Lesson 353 - Senior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Mmọdo sia ema ekeda mbuọtidem enam ikpe etebe nnyin, nnyin imenyene emem ye Abasi oto ke Ọbọñ nnyin Jesus Christ. Ndien oto ke Enye ke nnyin ikasaña ke mbuọtidem iduk ke itie mfọn eke nnyin idade ke esit, imonyuñ ibure mbure ke idori-enyin ubọñ Abasi” (Ñwed Mbon Rome 5:1, 2).

Cross References

I. Mme Ufọn Emi Edude Ke Utebe-Ikpe

1. Ubiom-ikpe iduhe aba ke uwem mmọ emi edude ke Christ Jesus, Ñwed Mbon Rome 8:1; John 3:18; 1 John 3:20-24

2. Christ Jesus anam owo Abasi emi ama akamana obufa ọbọhọ ibet idiọk-ñkpọ ye mkpa, Ñwed Mbon Rome 8:2-4; John 5:24; 8:32; Ñwed Mbon Galatia 5:1

3. Esit obukidem, sia añwanade-ñwana ye Abasi, inyeneke odudu ndinam ñkpọ ke esit owo emi enyenede utebe-ikpe, Ñwed Mbon Rome 8:5-8; Ñwed Mbon Ephesus 4:17; Titus 1:15, 16; I John 2:15, 16

4. Spirit Abasi ye Jesus Christ emi eduñde ke esit idem, ọnọ obufa uwem, Ñwed Mbon Rome 8:9-13; 2 Ñwed Corinth 5:17; Ñwed Mbon Galatia 2:20; Ñwed Mbon Ephesus 3:17-19

II. Uwem Eke Spirit

1. Adaña owo nte Spirit Abasi adade mmọ usuñ, mmọ oro edi nditọ Abasi, Spirit onyuñ etie ntiense, Ñwed Mbon Rome 8:14-17; John 1:12; Ñwed Mbon Galatia 4:4-7; 1 John 5:6, 10

2. Ọyọhọ mbuọtidem ke Jesus Christ ye ñkop-uyo ke mme item Esie eda idorenyin nsinsi uwem esin ke esit owo emi onimde ke akpanikọ, Ñwed Mbon Rome 8:18-25; 5:21; John 11: 25, 26; 1 John 5:11, 12

3. Spirit Abasi anam mkpe-ubọk ọnọ ndisana ikọt Abasi nte asañade ye uduak Abasi, Ñwed Mbon Rome 8:26,27

4. “Kpukpru ñkpọ esaña ọtọ kiet enam ufọn enọ mmọ eke emade Abasi:” Ñwed Mbon Rome 8:28-30; 2 Ñwed Corinth 4:17; Mme Hebrew 12:11; 1 Peter 4:12, 13

5. “Edieke Abasi adade ye nnyin, anie edikeme ndibiọñọ nnyin?” Ñwed Mbon Rome 8:31-34; Mme Hebrew 13:6; 1 Peter 3:13; 1 John 4:4

III. Nditọ Abasi Emi Enyenede Erikan

1. Ke kpukpru ñkpọ uwem emi, ata owo Abasi ọdọdiọñ akan, Ñwed Mbon Rome 8:35-37; Luke 10:19; 1 John 5:4

2. Ñkpọ eke odude ke emi, mme ñkpọ eke edidide ikemeke ndidianare nnyin ke ima Abasi, Ñwed Mbon Rome 8:38, 39; 2 Ñwed Timothy 1:12; Jude 24

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Ke Mbuọtidem

Ke ini Jesus ọkọdọhọde Nicodemus ete: “Ke akpanikọ ke ndọhọ fi nte, Edieke owo mitọñọke ntak imana, enye ikemeke ndikut Obio Ubọñ Abasi,” andikara mme Jew ama ọdọhọ ete, “Ñkpọ emi ekeme didie ndiwọrọ?” (John 3:3, 9). Edi ọkpọsọñ ñkpọ owo obukidem ndifiọk mme utom Spirit Abasi. Ñwed Abasi etiñ ọnọ nnyin ete: “Edi owo eke minyeneke Spirit ibọhọ mme ñkpọ Spirit Abasi: koro mmọ edide ndisime ñkpọ ke enyin esie: enye inyuñ ikemeke ndifiọk mmọ, koro edi Spirit ekpep owo edomo mmọ efiọk” (1 Ñwed Corinth 2:14).

