Lesson 365 - Senior

Memory Verse

IKỌ IBUOT: “Mbufo eka ekanam kpukpru mme idut edi mbet Mi, enim mmọ baptism esin ke enyiñ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: enyuñ ekpep mmọ enam kpukpru ñkpọ eke ñketemede mbufo: ndien sese, Ami ndodu ye mbufo kpukpru ini, tutu osim utit ererimbot” (Matthew 28:19, 20).

Cross References

I. Ikot Mbon Macedonia

1. Jesus ama eteme mbet Esie ete ekwọrọ Eti-mbuk ke kpukpru ebiet, Luke 24:46, 47; 10:1, 2; 14:21-23; Matthew 10:7-14, 23; 28:18-20

2. Erikwọrọ Eti-mbuk edi usọp-usọp utom, ndien ikọt Abasi enyene ndikwọrọ mbuk erinyaña nnọ kpukpru owo, Mark 16:15; John 4:6-8, 31-38; Matthew 20:6, 7; Ñwed Mbon Rome 13:11, 12; 1 Ñwed Thessalonica 5:4-8; Matthew 25:24-30

3. Ñkukut emi ekenọde Paul ke abaña mbon Macedonia ada ọnọ ikot Eti-mbuk emi kpukpru nditọ Abasi enyenede, Utom Mme Apostle 16:9, 10; 26:16-20

4. Enyene ndida etop Eti-mbuk nsim ke kpukpru utit ererimbot, Matthew 24:14; Psalm 96:3; Isaiah 42:4.

Notes

SE EKPEPDE EBAÑA

Idọk Emi Adatde

Ke ini Jesus akanamde owo Gadara emi ọkọdọñọde udọñọ edidehe spirit okop nsọñidem, enye ama enyene udọñ nditiene Jesus ñka ebiet kiet ekededi eke Enye akakade. Nte ededi, Jesus ama ọdọhọ enye afiak ọnyọñ ke ufọk esie onyuñ owut mme utibe-ñkpọ oro Abasi akanamde ọnọ enye. Ke ntre enye ama ọnyọñ onyuñ obuk akanare ke ofuri obio esie mme utibe-ñkpọ oro Ọbọñ akanamde ọnọ enye, ndien ke enye ndinam ntre enye ama akabare edi andikwọrọ Ikọ Abasi nnọ mme owo ke obio emana esie. Iduhe owo kiet ekededi emi ama ọkọbọhọ uwem idiọk-ñkpọ ndien anana udọñ nditiñ nnọ mbio efen mbaña eti mbuk erinyaña. Owo ikemeke ndidianare spirit ọkwọrọ-Ikọ Abasi mfep ye Eti-mbuk, koro etop Eti-mbuk abaña kpukpru owo ke ererimbot.

Ikpọhidem owo ekeme ndidi afia, mme obubit, mme uto-uto, mme ndat-ndat, edi ukpọñ owo edi ukem-ukem ke ebiet kiet ekededi ke ererimbot. Idiọk-ñkpọ osuk edi idiọk-ñkpọ ke ọtọ ekededi, ye ke emana ekededi; ndien ufọn ediyom Iyip Jesus Christ man eyet mme idiọk-ñkpọ efep onyuñ edi ukem-ukem ke kpukpru ebiet.

Eti-mbuk edi eke kpukpru owo onyuñ enyene kpukpru owo, ndien edi ñkpọ inemesit ọnọ nditọ Abasi ndikwọrọ akpanikọ esie ke ebiet ekededi eke owo odude. Ediwak ini Abasi esifori ikọt Esie; Enye ọnọ mmọ ediwak ñkpọ uwem emi, nti nsaña mme anam utom Abasi, ebuana nditọ Abasi, idaresit ye emem. Edi enọ mme ñkpọ emi ke ntak ñkpọ kiet: oro edi man eda mmọ eñwam mbon efen. Ema esobo Sodom ye Gomorrah koro mmọ eketañde idem, eyuhọ ye udia (mme ñkpọ). Efu ifu, inyuñ imaha ndiñwam mme ubuene ye mbon unana. (Se ke Ezekiel 16:49). Eda Israel mfin nte ñkpọ ufiet, mmọ edi mbon eke ekọbọde koro mmọ ekesinde ndida se Abasi ọkọnọde mmọ ññwam eyen eka mmọ. Edi mmọ emi esinde ofuri odudu mmọ man Eti-mbuk atara edi mmọ emi enyenede ata inemesit.

