Lesson 360 - Junior
Memory Verse
IKỌ IBUOT: “O ukpọñ mi, kọm Jehovah, kunyuñ ufre kpukpru nti enọ esie: emi efende kpukpru mme ukwañ-ñkpọ fo, onyuñ ọkọkde kpukpru mme udọñọ fo” (Psalm 103:2, 3).Notes
Nti Uwut-Ñkpọ
James andiwet Ñwed emi, ama ọfiọk abaña mme uwem mme anditiñ ntiñ-nnim ikọ Abasi emi ekedude ke ata ediwak isua emi ekebede. Mmọ ekedi uwut-ñkpọ enọ James ye nnyin ñko, ke ime, akam, ye mbuọtidem. Ndusuk nte James okokopde abaña ukut Job ye ndutuhọ Jeremiah emi eketopde enye esin ke obube, enye ọkọfiọk esisit ete ke ndutuhọ ke ebet imọ ke iso ñko. Eda emi esọñọ nditọ Abasi idem ke ini mmọ ekutde uko mbon efen. Kpukpru emi akañwam James ndibeñe idem mbaña ndutuhọ mkpa emi okosimde enye, ke ntak ikọ Abasi emi mbuk etiñde ọnọ nnyin, ndutuhọ emi enye ọkọbọde ke ndo-ndo oro enye ama ekewet Ñwed emi.
Ndutuhọ Ke Ntak Christ
Anyanya uwem ke ebet mme ndisana owo ke akani ye Obufa Ediomi emi ekeyakde uwem mmọ enọ Ọbọñ. Idem mfin emi ke ekokot nditọ Abasi ke ndusuk ini ndiduọk uwem mmọ ke abaña Christ. Ke akpanikọ, Jesus ọdọhọ ete: “Koro owo ekededi eke ediyomde ndinyaña uwem esie, eyeduọk enye, edi owo ekededi eke ediduọkde uwem esie kabaña Mi eyeda uwem esie enyene” (Matthew 16:25). Emi ọwọrọ nso? Emi ọwọrọ ete mme mmọ emi etienede Jesus ye ndutuhọ ke abaña Enye ye ediduọk uwem ke abaña Enye, eyenyene nsinsi uwem ke uwem emi ebede. Ndusuk ini Jesus okot owo ndikpọñ iduñ esie nnyuñ ndi ọkwọrọ-ikọ emi akade ebiet efen. Mme mkparawa iren ye iban ekeme ndiyak uwem mmọ, edieke Jesus ebighide ndidi ndien Spirit etiñ ke esit mmọ ke ini mmọ ema ekekpon ewọrọ owo ndika, mmọ ekeme ndika ke esen idut nditiñ usuñ erinyaña nnọ mme owo. Nnyin iyekpep ke ọyọhọ ukpep-ñkpọ 365 ibaña ikot emi otode mme nsio-nsio itie ke ererimbot eyom mme ọkwọrọ-ikọ Abasi.
Utom Mbuọtidem
Ke ediwak isua emi ebede, Abasi ama okot akparawa eren ke Portland ndinam utom Esie. Kpukpru ini enye okoyoyom ifet nte akpanamde ñkpri utom ke ufọk Abasi. Enye ama okut nte mme ekpeme ufọk Abasi enọde ñwed ikwọ nte mme owo edukde ufọk Abasi. Enye ekekere nte akpañwamde mme ekpeme ufọk ke ndibon mme ñwed emi, nnyuñ nnam ekpri utom oro. Enye ama akabare edi asaña-utom ye andiñwam etubom ufọk Abasi. Nte enye okponde ọwọrọ owo enye ekedi kiet ke otu mme ebre ñkpọ ikwọ, ndien ke ukperedem akabarede edi anam utom ke iñwañ Ọbọñ ye ọkwọrọ-ikọ, onyuñ edi enye emi esiode edọñ aka Africa, emi asañade akanare ererimbot. Enye ama okut ediwak ukut, edi okop inemesit ke utom Ete ufọk esie. “Nnyin idọhọ ite, ọfọfọn ye mmọ emi ema ebiom ukut.” Ke ini enye ama eketiñ mbuk Jesus ọnọ ediwak owo, ediwak ukpọñ emi eduñde ke ekim, Ọbọñ, emi anamde kpukpru ñkpọ ọfọn, okot enye ndika Heaven ndidu ye Jesus, ndidara ñkanare Ebekpo ye nditọ Abasi emi ekebemde iso edu do. Mfin enye ke ọbọ inemesit ke utip edinam akpanikọ, enye odu ye Jesus ke nsinsi ye mmọ emi ekedemerede enye ndika iso oto ke ñwed mmọ. Enye odu ye James emi ekewetde ete, “Mkpe-ubọk edinen owo enyene odudu eti-eti ndinam ñkpọ” (James 5:16). Ntak emi enye okosimde utit isañ esie edi oro: Enye akama ndikot ñwed nnyuñ mbọñ akam eti-eti. Ke ini owo okotde Ñwed Abasi, Abasi ke etiñ ikọ ọnọ enye oto ke Edisana Ikọ Esie; ndien ke ini owo ọbọñde akam, enye ke etiñ ikọ ọnọ Abasi.