Ntre ata owo Abasi otim okut ete ke ufọn iduhe ke ndiyom ndifiọk kpukpru usuñ ye mme ido Abasi ke ndida mme enọ emi Abasi onimde ọnọ uduot owo nnyene. Ke ibọrọ emi ekenọde ekpeme ufọk-ñkpọkọbi obio Philippi, emi enye okobupde ete “Mme ete, nnyene ndinam nso man enyaña mi?” ikọt Abasi ema ebọrọ ete, “Buọt idem ye Ọbọñ Jesus, ndien eyenyaña fi ye ufọk fo” (Utom Mme Apostle 16:30, 31).

Ata mbuọtidem ke Jesus Christ anyaña owo osio ke ubiom-ikpe ye idiọk-ñkpọ, onyuñ ọnọ idaha ndida ke iso Abasi ye utebe-ikpe; edi Mbet ke Ñwed Mbon Rome ibuot itiaita otim anam añwaña ete, man owo etre ndinyene ubiom-ikpe, enye ikemeke ndisaña ke mbumek obukidem ye mme udọñ-itọñ ñkpọ ererimbot, edi enyene ndisaña ke nda-usuñ Spirit Abasi ye Ikọ Abasi. Uduak Abasi ndifak owo ọkọkọñọ ke uwa Eyen Esie emi abiatde idiọk-ñkpọ ke obukidem onyuñ ebererede usuñ edinen ido Jesus Christ, emi onyuñ edide uyuhọ ke idem mmọ oro misañake ke obukidem, edi esañade ke Spirit.

Usua Emi Otode Ekikere Obukidem

Enam ekikere iba emi misañake kiet ke Ñwed Mbon Rome 8:8 eñwaña, oro edi ekikere ñkpọ Spirit emi otode edimana obufa mme utebe-ikpe ke mbuọtidem, ye akpanikọ ke abaña ekikere ñkpọ obukidem emi edide nda-mmana uduot ye uwem idiọk-ñkpọ. Edikere ñkpọ obukidem edi ndiñwana ye Abasi, “koro utọ esit oro misukke ibuot inọ ibet Abasi, minyuñ ikemeke ndisuk ibuot.” Edikere ñkpọ obukidem edi mkpa ọnọ ukpọñ. Owo emi odude uwem nte ekikere obukidem adade enye usuñ, oro edi, owo emi osuk anamde mme idiọk-ñkpọ, odu ke obukidem inyuñ ikemeke ndinem Abasi esit; koro idiọk-ñkpọ edi oruñ nsọñ-ibuot, ke ntre ikemeke ndisuk ibuot nnọ Abasi.

Ke ini owo enyenede utebe-ikpe oto ke mbuọtidem, enye eyetre ndinam idiọk-ñkpọ, koro Abasi ọnọnọ odudu ndidu uwem emi okoñde akan mme ñkpọ oro. Uduak Abasi idighe ndifumi, ndidip, ndifuk, mme ndinyime idiọk-ñkpọ ke uwem nditọ Esie, edi ndinọ mmọ odudu ndidu uwem emi minamke aba idiọk-ñkpọ. “Afo eyenyuñ osio Enye enyiñ JESUS, koro edi Enye eyenyaña ikọt Esie osio ke mme idiọk-ñkpọ mmọ” (Matthew 1:21). Abasi idaha “mme anam idiọk-ñkpọ emi ekotde idem mmọ nditọ Abasi” nte nditọ Esie.

Ke ini oro ọbọde erinyaña, enọ akani oruñ mme idiọk-ñkpọ akamba unan ke usuñ nte midiyakke ọsọp emenere ibuot aba; edi ke awarade mme onyuñ ebighide, enye eyeda mfina edi, ibọhọke edibede enye efep ofuri-ofuri. Ekọñ “akani owo” oro ye Christ, edi enye eyedomo ofuri ukeme esie ndisuhọre ke krọs oro. Owo emi amanade obufa enyene ndika mbine Abasi man anam enye asana; oro edi, man edibede akani oruñ idiọk-ñkpọ, kpa uduot Adam esio efep oto ke eritọñọ ntak nda Iyip Jesus nyet esit. Eyen Abasi oro ndien eyenyene edisana esit. “Akani owo” oro akpa ke ini edinam asana ndien eyen Abasi odu ọyọhọ uwem erikan.