Ererimbot okpon onyuñ añwaña, mme andiduñ enye enyuñ ewak, ndien nsọp ukot ndikwọrọ Eti-mbuk edi se idude owo Abasi ke esit. Baba usen kiet ibehe emi anana–ibat ukpọñ owo mibehe iduk ke nsinsi ini, ndien ebiet eke mmọ edidude ke nsinsi etiene nte mmọ ekedude uwem mi ke ererimbot. Ke ntak ndinam utom Abasi atara esin Ọbọñ ọdọhọ nditọ Abasi ete: “Nsinam mbufo ekadade mi ofuri usen efen-efen? … Mbufo nde eduk ke iñwañ-vine ndien nyenọ mbufo se inende” (Matthew 20:6, 7). Edi utom Edisana Spirit ndiwut anam idiọk-ñkpọ ndudue esie, nnyuñ nsua nnọ nnyuñ mmenere ikpe Abasi ñwut mme owo nnyuñ ntiñ mme ñkpọ eke edidide. Eyen Abasi, akpan-akpan enye emi ema ekenam asana onyuñ enyenede uduọk-mmọñ Edisana Spirit, emi Edisana Spirit etemede onyuñ adade enye usuñ, enyene ndiyak uwem esie ke ndinam utom nnọ Abasi, onyuñ anam utom ke idak erinyime ye nda-usuñ Edisana Spirit.

Ke ini mbet Jesus ekedide edisobo ye Jesus nte etiñde ikọ ye eyen añwan Samaria ke mben obube mmọñ Jacob, mmọ ema edọhọ Enye adia udia. Enye ama etiñ ọnọ mmọ ete ke imenyene udia ndidia emi mmọ mikọfiọkke. Mmọ ke unana ndifiọk mbaña se Enye etiñde, ema ekere ete ke owo efen ama ọnọ Enye udia. Edi Enye ama otim anam añwaña mmọ se Enye eketiñde abaña, ke enye ndidọhọ mmọ ete ke udia eke ọnọde Enye odudu ekedi ndinam uduak Ete Esie emi ọkọdọñde Enye, ndinyuñ nnam utom oro mma. Ke ukem usuñ oro eyen Abasi kiet ekededi enyene ndisọp ukot ke utom esie sia enye ọfiọkde ete ke imọ inam uduak Ete imọ. Oruk ifiọk ntem esinam owo Abasi ikpaha mba inyuñ idopke ke ndinuk Eti-mbuk akaka iso. Se ikodude ke uwem Jesus Christ ekedi ndinam utom Ete Esie, ndien etiñ ebaña Enye ete, “Koro ufup ufọk fo adiade mi” (Psalm 69:9). Uwem Jesus Christ ọkọyọhọ ke edinam uduak Ete Esie; ke ukem ido oro, Anditiene-Christ ekpenyene ndida ukeme ye mfọn emi Abasi ọnọde enye nnyene ima nnọ mme ukpọñ owo, utọ ima eke okponde akan kpukpru ima eken ye mme udọñ efen.

Nnyin imenyene ubiọñ-utom ke iso Abasi. Yak nnyin ikuduọk ñkukut nnyin ke abaña se anade inam. Ana nte nnyin itim ibọñ akam man Abasi okot mme ukpọñ emi ekpade mba ke usuñ idiọk eduk edi, man Abasi onyuñ ọnọ nnyin kọp mbit-mbit mmọñ ndinọ mmọ, emi edide kọp ndọñ esit, eti mbuk emi abañade usuñ ndiwọrọ ñkpọñ idiọk-ñkpọ ye usuñ ndibọhọ nsinsi mkpa oto ke mkpa ye eriset Jesus Christ.