Akam Elijah
James ọnọ Elias, me Elijah nte uwut-ñkpọ mmọ emi ebọrọde akam mmọ. Enye ekedi ñkaña owo emi okopde ubiak onyuñ enyenede udọñ nte uwem edide, edi enye ama ọbọñ akam! Abasi ama okop akam nsuk-esit owo emi onyuñ etre edim ke isua ita ye ubak. Akamba akañ ama odu ke Israel nte ufen ke ntak idiọk-ñkpọ mbio-obio. Ke enyọñ Obot Carmel ke Elijah ọkọtọñọ ntak ọbọñ akam man edim afiak edep. Ke utim-ika-tiaba ke Elijah ọkọbọñ akam mbemiso ibọrọ edi. Ekeme ndidi ke Abasi okoyom ndidomo mbuọtidem Elijah nse, mme Abasi okoyom ndikpep nnyin ndiyire ke akam tutu ibọrọ edi. Elijah ọkọbọñ akam utim-ika-tiaba, tutu ọbọ ibọrọ, ke didie ke edim ekedep!
Udọñọ
Ini mmọdo emi odude ke uwem owo kiet-kiet ke ini udọñọ ofukde ikpọhidem. Ufañ ikọ duopeta ye duopenañ ke ibuot ition emi James ewetde edi iñwañ-iñwañ emi ekpri eyen ekemede ndifiọk. “Nte owo ọdọñọ ke otu mbufo? Yak enye ọbọñ akam.” Oro edi utom owo Abasi; edi owo eke mibọhọ erinyaña ada ñkwa ibọk mme mmọñ ibọk ke itie esie. “Nte owo odu ke inemesit? yak enye ọkwọ ikwọ itoro.” Oro edi nen-nen se owo Abasi anamde. Ke akpanikọ, enye ọkwọ ikwọ okposuk enye miduhe ke inemesit, “ntọñ enyọñ onyuñ ofukde”. Esit esie ke otoro Abasi, okposuk edi mme ñkpọ abiarade.
“Nte owo ọdọñọ ke otu mbufo? yak enye okot mbiowo ufọk Abasi; mmọ enyuñ enuhọ efuk enye ke enyiñ Ọbọñ: ndien akam mbuọtidem eyenyaña enye emi ọdọñọde, Ọbọñ eyenyuñ anam enye adaha-ada.” Mbiowo eyeyet owo udọñọ aran ke enyiñ Ọbọñ, ndien Ọbọñ eyenam enye adaha-ada. Aran oro inyeneke odudu ndikọk udọñọ, mbiowo oro mme ọkwọrọ-ikọ emi eyetde owo udọñọ aran inyeneke odudu ke idemesie mme ke ubọk esie ndinam owo udọñọ okop nsọñidem. Edi mbuọtidem emi edude owo udọñọ ke esit, mbuọtidem emi odude mme ọkwọrọ-ikọ emi ebọñde akam, adiana ye mbuọtidem ufọk Abasi, anam owo udọñọ okop nsọñidem.
Mbọm ndidọhọ ite, ndusuk owo, utu ke ndikot mbiowo ufọk Abasi man eñwam mmọ ke akam,ebiere ndikot mbia-ibọk man ese mmọ idem, emi enamde mmọ eka ufọk ibọk man esiak mmọ idem. Mme ufọk Abasi eyo emi ikwọrọke, ikpepke, inyuñ inimke ukọk udọñọ emi otode Abasi ke akpanikọ, ke ntre mbon ufọk Abasi mmọ ikotke mbiowo ufọk Abasi man eñwam mmọ ke akam, edi ebine abia ibọk, ke itie mmọ. “Ntem ke Jehovah ọdọhọ, ete, Osuk ọdọdiọk ọnọ owo eke edibuọtde idem ye owo, onyuñ onimde obukidem ke ubọk esie” (Jeremiah 17:5).
“Ọfọfọn ọnọ mbon eke Jehovah edide Abasi mmọ” (Psalm 144:15).
“Ọfọfọn ọnọ owo eke Abasi Jacob edide andiñwam enye” (Psalm 146:5).
“Owo eke ọbuọtde idem esie ye Jehovah, ọfọfọn ọnọ enye” (Mme Ñke 16:20).
Ọfọn didie owo ndibuọt idem esie ye Ọbọñ nnyuñ ndu ke inemesit akan owo ndidu ke idak isuñi Jehovah! Ndusuk, ntak kiet emi ediwak owo emade ndidu uwem unana inemesit edi mmọ enim uñwam idem mmọ ke ubọk owo edi idighe ke ubọk Abasi.