Ekikere Eke Spirit

“Edieke Christ odude ke esit mbufo.” Christ ke esit mbufo edi idiọñọ utebe-ikpe eke mbuọtidem emi ebọde eto obufa emana. Ke ebiet efen ke Ñwed Abasi, edọhọ ete: “Edieke owo odude ke Christ, ema ebot enye obufa; ñkani ñkpọ ema ebe efep: sese, emekabare edi mbufa” (2 Ñwed Corinth 5:17). Emi edi udomo emi owo ekemede ndida mbiere idaha mfọn emi enye adade. Ke ini efakde owo esio ke mme idiọk-ñkpọ esie, oto ke edinam enye amana obufa, Spirit Christ oduk ke esit onyuñ oduñ do. Owo oro ikemeke aba ndisin esit, mme ndinam mme idiọk-udọñ obukidem, kpa nte akpa-mkpa mikemeke ndinam mme ido mme odu-uwem; edi anditiene-Christ ekere onyuñ osuk ibuot ọnọ mme ñkpọ Spirit Abasi. Ndikere ñkpọ eke Spirit edi uwem ye emem, ndien obufa uwem emi enyene akwa utip. “Edieke Spirit Abasi emi akanamde Jesus eset ke mkpa oduñde ke esit mbufo, Enye emi akanamde Christ Jesus eset ke mkpa eyenyuñ anam ikpọhidem mbufo emi enyenede ndikpa edu uwem oto ke Spirit Esie emi oduñde ke esit mbufo” (Ñwed Mbon Rome 8:11).

Mbet oro owut ete ke ñkoñ-ñkoñ idaha mfọn anditiene-Christ emi idighe se owo osimde ke ukeme idem esie. Spirit Abasi edi anditeme kpukpru nti mme anditiene-Christ, Jesus ke Idemesie ada onyuñ owut mmọ usuñ. “Adaña owo nte Spirit Abasi adade mmọ usuñ, mmọ oro edi nditọ Abasi.” “Mbufo ikasañake ñkpọ ye Christ ke ini oro, ikonyuñ inyeneke udeme ke obio Israel, inyuñ idi isen ye mme ediomi eke edade mme uñwọñọ Abasi edi; inyeneke idorenyin, inyuñ ifiọkke Abasi ke ererimbot. Edi ke emi, ke Christ Jesus, ema enam mbufo, emi ekedade nsan-nsan ke ini oko, esaña ekpere ke Iyip Christ” (Ñwed Mbon Ephesus 2:12, 13). Eda mme andinim ke akpanikọ esin ke ubon Abasi enyuñ enam mmọ edi mme enyene udeme ke Abasi, enyuñ etiene Christ enyene udeme ye Enye. Spirit Abasi etie ntiense ye Spirit ata eyen Abasi ke ndisọñọ utibe edinam emi.

Mbio Emi Ema Ekedomo

Anditiene-Christ eyedi enyene-udeme ye Christ, “Koro ana nte nnyin ima ikut ndutuhọ ye Enye, iyenyuñ ida ubọñ ye Enye.” Ke ofuri Ñwed Abasi, etim ewut ke akpanikọ ete ke ikọt Abasi enyene ndidi mmọ emi ebede ke ukut ye nnanenyin ye ukọbọ. Emi ekedi se ikadade itie ke ñtọñọ utom mme Mbet, ñko akpanikọ emi ke osuk akaka iso tutu ke emi; eyenyuñ osuk edi ntre tutu Jesus emen Ufọk Abasi Esie aka Heaven. Enam efiọk ete ke Heaven edi ebiet emi etimde enim enọ mme mmọ eke etimde mmọ idem, ndien Abasi awak ndida usuñ idomo ntim ikọt Esie idem mbaña nsinsi utip ye ebiet iduñ mmọ. Usua ererimbot ke abaña mfọn Abasi ye ndutuhọ ye ukut esiwak ndidi ntak emi eyen Abasi esiyomde ebiet-iduñ esie ke heaven. “Ke ntak emi esit iduọhọ nnyin; edi okposuk edi nte ikpọhidem nnyin ataharede, idem nnyin emi odude ke esit-esit ke akabare edi obufa ke usen ke usen. Koro mfefere ukut nnyin, emi midibighike-bighi, ọdọdiọñ anam nnyin inyene nsinsi ubọñ, eke okponde odobi” (2 Ñwed Corinth 4:16, 17).