Idighe kpukpru nnyin ikeme ndika ke kpukpru mme idut. Edi, kọm Abasi, Enye ọnọ nnyin ifet ndika ke ofuri ererimbot ebe ke akam ye mbuọtidem ye udọñ emi odude ke esit emi anamde odudu Abasi ọsuhọre edi ndinyaña ukpọñ, nnam asana, nnyuñ nyọhọ ye odudu Edisana Spirit ye ikañ, nnyuñ nsio ke ekim nsin ke uñwana. Mmọ emi mikemeke ndika ekeme ndinọ inyene mmọ; mmọ ekeme ndida ofuri esit nnam se ededi ubọk mmọ ekemede ndinam, ke nditim mme ñkpọ ke ufọk Abasi, mme ndiñwam mbon udọñọ, mme nditiñ mbuk erinyaña ke efak, mme ndika ke mme ufọk ibọk ñkesuan Eti-mbuk nto ke mme ñwed eke emiñde, mme ñkpọ kiet ekededi emi Abasi ọnọde mmọ ndinam. Ndien se ededi eke enamde, yak enam idighe ndida ukpono ye ubọñ nnọ idem, edi ndida ukpono ye ubọñ nnọ Abasi ikpọñ.

Mme Anam-utom Abasi, Ke Ufọk Ye Ke Esen Idut

Ediwak otu ikọt Abasi ye mme ufọk Abasi ebahare utom edikwọrọ ikọ Abasi esin ke ikpehe iba; oro edi, mme anam utom Abasi ke ufọk ye mme anam utom Abasi ke mme esen idut. Utom ikọ Abasi ke ñkañ ufọk esiyọhọ ye kpukpru nsin ifik ke ndisuan ikọ Abasi nnyuñ nnam ediwak owo ke ufọk ye mbọhiduñ ekabare esit etiene Abasi. Edibọp mme ufọk Abasi ye eritọñọ mme otu mme andinim ke akpanikọ ke mme obio emana edi se ebatde nte “Utom iko Abasi ke ufọk.” Owo okukere ete nsin ifik ke utom ikọ Abasi ke ufọk ekpri akan enye emi enamde ke esen idut. Ke mme uwut-ñkpọ eken, ekeme ndinam utom Abasi ke esen idut aka iso oto ke uñwam emi nditọ Abasi ke ufọk enọde.

Ebiet ekededi emi mme owo esinde ofuri ukeme mmọ ke utom Abasi mmọ esiwak ndisiaha nduk ke mme ñkọk utom eke ekponde ekan. Edi akpanikọ ete ke ini otu nditọ Abasi esiode ndusuk mme owo ke otu mmọ edọñ ekekwọrọ Eti-mbuk ke anyan ebiet, Abasi esifori ufọk Abasi emi odude ke ufọk man mmọ ekeme ndinọ uñwam esọk mmọ oro ekesiode edọñ.

Ata ñwọrọ-nda uwut-ñkpọ mboho mme ọkwọrọ-ikọ Abasi ekedi ukpep-ñkpọ ke Ñwed Abasi, eke nditọ Abasi emi ekenamde utom ke akwa nsuñ-ikañ emi ekekerede U.S.S. Enterprise, ekesikpepde ke ini Ekọñ Ofuri Ererimbot ọyọhọ ikaba. Mmọ ema ebok idem mmọ nte mme ọkwọrọ-ikọ Abasi man eñwam mbono ukpono Abasi emi ekesinimde ndien-ndien ke nsuñ-ikañ oro, ye ekikere ndinam mmọ emi ekenamde utom ke ubom ye mmọ ekabare etiene Christ. Ke idak ndutime ini ekọñ oro, mme owo ekesuk ekakabare esit etiene Abasi ke esit ubom. Mme andisuan etop Abasi ke esen idut ema enyuñ etiene enyene akamba ubọk ke utom emi. Mme owo emi ekedi ata mme anam utom Abasi, koro mmọ ema eñwam ndikabare mme owo emi ekekperede mmọ idem nnọ Abasi, enyuñ eñwam mmọ eken emi ekenamde utom Abasi ke mme idaha efen.

Enọ Kpukpru Owo

Edi ata uduak Abasi ete ke kpukpru mme andidu uwem ekpenyene ndifiọk odudu erinyaña Christ. Abasi ọmọdiọñ kpukpru ukeme emi ekpri mme uwak owo esinde ndinam uyo Jesus ke ndikwọrọ “Gospel nnọ kpukpru owo.”

