abasi ke mbọm atat ubọk Esie onyuñ okot, “Edi.” Edi idaha-emi. Kusio erinyaña unim ini efen. Ini ekeme ndibe ñkpọñ “Sese, ini mfọn-ido mi, sese, usen erinyaña mi” (2Ñwed Corinth 6:2).
“Mbufo edi ndien nnyin ikpe ikọ”. Nnyin inyeneke ntak baba kiet ndinọ Abasi ke ndidi mme anam-idiọk. Jesus akakpa ke ntak mme idiọk-ñkpọ nnyin, ndien Iyip Esie eyeyet nnyin isana ikan snow kpa idaha ekededi eke nnyin ikpọñde mme idiọk-ñkpọ nnyin inyuñ iyomde erifen. Nnyin inyeneke ñkpọ efen ndinọ ke mibọhọke idem nnyin; Enye ọnọ kpukpru ñkpọ. Edi Enye ama ọdọhọ ete iyekpe ikọ ye nnyin. Nso utọ utibe Andinyaña edi Jesus Ọbọñ mi!
Ke ini efen Abasi ama obup abaña Israel ete “Nso ñkpọ ọsuhọ eke ñkpanamde, … ndien mmeñkanamke” (Isaiah 5:4). Jesus ama ọnọ kpukpru ñkpọ ọkọrọ ye uwem Esie man enyaña nnyin esio ke idiọk. Nte nnyin ikpefeheke itiene Enye ifiori iyom mbọm inyuñ ikpe ubọk iyom erifen? Mme owo ekeme didie ndiwọñọre ima Abasi nnim ñkañ-ñkañ?
Ikureke ke Abasi ndiyet idiọk-ñkpọ mfep edi Enye ọnọ mmọ emi ekponode Enye edidiọñ. “Mbufo ema enyime, enyuñ ekop, eyedia ufọn isọñ.” Ke akpanikọ mbon Abasi edi mmọ emi ediọñde!
Ubierikpe Emi Enọde Mbon Nsọñ-Ibuot
Owo ekeme ndikere ete ke kpukpru owo ekpeyom man enyaña mmọ man mmọ ebọ mfọn Abasi. Edi ediwak owo iyomke. Mmọ esọñ ibuot ye Abasi, enyuñ eyom ndiduk ke usuñ idem mmọ. Emi edi se Abasi etiñde ye mmọ “ema esin, enyuñ esọñ ibuot, ofut eyedia mbufo.” Enye onyuñ eneñede anam añwaña nte akpatre ke ndidian ete, “koro edi inua Jehovah ọdọhọ.” Abasi ama etiñ ikọ, enyene ndiwọrọ nsu.
Usọp-usọp ubierikpe emi akanade etiene ikọ Isaiah ekedi ke mme idut ukpono ndem eyetañ Nditọ Israel efep. Edi ubierikpe eyetiene kpukpru mme anam-idiọk, ke midighe ke uwem emi, eyedi ke ererimbot emi edidide. Ke uwem ebede ikpe eyedi.
Mfin emi Jesus ke ọdọhọ ete, “Mbufo edi ndien nnyin ikpe ikọ.” “Spirit ye ñwan-ndọ edọhọ ete, Di. Owo eke onyuñ okopde, yak enye ọdọhọ ete, Di. Owo eke itọñ asatde, yak enye edi. Owo eke amade, yak edi edibọ mmọñ uwem ke ikpikpu” (Eriyarare 22:17).
Questions
MME MBUME- Anie ọkọnọ Isaiah etop ọsọk Israel?
- Nsutọ ndidem ke Uzziah ye Hezekiah ekedi?
- Abasi akakama Israel didie?
- Didie ke Abasi akada Israel odomo ye unam?
- Nso ekedi ntak emi Abasi mikoyomke mme uwa emi Nditọ Israel ekewade?
- Ke nsutọ idaha ke Jerusalem akada ke ini Isaiah ekewetde etop emi?
- Ke Abasi ama eketiñ idiọk Israel ọnọ mmọ, Enye ọkọdọhọ mmọ enam nso?
- Nso iditibe ọnọ mmọ edieke mmọ esinde Enye?
- Nso ke Abasi ọñwọñọ ọnọ nti ye mme okop item?
- Enye ọñwọñọ nso ọnọ mmọ emi ekerede ebaña mme ubuene?