“Edi imọfiọk ite kpukpru ñkpọ esaña ọtọ kiet enam ufọn enọ mmọ eke emade Abasi, kpa mmọ emi ekotde nte ekemde ye uduak Esie.” Abasi ọmọfiọk esit nditọ Esie kiet-kiet, Enye onyuñ ọfiọk ñko mme oruk idomo emi owo kiet-kiet ekemede ndisọñọ nda ke esit. Enye ikemeke ndiyak baba ñkpọ kiet otibe ọnọ nditọ Esie emi enye midinọhọ odudu emi ekemde ndida nyọ ñkpọ oro. Mbiomo owo Abasi ke ndusuk ini, etie nte ñkpọ eke odobide akan nte owo oro ekemede ndibiom; idomo ke ata ediwak ini etie nte okpon akan nte owo ekemede ndiyọ; ekeme nditie nte ñkpọ eke ikpa-enyọñ okimde onyuñ odobide nte utin midikemeke aba nditọñọ ntak nsiaha; edi Abasi osuk ada ke akpanikọ, Ikọ Esie inyuñ ikemeke ndikpu. Ke utọ ini ntem, eyen Abasi ekeme ndikere ete ke imọ inyeneke ukeme ndibọñ akam; edi edieke enye edibetde onyuñ eseme ke iso Jehovah, erikan eyetiene edem ke utit mfina oro. “Kpa ntre ñko ke Spirit onyuñ anyaña mmem-idem nnyin: koro nnyin mifiọkke ndibọñ akam nte nnyin ikpọbọñde: edi Spirit ke Idem Esie anam mkpe-ubọk ọnọ nnyin ye mmum eke owo mikemeke nditiñ” (Ñwed Mbon Rome 8:26).

Mbemiso Ifiọk Abasi

Ñwed Mbon Rome 8:29, 30; edi mme ufañ ñwed ke Ikọ Abasi emi eneni odude, edi ke mmọ, Mbet emi owut usuñ nte Abasi adade anam ñkpọ, usuñ emi nsio-nsio idaha ọyọhọ erinyaña, ọtọñọde ke obufa emana tutu osim ọyọhọ ubọñ, nte esañade kiet ye eken. Mbet emi ama ewet ñwed ọnọ esọk mbon Rome emi edide Mmọ-oko (Gentile). Mme Jew ekekere ete ke mmimọ idi mme ndimek ikọt Abasi, ñko ke Abasi ikemeke ndifọn ido ye idut mme ubon eñwen, mme ndikot mmọ oro ete enam ñkpọ Esie. Edi Spirit ama edemere Mbet emi ndiwet nte ke Abasi ke mbemiso ifiọk Esie, ama ọdiọñọ ete ke mme Jew eyesin Jesus Christ nte Andinyaña mmọ, ndien ñko ke ikot Esie eyeka etiene Mmọ-oko (Gentile) ke idaha eke edikponde akan nte akananam edide, ndikot mmọ ndinam ñkpọ nnọ Enye ke Eti-Mbuk Jesus Christ. (Mme ñkpọ emi ekebede, enyuñ edude, edinyuñ edide ke iso, kpukpru edu ukem-ukem ke nsinsi ye Abasi; ke ntre ikọ emi edọhọde ete “mbem-iso ifiọk Abasi” edi ke akpanikọ ntiñ-ñwut ikọ emi edade eyarade ọyọhọ ifiọk Abasi, ke ndida ndomo ye ibio ifiọk eke owo enyenede).

“Peter emi edide Apostle Jesus Christ, ewet ñwed emi ọnọ esọk mmọ emi esuanade eduñọ ke Pontus ye Galatia ye Cappadocia, ye Asia, ye Bithynia; emi Abasi Ete ekemekde, mmọ nte asañade ekekem ye mbem-iso ifiọk Esie” (1 Peter 1:1, 2). Abasi ama ebem iso ọfiọk Mmọ-oko (Gentile), ndien Enye okot mmọ man ekabare enyene mbiet Eyen Esie. Mmọ-oko (Gentile) (emi enyenede unen ye odudu edimek ndiyere ikot Abasi, mme nditre ndinam oro) emi ekeyerede ikot Abasi, ekpọñde mme idiọk-ñkpọ ye mme idiọk usuñ mmọ, ema enyene utebe-ikpe. “Mmọ eke ekotde ewak, edi mmọ eke emekde iwakke.” (Matthew 22:14). Mmọ eke Abasi etebede mmọ ikpe eyenyene ubọñ ke edikem ini, ke mmọ esuk esọñọde eda ke utebe-ikpe mmọ, enyuñ ekọride ke ifiọk Ọbọñ Jesus.