Ke Kpukpru Usen

Charles Wesley ama ewet ete “Nda mmọñ tọsin edeme ñkwọ itoro Andifak mi.” Ke ini midighe mmem-mem ñkpọ inọ owo kiet ndikwọ itoro Ọbọñ ke tọsin usem, edi enam oro ke ñwed Ikọ Abasi emi emiñde-miñ. Ñka mme ewet-ñwed Abasi ke America ke mbuk utom mmọ eke isua 1952, ema etiñ ete ke emiñ Ñwed Abasi ye mme ubak Ñwed Abasi ke mme usem 1059. Emiñ ọyọhọ-ọyọhọ Ñwed Abasi ke usem 197 ye ọyọhọ Obufa Ediomi ke usem 257 ye Eti-mbuk ye mme ọyọhọ ñwed efen ke Ñwed Abasi ke usem 605. Odu ndusuk usem efen ke itie 90 emi emiñde, emi ndusuk itie ekpride akan ọyọhọ ñwed ke Ñwed Abasi.

Andiwet Psalm ọkọdọhọ ete, “Ọbọñ ọnọ uyo: ibat emi ekwọrọde edi akamba udim” (Psalm 68:11). Utom erikwọrọ Eti-mbuk Eti-mbuk ye edinam mme anam idiọk-ñkpọ ekabare esit edi se ererimbot mifiọkke. Edi nte ededi, utom emi ke aka iso ke usen ke usen oto ekpri mme andiyak idem nnọ Abasi, onyuñ edi ukem-ukem nte ñke leaven ye uyo. Ekpri leaven emi odibede ke udomo ndom uyo ita eyenam ofuri ererimbot ekabare esit etiene Christ, edi etiñ ete “Eyenyuñ ekwọrọ Gospel Ubọñ Abasi emi ke ofuri ekondo nte ntiense enọ kpukpru mme idut, ndien adaña oro ke utit eyedi” (Matthew 24:14).

Ke kpukpru emana ekwọrọ Eti-mbuk ke idak akwa ukọbọ. Mme owo emi ekekabarede Ñwed Abasi esin ke mme usem emana mmọ ema eduọk uwem mmọ ke ediwak idaha. Abasi inanake ntiense inọ Idem Esie, ndien iduhe ñwed emi esuande emi ọdọkde okosim idaha emi ñwed Abasi enyenede. Ke isua ke isua, Ñwed Abasi edi ñwed eke “Enyamde Ekan” ke kpukpru ñwed. Ke isua 1952, ñka mme ewet-ñwed Abasi ke America ema esuan Ñwed Abasi emi awakde akan million 13.

Okposuk edi mme ekikere edahade edi ndifaña Ñwed Abasi, edi iduhe baba ñkpọ kiet emi owo amade nte Ñwed Abasi koro enye edide ñwed uwem onyuñ odu ke nsinsi. Enye etiñ ọnọ owo abaña ima emi Abasi enyenede ye owo, onyuñ edi enye edi ñwed nda usuñ nnyin emi owutde usuñ Heaven. Nte Ñwed Abasi ọfọnde, ama ayarade owut oto ke udọñ emi mbon obio Hebrides, ke ñkañ inyañ Pacific, ekenyenede ke mme isua emi ekebede. Ofuri Obio ema eñwana okuk ke isua ition man eda edep ñwed Abasi emi ewetde ke usem emana mmọ, man mmọ ekpekot ebaña Enye emi akamade ukpọñ mmọ, okonyuñ ayakde uwem Esie ọnọ ke abaña mmọ.

Questions

MME MBUME

1. Jesus ọkọdọhọ mbet ekwọrọ Eti-mbuk ke mmọñ?
2. Nso edi ntak emi ukwọrọ Eti-mbuk oyomde nsọp-idem?
3. Ikọ emi ọwọrọ didie “ikot Macedonia”?
4. Nam mme ikọ emi eñwaña “Utom Ikọ Abasi ke ufọk” ye “Utom Ikọ Abasi ke Esen Idut.”
5. Emiñ ndusuk mbak Ñwed Abasi esin ke usem ifañ?
6. Ewe ñwed ọwọrọ etop akan ke ofuri ini?
7. Tiñ añwaña ndiwut se Jesus eketiñde ete ke Imọ imenyene “Udia” eke mmọ mifiọkke.