Nnyin ikot ite, “O Jehovah, afo edi ete nnyin; nnyin idi mbat-eso, ndien edi afo andibot nnyin, kpukpru inyuñ idi se ubọk fo akanamde” (Isaiah 64:8). “Mme nte obot-eso inyeneke unen ndisio ubak mbat?” (Ñwed Mbon Rome 9:21). Anam didie ọsọñ owo idem ndikere ete ke Enye emi okobotde ikpọhidem ikemeke ndidiọñ enye! Jesus enyene odudu ndikọk adaña owo eke etienede Enye mfin ke mbuọtidem ye esit edinim ke akpanikọ, ukem nte Enye akanamde ke ini okodude ke ererimbot emi.
Mme Akam Emi Mibọrọke
Ndusuk owo eyebup ete, “Nso idi ntak ndien emi ediwak mbon udọñọ mibọhọ erikọk mfin?” Ekeme ndidi ntak unana mbuọtidem, mme ntak efen. Abasi ama etiñ ọnọ Nditọ Israel ete, “Edieke afo editimde okop uyo Jehovah Abasi fo, enyuñ enamde se inende enye ke enyin, onyuñ akpañde utọñ ọnọ mbet esie, onyuñ onimde kpukpru ewuhọ esie, ndidaha baba udọñọ kiet emi ñkanamde Egypt, ntiene fi: koro edi ami Jehovah nnam udọñọ okure fi” (Exodus 15:26). Do ke nnyin ikut mmem-mmem ntak ke abana udọñọ: emi owo ndomo kiet mikemeke ndinam “nte enende.” Edi David ọdọhọ ete: “O ukpọñ mi, kọm Jehovah, … emi efende kpukpru mme ukwañ-ñkpọ fo, onyuñ ọkọkde kpukpru mme udọñọ fo” (Psalm 103:1-3). Ke ntre, edieke owo akanamde idiọk-ñkpọ, eridahado nnọ ke idiọk-ñkpọ mmọdo, ndien erikọk odu ke ikpọhidem oto ke akam mbuọtidem. Ndusuk ini, idighe kpukpru udọñọ oto ke ntak idiọk-ñkpọ emi owo anamde.
Ndiyarare idiọk-ñkpọ edi ñkpọ efen emi Abasi oyomde, idighe ndiyarare nnọ oku, edi “kiet ye eken.” Edieke esit ubiom-ikpe otimerede enye abaña ñkpọ kiet ekededi, edi akpan ñkpọ enye ndibine enye emi enye ọkọnọde ubiak onyuñ okut ndudue oro. Ebọñ akam ebaña kiet eken, ndien usọp-usọp uñwam eyeda itie.
Ọkpọsọñ Akam
Nte afo edi anditiene-Christ emi oyomde ñkpọ oto Abasi, oro edi edisana esit? Uduọk-mmọñ Edisana Spirit? Erikọk udọñọ ke ikpọhidem? Nte odu ñkpọ efen emi afo oyomde, oro edi ifet ndinam utom nnọ Ọbọñ? Ifet ndidemere nda-mmana enọ fo nnọ Enye? Nte afo omoyom enyaña ukpọñ ufan, mme owo ima fo? Afo ekeme ndinyene kpukpru emi edieke afo ọbọñde akam! ọbọñde akam! ọbọñde akam!
Edi afo ọdọhọ ete, akam mi ibọrọ iduhe. Nte afo ọmọbọñ akam ọsọñọ ebighi? Nte akam fo asaña ye mbunọ-esit, enyene iwuk, enyene odudu? Nte akam fo ofiop? Mme ebebit? Abasi Elijah ke ọbọbọrọ akam emi udọñ odude ye akpanikọ oto edinen eren-owo, ñwan, eyen-ọwọñ eren mme eyen-ọwọñ añwan.
“Kpa Eli-jah ‘kọ-bọñ akam k’o-bot Car-mel,
Mme Hea-ven e-kop u-yo e-sie;
E-ke-di a-ta u-ti-be ñ-kpọ,
Ko-ro I-kañ o-to-de ke-nyọñ.”
“Yak Abasi Anam Ediwak Owo Ebọñ Akam!”
Questions
MME MBUME- Siak enyiñ ition ke Akani Ediomi emi ekebọrọde akam mmọ.
- Nso ke owo ekeme ndinam ke ini ukut?
- Nso ke owo udọñọ ekeme ndinam?
- Nso ibọrọ etiene akam mbuọtidem?
- Nam añwaña se “mkpe-ubọk” ye “edisọñọ nyire” ke akam ọwọrọde.
- Nso akam Elijah ita ke Abasi ọkọbọrọ?
- Nso idi ntak emi edide akpan ñkpọ owo ndinim Abasi ke akpanikọ ke abaña erikọk udọñọ?
- Nso ke Ñwed Abasi etiñ abaña mmọ emi ebinede mbia-ibọk eyom erikọk?