Edi etie ubiọñ ediomi ke uduak erinyaña ke Mbet emi okotim etiñ abaña ke mme ufañ ñwed emi, man owo kiet-kiet ada ifet eke Ọbọñ ọnọde añwam idemesie. Abasi omonim usuñ erinyaña ye mme uñwam eke edotde owo ekededi ndida mbọ utebe-ikpe, edi owo enyene utom emi anade enye anam. Nsinsi ubọñ owo kiet-kiet, mme nsinsi nsobo esie ọkọñọ ke ido nte enye adade etiene Abasi ke utibe uduak erinyaña emi Abasi onimde.

Ima Emi Ọbọpde Adian

Nte Mbet emi osuk ekerede mme ñkpọ emi, etie nte ñkpọ eke kọp idaresit esie ọyọhọde ọduọhọ ndien itoro ke esit esie inyeneke utit. Ke uñwam emi Spirit ọnọde nditiñ ikọ, enye ada ikọ item esie ọkọsuñọ ke ndikpe ye mme owo mbaña erinyaña emi Abasi ọnọde uduot owo ke mfọn. “Anie edidianare nnyin ke ima Christ?” Paul ama abat ediwak ñkpọ ererimbot emi ekemede ndinam ndusuk owo eduọ ekpọñ usuñ Abasi, edi enye osuk ọdọhọ ete, ke kpukpru ñkpọ emi, “nnyin imakan, inyuñ idọdiọñ ikan oto ke Enye emi akamade nnyin.” Paul ama ọfiọk koro enye ama ebe ke kpukpru ñkpọ emi onyuñ ọwọrọ ye erikan. Abasi iteñeke owo enyin. Ke Enye ọnọde owo kiet erikan ada osim Heaven, Enye emekeme ndida kpukpru owo emi edide etiene Enye nsim ke Heaven.

Ibuot ñwed emi etre ye mme ikọ eriti emi: “Koro mmotim mbure mfiọk nte, mkpa ye uwem, ye mme angel ye mbọñ, ye ñkpọ eke edude ke emi, ye ñkpọ eke edidide, ye mme odudu, ye ukoñ ye utuñọ, ye ñkpọ efen ekededi eke ebotde, idikemeke ndidianare nnyin ke ima Abasi, emi odude ke Christ Jesus Ọbọñ nnyin.” Kpa ye asua ukpọñ ye mme ñkpọ-ndik eke owo mikwe, emi owo Abasi ekpenyenede ndiñwana ye enye, idikemeke ndidianare ata owo Abasi ñkpọñ Christ, koro idorenyin erikan mmọdo ọnọ mmọ emi ebuọtde idem ye Abasi. Ke ini enyañade owo, nte enye enyene nsinsi ubọhọ? Baba ñkpọ kiet eke Mbet asiakde ikemeke ndidianare owo ke Christ! Owo emi enyañade enyene nsinsi ukpeme adaña nte enye osuk ọsuhọde ke ubọk Christ, oro edi adaña nte enye osuk emekde ndinam uduak Abasi. Edi owo ekededi ke idem esie ekeme ndisio idemesie ke ubọk Christ mfep.

Questions

MME MBUME

1. Mme anie edi oruk owo emi minyeneke aba ubiom-ikpe idiọk-ñkpọ?
2. Nso ke ndisaña “ke Spirit” ọwọrọ? Ndisaña “ke obukidem” onyuñ ọwọrọ nso?
3. Nso iditibe inọ mmọ emi ekerede ñkpọ obukidem?
4. Nso idi utip mmọ emi ekerede ñkpọ Spirit?
5. Mme anie edi nditọ Abasi?
6. Owo ekeme didie ndikabare ndi kiet ke otu nditọ Abasi?
7. Anie añwam ndisana ikọt Abasi ke ini mmọ ebọñde akam? Ke nso usuñ?
8. Nam ikọ emi ọyọhọ: “Edieke Abasi adade ye nnyin,…”
9. Anie owo, mme nso ñkpọ ikeme ndidianare anditiene-Christ ke ima Christ?